Η νέα ελληνική κανονικότητα

Επιστροφή στην κανονικότητα είναι το μήνυμα της κυβέρνησης και συμφωνεί και η αξιωματική αντιπολίτευση. Η οικονομία έχει σταθεροποιηθεί σε σχέση με τη περίοδο 2010-13 και πολιτικά η χώρα φαίνεται να επιστρέφει σε ένα είδος διπολισμού πλαισιωμένου απο μικρά και ακίνδυνα κόμματα. 

Ήδη εμφανίστηκαν απόψεις που ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα κατάφερε να ξεπεράσει την εποχή των οξυμένων αντιπαραθέσεων και άρα το ίδιο μπορεί να συμβεί και στην υπόλοιπη Ευρώπη που αντιμετωπίζει το φάσμα της Άκρας Δεξιάς. Οι λαοί της Ευρώπης, λένε, αφού φωνάξουν και διαμαρτυρηθούν, τελικά θα επιστρέψουν στη νεοφιλεύθερη τάξη και σταθερότητα. 

Είναι χαρακτηριστικό των συντηρητικών να απεχθάνονται τις περιόδους κρίσης και να προσβλέπουν εναγώνια σε μια σταθερή κανονικότητα. Αλλά ξεχνάνε ότι οι μηχανισμοί της νέας κανονικότητας θεμελιώνονται κατά τη διάρκεια της κρίσης και φέρουν το αποτύπωμά της. Ξεχνάνε ακόμη ότι υπάρχουν και νέες κανονικότητες που δεν έχουν καμία προοπτική. Αυτό συμβαίνει όταν τα ηγετικά στρώματα της κοινωνίας έχουν χάσει την ικμάδα τους και τα λαϊκά στρώματα δεν έχουν τη δύναμη να ανατρέψουν την κατάσταση. Τότε η κοινωνία παρακμάζει και λείπει η πραγματική βάση για σταθερότητα. 

Η χώρα μας γνώρισε μια βαθύτατη δομική κρίση που ξέσπασε το 2008 και εντάθηκε μετά το 2010, με επίκεντρο το δημόσιο χρέος και το ευρώ. Ακολούθησε εντονότατη αστάθεια στη διάρκεια της οποίας συγκρούστηκαν δύο κυρίως θέσεις. Η μία ισχυριζόταν ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τα μνημόνια, ενώ η άλλη υποστήριζε το δρόμο της ρήξης με την ΟΝΕ και την ΕΕ. Επικράτησε τελικά η πρώτη και η νίκη της σφράγισε τη νέα κανονικότητα. 

Ακριβώς για το λόγο αυτό, η νέα κανονικότητα είναι αντίγραφο της παλιάς και ακόμη χειρότερη. Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά για να βρούμε τις αποδείξεις στο οικονομικό, στο κοινωνικό και στο πολιτικό πεδίο. 

Η νέα οικονομική κανονικότητα 

Μετά την τεράστια οικονομική συρρίκνωση που επέφεραν τα μνημόνια, το 2017 εμφανίστηκε μια σχετική σταθεροποίηση με χαμηλή ανάπτυξη. Αλλά τα μνημόνια δεν άλλαξαν τη στρεβλή δομή της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα συνεχίζει να έχει υπερδιογκωμένο τομέα υπηρεσιών, αδύναμη βιομηχανία και μη ανταγωνιστική γεωργία. Οι τράπεζές της είναι φαντάσματα, το παραγωγικότερο κομμάτι του εργατικού δυναμικού μεταναστεύει κατά εκατοντάδες χιλιάδες και οι επενδύσεις χωλαίνουν. Το δημόσιο χρέος παραμένει τεράστιο επιτάσσοντας εξωπραγματική λιτότητα για χρόνια, δηλαδή βαρύτατους φόρους και περικοπές δημοσίων επενδύσεων. Η εθνική ανταγωνιστικότητα ουσιαστικά έχει πάψει να βελτιώνεται από το 2013. Η χώρα δεν έχει αναπτυξιακή δυναμική και με τις παρούσες συνθήκες δεν πρόκειται να την αποκτήσει. 

