Το μπλογκ NotQuant, κάνει έναν παραλληλισμό κάθε άλλο
παρά υπερβολικό μεταξύ της Lehman Brothers το 2007-2008 και της Deutsche Bank σήμερα. Σήμερα όπως και τότε, στον κόσμο περνάνε μια αίσθηση απόλυτης αξιοπιστίας και φερεγγυότητας της τράπεζας, αλλά τα
σύννεφα που μαζεύονται δεν φαίνεται να καθησυχάζουν όσους έχουν μάθει να είναι πιο προσεκτικοί. Και όπως
πάντα, η πραγματική απειλή για την οικονομία προέρχεται από την αλόγιστο και σπάταλο
ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα ,και όχι από το πολύ περιφρονημένο δημόσιο.
Αν γυρίσουμε για λίγο πίσω και ξαναδούμε την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, θα διαπιστώσουμε ότι η ταχύτητα με την οποία αυτή εξελίχτηκε ήταν εκπληκτική. Εκ
των υστέρων βέβαια είδαμε ότι κάποια
προειδοποιητικά σημάδια είχαν φανεί και από πριν, αλλά η πραγματική έκταση της
καταστροφής έγινε γνωστή στο κοινό μόλις την τελευταία στιγμή, πριν γίνει
ξεκάθαρο ότι η Lehman ήταν
καταδικασμένη.
Πριν προχωρήσουμε σε μια σύγκριση, ας συνοψίσουμε τα γεγονότα του 2007-2008:
Οι μέχρι τότε ενδείξεις για τη δύσκολη θέση της Lehmann ήταν ελάχιστες. Όσοι όμως είχαν εσωτερική πληροφόρηση, γνώριζαν τα πάντα: προς τα τέλη του 2007, η Goldman Sachs έριξε στην αγορά ένα τεράστιο ιδιωτικό στοίχημα κατά της Lehman, γνωστό, στο εσωτερικό της, ως "Big Short" (Το Μεγάλο Σορτάρισμα[1], ένα στοίχημα το οποίο θα της απέφερε κέρδη κατά τη διάρκεια της κρίσης).
Το καλοκαίρι του 2007,στις αγορές, είχε αρχίσει να πέφτει η απόδοση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου. Τον Αύγουστο του 2007, η αγορά εμπορικών ομολόγων ξέμεινε γρήγορα από μετρητά και οι χρηματοδοτικοί πόροι για κάθε είδους διασφαλισμένα ομόλογα (Asset-Backed Securities ,ABS) στέρεψαν.
Αλλά μέχρι και τα τέλη του 2007, οι ενδείξεις ότι η Lehman χαροπάλευε ήταν λίγες. Ισως η πρώτη δημόσια ένδειξη ότι η κατάσταση είχε πάρει την κατηφόρα για την Lehman να ήταν της 9ης Ιουνίου, 2008, όταν η Fitch υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Lehman σε AA- με προοπτική προς τα κάτω (η ειρωνεία της τύχης ήταν, ότι ακριβώς επτά χρόνια αργότερα, η S & P υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Deutsche Bank ).
Με ''προοπτική προς τα κάτω" σημαίνει ότι μια άλλη ακόμα μεγαλύτερη υποβάθμιση ήταν πιθανή. Αυτή, ήταν από τις πιο σημαντικές υποβαθμίσεις στην ιστορία.
Μόλις τρεις μήνες μετά, σε μία και μόνο εβδομάδα, η Lehman θα ανακοινώσει τεράστιες απώλειες και θα κηρύξει πτώχευση.
