Με την εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ ακόμα νωπή , η αριστερά της Σλοβενίας εκπονεί σχέδιο εξόδου από την ευρωζώνη.
του Luka Mesec, 30 Μαρτίου, 2016
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδείχτηκε ανίκανη να αντιμετωπίσει την πολιτική και οικονομική κρίση – αν και έχει τη δυνατότητα. Η εμπειρία από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αυτό έχει δείξει.
Η ήττα από το υπερεθνικό κεφάλαιο –που έχει ενσωματωθεί στους ευρωπαϊκούς θεσμούς - μας θύμισε τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η γαλλική Αριστερά στη δεκαετία του '80 και άλλες προσπάθειες των αριστερών κυβερνήσεων. Φαίνεται ότι η σύγχρονη ευρωπαϊκή αριστερά έχει μόνο δύο επιλογές: να υποκύψει στο νεοφιλελευθερισμό - και να εγκαταλείψει τους περισσότερους στόχους της - ή να εμπλακεί σε αγώνες χωρίς καμία ελπίδα για νίκη κατά της ΕΕ.
Πρόκειται για μια κατάσταση όπου δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για νίκη, την οποία προσπαθούμε να αλλάξουμε με την Iniciativa za Demokratični Socializem (Πρωτοβουλία για το Δημοκρατικό Σοσιαλισμό), μέλος του κοινοβουλευτικού συνασπισμού Združena levica (Ενωμένη Αριστερά) της Σλοβενίας. Στην οργάνωση μας έχουμε ξεκινήσει μια ευρεία συζήτηση για το Σχέδιο Β - ένα σχέδιο για έξοδο από την ευρωζώνη. Η ελληνική εμπειρία συζητήθηκε και συγκρίθηκε με τη δικιά μας στη Σλοβενία, οδηγώντας μας στο συμπέρασμα ότι χρειαζόμαστε μια άλλη προσέγγιση.
Η προσέγγιση αυτή δεν είναι εντελώς καινούργια. Η προσπάθεια για τη μεταρρύθμιση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος μας. Αυτό αναδεικνύει τις σημαντικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της κατάστασης στην Ελλάδα και τη Σλοβενία. Ο Σύριζα κέρδισε τις εκλογές σε μια χώρα χρεοκοπημένη, με μη βιώσιμο χρέος, η οποία εξαρτάται οικονομικά από την Τρόικα, αιχμάλωτη όχι μόνο της νομισματικής δομής της ευρωζώνης, αλλά και ενός συνόλου καταστροφικών μνημονίων λιτότητας.
Στη Σλοβενία, η κατάσταση είναι διαφορετική. Το χρέος είναι διαχειρίσιμο, οι τράπεζες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί, η χώρα έχει μεγάλα πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, η οικονομική ανάπτυξη έχει ξαναρχίσει και έχουμε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά δημόσιας περιουσίας στην Ευρώπη. Επομένως, θα ήταν πιο εύκολο σε μια αυριανή αριστερή κυβέρνηση να επιτύχει τους στόχους της: την καταπολέμηση της φτώχειας, την αναδιανομή του πλούτου, να στηρίξει την αυτοδιαχείριση των εργαζομένων και την επέκταση του κράτους πρόνοιας.
Αλλά η ένταξη στην ευρωζώνη θα εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο στην εφαρμογή πολιτικών για τη βιομηχανία και την ανάπτυξη και τον έλεγχο της ροής των κεφαλαίων. Είναι επίσης σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι η κατάσταση, ιδίως σε ταραγμένους καιρούς, όπως σήμερα, μπορεί να επιδεινωθεί ραγδαία.
Ετσι, συμφωνήσαμε ότι πρέπει να εργαστούμε πάνω σ’ ένα σχέδιο για να επανακτήσουμε αμέσως τη νομισματικής μας κυριαρχία - εάν χρειαστεί. Το σχέδιο που ακολουθεί συντάχτηκε και υιοθετήθηκε από την "Iniciativa za Demokratični Socializem" ,νωρίτερα αυτό το μήνα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδείχτηκε ανίκανη να αντιμετωπίσει την πολιτική και οικονομική κρίση – αν και έχει τη δυνατότητα. Η εμπειρία από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αυτό έχει δείξει.