Η νέα οικονομική κανονικότητα δεν είναι μόνο τόσο στρεβλή όσο και η παλιά, είναι και πιο διεφθαρμένη. Η χαρακτηριστικότερη απόδειξη δόθηκε τις τελευταίες μέρες με το σκάνδαλο των ακινήτων και της ‘χρυσής βίζας’ για Κινέζους αγοραστές. Ένας γιγαντιαίος μηχανισμός διαφθοράς είχε στηθεί με συμμετοχή τριών από τις τέσσερις ‘συστημικές’ τράπεζες και, υποτίθεται, ‘σοβαρών’ επιχειρηματιών. Εμπλοκή είχε και το κράτος, το οποίο λειτούργησε ως πωλητής βίζας σε πλούσιους ξένους, χωρίς επαρκείς μηχανισμούς για να ελέγξει τις παρανομίες. Το κινέζικο και όχι το ελληνικό κράτος αποκάλυψε την υπόθεση. Τέλος, ο μηχανισμός διαφθοράς στηρίχθηκε στα νέα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής – POS – τα οποία υποτίθεται ότι θα καθάριζαν την κόπρο του Αυγείου από την αγορά. Έχουμε, δηλαδή, μια νέα, δομική και τεχνολογικά εκσυγχρονισμένη διαφθορά, που είναι μάλιστα και ‘εξωστρεφής’. Πλήρης διάβρωση.

Η νέα κοινωνική και πολιτική κανονικότητα

Η νέα κανονικότητα είναι πολύ χειρότερη και στο κοινωνικό πεδίο. Η χώρα σταδιακά αναγκάστηκε να δεχτεί τη μνημονιακή φτώχεια και οι εργαζόμενοι χαμήλωσαν τις προσδοκίες για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Η ακραία φτώχεια και η ανέχεια παραμένουν γιγάντιες, αλλά είναι σχεδόν αόρατες στο δημόσιο χώρο κι έχουν χάσει τη δική τους ανεξάρτητη φωνή. Η ζωή έγινε αναπόφευκτα πιο σκληρή και ασυγκίνητη μέσα σε συνθήκες ανεργίας, φόρων, χαμηλών μισθών και πλειστηριασμών της λαϊκής περιουσίας. Οι χειρότερες επιπτώσεις της βαθιάς ταξικής ανισότητας έχουν αποφευχθεί μόνο επειδή υπάρχει το ιστορικό απόθεμα κοινωνικής αλληλεγγύης και ο παραδοσιακός ρόλος της οικογένειας.

Η νέα κανονικότητα είναι, τέλος, χειρότερη εκδοχή της παλιάς και στο πολιτικό πεδίο. Ο διπολισμός ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ είναι κακέκτυπο του προηγούμενου ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν οι πόροι για πραγματικές παροχές,  ή μαζικούς διορισμούς. Η ισχύς που αντλούν τα κόμματα εξουσίας από τη νομή του δημοσίου είναι υπαρκτή, όπως αναπόφευκτα γίνεται όταν μεγαλώνει η φτώχεια, αλλά η δημοσιονομική στενότητα δεν επιτρέπει τα παλιά μεγαλεία. 

Ταυτόχρονα οι δημοκρατικές διαδικασίες έχουν εξασθενίσει δραματικά, με κατάπτωση της Βουλής και φαινόμενα κυβερνητικού αυταρχισμού. Οι κρατικοί μηχανισμοί έχουν επίσης μειωμένη αποτελεσματικότητα, καθώς υπάρχει απώλεια εθνικής κυριαρχίας και οι καίριες αποφάσεις για την οικονομία και την κοινωνία λαμβάνονται στις Βρυξέλλες. Μόνο στη συλλογή των φόρων έχουν βελτιωθεί κι αυτό γιατί το επέβαλαν οι δανειστές για δικούς τους λόγους. 

Παράλληλα αυξάνεται η αδιαφορία και η απαξίωση της πολιτικής που εκφράζεται με διάθεση αποχής από τις εκλογές και τα πολιτικά δρώμενα. Για τον λόγο αυτό, ο νέος διπολισμός της συμφοράς ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ είναι αμφίβολο αν θα διαρκέσει μετά τις επόμενες εκλογές. Πως ακριβώς θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να θεμελιώσει το ρόλο του στο υποτιθέμενο δίπολο, όταν θα βρίσκεται μακριά από τους μηχανισμούς της εξουσίας, δεδομένου μάλιστα ότι έχει πολύ περιορισμένες οργανικές προσβάσεις στο κοινωνικό σώμα και αδύναμο κομματικό μηχανισμό;

Διεθνής αστάθεια

Αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα ότι η νέα ελληνική κανονικότητα δεν έχει καμία πραγματική βάση σταθερότητας. Είναι εύθραυστη, προϊόν ανελέητης πίεσης από τα ανώτερα στρώματα και τους δανειστές, αλλά και βαθιάς κούρασης των λαϊκών στρωμάτων. Στην πράξη η Ελλάδα κάνει σημειωτόν μετά από μια βαθύτατη κρίση. 