Τα υπόλοιπα είναι απλή ιστορία
Θα μπορούσε να συμβεί το ίδιο με την Deutsche Bank;
Πριν προχωρήσουμε σε μια σύγκριση, ας συνοψίσουμε τα γεγονότα του 2007-2008:
Οι μέχρι τότε ενδείξεις για τη δύσκολη θέση της Lehmann ήταν ελάχιστες. Όσοι όμως είχαν εσωτερική πληροφόρηση, γνώριζαν τα πάντα: προς τα τέλη του 2007, η Goldman Sachs έριξε στην αγορά ένα τεράστιο ιδιωτικό στοίχημα κατά της Lehman, γνωστό, στο εσωτερικό της, ως "Big Short" (Το Μεγάλο Σορτάρισμα[1], ένα στοίχημα το οποίο θα της απέφερε κέρδη κατά τη διάρκεια της κρίσης).
Το καλοκαίρι του 2007,στις αγορές, είχε αρχίσει να πέφτει η απόδοση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου. Τον Αύγουστο του 2007, η αγορά εμπορικών ομολόγων ξέμεινε γρήγορα από μετρητά και οι χρηματοδοτικοί πόροι για κάθε είδους διασφαλισμένα ομόλογα (Asset-Backed Securities ,ABS) στέρεψαν.
Αλλά μέχρι και τα τέλη του 2007, οι ενδείξεις ότι η Lehman χαροπάλευε ήταν λίγες. Ισως η πρώτη δημόσια ένδειξη ότι η κατάσταση είχε πάρει την κατηφόρα για την Lehman να ήταν της 9ης Ιουνίου, 2008, όταν η Fitch υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Lehman σε AA- με προοπτική προς τα κάτω (η ειρωνεία της τύχης ήταν, ότι ακριβώς επτά χρόνια αργότερα, η S & P υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Deutsche Bank ).
Με ''προοπτική προς τα κάτω" σημαίνει ότι μια άλλη ακόμα μεγαλύτερη υποβάθμιση ήταν πιθανή. Αυτή, ήταν από τις πιο σημαντικές υποβαθμίσεις στην ιστορία.
Μόλις τρεις μήνες μετά, σε μία και μόνο εβδομάδα, η Lehman θα ανακοινώσει τεράστιες απώλειες και θα κηρύξει πτώχευση.
Τα υπόλοιπα είναι απλή ιστορία
Θα μπορούσε να συμβεί το ίδιο με την Deutsche Bank;
Κατ 'αρχάς, να πούμε το αυτονόητο: Αν η Deutsche
Bank έχει την τύχη της Lehman, αυτό δεν θα το μάθουμε μέχρι τα γεγονότα αρχίσουν να
εξελίσσονται με ανεξέλεγκτη και επιταχυνόμενη ταχύτητα . Η φύση όλων των Τραπεζικών Συστημάτων
Κλασματικών Αποθεμάτων - που εξ ορισμού είναι εκτεθειμένα στον κίνδυνο μιας πτώχευσης,
ανά πάσα στιγμή - είναι να αποπνέουν μια
αύρα σταθερότητας μέχρις ότου οι ψευδαισθήσεις
αρχίσουν να διαλύονται.
Μια σύνοψη όσων έχουν συμβεί στην Deutsche Bank τους τελευταίους 15 μήνες:Τον Απρίλιο του 2014, η Deutsche Bank αναγκάζεται να αυξήσει τα κεφάλαια της "Tier 1" για να στήριξη την κεφαλαιακή της διάρθρωση. Γιατί;
Ένα μήνα αργότερα, το Μάιο του 2014, ο αγώνας της DB για αύξηση της ρευστότητα της συνεχίστηκε και η τράπεζα ανακοίνωσε την πώληση μετοχών αξίας 8 δις ευρώ - με έκπτωση 30% επί της ονομαστικής τους αξίας. Για ποιο λόγο; Η κίνηση αυτή έχει προβληματίσει τα οικονομικά μέσα ενημέρωσης. Η φαινομενική ήρεμη εικόνα της Deutsche Bank δεν φαίνεται να αντικατοπτρίζει τις αγωνιώδεις προσπάθειες της να αναζητήσει ρευστότητα. Κάτι σοβαρό κρύβεται πίσω από τις κουρτίνες.