Η ήττα από το υπερεθνικό κεφάλαιο –που έχει ενσωματωθεί στους ευρωπαϊκούς θεσμούς - μας θύμισε τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η γαλλική Αριστερά στη δεκαετία του '80 και άλλες προσπάθειες των αριστερών κυβερνήσεων. Φαίνεται ότι η σύγχρονη ευρωπαϊκή αριστερά έχει μόνο δύο επιλογές: να υποκύψει στο νεοφιλελευθερισμό - και να εγκαταλείψει τους περισσότερους στόχους της - ή να εμπλακεί σε αγώνες χωρίς καμία ελπίδα για νίκη κατά της ΕΕ.
Πρόκειται για μια κατάσταση όπου δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για νίκη, την οποία προσπαθούμε να αλλάξουμε με την Iniciativa za Demokratični Socializem (Πρωτοβουλία για το Δημοκρατικό Σοσιαλισμό), μέλος του κοινοβουλευτικού συνασπισμού Združena levica (Ενωμένη Αριστερά) της Σλοβενίας. Στην οργάνωση μας έχουμε ξεκινήσει μια ευρεία συζήτηση για το Σχέδιο Β - ένα σχέδιο για έξοδο από την ευρωζώνη. Η ελληνική εμπειρία συζητήθηκε και συγκρίθηκε με τη δικιά μας στη Σλοβενία, οδηγώντας μας στο συμπέρασμα ότι χρειαζόμαστε μια άλλη προσέγγιση.
Η προσέγγιση αυτή δεν είναι εντελώς καινούργια. Η προσπάθεια για τη μεταρρύθμιση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος μας. Αυτό αναδεικνύει τις σημαντικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της κατάστασης στην Ελλάδα και τη Σλοβενία. Ο Σύριζα κέρδισε τις εκλογές σε μια χώρα χρεοκοπημένη, με μη βιώσιμο χρέος, η οποία εξαρτάται οικονομικά από την Τρόικα, αιχμάλωτη όχι μόνο της νομισματικής δομής της ευρωζώνης, αλλά και ενός συνόλου καταστροφικών μνημονίων λιτότητας.
Στη Σλοβενία, η κατάσταση είναι διαφορετική. Το χρέος είναι διαχειρίσιμο, οι τράπεζες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί, η χώρα έχει μεγάλα πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, η οικονομική ανάπτυξη έχει ξαναρχίσει και έχουμε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά δημόσιας περιουσίας στην Ευρώπη. Επομένως, θα ήταν πιο εύκολο σε μια αυριανή αριστερή κυβέρνηση να επιτύχει τους στόχους της: την καταπολέμηση της φτώχειας, την αναδιανομή του πλούτου, να στηρίξει την αυτοδιαχείριση των εργαζομένων και την επέκταση του κράτους πρόνοιας.
Αλλά η ένταξη στην ευρωζώνη θα εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο στην εφαρμογή πολιτικών για τη βιομηχανία και την ανάπτυξη και τον έλεγχο της ροής των κεφαλαίων. Είναι επίσης σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι η κατάσταση, ιδίως σε ταραγμένους καιρούς, όπως σήμερα, μπορεί να επιδεινωθεί ραγδαία.
Ετσι, συμφωνήσαμε ότι πρέπει να εργαστούμε πάνω σ’ ένα σχέδιο για να επανακτήσουμε αμέσως τη νομισματικής μας κυριαρχία - εάν χρειαστεί. Το σχέδιο που ακολουθεί συντάχτηκε και υιοθετήθηκε από την "Iniciativa za Demokratični Socializem" ,νωρίτερα αυτό το μήνα.
------------------------------------------------------
Το 2015 ήταν καθοριστικό στην ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η Ευρωπαϊκή
Ένωση αποκάλυψε την αληθινή φύση της ως προπύργιο του κεφαλαίου για την οποία η
διεθνής αλληλεγγύη και οι ανθρώπινες ζωές δεν έχουν καμία αξία.