Την ίδια ώρα στην παγκόσμια οικονομία συσσωρεύονται απειλητικοί οιωνοί. Η ανάπτυξη της ΕΕ μειώθηκε σημαντικά το 2018 και, αν η ΕΚΤ συνεχίσει να περιορίζει την παροχή ρευστότητας, θα είναι ακόμη χαμηλότερη το 2019. Η ιταλική κρίση γεννάει συνεχώς νέες πιέσεις. Οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα υπερδανεισμού των ιδιωτικών επιχειρήσεων σε δολάρια. Τα μεγάλα χρηματιστήρια υποχωρούν καθώς η παροχή ρευστότητας από τη αμερικανική κεντρική τράπεζα μειώνεται. Σταδιακά εμφανίζονται συνθήκες γενικευμένης παγκόσμιας αστάθειας. 

Για την Ελλάδα, που ήδη αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες να δανειστεί στις ανοιχτές αγορές, οι κίνδυνοι είναι προφανείς. Σε συνθήκες χρηματοπιστωτικής πίεσης, ή γενικευμένης αναταραχής, το περίφημο ‘μαξιλάρι’ θα καταστεί αναποτελεσματικό αμέσως μόλις η κυβέρνηση αναγκαστεί να το χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά και μετά θα εξανεμιστεί γρήγορα. Η ανοχύρωτη χώρα μας θα είναι από τα πρώτα θύματα. Ας πανηγυρίσουν λοιπόν οι υμνητές της νέας κανονικότητας όσο προλαβαίνουν. Είναι θέμα χρόνου να φανεί πόσο σαθρά είναι τα θεμέλιά της. 

[----->]

Αλλαξο...φωλιές

Και θα τους πληρωνουμε κανονικα οπως πριν , και δεν θα χουν ουτε ωραρια ,ουτε δεσμευσεις ,ουτε ελεγχους για ποθεν εσχες οι δεσποταδες,ουτε τιποτα κ θα την περνανε ζαχαρη χωρις καμια υποχρεωση ...οι παππαδες θα ειναι οι μονοι αραχτοι που ο μισθος τους οπως επεφτε θα πεφτει κ χωρις να κανουν απολυτως τιποτα ....γι αυτο ο Ιερωνυμος ελεγε καθε 5 λεπτα χιλια ευχαριστω...ωραιο το παραμυθι αλλα δεν εχει δρακο..αρκετα δουλεψατε τον κοσμακη τοσα χρονια κ τον γδαρατε ..ψαξτε αλλου για μαλακες

Ξεφορτωθηκαν κ υποχρεωσεις φορολογικες ,κρατησεις , ελεγχους,εισφορες κ αλλες απο τη μια κ απο την αλλη ,#εθελοντικα οι μητροπολεις θα δωσουν την περιουσια τους κ ο,τι απολαβες υπαρξουν απο την περιουσια την ανεκμεταλλευτη χρονια τωρα μισα μισα με το κρατος ...απο κει που δεν επαιρναν τιποτα ,θα βγαλουν κ απο πανω...και θα πληρωνονται κ θα χουν κ εισπραξεις απο την οποια αξιοποιηση της περιουσιας που θα ειναι #εθελοντικη ..και θα διοικειται το ΤΑΕΠ με το σημερινο καθεστω...
Δείτε περισσότερα

 ΠΗΓΕΣ ΤΖΙΖ(το σκίτσο) και Μαρία Αφοξενίδου

Συμβαίνει τώρα

Καλό μεσημέρι στην ομήγυρη!!!

- Συμβαίνει ΤΩΡΑ (μεσημέρι Τρίτης 6/11): Στο Κίεβο, άγνωστοι που φορούν στολές των διασωστών του ουκρανικού Υπουργείου Εκτάκτων Αναγκών, έσπασαν την πόρτα στο σπίτι της ακτιβίστριας υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Γελένα Μπερεζνάγια (Елена Бережная), μητέρας της σκοτωμένης πέρυσι τον Αύγουστο σε τροχαίο στην Κροατία βουλευτίνας (και επίσης αγωνίστριας υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων) Ιρίνα Μπερεζνάγια (Ирина Бережная).