Μια σύνοψη όσων έχουν συμβεί στην Deutsche Bank τους τελευταίους 15 μήνες:Τον Απρίλιο του 2014, η Deutsche Bank αναγκάζεται να αυξήσει τα κεφάλαια της "Tier 1" για να στήριξη την κεφαλαιακή της διάρθρωση. Γιατί;
Ένα μήνα αργότερα, το Μάιο του 2014, ο αγώνας της DB για αύξηση της ρευστότητα της συνεχίστηκε και η τράπεζα ανακοίνωσε την πώληση μετοχών αξίας 8 δις ευρώ - με έκπτωση 30% επί της ονομαστικής τους αξίας. Για ποιο λόγο; Η κίνηση αυτή έχει προβληματίσει τα οικονομικά μέσα ενημέρωσης. Η φαινομενική ήρεμη εικόνα της Deutsche Bank δεν φαίνεται να αντικατοπτρίζει τις αγωνιώδεις προσπάθειες της να αναζητήσει ρευστότητα. Κάτι σοβαρό κρύβεται πίσω από τις κουρτίνες.
Το Μάρτιο του 2015 αποτυχάνει στα τραπεζικά τεστ
αντοχής, με την αυστηρή προειδοποίηση να καλύψει τα κεφαλαιακά κενά
της.
Τον Απρίλιο toy 2015, η Deutsche Bank επιβεβαιώνει ότι έχει ήδη καταλήξει σε συμφωνία με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, όσον αφορά την χειραγώγηση του LIBOR από μεριάς της. Η τράπεζα τιμωρείται με την υποχρέωση καταβολής μιας τεράστιας αποζημίωσης 2,1 δις στο Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ (ένα μικρό κλάσμα από τα κέρδη της από το εν λόγω έγκλημα).
Τον Μάιο, ένας από τους διευθύνοντες σύμβουλους της Deutsche Bank, ο Anshu Jain, ζήτησε και έλαβε αυξημένεςαρμοδιότητες από το ΔΣ - κάτι που συνηθίζεται μόνο σε περιόδους κρίσης, όπου απαιτείται αυξημένη εκτελεστική εξουσία. Πιστεύουμε ότι η κίνηση αυτή οφείλεται σε μια κρίση. Σε περιόδους κρίσης, οι αρμοδιότητες του διαχειριστή πολλές φορές αυξάνονται.
Τον Απρίλιο toy 2015, η Deutsche Bank επιβεβαιώνει ότι έχει ήδη καταλήξει σε συμφωνία με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, όσον αφορά την χειραγώγηση του LIBOR από μεριάς της. Η τράπεζα τιμωρείται με την υποχρέωση καταβολής μιας τεράστιας αποζημίωσης 2,1 δις στο Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ (ένα μικρό κλάσμα από τα κέρδη της από το εν λόγω έγκλημα).
Τον Μάιο, ένας από τους διευθύνοντες σύμβουλους της Deutsche Bank, ο Anshu Jain, ζήτησε και έλαβε αυξημένεςαρμοδιότητες από το ΔΣ - κάτι που συνηθίζεται μόνο σε περιόδους κρίσης, όπου απαιτείται αυξημένη εκτελεστική εξουσία. Πιστεύουμε ότι η κίνηση αυτή οφείλεται σε μια κρίση. Σε περιόδους κρίσης, οι αρμοδιότητες του διαχειριστή πολλές φορές αυξάνονται.
Στις 5 Ιουνίου η Ελλάδα δεν πλήρωσε το ΔΝΤ, με τον κίνδυνο της αθέτησης πληρωμής των
υποχρεώσεων της να αυξάνεται κατακόρυφα - γεγονός που θα είχε τεράστιες
επιπτώσεις στη γερμανική τράπεζα, λόγω των παραγώγων.
