ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΣΤΙΣ 11/04/2020

Απαντώντας στο λιβελογράφημα της ηγετικής ομάδας των αυτόκλητων σωτήρων της Αιτωλοακαρνανίας, θα θέλαμε κατ αρχήν να τους πούμε ότι συμφωνούμε μαζί τους για το αριστούργημα του Θερβάντες ως κλασσικό λογοτεχνικό έργο, μόνο που στις μέρες μας δεν κυνηγά κανένας ανεμόμυλους αντίθετα θέλουμε να τους αναδείξουμε ως μνημεία πραγματικής αειφόρου ανάπτυξης παλιότερων εποχών, τότε που οι άνθρωποι συμβίωναν αρμονικά με το περιβάλλον, να τους συντηρήσουμε ως μέρος της παράδοσης μας και να τους κρατήσουμε αδιάψευστους μάρτυρες αυτής της αρμονίας του ανθρώπου με την φύση.

Αν πρέπει κάποιους να «κυνηγήσουμε» ή έστω να αποκαλύψουμε, είναι κάτι πονηρούληδες σαν εσάς, αλλά αρκετά θρασείς και καθόλου ανόητους, όπως εσείς μας χαρακτηρίζετε, που θέλετε να βλέπουμε τα ανεμοτέρατα 120 με 150 μέτρων ύψος που φυτεύετε στα βουνά σαν «σύγχρονους ανεμόμυλους» με τις βάσεις εκατοντάδων τετραγωνικών μέτρων, με τις κουρεμένες κορυφές, τα εκατοντάδες κυβικά μπετόν, τις ξεκοιλιασμένες πλαγιές με τεράστιους δρόμους, τα εκατομμύρια κυβικά μπάζα στις ρεματιές, στα πρανή και στις νερομάνες, τους δεκάδες πυλώνες υψηλής και μεσαίας τάσης με τα καλώδια και τους υποσταθμούς, τα εκατοντάδες κομμένα δένδρα, και τα χιλιάδες υποψήφια καμμένα μετά τα έργα σας, το ξετόπισμα των κτηνοτρόφων και κάθε ενδημικού είδους από την άγρια χλωρίδα και πανίδα των περιοχών που θέλετε να καταστρέψετε, για να κάνετε μια αρπαχτή εύκολου κέρδους, όχι από κάποια παραγωγική δραστηριότητα, αλλά ληστεύοντας τη φύση και τις τσέπες των καταναλωτών και μάλιστα στο όνομα της σωτηρίας του πλανήτη. Αν σε αυτή τη ληστεία για να μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας καλλίτερα, έχετε συμμέτοχο και τις τοπικές κοινωνίες με τις «ενεργειακές σας κοινότητες» πετώντας τους λίγα αποφάγια από το μεγάλο φαγοπότι, τόσο το καλλίτερο. Είναι ό,τι χρειάζεστε για να τις καταστήσετε συνένοχες και αδρανείς, θύτες και θύματα του εαυτού τους ταυτόχρονα. Αυτό κάνετε.

Εμείς πάντως οι «ανόητοι» κατ’ εσάς, που δεν καταλαβαίνουμε το πραγματικό συμφέρον του τόπου που εσείς υπηρετείτε και την ανάγκη σωτηρίας του πλανήτη, αναγνωρίζουμε ότι είστε πανέξυπνοι και αετονύχηδες, αφού καταφέρατε ανθρώπους του μόχθου στο χωράφι, στο μαντρί να τους πείσετε να φαντασιώνονται «κέρδη πολλά, σίγουρα λεφτά και εισόδημα μεγάλο» για να θυμηθούμε αντίστοιχες προσφορές και διαφημιστικά, στα χρόνια της χούντας. 

Είναι νωπές ακόμα οι μνήμες του 2000, όπου ανάλογοι σωτήρες, όπως εσείς, καλούσαν ανυποψίαστους πολίτες να πουλήσουν το βιός τους για να πλουτίσουν αγοράζοντας μετοχές στο χρηματιστήριο, πετυχαίνοντας την μεγαλύτερη αναδιανομή και αρπαγή εισοδήματος στην ιστορία της χώρας από τους φτωχούς στους πλούσιους. Τα κέρδη, λοιπόν, αφορούν εσάς και όχι την τοπική οικονομία και την κοινωνία όπως ισχυρίζεστε στο λιβελογράφημα σας. Για όσους από τα 1748 μέλη της ενεργειακής κοινότητας και επίδοξους «επενδυτές» ονειρεύονται θέσεις εργασίας και οικονομική ανάπτυξη, ας ξέρουν ότι οι μόνες πρόσκαιρες θέσεις εργασίας θα είναι όσες χρειαστεί για να καταστρέψουν τον τόπο τους για πάντα. 

Οι αυτόκλητοι «σωτήρες» που επαίρονται ότι δουλεύουν για την Αιτωλ/νία, θα αποδειχτεί ότι είναι αυτοί οι ίδιοι που δουλεύουν την Αιτωλ/νία, για να πλουτίσουν και δεν νοιάζονται πραγματικά γι αυτόν τον τόπο. Η ανάπτυξη της Αιτωλ/νίας δεν θα έρθει με αέρα κοπανιστό από τα φουρφούρια στα βουνά, χωρίς καμιά σημαντική συμβολή στις ενεργειακές ανάγκες της χώρας, κλέβοντας τις τσέπες των καταναλωτών με το περίφημο ΕΤΜΕΑΡ, με υπερτιμολογημενο και επιδοτούμενο πανάκριβο ρεύμα συνεχώς αυξανόμενο, λόγω των ΑΠΕ, που πληρώνουν και οι ίδιοι. Θα έρθει δουλεύοντας στη γη τους, καλλιεργώντας τον τόπο τους και διεκδικώντας την στήριξη της πολιτείας με ανάλογη πολιτική, για την στήριξη της παραγωγής, με βελτιωμένα ποιοτικά εξαγώγιμα προϊόντα και με καθετοποιημένη βιομηχανική παραγωγή, με προστιθέμενη αξία στα προϊόντα και όλα αυτά καλλίτερα μέσα από την ΕΝΩΣΗ τους, με βουνά προστατευμένα και τα χωριά τους αξιοποιήσιμα και επισκέψιμα, ικανά να στηρίξουν την κτηνοτροφία με μικρές παραγωγικές δραστηριότητες παραδοσιακών προϊόντων που να κρατούν τους κατοίκους στον τόπο τους.

Βεβαίως δεν θα πείσουμε εσάς. Τους αγρότες της ΕΝΩΣΗΣ θέλουμε να πείσουμε να βγουν από τα νύχια σας. Δεν σκάβουμε εμείς, κύριοι, σε κανένα βούρκο να λασπώσουμε την ΕΝΩΣΗ όπως μας συκοφαντείτε, αντίθετα εσείς μόνοι σας την λασπώνετε, αφού θέλετε να την μετατρέψετε από ένωση παραγωγών- αγροτών σε ένωση αεριτζήδων και τους αγρότες από παραγωγούς, σε «επενδυτές» και «εισοδηματίες» που θα τους έρχονται τα εισοδήματα στο σπίτι. Πως θα τους αντικρίζετε όταν όλα αυτά αποδειχτούν φούμαρα;

Όσο για τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες σε όλους εσάς τους επίδοξους σωτήρες του πλανήτη, ο εφιάλτης σας δεν είναι η κλιματική αλλαγή που την βλέπετε σαν εμπόρευμα και ευκαιρία για χοντρά κέρδη. Ο εφιάλτης σας είναι μην ξεσηκωθούν οι κάτοικοι και σας ακυρώσουν τα σχέδια να συμμετέχετε στο μεγαλύτερο φαγοπότι που έχει στηθεί ποτέ στο όνομα της κλιματικής αλλαγής και της προστασίας της φύσης.

Για την GREEN PEACE που επικαλείστε ότι συνηγορεί στα έργα σας, ας μην ξεχνάμε ότι με τη σιωπή της έχει πλέον αφήσει το «περιβαλλοντικό της αποτύπωμα» σε πολλά ανάλογα οικολογικά εγκλήματα οπότε δεν θα δυσκολευόταν να συμφωνήσει στο δικό σας έγκλημα που το ντύσατε και με κοινωνικό μανδύα. Πολύ θα θέλαμε να μας διαψεύσει η συγκεκριμένη οργάνωση και να διαμαρτυρηθεί άμεσα για το, προς ψήφιση, αντιπεριβαλλοντικό νομοσχέδιο με τίτλο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας» και εφεξής να αρχίσει να εναντιώνεται στη λεηλασία όλων των ορεινών οικοσυστημάτων και πεδινών περιοχών της χώρας απο τα καταστροφικά έργα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων με πρόσχημα την ‘‘πράσινη αναπτυξη’’.