- Στις επανειλημμένες ερωτήσεις της Μπερεζνάγια ποιοι είναι και τι ζητούν έξω από το σπίτι της, εισέπραξε σιωπή.

- Λίγα λεπτά μετά το σπάσιμο της πόρτας, τύπος χωρίς στολή, χωρίς κανένα αποδεικτικό ότι ανήκει σε οποιονδήποτε κρατικό οργανισμό ή στα Σώματα Ασφαλείας, επιτέθηκε στην Μπερεζνάγια και την έριξε στο πάτωμα.

- Όλα τα παραπάνω είχαν τη δυνατότητα να δουν σε απευθείας μετάδοση όσοι μπορούν να δουν ρωσικά κανάλια από την τηλεόρασή τους, αφού εκτός από τα κεντρικά ρωσικά κανάλια, που έδειχναν σε live streaming την ίδια την Μπερεζνάγια, εικόνα από την εξωτερική πλευρά του διαμερίσματός της έδειχνε και το ουκρανικό κανάλι 112, ίσως το μοναδικό που έχει μείνει και στέκεται «απέναντι» στο καθεστώς των χουνταίων του Κιέβου.

- Στο μεταξύ, στον δρόμο έξω από το σπίτι της έχουν συγκεντρωθεί μερικές δεκάδεες νεοναζί, που δεν της επιτρέπουν να βγει από εκεί.

- Σήμερα, η πόλη του Κιέβου θα έπρεπε κανονικά να γιορτάζει την 75η επέτειο της απελευθέρωσής της από τους Ναζί, χάρη στην ηρωική προσπάθεια του Κόκκινου Στρατού, με επικεφαλής τον στρατηγό Νικολάι Βατούτιν. Το μνημείο του στρατηγού Βατούτιν στο κέντρο του Κιέβου προσπάθησαν πολλές φορές τα νεοναζί δίποδα να το γκρεμίσουν, ωστόσο συνάντησαν τη σθεναρή αντίσταση Ουκρανών πολιτών (ακόμη και βετεράνων του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου!!!), που τους εμπόδισαν.

- Αυτή την ώρα η Μπερεζνάγια επρόκειτο να πάει στο σημείο που βρίσκεται το μνημείο του Νικολάι Βατούτιν και να παραστεί στις εκδηλώσεις μνήμης για την απελευθέρωση της πόλης, που οργανώνουν ελεύθερα σκεπτόμενοι Ουκρανοί πολίτες (και ΟΧΙ το ουκρανικό κράτος). Αντ' αυτού, συνέβησαν όλα όσα περιγράφω πιο πάνω...

- Θα επαναλαμβάνω όσο πιο δυνατά γίνεται, ότι στην Ευρώπη υπάρχει, μετά από 75 ολόκληρα χρόνια, ένα ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΝΑΖΙΣΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ, μπροστά στο οποίο όλος ο «πολιτισμένος» δυτικός κόσμος, της «δημοκρατίας» στα λόγια και της «ελευθερίας» στη φαντασία μας μόνο, κλείνει επιδεικτικά τα μάτια... Ακριβώς όπως τα έκλεινε και πριν το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (20/9/1938), όταν οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας και της Γαλλίας συνομολογούσαν με τον Χίτλερ την επαίσχυντη «Συμφωνία του Μονάχου», για την αντιμετώπιση του «κομμουνιστικού κινδύνου» και για την διανομή των σφαιρών επιρροής στον ευρωπαϊκό χώρο μεταξύ τους, αναγνωρίζοντας στη ναζιστική Γερμανία τον περίφημο «ζωτικό χώρο», που θα εξυπηρετούσε τα ιμπεριαλιστικά της συμφέροντα...

- Και θα γράψω για πολλοστή φορά, ότι στην Ουκρανία οι «ευρωπαϊκές αξίες φορούν κουκούλες και κρατούν ρόπαλα»...