Το αμέσως επόμενο
Σαββατοκύριακο (6/7 Ιουνίου του 2015), μετά
το ελληνικό συμβάν, ανακοινώθηκε απρόσμενα η αποχώρηση των δύο διευθυνόντων
συμβούλων από την Deutsche Bank - αν και μόλις ένα μήνα πριν τους είχαν παραχωρηθεί αυξημένες αρμοδιότητες. Ο
Anshu Jain θα αποχωρήσει πρώτος, στο τέλος του Ιουνίου. Ο Jürgen
Fitschen θα φύγει τον επόμενο Μάιο.
Στις 9 Ιουνίου η S&P, η
οποία στις 11 Ιουνίου υποβάθμισε την Ελλάδα και στις 12 τις ελληνικές τράπεζες,
όπως συνήθως συμβαίνει, μείωσε την πιστοληπτική ικανότητα της Deutsche Bank σε
ΒΒΒ+ (τρείς βαθμίδες πριν από τα σκουπίδια). Η βαθμίδα αυτή είναι χαμηλότερη
από την αντίστοιχη της Lehman Brothers, τρεις μήνες πριν από τη χρεοκοπία της.
Πόσο άσχημα είναι τα πράγματα; Δεν γνωρίζουμε γιατί δεν μας επιτρέπεται να το κάνουμε. Αυτό όμως δεν χαρακτηρίζει μια υγιή κοινωνία.
Πόσο άσχημα είναι τα πράγματα; Δεν γνωρίζουμε γιατί δεν μας επιτρέπεται να το κάνουμε. Αυτό όμως δεν χαρακτηρίζει μια υγιή κοινωνία.
Πόσο
εκτεθειμένη είναι η Deutsche Bank;
Το πρόβλημα με την Deutsche Bank είναι ότι τα κέρδη της δεν προέρχονται κυρίως από τις συμβατικές τραπεζικές δραστηριότητές της . Για να διατηρήσει τα περιθώρια κέρδους, η Deutsche Bank στράφηκε κυρίως σε πιο ριψοκίνδυνες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων απ’ότι οι ανταγωνιστές της.
Η Deutsche Bank κατέχει πάνω από $ 75 τρισεκατομμύρια δολάρια σε παράγωγα στοιχήματα - ένα ποσό είκοσι φορές μεγαλύτερο από το γερμανικό ΑΕΠ. Η έκθεση της τράπεζας σε παράγωγα είναι μεγαλύτερη ακόμα και από την JP Morgan - κατά 5.000.000 εκατομμύρια δολάρια.
Με τέτοια έκθεση, ακόμα και σχετικά μικρές διακυμάνσεις μπορούν να προκαλέσουν τεράστιες απώλειες. Να επαναλάβουμε ότι η Ελλάδα μόλις καθυστέρησε να πληρώσει μια δόση στο ΔΝΤ - και αυτό δεν είναι διόλου απίθανο να συμβεί και με άλλους.
Το πρόβλημα με την Deutsche Bank είναι ότι τα κέρδη της δεν προέρχονται κυρίως από τις συμβατικές τραπεζικές δραστηριότητές της . Για να διατηρήσει τα περιθώρια κέρδους, η Deutsche Bank στράφηκε κυρίως σε πιο ριψοκίνδυνες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων απ’ότι οι ανταγωνιστές της.
Η Deutsche Bank κατέχει πάνω από $ 75 τρισεκατομμύρια δολάρια σε παράγωγα στοιχήματα - ένα ποσό είκοσι φορές μεγαλύτερο από το γερμανικό ΑΕΠ. Η έκθεση της τράπεζας σε παράγωγα είναι μεγαλύτερη ακόμα και από την JP Morgan - κατά 5.000.000 εκατομμύρια δολάρια.
Με τέτοια έκθεση, ακόμα και σχετικά μικρές διακυμάνσεις μπορούν να προκαλέσουν τεράστιες απώλειες. Να επαναλάβουμε ότι η Ελλάδα μόλις καθυστέρησε να πληρώσει μια δόση στο ΔΝΤ - και αυτό δεν είναι διόλου απίθανο να συμβεί και με άλλους.