Η Ευρώπη δεν βρίσκεται σε καμία έκτακτη ανάγκη για τη σωτηρία του πλανήτη, όπως ψευδώς ισχυρίζεστε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ισχυρές οικονομικά χώρες της Ευρώπης επικαλούμενες την κλιματική αλλαγή επιβάλλουν μια πολιτική που εξυπηρετεί τα συμφέροντα τους και τα συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών που παράγουν τις ανεμογεννήτριες και με πολιτικές συμφωνίες τις εξάγουν και τις "φυτεύουν" στα βουνά της πατρίδας μας, προστατεύοντας βεβαίως τα δικά τους.Φαίνεται ότι στην πατρίδα μας βρήκαν αρκετούς πρόθυμους και όχι βέβαια από αγωνία για τον πλανήτη. Αυτή είναι η αλήθεια. Αυτή η πολιτική αντίληψη και πρακτική το μόνο που καταφέρνει, και που πιθανόν επιδιώκει, είναι να διαιωνίζει την οικολογική κρίση και το ενεργειακό πρόβλημα, απομακρύνοντας μας από τις ριζικές, με κοινωνικό χαρακτήρα, λύσεις που απαιτούνται.

Τέλος για την νομιμότητα σας που τόσο την επικαλείστε. Σε μια χώρα που οι βιομηχανικές ΑΠΕ πλέον καταγράφονται ως ο χώρος της διαπλοκής της πολιτικής με την οικονομική εξουσία, μόνο για νομιμοφάνεια μπορείτε να μιλάτε και όχι για νομιμότητα.

Όσο για τις άγνωστες μέχρι τώρα σε σας οργανώσεις που δεν έχουν καταλάβει την "κοινωνική σας προσφορά", επιτρέψτε μας να σας πούμε ότι ήδη μας γνωρίζετε. Είμαστε πολίτες που αντιδρούν στα σχέδια σας για την καταστροφή της φύσης και του πλανήτη, η φωνή του κάθε Έλληνα που δεν θέλει να δει τον τόπο του «φαιό νταμάρι» και το μοναδικό Ελληνικό τοπίο κατεστραμμένο και μαζί του οι τοπικές οικονομίες. 

Είμαστε η φωνή των Αγράφων, του Ασπροπόταμου, της Οίτης, της Ζήρειας, του Βερμίου, της Μάνης, της Τήνου, της Κρήτης, της Άνδρου, της κατεστραμμένης Καρυστίας, και οπουδήποτε επιχειρούνται βιομηχανικές εγκαταστάσεις ΑΠΕ, ιδιαίτερα σε προστατευμένες περιοχές στο όνομα της κλιματικής αλλαγής, ενώ η αλήθεια είναι στο όνομα του κέρδους. 

Είμαστε και στην Αιτωλ/νια απέναντί σας και μαζί με ένα κόσμο που όλο και περισσότερο συνειδητοποιεί ότι ληστεύετε τον τόπο του, κλέβετε το μέλλον του και σχεδιάζετε οι ανεμογεννήτριες στα βουνά τους να είναι περισσότερες απ’ τα ελάτια. 

Το ότι σε κάποιες από αυτές όπως εσείς βάζετε μέτοχο την τοπική κοινωνία, δεν τις καθαγιάζει και δεν τις διαφοροποιεί από τα ιδιωτικά συμφέροντα των υπόλοιπων βιομηχανικής κλίμακας αιολικών που σταδιακά μετατρέπουν την Αιτωλοακαρνανία σε κρανίου τόπο με την ανοχή και την συνενοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης. 

Το πρόβλημα είναι οι ίδιες οι ανεμογεννήτριες και οι συνέπειες τους και όχι ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες τους, που ουσιαστικά έτσι και αλλιώς είναι οι Γερμανικές και οι άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες που τις παράγουν. Η ενέργεια πρέπει να είναι κοινωνικό αγαθό, όχι εμπόρευμα για τα κοράκια της κερδοσκοπίας.

Αυτή την ώρα που η χώρα μας και όλος ο κόσμος μαστίζεται από την επιδημία του κορονοϊού, οι συνεταιρισμοί και οι ενώσεις των παραγωγών θα έπρεπε να συζητούν πως θα φυτέψουν τη γη για να εξασφαλιστεί η διατροφική μας επάρκεια και όχι πως θα φυτέψουν ανεμογεννήτριες. Δυστυχώς ο «λύκος» της κερδοσκοπίας στην αναμπουμπούλα χαίρεται. Η προστασία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας είναι πλέον ζωτικής σημασίας και τα δήθεν μέτρα για την κλιματική αλλαγή δεν έχουν σκοπό την επίλυση της οικολογικής κρίσης παρά μόνο την κερδοφορία των λίγων και τη συνεχή υποβάθμιση της ζωής μας. Εσείς είστε εκεί για τη βρώμικη δουλειά και θα κάνουμε ότι μπορούμε για να αποκαλυφθεί ο ρόλος σας και να σας εμποδίσουμε.

Οι κάμποι και τα βουνά της Αιτωλοακαρνανίας να μην μετατραπούν σε βιομηχανικό τοπίο.

Μέλη συλλογικοτήτων ανά την Ελλάδα για ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΒΟΥΝΑ ΧΩΡΙΣ ΑΙΟΛΙΚΑ

16/04/2020 

[---->]

Από κοινού απέναντι στα τοπία της ενέργειας

Ο τομέας της ενέργειας αποτελεί ένα από τους πιο διεθνοποιημένους τομείς της οικονομίας. Ευθύνεται για σκληρές διενέξεις και πολεμικές συρράξεις για την αρπαγή και εμπορευματοποίηση των ενεργειακών πόρων, για τεράστιες ανισότητες και δραματικές καταστροφές στην κοινωνία και στο περιβάλλον.

Όλες οι μεγάλες χώρες, που καθορίζουν και την πολιτική για την ενέργεια, επιδιώκουν να αξιοποιούν κατά προτεραιότητα τους εγχώριους πόρους, για να αποφύγουν την ενεργειακή εξάρτηση.

Καταφεύγουν όμως σε εισαγωγή ή και αρπαγή ενεργειακών πόρων όταν μπορούν να τους εξασφαλίσουν με την ισχύ τους, αξιοποιώντας ή επιβάλλοντας γεωπολιτικές ανακατατάξεις.

Παράλληλα αξιοποιούν την τεχνολογία είτε για να βελτιώσουν τη διαδικασία παραγωγής ενέργειας, είτε για νέες μεθόδους παραγωγής (πυρηνικά, ΑΠΕ).

Εταιρείες κολοσσοί, δραστηριοποιούνται ταυτόχρονα σε όλες τις μορφές ενέργειας, χωρίς διλήμματα για την «καθαρότητά» τους, αρκεί η δραστηριότητά τους να είναι αποδοτική και η εικόνα στους μετόχους τους ελκυστική.

Στην Ε.Ε. η ενεργειακή πολιτική συνοψίζεται σε τρεις καθοριστικές προτεραιότητες:

– την εμπορευματοποίηση της ενέργειας στα πλαίσια μιας απελευθερωμένης αγοράς, με ενιαίες υποδομές τα διευρωπαϊκά δίκτυα,

– τον κεντρικό έλεγχο αυτής της αγοράς από μια ευρωπαϊκή Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), στην οποία (θα) υπάγονται όλες οι εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές, στο πρότυπο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ),

– τις δεσμεύσεις για «καθαρή ενέργεια», με κριτήριο το ποιες μορφές παραγωγής ενέργειας δεν εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα, ή εκπέμπουν λιγότερο από άλλες, με παράλληλη αναγωγή του διοξειδίου του άνθρακα σε κερδοσκοπικό παράγοντα, μέσω του χρηματιστηρίου ρύπων.

Ένα σύστημα που αρπάζει και σπαταλά ανενδοίαστα τους φυσικούς πόρους, που επιβάλλει βίαια τον πολιτισμό του σε όλο τον πλανήτη, προσπαθεί σήμερα να μας πείσει ότι για όλα τα ζοφερά προβλήματα που έχει προκαλέσει στο περιβάλλον και την κοινωνία, ο μόνος καταστροφικός παράγοντας είναι το διοξείδιο του άνθρακα.

Ότι μπορεί να αλλάξει τα πράγματα με τα ίδια εργαλεία που δημιούργησαν το πρόβλημα.