[---->]

Βραζιλία: Η Volkswagen ερωτεύτηκε έναν φασίστα. Πάλι…

Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία καλωσόρισε με ενθουσιασμό τη νίκη του φασίστα Ζαΐρ Μπολσονάρο στη Βραζιλία, ο οποίος ζητά επιστροφή στις μέρες της δικτατορίας του 1964-85. Ελάχιστοι όμως θυμούνται ότι η Volkswagen συνεργαζόταν για δεκαετίες με τους πραγματικούς δικτάτορες καταδίδοντας εργαζομένους της, οι οποίοι στη συνέχεια βασανίζονταν και εκτελούνταν.

«Οι κυβερνήσεις δεν κρίνονται από τα λόγια αλλά από τις πράξεις τους» έγραψε λίγα 24ωρα μετά τις εκλογές που διεξήχθησαν στη Βραζιλία ο Αντρέας Ρένστλερ, από το διοικητικό συμβούλιο της Volkswagen. «Γι’ αυτό», συνέχισε, «έχουμε πολλούς λόγους να αισθανόμαστε ασφαλείς». Τα «λόγια», στα οποία προφανώς αναφερόταν το ανώτατο στέλεχος της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, ήταν οι προκλητικές τοποθετήσεις του φασίστα προέδρου της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο – του ανθρώπου που δήλωσε ότι «το λάθος της δικτατορίας στη Βραζιλία ήταν ότι βασάνιζαν αλλά δεν σκότωναν». Οσο για τις «πράξεις», είναι το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα που θα επιβάλει με τη βοήθεια πρώην συμβούλων του δικτάτορα Πινοσέτ της Χιλής.

Το κείμενο, το οποίο δημοσιεύτηκε στη «Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε», αποτελεί μια ωδή στις «ευκαιρίες» που ανοίγονται για τη Γερμανία χάρη στην «επανεκκίνηση» της οικονομίας που θα φέρει ο νέος πρόεδρος της Βραζιλίας – της χώρας στην οποία καταλήγει το ένα τρίτο των γερμανικών ξένων επενδύσεων.

Η Volkswagen δεν είναι βέβαια η πρώτη εταιρεία που ερωτεύτηκε (και) αυτόν τον φασισμό. H Deutsche Bank, εν μέσω της προεκλογικής περιόδου, χαρακτήρισε «εκλεκτό των αγορών» τον Μπολσονάρο, ο οποίος παρεμπιπτόντως χρηματοδοτήθηκε από τον Αμπίλιο Ντινίζ, τον δεύτερο βασικότερο μέτοχο των γαλλικών σούπερ μάρκετ Carrefour. Την ίδια ώρα η καναδική δημόσια τηλεόραση μιλούσε για τον ενθουσιασμό που επικρατεί μεταξύ των καναδικών εταιρειών εξορύξεων, ύστερα από τις υποσχέσεις του Μπολσονάρο να ψαλιδίσει τη νομοθεσία για την προστασία του Αμαζονίου.

Για τη Volkswagen όμως, ο βραζιλιάνικος φασισμός είναι κάτι περισσότερο από ένα περιστασιακό φλερτ.

Ενας από τους ανθρώπους που το γνώρισαν κυριολεκτικά στο πετσί τους είναι και ο Λούτσιο Μπελεντάνι, πρώην εργάτης και συνδικαλιστής στο εργοστάσιο της VW στο Σάο Πάολο. Υστερα από 45 χρόνια βουρκώνει ακόμη όταν περιγράφει τη νύχτα που η αστυνομία τον συνέλαβε και τον έσπασε στο ξύλο μέσα στο γραφείο προσωπικού της εταιρείας, παρουσία ανδρών της ασφάλειας της VW.

Ο Λούτσιο Μπελεντάνι την ημέρα που οδηγήθηκε στην Ασφάλεια, ενώ φορούσε ακόμη τη στολή της VW

Μιλώντας πριν από μερικούς μήνες σε Γερμανούς δημοσιογράφους του δικτύου ARD, δήλωσε ότι αισθάνεται «τυχερός», παρά το γεγονός ότι στα κεντρικά της Ασφάλειας του έσπασαν σχεδόν όλα τα δόντια. Αλλοι συνάδελφοί του πέθαναν κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων, τα οποία το στρατιωτικό κατεστημένο είχε αναγάγει σε «επιστήμη» – κυρίως χάρη στην «τεχνογνωσία» που του προσέφεραν οι αμερικανικές και οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες.