Η ΕΕ απόδειξε ότι οι θεσμοί της δεν πάσχουν απλά από ένα έλλειμμα δημοκρατίας, αλλά είναι βαθύτατα αντιδημοκρατικοί. Το ιδεολογικό αφήγημα περί ειρηνικής συνύπαρξης των ευρωπαϊκών εθνών και οικονομικής σύγκλισης που τροφοδοτείται από την ελεύθερη αγορά, έχει αντικατασταθεί από ρατσιστικές ιδεολογίες για τεμπέληδες Έλληνες και τους άλλους λαούς του Νότου που ζουν στις πλάτες των εργατών των χωρών του Βορρά, πιο ανταγωνιστικοί και πιο εργατικοί.
Παράλληλα, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, στην αρχή και στο τέλος του 2015 έχουν αυξήσει το κύμα ισλαμοφοβίας και ξενοφοβίας, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες καταφτάνουν από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, το Πακιστάν, τη Συρία και άλλες χώρες μετά την πολύχρονη λεηλασία και καταστροφή τους, κυρίως από τη Δύση.
Το μόνο κόμμα που επωφελήθηκε από την απόφαση των ευρωπαϊκών εθνών και των κοινών θεσμικών οργάνων τους να εναντιωθούν σε μια αποτελεσματική και ανθρώπινη λύση στην κρίση του προσφυγικού ήταν η πολιτική ακροδεξιά, η οποία έχει ήδη βρίσκεται στην εξουσία στο ένα τρίτο της Ευρώπης.
Ενώ η προσφυγική κρίση έχει αποκαλύψει τα ψεύδη πίσω από τα μεγάλα λόγια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων, το ελληνικό παράδειγμα έδειξε ότι η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης δεν έχει καμία σχέση με την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών. Η απόφαση για μη αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως ενέχυρο, προκειμένου να διατηρηθεί η ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προς τις ελληνικές τράπεζες, μία μόλις εβδομάδα μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου, ήταν η αρχή της αναμέτρηση μεταξύ τρόικας και κυβέρνησης Τσίπρα.
Ο Ντόναλντ Τουσκ, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παραδέχτηκε ανοικτά στους Financial Times ότι η ΕΕ φοβάται την «πολιτική επιδημία» πολύ περισσότερο από τις οικονομικές συνέπειες της ελληνικής κρίσης. Με άλλα λόγια, οι ευρωπαϊκές πολιτικές ελίτ έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους για να αποτρέψουν στην Αριστερά να καταγάγει εκλογικές νίκες όπως αυτή της Ελλάδας. Είναι καιρός να εγκαταλείψουμε τα απατηλά ρομαντικά όνειρα περί «Ενωμένης Ευρώπης» και να αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται για μια απροκάλυπτη μάχη μεταξύ κεφάλαιου και εργαζομένων.
Η έκβαση αυτής της μάχης είναι γνωστή ακόμα και τώρα. Μετά το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015, στην Ελλάδα, όπου το 61% των ψηφοφόρων τάχτηκε κατά της συνέχισης των μέτρων λιτότητας, τα οποία δημιούργησαν μια κοινωνική και οικονομική άβυσσο ιστορικών διαστάσεων, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ βρήκε μπροστά της το δίλημμα που προσπαθούσε να αποφύγει από την αρχή, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την τρόικα.
Από τη μία , η υπογραφή του τρίτου μνημονίου θα σήμαινε προδοσία τόσο του "OXI" στο δημοψήφισμα όσο και του ίδιου του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Από την άλλη πλευρά, όμως, με την τραπεζική ασφυξία μια εβδομάδα πριν το δημοψήφισμα, που είχε οδηγήσει στο κλείσιμο του τραπεζικού συστήματος και την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, η Ελλάδα ήταν αναγκασμένη να προχωρήσει σε μια χαοτική έξοδο από την ευρωζώνη και μια βιαστική επαναφορά της δραχμής.