Κι ακόμα χειρότερα ότι σε περίπτωση ανάγκης, είναι σε θέση να χειραγωγήσει το κλίμα με τη γεωμηχανική!

Σε όσα προτείνει ως πανάκεια, οι αντιφάσεις είναι ηχηρές.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως, είναι η σπατάλη που συνεπάγεται ο ίδιος ο χαρακτήρας του καπιταλισμού, τόσο στην παραγωγή, όσο και στα καταναλωτικά πρότυπα που επιβάλλει.

Η σπατάλη στην παραγωγή, επεκτάθηκε τις τελευταίες δεκαετίες στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.

Τόσο οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όσο και το φυσικό αέριο αποτέλεσαν βασικά εργαλεία για την επιβολή της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας.

Όλες σχεδόν οι μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και φυσικού αερίου που εγκαταστάθηκαν μετά από το 1990 στη χώρα μας είναι ιδιωτικές.

Σήμερα στη χώρα μας αναπτύσσονται τρία σύνολα ενεργειακών εγκαταστάσεων.

Ένα σύνολο μονάδων παραγωγής που μπορούν να παράγουν εγγυημένα ηλεκτρική ενέργεια σε 24ώρη βάση.

Ένα δεύτερο σύνολο μονάδων ΑΠΕ μεταβλητής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (αιολικά, φωτοβολταϊκά).

Και ένα τρίτο σύνολο μονάδων, συμβατικών και ΑΠΕ, με εξαγωγικό προσανατολισμό, στα πλαίσια της διασυνοριακής περιφερειακής αγοράς ενέργειας.

Για την αγορά ενέργειας μέσω διασυνδέσεων, το Ευρωκοινοβούλιο πρόσφατα ενέκρινε να επιτραπεί η διασυνοριακή μεταφορά τουλάχιστον 70% της ποσότητας παραγόμενου ηλεκτρισμού για εμπορική χρήση, με την αιτιολογία ότι αυτό καθιστά ευκολότερο το εμπόριο ενέργειας που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. [1]

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ήδη προγραμματίζονται στη χώρα μας νέες μονάδες παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο συνολικής ισχύος 3.500 MW. [2]

Οδηγούμαστε έτσι να έχουμε σε εθνικό επίπεδο, εγκατεστημένες μονάδες τετραπλάσιας ισχύος από αυτές που υπήρχαν πριν από την εφαρμογή της απελευθερωμένης αγοράς ενέργειας.

Σε τέτοιες συνθήκες, η δομημένη ενεργειακή πολιτική του συστήματος, καλεί τα κινήματα να τοποθετηθούν και να στοιχηθούν σε διαμορφωμένα διλήμματα.

Αν σήμερα υπήρχε στρατόπεδο εναλλακτικής πολιτικής, απ’ όπου θα μπορούσε κανείς να αντλήσει τεκμηριωμένο λόγο, τα κινήματα θα μπορούσαν πιο εύκολα να εντάξουν τις αντιδράσεις τους σε ένα εναλλακτικό πολιτικό πλαίσιο, πράγμα που θα μπορούσε να ισχυροποιήσει τις παρεμβάσεις τους.

Επειδή όμως τέτοιο στρατόπεδο δεν υπάρχει, τα κινήματα αναγκάζονται να ανιχνεύουν τις  βασικές αρχές μιας άλλης αντίληψης στον τομέα της παραγωγής και διαχείρισης της ενέργειας.

Τα κινήματα που τοποθετούνται απέναντι σε κάθε είδους ενεργειακά σχέδια δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν.

Ο κοινός τόπος των κινημάτων απέναντι την πολιτική για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μεγάλης κλίμακας, για τις εξορύξεις ορυκτών πόρων, για την ενεργειακή χρήση του νερού, για τους ενεργειακούς αγωγούς, είναι η αρπαγή της γης, (και της θάλασσας) με πρόσχημα το δημόσιο συμφέρον.

Τα κοινά προβλήματά των κινημάτων είναι η εμπορευματοποίηση και η σπατάλη που γίνεται και στην παραγωγή και στην κατανάλωση ενέργειας.

Είναι ο φόβος που διαχέεται προκειμένου να γίνεται πιο εύκολα αποδεκτή η πολιτική που κάθε φορά επιλέγεται και ο φόβος δεν είναι ποτέ καλός σύμβουλος. Οδηγεί την κοινωνία σε μια  παθητική στάση, που καταλήγει να εκλαμβάνεται ως αδιαφορία, ακόμα και από τους ίδιους που «αδιαφορούν».

Είναι η αδιαφάνεια αποφάσεων που λαμβάνονται με επιχειρηματικά κριτήρια σε παγκόσμια φόρουμ και τα σχέδια που εξυφαίνονται πριν καν ληφθούν αυτές οι αποφάσεις. Αν όλα αυτά σε παγκόσμια κλίμακα συζητούνται σε περιορισμένους κύκλους, στη χώρα μας δεν συζητούνται καθόλου, αλλά καταλήγουν σε «αυτονόητη» εναρμόνιση είτε στην ευρωπαϊκή είτε στη διεθνή πολιτική.

Τοπία της ενέργειας

1. Το τοπίο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μεγάλης κλίμακας

Ποιος θα ήταν αλήθεια αντίθετος με την ιδέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας; Μόνο που οι ΑΠΕ δεν πάνε μόνες τους, αλλά μαζί με το πλαίσιο της πολιτικής που ασκείται γι’ αυτές και αυτή η πολιτική δημιούργησε και δημιουργεί παντού προβλήματα και κατά συνέπεια, αντιδράσεις.

Την τελευταία δεκαετία σε όλη την Ελλάδα αναπτύχθηκαν κινήματα που εναντιώνονται στην ανάπτυξη μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μεγάλης κλίμακας για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι αντιδράσεις κλιμακώθηκαν το 2010, με την πολιτική της τότε κυβέρνησης.

Η Τίνα Μπιρμπίλη, ως Υπουργός Περιβάλλοντος, δήλωνε ότι είχε δύο αδυναμίες: τις ΑΠΕ και τα δάση. Γι’ αυτό αποφάσισε να τις συνδυάσει και να βάλει τις ΑΠΕ πάνω στα δάση! Για το σκοπό αυτό, διατήρησε –εκτός άλλων- και την τροποποίηση του δασικού νόμου που από το 2001 επέτρεπε την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής και δικτύων στα δάση, επεκτείνοντας το προνομιακό καθεστώς της ΔΕΗ, σε κάθε νέο επενδυτή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, παρά τις πολύπλευρες αντιδράσεις.

Ο Πρωθυπουργός υποσχόταν, εν μέσω κρίσης, να κάνει την Ελλάδα «Δανία του Νότου». Τότε δεν ήταν γνωστό ότι στη Δανία οι αντιδράσεις για τα αιολικά πάρκα είχαν πάρει τόση έκταση ώστε να ανακοινωθεί ότι θα σταματήσει η εγκατάσταση χερσαίων αιολικών σταθμών σε όλη τη χώρα. [3] Και δεν ένιωσε υποχρεωμένος να αιτιολογήσει γιατί παράλληλα, προωθούσε συμφωνία για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου από τη Λιβύη, [4] λίγους μόνο μήνες πριν από την επέμβαση της Δύσης, στην πλούσια σε υδρογονάνθρακες αυτή χώρα.

Το 2011 η ελληνική κυβέρνηση διεκδίκησε μερίδιο στο Desertec, το φωτοβολταϊκό project – μαμούθ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. [5] Το Desertec αφορούσε σε εκμετάλλευση του τεράστιου ηλιακού δυναμικού της Σαχάρας για την παραγωγή ενέργειας η οποία θα τροφοδοτούσε εκτός από την Ευρώπη και τις  χώρες της βορείου Αφρικής.

Δικαίως κάποιοι χαρακτήριζαν το πρόγραμμα νεοαποικιακό.

  

Οι διεκδικήσεις της ελληνικής κυβέρνησης έτυχαν θερμής υποδοχής από την Ε.Ε. και κυρίως τη Γερμανία. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα για το πρόγραμμα «Ήλιος».

Η Γερμανία έβλεπε ότι ένα πιο μικρό σε μέγεθος και σε απόσταση πρόγραμμα μπορούσε να είναι πιο ρεαλιστικό από το φιλόδοξο και πανάκριβο DESERTEC.