Η VW Βραζιλίας είχε στήσει τη δική της εσωτερική «ασφάλεια», η οποία -σύμφωνα με καταγγελίες- συνεργαζόταν στενά με την αστυνομία και τον στρατό της χούντας. Επικεφαλής ήταν ένας στρατηγός εν αποστρατεία, ο οποίος φρόντιζε να τροφοδοτεί την αστυνομία και τον στρατό με στοιχεία συνδικαλιστών (συμπεριλαμβανομένου και του μετέπειτα προέδρου Λούλα ντα Σίλβα) και εργαζομένων που απεργούσαν ή διατηρούσαν δεσμούς με το κομμουνιστικό κόμμα.

Συνεργαζόμασταν αρμονικά με τη Volkswagen… Αν αναζητούσαμε έναν ύποπτο και δεν τον βρίσκαμε, μας βοηθούσαν αμέσως – Χοσέ Μπονκριστιάνο, επικεφαλής των βασανιστών της χούντας στο Σάο Πάολο

Ακόμη και σήμερα η VW δεν παραδέχεται ότι τα διευθυντικά στελέχη της γνώριζαν τη συγκεκριμένη πρακτική. Τα ίδια τα στελέχη, όμως, δεν βοηθούν ιδιαίτερα με τις δηλώσεις τους. «Στη Βραζιλία δεν είχαμε στρατιωτική δικτατορία» δήλωσε στο ντοκιμαντέρ του ARD o Τζέισι Μεντόζα, πρώην διευθυντής του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού στο Σάο Πάολο. «Το κλίμα ήταν πολύ θετικό», συμπλήρωσε ο ίδιος, «και μόνο οι αριστεροί ένιωσαν την πίεση που ασκούσε η στρατιωτική κυβέρνηση. Αυτοί όμως ήθελαν να βυθίσουν τη χώρα στο χάος».

«Προφανώς και είχαμε τις ίδιες επιδιώξεις (με τους δικτάτορες) αφού θέλαμε να δούμε τη χώρα να πηγαίνει μπροστά» δήλωσε και ο πάλαι ποτέ πανίσχυρος πρόεδρος του ομίλου της VW, Καρλ Χαν. Οταν μάλιστα η δημοσιογράφος του ARD τον πίεσε λίγο περισσότερο, της απάντησε προκλητικά ότι ο λόγος για τον οποίο μπορεί να κάνει τέτοιες ερωτήσεις είναι ότι έχουμε καταντήσει υπερ-δημοκράτες (überdemokraten).

Ομολογουμένως το επίσημο γραφείο Τύπου της Volkswagen κρατά πολύ χαμηλότερους τόνους. Δηλώνει ότι συμβάλλει στη διερεύνηση των σχετικών καταγγελιών και σίγουρα αποφεύγει να χρησιμοποιεί λέξεις που ξεκινούν από… über. Ισως γιατί θυμάται ότι ένας από τους ανθρώπους που προσέλαβε η θυγατρική της στη Βραζιλία ήταν και ο διαβόητος λοχαγός των SS, Φραντς Στανγκλ, ο διοικητής των στρατοπέδων εξόντωσης του Σομπιμπόρ και της Τρεμπλίνκα, που καταδικάστηκε για τον θάνατο τουλάχιστον 40.000 ανθρώπων. Η Volkswagen αρχικά υποστήριξε ότι δεν γνώριζε πως ο Στανγκλ ήταν διοικητής σε στρατόπεδα εξόντωσης (παρά το γεγονός ότι προσελήφθη με το πραγματικό του όνομα και ενώ εκκρεμούσε σε βάρος του διεθνές ένταλμα σύλληψης). Στη συνέχεια βέβαια η εταιρεία φρόντισε να του προτείνει τον δικηγόρο που τον εκπροσώπησε (χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία) στο δικαστήριο.

Κανένας φυσικά δεν ισχυρίζεται ότι ο Στανγκλ, εκτός από τις γνώσεις του ως μηχανικός, προσέφερε στην εταιρεία και κάτι από την «τεχνογνωσία» των στρατοπέδων εξόντωσης. Είναι όμως βέβαιο ότι χάρη στη χούντα, η Volkswagen Βραζιλίας απέκτησε το πιο υπάκουο προσωπικό στην ιστορία της… με εξαίρεση την εποχή που χρησιμοποιούσε κρατούμενους ως σκλάβους για να κατασκευάζει τα αυτοκίνητα του Χίτλερ.

/info-war.gr