Δεδομένου ότι ο Τσίπρας και η κυβέρνηση του ήταν απροετοίμαστοι τεχνικά, οικονομικά και με οποιοδήποτε άλλο τρόπο για την έξοδο, η συνθηκολόγηση ήταν η μόνη επιλογή. Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν επομένως το αποτέλεσμα όχι μόνο της παράδοσης μπροστά σε έναν πολύ ισχυρό εξωτερικό αντίπαλο, αλλά και μιας στρατηγικής τύφλωσης που οφείλεται όχι μόνο στην έλλειψη εσωτερικής δημοκρατίας στο κόμμα, αλλά και στο ότι παραιτήθηκε από το πρόγραμμά του.
Εμείς στο IDS είμαστε πεπεισμένοι ότι τα γεγονότα στην Ελλάδα και το προσφυγικό απαιτούν αλλαγή στρατηγικής από την ευρωπαϊκή αριστερά. Μετά το 2015, ακόμα οι και πιο αφελείς οπαδοί της ιδέας της «Ενωμένης Ευρώπης» δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι η Ευρώπη, όπως είναι τώρα, απέχει έτη φωτός από μία κοινότητα ίσων χωρών, αλλά αντίθετα, είναι ένα οικοδόμημα που στηρίζει την τάξη των πολιτικών και των καπιταλιστών των οποίων τα συμφέροντα είναι ένα.
Η τάξη αυτή, με τη δικαιολογία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, έχει δημιουργήσει ένα κοινό χώρο εντός του οποίου προωθούν και επιβάλουν τις οικονομικές πολιτικές που θέλουν και οι οποίες δεν θα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές στο εσωτερικό των επιμέρους κρατών μελών λόγω των δημοκρατικών περιορισμών. Μόλις αναγνωρίσουμε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ως « Επιτροπή διαχείρισης των κοινών υποθέσεων της αστικής τάξης στο σύνολο της», όπως ο Μαρξ και ο Ένγκελς περιέγραφαν το καπιταλιστικό κράτος στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο, γίνεται σαφές ότι η προσέγγιση που έκανε η κυβέρνηση Τσίπρα χρειάζεται ριζική αλλαγή και αναβάθμιση, αν θέλουμε να αλλάξουμε τη φύση αυτών των ολοκληρώσεων.
Η επικαιροποίηση της στρατηγικής της αριστεράς και, κατ 'επέκταση, της στρατηγικής του IDS για να δώσει νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση πρέπει να είναι διττή. Πρώτον, αν μια αριστερή κυβέρνηση ξεκινήσει συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ (σχέδιο Α) δεν θα πρέπει να βασίζετε αποκλειστικά στη δύναμη των επιχειρημάτων της, αλλά να τα ισχυροποιεί με την πολιτική της εξουσία, η μόνη που μπορεί να τα επιβάλει. Μια διεθνής πρόκληση έχει ανάγκη από ένα διεθνή συνασπισμό δυνάμεων, μια πανευρωπαϊκή συμμαχία των προοδευτικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων που θα απαιτήσουν την αλλαγή σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα, και όχι μόνο σε συναντήσεις σε κλειστές αίθουσες συνεδριάσεων και συνεντεύξεις Τύπου.
Δεύτερον, η κυβέρνηση αυτή δεν θα πρέπει να πέσει στην παγίδα που έπεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη και για μια δεύτερη δυνατότητα: την έξοδο από την ευρωζώνη και την εισαγωγή ενός εθνικού νομίσματος (Σχέδιο Β). Τότε η διαπραγματευτική ισχύ της θα μεγάλωνε και θα ακλουθούσε μια πραγματική εναλλακτική πορεία δράσης, σε περίπτωση που αποτύγχαναν οι διαπραγματεύσεις με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Επιπλέον, θα σύναπτε, ειλικρινείς σχέσεις συνεργασίας προς την κατεύθυνση μιας ευρωπαϊκής τάξης πραγμάτων υπέρ των εργαζομένων.
Το Σχέδιο B θα απελευθερώσει την οικονομία από το καθεστώς αιχμαλωσίας, που της έχει επιβληθεί από την Ευρωζώνη, και θα αποκαταστήσει τη νομισματική της κυριαρχία. Ωστόσο, το ελληνικό μάθημα θα πρέπει να γίνει κατανοητό στο σύνολό του. Η αντιπαράθεση με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές,και την εγχώρια παρέα τους, χωρίς αμφιβολία θα προκαλέσει τρομερά αντίποινα.