Ούτως ή άλλως, η Γερμανία ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για εξαγωγές, εξ αιτίας του ότι είχε προ πολλού αναπτύξει βιομηχανία για τα φωτοβολταϊκά, με καθαρισμό του πυριτίου που προήλθε από τις έρευνες της χημικής βιομηχανίας (Siemens, Hoechts).

Πιο πρακτικοί και πιο ωμοί, Ολλανδοί καθηγητές πρότειναν το 2012 για τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση χρέους, τη μείωση των χρεών τους κατά 30% μέσω παραχωρήσεων για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Σύμφωνα με συγκεκριμένο σχέδιο, που είδε το φως της δημοσιότητας το 2012, θα ήταν δυνατή μια μείωση του χρέους κατά 30%, αν η Ιρλανδία προσέφερε λιγότερο από 1%, η Πορτογαλία περίπου 1% και η Ελλάδα περίπου 2% της συνολικής επιφάνειάς της ως παραχώρηση για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας. [6]

Φαίνεται εν τέλει ότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας είναι η κρίσιμη συμβολή τους στην οικονομία των χωρών που παράγουν τον εξοπλισμό τους, προκειμένου να συντηρηθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης που αναπαράγουν τον καπιταλισμό και ιδιαίτερα σε καιρούς κρίσης.

Για το σκοπό αυτό αξιοποιήθηκε στο έπακρο το αφήγημα της αειφορίας και της πράσινης ανάπτυξης, με βασικό μέλημα να ενισχυθεί ο τομέας της ηλεκτροπαραγωγής –επομένως και οι εξαγωγές νέων αυτοκινήτων και ηλεκτρικών συσκευών-  αλλά και να διατηρηθεί ο έλεγχος της παραγωγής ενέργειας από τους «μεγάλους παίκτες», κράτη και εταιρείες.

Όλα αυτά δεν έγιναν τότε πολύ γνωστά στο ευρύ κοινό, που βρισκόταν στη δίνη της οικονομικής ύφεσης και της πολιτικής κρίσης.

Αυτό όμως που διαδόθηκε άμεσα, δημιουργώντας εύλογες ανησυχίες και αντιδράσεις ήταν ο χάρτης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας με τις δεσμευμένες περιοχές για παραγωγή ενέργειας από κάθε είδος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αδειοδοτημένες ή σε αναμονή αξιολόγησης για μια άδεια παραγωγής, που αποτελεί και το πρώτο στάδιο αδειοδότησης.

Οι κάτοικοι της υπαίθρου είδαν περίεργους ιστούς  (ανεμολογικούς), που έμοιαζαν με κεραίες κινητής τηλεφωνίας, αλλά δεν ήταν, να εμφανίζονται σε διάφορα σημεία.

Παράλληλα, ξεκίνησαν ασυνήθιστες επισκέψεις στα ορεινά κυρίως χωριά, από καλοντυμένους κυρίους που επισκεπτόταν τοπικούς παράγοντες και κατοίκους, επιχειρώντας συναλλαγές γης.

Δεν πήρε και πολύ χρόνο στους κατοίκους να απαιτήσουν ενημέρωση και για το σκοπό αυτό έχουν γίνει και γίνονται ακόμα αμέτρητες ενημερωτικές εκδηλώσεις.

Τις εκδηλώσεις αυτές συνήθως διαδέχονται κινητοποιήσεις και προσφυγές.

Αν πραγματικά το πολιτικό σύστημα είχε σχεδιασμό με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες και αν ήθελε να σεβαστεί το περιβάλλον, μπορούσε να ξεκινήσει τις εφαρμογές σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας από το δομημένο χώρο, σε συνάρτηση με τις ανάγκες των πολιτών και των παραγωγικών δραστηριοτήτων, χωρίς εμπορευματικά κίνητρα.

Αυτό θα ανταποκρινόταν και στη φάση ανάπτυξης των τεχνολογιών, αφού τριάντα χρόνια τώρα παράγονται και εγκαθίστανται μονάδες για την εκμετάλλευση του ανέμου και του ήλιου, χωρίς να έχει απαντηθεί το πρόβλημα της αποθήκευσης ενέργειας, πόσο μάλλον με φιλικό για το περιβάλλον τρόπο, που να μην συνεπάγεται κι άλλες εξορύξεις, όπως χρειάζεται για τις μπαταρίες.

2. Το τοπίο της εξόρυξης υδρογονανθράκων

Αν και η δημόσια συζήτηση για την εξόρυξη υδρογονανθράκων στη χώρα μας έχει την ιστορία της, οι μαζικές αντιδράσεις ήρθαν με μεγάλη καθυστέρηση.

Ήταν πολλοί εκείνοι που δεν πίστευαν, ή δεν ήθελαν να τοποθετηθούν στο πρόβλημα, ότι η έρευνα και εξόρυξη θα γινόταν πραγματικότητα.

Τα κύρια επιχειρήματα ήταν ότι «δεν υπάρχει η τεχνολογία για βαθιές γεωτρήσεις» και ότι «το χαμηλό κόστος της τιμής του πετρελαίου δεν το επιτρέπει».

Γι’ αυτό παρέπεμπαν στο μέλλον, κλείνοντας τη συζήτηση με ένα «άσε τώρα να δούμε πρώτα αν υπάρχουν τα κοιτάσματα».

Μόνο που οι συμβάσεις για «έρευνα και εξόρυξη» δεν είναι διακριτές αλλά ενιαίες!

Και όταν άρχισαν να υπογράφονται, βρέθηκαν ελάχιστοι πολιτικοί από τα κόμματα και την αυτοδιοίκηση, που να μην θεωρήσουν αυτονόητη την υπογραφή τους.

Οι κάτοικοι όμως αυτής της χώρας είδαν το 1/3 της χώρας να μετατρέπεται σε «οικόπεδα» εξορύξεων στη θάλασσα, πεδίο πολιτικής της «γαλάζιας ανάπτυξης», αλλά και πάνω στη ίδια τη γη που κατοικούν.

Και άλλοι κύριοι με περίεργα μηχανήματα μετρήσεων, άρχισαν να τριγυρίζουν ανάμεσα στα χωριά, τα βοσκοτόπια, τα ποτάμια και τα γεφύρια τους.

Η αγωνία για τη ζωή και τις δραστηριότητές τους γέννησε τα κινήματα κατά των εξορύξεων υδρογονανθράκων.

Κάποια «οικόπεδα» εξορύξεων σκεπάζουν «οικόπεδα» της «πράσινης ανάπτυξης». Αυτά θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο σε κάποιους τόπους δεν προχωρήσουν οι εξορύξεις, ή ανάμεσα σ’ αυτές, σε ξηρά και θάλασσα.

  

 

Ο παράγοντας της απεξάρτησης από το πετρέλαιο αποτελεί βασική συνιστώσα της ευρωπαϊκής πολιτικής, αλλά μόνο σε σχέση με την ηλεκτροπαραγωγή.

Το πετρέλαιο παραμένει ακόμα αναγκαίο στις μεταφορές, τη βιομηχανία, τη θέρμανση και γενικά στις μηχανές εσωτερικής καύσης.

Μέχρι και σήμερα αποδεικνύεται ότι η πολιτική απεξάρτησης σχετίζεται κυρίως με το γεγονός ότι τόσο η τιμή, όσο και η ροή του είναι δύσκολο να ελεγχθούν.

Γι’ αυτό το λόγο οι ευρωπαϊκές οδηγίες που απαιτούν να σταματήσει η χρήση του πετρελαίου στην ηλεκτροπαραγωγή, δεν απαιτούν να μην προχωρήσουν εξορύξεις υδρογονανθράκων στις χώρες της Ε.Ε.

Οι αντιφάσεις αναδεικνύονται τραγελαφικά σήμερα, με την αγορά να αγωνιά όταν το φθηνό πετρέλαιο απειλεί τις έρευνες σε Ιόνιο – Κρήτη.

Αν η τιμή πέσει πολύ χαμηλά η εξόρυξη δεν θα είναι συμφέρουσα! [7]

3. Το τοπίο της πυρηνική ενέργειας

Ήταν το μακρινό 1978 όταν κάτοικοι των χωριών της περιοχής της Καρύστου κυνήγησαν τους ξένους που πραγματοποιούσαν μετρήσεις με μηχανήματα, με στόχο να κατασκευαστεί πυρηνικό εργοστάσιο με μελέτες της αμερικάνικης ΕΒΑSCΟ.

Στις 20 Μαΐου 1979 συγκεντρώθηκαν στη Χαλκίδα σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας πάνω από 8.000 άτομα. Οι συζητήσεις για την κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου έληξαν οριστικά το 1982. [8]

Πολύ αργότερα, επειδή οι υποστηρικτές της πυρηνικής ενέργειας δεν έλειψαν και από τη χώρα μας, αλλά και με αφορμή την πρόθεση κατασκευής πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου στην νοτιοανατολική Τουρκία, ιδρύθηκε στη Ρόδο το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο της Μεσογείου, που πρόσφατα έκανε σχετική παρέμβαση στην κυβέρνηση. [9]

Η πυρηνική ενέργεια μένει σταθερά στο προσκήνιο σε παγκόσμιο επίπεδο, υποσχόμενη να εγγυηθεί αυτή τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα, την αειφορία (!) και την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής.

Κι αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να μας αφήνει ανυποψίαστους κυρίως όταν απαιτούμε «εδώ και τώρα» απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, έστω και αν αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει συγκεκριμένη απειλή για εγκατάσταση μονάδων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στη χώρα μας.

Εξ’ άλλου η πυρηνική ενέργεια δεν λείπει και από το ενεργειακό μείγμα της χώρας μας. Περνά μέσα από την ενεργειακή διασύνδεση με τη Βουλγαρία [10] ενώ τόσο η Βουλγαρία όσο και η Τουρκία προχωράνε σε ανάπτυξη νέων μονάδων.

Πόσο απελπισμένες όμως και πόσο φοβισμένες πρέπει να είναι οι κατά τόπους κοινωνίες για να δεχθούν την πυρηνική ενέργεια ως επιβεβλημένη καθαρή ενέργεια; Φροντίζουν γι’ αυτό τα λόμπι και διάφοροι διεθνείς και εθνικοί θεσμοί, με κάθε μέσο που περιλαμβάνεται στο δόγμα του σοκ και στη θεωρία ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση που να οδηγεί σε ριζικές αλλαγές.

Σε μελέτη του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) του 2019 [11] γίνεται αναφορά σε μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) με προβλέψεις για τις εξελίξεις στην ενέργεια.  Περιλαμβάνει τρία σενάρια για το διάστημα 2025 -2040: το σενάριο των τρεχουσών πολιτικών, το σενάριο για τις νέες πολιτικές και το σενάριο της βιώσιμης ανάπτυξης.

Είναι στο σενάριο της βιώσιμης ανάπτυξης, όπου η πυρηνική ενέργεια αυξάνεται κατά 87,9% και οι ΑΠΕ κατά 311,8%, σε σχέση με το 2017, ενώ πολύ μικρότερη αύξηση παρουσιάζεται και στα δύο άλλα σενάρια των τρεχουσών και των νέων πολιτικών. Παράλληλα ο άνθρακας υποχωρεί κάτω από το μισό, λιγότερο το πετρέλαιο, ενώ  το φυσικό αέριο παρουσιάζει μικρή αύξηση.

Στο σενάριο της βιώσιμης ανάπτυξης, αυξάνονται επίσης σε σχέση με το 2017, τα μεν υδροηλεκτρικά κατά 70,2%, η δε βιοενέργεια κατά 96,2%, πολύ μεγαλύτερες αυξήσεις από αυτές που προβλέπονται στα σενάρια τόσο των τρεχουσών όσο και των νέων πολιτικών.

Από το 1957, όταν έξι ευρωπαϊκά κράτη «αναζήτησαν στην πυρηνική ενέργεια το μέσο επίτευξης της ενεργειακής ανεξαρτησίας» με τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (Ευρατόμ), [12] η πυρηνική ενέργεια αναπτύχθηκε τόσο ώστε να καλύπτει το 30% των ενεργειακών αναγκών της Ε.Ε. [13]

 

Παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες χωρών της Ε.Ε. για παύση λειτουργίας πυρηνικών μονάδων, το θέμα επανέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Το 2006 ο συνδυασμός ΑΠΕ + πυρηνικά προτάθηκε επισήμως από τον ΟΟΣΑ! [14]

Το -όχι και τόσο μακρινό 2009- με αφορμή την κρίση στην τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο, 61 εταιρείες ηλεκτρισμού των 27 χωρών – μελών της E.E., μεταξύ των οποίων και η ΔEH, με παρέμβασή τους στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κορυφής δεσμεύθηκαν ότι μέχρι το 2050 θα παρέχουν ηλεκτρικό ρεύμα που θα παράγεται χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, υπό την προϋπόθεση ότι οι πολιτικοί ηγέτες της E.E. θα τους διασφαλίσουν πρόσβαση σε «μία ευρεία γκάμα επιλογών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας – αποδοτικές καθαρές τεχνολογίες ορυκτών καυσίμων που θα περιλαμβάνουν δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, υψηλής απόδοσης συνδυασμένη παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού και πυρηνική ενέργεια, παράλληλα με ανανεώσιμες πηγές». [15]

Πρόσφατα (2018) εξαγγέλθηκε διεθνής πυρηνική συμφωνία από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. [16]

Η συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στη συμφωνία μας θυμίζει ότι ανάμεσα στους πρώτους ενθουσιώδεις υποστηρικτές της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) ήταν η Μάργκαρετ Θάτσερ που θεωρούσε ότι η πυρηνική ενέργεια μπορούσε να εγγυηθεί την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. [17]

Κι αυτό όχι για να μην εξαρτάται η χώρα της από τον άνθρακα, όσο για να μην εξαρτάται από τις απεργίες των ανθρακωρύχων!

4. Ο κοινός τόπος των κινημάτων απέναντι στην αρπαγή της γης

Η εγκατάσταση μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μεγάλης κλίμακας, η εξόρυξη υδρογονανθράκων, η κατασκευή μεγάλων φραγμάτων, χρειάζονται τη γη ή τη θάλασσα που, μέχρι να εκδηλωθεί το ενδιαφέρον χρήσης της για ενεργειακούς σκοπούς, είχε μια άλλη χρήση ή μια άλλη λειτουργία.

Οι «ιθαγενείς» εκδιώκονται από κει για λόγους «δημοσίου συμφέροντος».

«Η σημερινή υφαρπαγή γης σε παγκόσμια κλίμακα νομιμοποιείται με τη βοήθεια καταστροφικών διηγήσεων, προβλέψεων και απειλών για ελλείψεις πόρων όπως η τροφή και η ενέργεια οι οποίες θα προκύψουν από την κλιματική αλλαγή και για κινδύνους από φυσικές καταστροφές, ακόμα και από τρομοκρατικές επιθέσεις. Η ανασφάλεια και ο φόβος που διασπείρουν περιλαμβάνουν και τις επιπτώσεις από τις χρεοκοπίες κάθε είδους και τις συνέπειες από το δημόσιο χρέος.» [18]

Χρειάζεται όμως να μπει στο παιχνίδι και η παραπλάνηση, όχι μόνο για τους εκδιωκόμενους, αλλά και για την υπόλοιπη «κοινή γνώμη».

Τα κινήματα κατά της πολιτικής που ασκείται στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, βάλλονται με χίλιους τρόπους παραπλάνησης.

Μεταξύ αυτών, ότι με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δήθεν επιτυγχάνεται απεξάρτηση από ορυκτούς πόρους.

Ο ισχυρισμός αυτός αποσιωπά το γεγονός ότι μόνο οι ενεργειακές πηγές είναι ανανεώσιμες (αέρας, ήλιος), αλλά όχι και οι μηχανές παραγωγής ενέργειας. [19]

Λένε και ότι με την εξόρυξη υδρογονανθράκων θα μειωθεί η εξάρτηση από εισαγωγές, ενώ είναι γνωστό ότι οι υδρογονάνθρακες διατίθενται σε όλες τις χώρες με τα κριτήρια της διεθνούς αγοράς.

Οι εταιρείες-μισθωτές στη χώρα μας με βάση τις συμβάσεις τους, υποχρεώνονται να διαθέσουν το σύνολο ή μερίδιο της παραγωγής τους στην επίσημη τιμή μετά από αίτηση του Δημοσίου, μόνο σε περίπτωση πολέμου, απειλής πολέμου ή άλλης κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Και αυτό με την προϋπόθεση ότι όλοι οι μισθωτές σε όλα τα οικόπεδα θα συμφωνήσουν και θα διαθέσουν τις ίδιες ποσότητες.

Τα παραπλανητικά «επιχειρήματα» όπως τα παραπάνω, υποστηρίζονται με τις ίδιες μεθόδους σε όλες τις περιπτώσεις, με αποσπασματική και επιλεκτική προβολή πληροφοριών.

Στα διάφορα αφηγήματα, σπανίως προσδιορίζεται το επίπεδο αναφοράς, αν είναι δηλαδή το τοπικό, το εθνικό, ή το διεθνές, αυτό που κάθε φορά ωφελείται ή βλάπτεται.

Γενικά όμως, προκειμένου για διεθνοποιημένους τομείς όπως η ενέργεια, εν τέλει το επίπεδο αναφοράς είναι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και οι διεθνείς αγορές.

Παράλληλα υπάρχει μια σιωπηλή παραδοχή, ότι το διακύβευμα είναι μόνο ένα και είναι οικονομικό και λογιστικό.

Το κοινωνικό και το περιβαλλοντικό είναι μόνο για τα συνέδρια!

Σε κάθε περίπτωση, οι εταιρείες θα είναι εκεί όπου εγκαταστάθηκαν με τις συμβάσεις έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, σε όλο το τόξο Ιονίου – Κρήτης.

Η ανασφάλεια για τους κατοίκους της μισής Ελλάδας θα κρατήσει για πολλά χρόνια. Η ανάγκη για «ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον», η περιβαλλοντική προστασία και η συνταγματική εγγύηση της ιδιοκτησίας, δεν θα ισχύει για τους πολλούς.

Η ανάγκη του χρηματιστηριακού κεφαλαίου να επιδεικνύει στους μετόχους του μελλοντικά αποθέματα, είτε αξιοποιηθούν, είτε όχι και η δυνατότητα των εταιρειών να αυξάνουν σημαντικά την κερδοφορία τους βραχυπρόθεσμα, χωρίς ουσιαστικά να αυξάνουν την παραγωγή τους, αναλύεται με κάθε λεπτομέρεια, σε πρόσφατο κείμενο της Πρωτοβουλίας Αθήνας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων. [20]

Το ίδιο θα συμβεί με τους δεσμευμένους χώρους για μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που απεικονίζονται εδώ και μια δεκαετία στο χάρτη της ΡΑΕ, που είναι πολύ περισσότεροι απ’ όσους θα μπορούσαν να υλοποιηθούν με τα κριτήρια της αγοράς. Οι δεσμευμένοι αυτοί χώροι, έχουν φέρει μόνο ανασφάλεια για τις περιοχές όπου βρίσκονται και ασφαλή κέρδη για το χρηματιστηριακό κεφάλαιο ανεξάρτητα αν τελικά αυτά τα έργα θα υλοποιηθούν ή δεν θα υλοποιηθούν.

Από τους δύο ενεργειακούς χάρτες, των εξορύξεων και των μονάδων της ηλεκτροπαραγωγής, όπου πρέπει να προσθέσουμε τις επεκτάσεις των δικτύων για τη σύνδεσή τους, αλλά και τους χώρους κατάληψης των υλοποιημένων και προγραμματιζόμενων ενεργειακών αγωγών, έχουμε την εικόνα μιας άλλης χώρας που καλείται να προσαρμόσει τη ζωή και την παραγωγή της στα «κενά» που μένουν ανάμεσα σε κατειλημμένες και εν δυνάμει υποβαθμισμένες περιοχές.

Αυτό είναι το τεράστιο τίμημα που καλείται να πληρώσει η κοινωνία προκειμένου να γίνει η χώρα «ενεργειακός κόμβος», ή πιο λαϊκά «μπαταρία της Ευρώπης».

Κι αυτό στην καλύτερη περίπτωση. Η χειρότερη θα ήταν η εμπλοκή της χώρας σε θερμά επεισόδια, λόγω της «μετακίνησής» της πιο κοντά σε όσα συμβαίνουν στην Μέση Ανατολή.

Αυτά τα τοπία, αυτοί οι κίνδυνοι, αυτές οι προοπτικές κι αυτό το τίμημα αποτελούν τα αντικείμενα που συνθέτουν τον κοινό τόπο αγώνα των κινημάτων.

Κοινός τόπος τόσο για τα κινήματα που δραστηριοποιούνται στα διάφορα ενεργειακά μέτωπα, όσο και για τα κινήματα που δραστηριοποιούνται σε άλλους τομείς, αφού το ζήτημα της ενέργειας αφορά σε όλους, είναι κυρίαρχο για τη ζωή και όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες.

Έχοντας κατά νου ότι ο προσανατολισμός στο κοινωνικό συμφέρον και όχι στον ανταγωνισμό των αγορών, τόσο των πολιτικών επιλογών για το ενεργειακό όσο και της τεχνολογίας, θα μπορούσε να φέρει εκπλήξεις που σήμερα είναι αδιανόητες!

   

[1] https://energypress.gr/news/egkrithikan-oi-tesseris-neoi-nomoi-gia-tin-agora-ilektrismoy-stin-ee-eykolotero-pleon-emporio

[2] https://energypress.gr/news/giati-erhontai-ependyseis-15-dis-sto-reyma-apo-fysiko-aerio-oi-nees-kiniseis-stin-energeiaki

[3] http://www.vannasfakianaki.gr/pio-oikologikos-pethaineis/

[4] https://energypress.gr/news/diasyndesi-livyis-kritis-me-agogo-aerioy-syzita-ayrio-o-papandreoy

[5] https://energypress.gr/news/meridio-sto-desertec-fotovoltaiko-project-mamoyth-diekdikei-i-ellada

[6]https://www.agronews.gr/tech/green-reports/82087/shedio-meiosis-hreous-kata-30-me-parahorisi-gis-gia-ape/

[7] https://www.cretalive.gr/business/to-fthhno-petrelaio-apeilei-tis-ereynes-se-ionio-krhth-1023828

[8] https://www.tanea.gr/2007/05/26/greece/to-pyriniko-ergostasio-poy-den-egine-2/

[9] https://www.rodiaki.gr/article/388208/na-yparxei-parembash-gia-ton-pyrhniko-stathmo-sto-akoygioy

[10] https://www.documentonews.gr/article/boylgaria-paratash-zwhs-gia-ton-deytero-antidrasthra-toy-kozlontoyi

[11] Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ), Ο Ελληνικός ενεργειακός τομέας, Ετήσια έκθεση 2019, σελ. 34,  https://www.iene.gr/articlefiles/file/meletes/iene-meleti-2019.pdf

[12] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=LEGISSUM:xy0024&from=EL

[13] https://ecology-salonika.org/2010/03/24/the-world-map-of-nuclear-energy/

[14] https://www.stockwatch.com.cy/el/article/diethnis-oikonomia/pyriniki-energeia-kai-ape-systinei-o-oosa

[15] https://lithanthrakas.wordpress.com/2009/03/22/paragogi-energias/

[16] https://www.naftemporiki.gr/story/1353790/diethnis-puriniki-sumfonia-gia-ti-meiosi-ton-ekpompon-diokseidiou-tou-anthraka

[17] Τα αγκάθια του καλού, Λεωνίδα Λουλούδη, «Από το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» στην «κλιματική αλλαγή», η υπερθέρμανση των σχέσεων επιστήμης και πολιτικής, Εκδόσεις Αρμός, 2014

[18] «Κρίση χρέους και υφαρπαγή γης», Κωστή Χατζημιχάλη, Εκδόσεις ΚΨΜ, σελ. 42

[19] https://oikotopia.org/2019/02/16/vromika-spania-metalla-skavontas-vayhitera-stin-energeiaki-metavasi/

[20] http://ath-stop-mining.blogspot.com/2019/08/blog-post.html

[---->]

Μπουλντόζες, σεκιούριτι και ΜΑΤ «πάτησαν» τα Αγραφα #save_agrafa #skouries

Ένα σκηνικό που θυμίζει πολύ τις Σκουριές έχει αρχίσει να στήνεται στα Άγραφα. Δείτε τις φωτογραφίες που συνοδεύουν το άρθρο τoυ Τάσου Σαραντή.

 

Με μόνο «εφόδιο» την άδεια του δασάρχη Καρπενησίου, δύο εταιρείες επιχειρούν να ανεβάσουν μηχανήματα στα οροπέδια της Νιάλας και του Βοϊδολίβαδου -υπό την προστασία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων- και να ξεκινήσουν εργασίες εγκατάστασης ανεμογεννητριών, παρακάμπτοντας απόφαση του ΣτΕ και αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις κατοίκων, αιρετών και φορέων ● Τι λένε (και τι κρύβουν) για τις εξελίξεις οι εταιρείες Ανεμοδομική ΑΕΕ και Πουνέντης ΑΕΕ και τι απαντούν ο δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα και το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων.

Ραγδαίες εξελίξεις στο ζήτημα της εγκατάστασης των δύο πρώτων βιομηχανικών πάρκων στα Αγραφα. Παρά τις αντιδράσεις κατοίκων, φορέων, συλλόγων και των δημάρχων της περιοχής, την περασμένη εβδομάδα κατασκευάστριες εταιρείες των έργων ανέβασαν μηχανήματα συνοδεία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων και σεκιουριτάδων.

Την κερκόπορτα για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών άνοιξε ο δασάρχης Καρπενησίου με άδεια που εξέδωσε, την οποία επικαλούνται οι εταιρείες, ωστόσο πρόκειται για παράνομη αδειοδότηση, που αψηφά προκλητικά όρο που θέτει απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, και άρα η έναρξη εργασιών είναι παράνομη.

Από την πλευρά τους, οι θυγατρικές εταιρείες του ομίλου Ελλάκτωρ εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία υποστηρίζουν ότι ενώ οι κινήσεις τους είναι καθ’ όλα νόμιμες, δυσφημούνται για ακατανόητους λόγους.

Αν και το τελευταίο διάστημα έχουν εμφανιστεί άνθρωποι των εταιρειών Ανεμοδομική ΑΕΕ και Πουνέντης ΑΕΕ, που επιχειρούν την κατασκευή των δύο πρώτων αιολικών σταθμών στα οροπέδια της Νιάλας και του Βοϊδολίβαδου -συνολικά περιλαμβάνουν 40 ανεμογεννήτριες (σε υψόμετρο από 1.500 έως 2.000 μέτρα)-, επιχειρώντας να εξαγοράσουν εκτάσεις κτηνοτρόφων, αυτό που συμβαίνει εδώ και περίπου δύο εβδομάδες εκεί ψηλά στα Αγραφα αγγίζει τα όρια του σουρεαλιστικού.

Αστυνομοκρατία

 

Προκειμένου να προωθηθούν τρία λαστιχοφόρα μηχανήματα ιδιωτικής τεχνικής εταιρείας, ώστε να ξεκινήσουν τις εργασίες κοντά στον αυχένα της Νιάλας, πάνω από τον οικισμό Καμάρια, επιστρατεύτηκαν για τη συνοδεία και την «προστασία» τους ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις από την Ευρυτανία και την Καρδίτσα, ακόμη και «κλούβα» με ΜΑΤ.

Αστυνομικές δυνάμεις βρίσκονται και σε άλλα κομβικά σημεία του βουνού, ελέγχουν όποιον θέλει να προωθηθεί προς τα ψηλά, ουσιαστικά απαγορεύοντας την πρόσβαση, ενώ σεκιουριτάδες αλωνίζουν στο βουνό εδώ και μήνες. Ετσι, η ευρύτερη περιοχή στα όρια των θεσσαλικών και ευρυτανικών Αγράφων βρίσκεται αποκλεισμένη από έναν αστυνομικό κλοιό.

Το καθεστώς αστυνομοκρατίας που έχει επιβληθεί αυτές τις μέρες στα Αγραφα για χατίρι των ιδιωτικών εταιρειών κατασκευής αιολικών εγκαταστάσεων συμπληρώνεται από τις αστυνομικές έρευνες σε ιδιόκτητα κτίσματα ανθρώπων που δεν είναι θετικά διακείμενοι στα σχέδια ισοπέδωσης των βουνοκορφών, με την αιτιολογία ότι πραγματοποιούνται έρευνες για ναρκωτικά και για τον… Παλαιοκώστα.

Η εμφάνιση των μηχανημάτων και των ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων προκάλεσε την κινητοποίηση αρκετών κατοίκων της περιοχής και μελών οργανώσεων που εναντιώνονται στην εγκατάσταση των αιολικών, οι οποίοι κάλεσαν σε συγκέντρωση στις 21/9 στον σιδηροδρομικό σταθμό Καρδίτσας. Η διαμαρτυρία βρέθηκε επίσης υπό στενό αστυνομικό κλοιό, που ακολούθησε την αυτοκινητο-πορεία στα βουνά των Αγράφων.

Στην περιοχή του Αγίου Νικολάου Βραγγιανών οι ισχυρές αστυνομικές έκλεισαν τον δρόμο και απαγόρευσαν την πρόσβασή τους προς τον αυχένα της Νιάλας.

Η εγκατάσταση μηχανημάτων για τα αιολικά έργα στα Αγραφα προκάλεσε την αντίδραση της δημάρχου και μελών του δημοτικού συμβουλίου της Λίμνης Πλαστήρα.

Οπως ανέφεραν σε δήλωσή τους, «η εταιρεία, χωρίς να έχει εξασφαλίσει τις απαραίτητες άδειες από Δασαρχείο, υπουργείο και δήμους, προέβη παράνομα στην εγκατάσταση των μηχανημάτων έργων. Είναι έτοιμη να επέμβει παράνομα στη φύση και το περιβάλλον των Αγράφων, χωρίς να έχει καταθέσει ουσιαστική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (…)». Στη συνέχεια, καταδικάζουν την αστυνομική παρουσία στην περιοχή «με στόχο την προστασία της εταιρείας, που είναι παράνομη. Η Ελληνική Αστυνομία όφειλε να ζητήσει τις σχετικές άδειες και όχι να κάνει πλάτες στην εταιρεία», ανέφεραν, απαιτώντας την άμεση αναστολή των εργασιών.

«Αλήθειες» και ψέματα

 

Οι έντονες αντιδράσεις κατοίκων και φορέων προκάλεσαν την ανακοίνωση-απάντηση των εταιρειών Ανεμοδομική ΑΕΕ και Πουνέντης ΑΕΕ υπό τον τίτλο «Η αλήθεια για τα Αγραφα – Η ΕΛΛΑΚΤΩΡ απαντά στις επιθέσεις για τα αιολικά πάρκα στα Αγραφα», που στάλθηκε και δημοσιεύτηκε μόνο στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

Σε αυτήν οι δύο εταιρείες ανακοινώνουν την έναρξη των εργασιών («…Με αφορμή την έναρξη των εργασιών για την κατασκευή των έργων και τις πρόσφατες αναληθείς ανακοινώσεις του νεοεκλεγέντος Δημάρχου Λίμνης Πλαστήρα, θα θέλαμε να ενημερώσουμε την τοπική κοινωνία για τα πραγματικά γεγονότα και να αποκαταστήσουμε την αλήθεια…») και υπερασπίζονται τη νομιμότητα των ενεργειών τους, περιγράφοντας τη διαχρονική πορεία των αδειοδοτήσεων που ακολούθησαν.

Στη συνέχεια, αναφέρονται στις αιτήσεις ακύρωσης κατά των αδειών εγκατάστασης των δύο αιολικών πάρκων στα Aγραφα – τις είχαν καταθέσει 26 φορείς και περισσότεροι από 500 πολίτες το 2018 στο ΣτΕ και απορρίφθηκαν τον περασμένο Ιούνιο. «Η ανωτέρω άσκηση του δικαιώματος φορέων και πολιτών ενώπιον του ΣτΕ αποτέλεσε την πρώτη κίνηση ενάντια στην εγκατάσταση των αιολικών σταθμών μετά από δέκα χρόνια συνεχούς παρουσίας μας στην περιοχή», σημειώνουν, για να επισημάνουν ότι στο διάστημα που διήρκεσε η αδειοδότηση κανένας φορέας ή σύλλογος δεν έφερε αντίρρηση ή εμπόδιο στην αδειοδότηση των έργων.

Επιπλέον, αναφέρονται στην κλιματική αλλαγή και στην εξάρτηση της χώρας μας από τον λιγνίτη, στα πλεονεκτήματα των αιολικών και ιδιαίτερα αυτών που θα κατασκευάσουν στα Αγραφα και στα αντισταθμιστικά οφέλη που θα προκύψουν για την περιοχή και την τοπική κοινωνία.

Ωστόσο, η ανακοίνωση των δύο εταιρειών αποκρύπτει τα πραγματικά γεγονότα, μη αναφερόμενη σε αυτά, σε κάποια σημεία ψεύδεται, ενώ δεν παραλείπονται η στοχοποίηση και οι απειλές για την ποινικοποίηση του αγώνα όσων αντιστέκονται στην καταστροφή των Αγράφων από την εγκατάσταση βιομηχανικής κλίμακας αιολικών.

Κατ’ αρχήν, το σημαντικότερο που αποκρύπτουν στην ανακοίνωσή τους οι εταιρείες είναι ότι, παρόλο που το ΣτΕ εξέδωσε απορριπτικές αποφάσεις, αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούν να ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής των αιολικών πάρκων, καθώς σε μία από τις αποφάσεις του αναφέρεται: «Οίκοθεν νοείται ότι η εταιρεία δεν δύναται να εκκινήσει οποιαδήποτε υλική ενέργεια εκκίνησης των εργασιών στο αιολικό πάρκο εάν προηγουμένως δεν έχει εγκριθεί από την αρμόδια αρχή (το ΥΠΕΝ) η Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ)».

Και, ότι, όπως προκύπτει από απαντητικό, πρόσφατο έγγραφο της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ με ημερομηνία 24/9/2019, που έχει στη διάθεσή της η «Εφ.Συν.», «μέχρι σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία γνωμοδότησης επί των συγκεκριμένων ΕΟΑ». Κάτι που συνεπάγεται ότι οι εργασίες που επιχειρούν να ξεκινήσουν οι εταιρείες είναι παράνομες.

Για τον ίδιο λόγο, παράνομη είναι και η άδεια που εξέδωσε («πρωτόκολλο εγκατάστασης» – 22/8/2019) για την έναρξη των εργασιών από την εταιρεία «Ανεμοδομική ΑΕΕ» ο δασάρχης Καρπενησίου, Γιάννης Καρκάνης, για το συγκεκριμένο «αιολικό πεδίο» στην κορυφογραμμή της Νιάλας, πάνω από τη λίμνη Πλαστήρα, ο οποίος, ουσιαστικά, προσπέρασε την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε ότι η κατάθεση της ΕΟΑ είναι ουσιαστική και όχι απλά μια τυπική υποχρέωση προκειμένου να ξεκινήσουν ή όχι οι εργασίες. Εν αντιθέσει με το Δασαρχείο Καρδίτσας που, τηρώντας τη νομιμότητα, έθεσε ως όρο για να εκδώσει «πρωτόκολλο εγκατάστασης» την έγκριση των ΕΟΑ.

Εξάλλου, οι εταιρείες του ομίλου Ελλάκτωρ στοχοποιούν, στην κοινή ανακοίνωσή τους, τους αντιδρώντες στις επενδύσεις τους ήδη από την πρώτη γραμμή της: «Τον τελευταίο χρόνο έγιναν από το “Δίκτυο φορέων και πολιτών για την προστασία των Αγράφων” δυσφημιστικές ενέργειες κατά της εγκατάστασης ανεμογεννητριών στα Αγραφα, τις οποίες κάθε εχέφρων άνθρωπος αδυνατεί να κατανοήσει», αναφέρουν.

Και συνεχίζουν: «(…) εκείνο που μας προκαλεί έντονο σκεπτικισμό, με σημάδια ανησυχίας, είναι ενέργειες μη σύννομες που προκαλούνται ως απόρροια είτε δηλώσεων με παραπλανητικό ή εμπρηστικό χαρακτήρα είτε συντονισμένες δράσεις που παρεκκλίνουν της νομιμότητας. Πραγματικά είναι δύσκολο για τον καλοπροαίρετο αναγνώστη να καταλάβει τους λόγους που υπάρχει τέτοια εναντίωση στην κατασκευή των δύο συγκεκριμένων αιολικών πάρκων, φτάνοντας ακόμη και σε σημείο καταστροφής εξοπλισμού μας, αξίας εκατομμυρίων ευρώ, νύχτα από κουκουλοφόρους».

Ψευδολογία

 

Πέραν του γεγονότος ότι οι εταιρείες αποδίδουν στη συνέχεια δηλώσεις με «εμπρηστικό χαρακτήρα» ακόμη και στον δήμαρχο της Λίμνης Πλαστήρα Παναγιώτη Νάνο, καταφεύγουν -προφανώς για λόγους εντυπωσιασμού- σε ψευδολογία αναφερόμενες σε καταστροφή του εξοπλισμού τους.

Κι αυτό διότι περιστατικό εμπρησμού δεν έχει καταγραφεί από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, ούτε έχει καταγγελθεί, ούτε υπήρξε κάποια σχετική ειδησεογραφία (και πώς να συμβεί, άλλωστε, αφού οι εταιρείες μέχρι στιγμής δεν είχαν ανεβάσει εξοπλισμό στα Αγραφα;). Εκτός αν αναφέρονται σε περιστατικό εμπρησμού που συνέβη τον περασμένο Μάιο. Μόνο που αυτό έγινε στη θέση «Αέρας – Αφεντικό», στην κορυφή του όρους Τύμπανο στα όρια των Δήμων Μουζακίου και Αργιθέας και αφορούσε μηχανήματα που διαμόρφωναν χώρο για αιολικό πάρκο της ΔΕΗ.

Σύμφωνα, δε, με τις εκτιμήσεις τη Π.Υ. Μουζακίου, η ζημιά από εκείνον τον εμπρησμό άγγιζε τα 200.000 ευρώ. Οπότε, για ποιον εξοπλισμό τους, αξίας εκατομμυρίων ευρώ, μιλούν οι εταιρείες;

Τέλος, στην ανακοίνωσή τους, εμμέσως πλην σαφώς, προϊδεάζουν για το ενδεχόμενο ποινικοποίησης ενεργειών των αντιδρώντων, ακόμη και θεσμικών οργάνων, όπως ο δήμαρχος της Λίμνης Πλαστήρα, αναφέροντας: «(…) είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα ακραίες και παράνομες ενέργειες ή δηλώσεις θα καταδικαστούν από την κοινωνία και την πολιτεία».

Εντονες αντιδράσεις

 

Η ανακοίνωση των εταιρειών της Ελλάκτωρ πυροδότησε νέες έντονες αντιδράσεις. Σε ανακοίνωσή του με τίτλο «…μια κάπως όψιμη ενημέρωση!» το δακτυλοδεικτούμενο από τις εταιρείες Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων χαρακτηρίζει κάπως όψιμο το ενδιαφέρον της Ελλάκτωρ, καθώς το προχωρημένο στάδιο των αδειοδοτήσεων ήρθε εν αγνοία της τοπικής κοινωνίας.

«Οι ίδιες εταιρείες, προσπαθώντας να καλύψουν την έκδηλη ανησυχία τους από την έντονη, πλέον, ευαισθητοποίηση και τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας και σύσσωμων, σχεδόν, των φορέων της (…), δεν διστάζουν να επιχειρούν για ακόμα μια φορά να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη», αναφέρει.

Αφού κάνει λόγο για «ανύπαρκτα ενεργειακά, περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη από τις ανεμογεννήτριες και την πράσινη ανάπτυξη», επισημαίνει: «Αποκρύπτουν και τους αυστηρούς περιορισμούς που το ΣτΕ με την απόφασή του έθεσε για την έναρξη των εργασιών, υποχρεώνοντας τις ίδιες στην υποβολή και έγκριση απαραίτητων μελετών, όπως Ειδικές Οικολογικές Αξιολογήσεις και τις οποίες οι ίδιοι, “τηρώντας τους νόμους”, είχαν παραλείψει να καταθέσουν».

Και καταλήγει αναφέροντας ότι το Δίκτυο δεν έχει σχέση με «μη σύννομες ενέργειες ή δηλώσεις με παραπλανητικό ή εμπρηστικό χαρακτήρα», αλλά ούτε και με «συντονισμένες δράσεις που παρεκκλίνουν της νομιμότητας».

Απάντηση στην ανακοίνωση των εταιρειών έδωσε και ο δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα, ο οποίος αναφέρει ότι η Ελλάκτωρ εντέχνως προσπαθεί να στοχοποιήσει το πρόσωπό του, αναρωτιέται γιατί δεν προσκομίστηκε από την εταιρεία μαζί με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και η Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση και επισημαίνει ότι δεν υπήρξε κοινωνική διαβούλευση, η οποία προβλέπεται από τον νόμο.

Επισημαίνει ότι στην Καρδίτσα, όπως και στην Ευρυτανία, αντιδρούν μαζικά παραγωγικοί φορείς όπως το Εμπορικό & Βιοτεχνικό Επιμελητήριο και ο Εμπορικός Σύλλογος, όλες οι τοπικές οργανώσεις κομμάτων με διαφορετική ιδεολογική αφετηρία, οι έξι νεοεκλεγέντες δήμαρχοι, οι φορείς και οι σύλλογοι της ευρύτερης περιοχής. Τέλος, σε παρέμβασή του ο δήμαρχος Αγράφων, Αλέξανδρος Καρδαμπίκης, καλεί τον δασάρχη Καρπενησίου να ανακαλέσει την απόφασή του για τα αιολικά στα Αγραφα.

[---->]