Μια κυβέρνηση με επικεφαλής ένα αριστερό κόμμα, επομένως, θα πρέπει να στηρίξει το Σχέδιο Β, με μία δημοκρατική νομιμοποίηση ανώτερου επιπέδου, όπως είναι μια δημόσια συζήτηση σχετικά με τη στρατηγική της πριν από τις εκλογές και ένα δημοψήφισμα. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να είναι λεπτομερώς και με ειλικρίνεια ενημερωμένοι σχετικά με όλες τις πτυχές του Σχεδίου Β, παρά το οικονομικό και κοινωνικό τίμημα.
Είναι ζήτημα υψίστης σημασίας να πειστούν οι άνθρωποι ότι η έξοδος από την ευρωζώνη σημαίνει την αρχή μιας ελεγχόμενης και δημοκρατικής ανανέωσης του κράτους και της οικονομίας προς όφελος του λαού. Έτσι, το Σχέδιο Β είναι η προϋπόθεση για την υλοποίηση του προγράμματος της αριστεράς και το αντίστροφο – το Σχέδιο Β δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τη δημιουργία ενός τέτοιου προγράμματος.
Δεδομένου ότι το ευρώ αποτελεί έναν ιμάντα του νεοφιλελευθέρου ζουρλομανδύα - ο άλλος είναι οι περιοριστικοί δημοσιονομικοί κανόνες - η εισαγωγή ενός εθνικού νομίσματος και ως εκ τούτου η νομισματική κυριαρχία, είναι μια από τις βασικές πτυχές του Σχεδίου Β. Το κόψιμο αυτών των ιμάντων δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα συναντήσει την αντίσταση του διεθνούς κεφαλαίου και των πολιτικών εκπροσώπων του με τη μορφή οικονομικών επιθέσεων, σαν κι αυτές που έχει βιώσει η Ελλάδα.
Για την αντιμετώπιση αυτών των επιθέσεων, υπάρχουν ορισμένοι πιθανοί τρόποι, όπως: οι έλεγχοι στην κίνηση των κεφαλαίων, η μονομερής διαγραφή του χρέους, η εθνικοποίηση και ο έλεγχος της διαχείρισης του τραπεζικού συστήματος, πολιτικές μέτρα ανόρθωσης της οικονομίας, και την ενίσχυση της κοινωνικής οικονομίας.
Αυτά τα τελευταία, ωστόσο, δεν μπορεί να γίνουν σε μια μέρα. Ως εκ τούτου οι προετοιμασίες για την εκτέλεση του Σχεδίου Β, πολιτικές ή μη, είναι θεμελιώδους σημασίας και πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον: την ταυτόχρονη εκτέλεση του Σχεδίου Α, τη δημιουργία πολιτικών και διεθνών οικονομικών σχέσεων και την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων και συμμάχων έξω και πέρα από το καπιταλιστικό κέντρο.
Πρωταρχική σημασία έχει επίσης η σύνδεση με τις δυνάμεις της αριστεράς, τους εργαζόμενους και τα άλλα προοδευτικά κινήματα στο εξωτερικό, την οικοδόμηση δεσμών αλληλεγγύης που λειτουργούν ως προπύργια ενάντια στις επιθέσεις του κεφαλαίου. Το Σχέδιο Β θα πρέπει να διεξάγεται στα πλαίσια ενός διεθνή - και διεθνιστικού αγώνα –για ένα διαφορετικό κόσμο.
Ίσως πολλοί να πιστεύουν ότι η απλή ενατένιση του Σχεδίου Β είναι κάτι το ριζοσπαστικό, πόσο μάλλον η πεποίθηση ότι αποτελεί ένα αναπόφευκτο μέρος της αριστερής στρατηγικής για την Ευρώπη. Αλλά, σύμφωνα με τα λόγια του Μπέρτολτ Μπρεχτ, πρέπει να είμαστε πάντα «ριζοσπαστικοί, όπως είναι η ίδια η πραγματικότητα»
Σε μια εποχή όπου ο φασισμός αποτελεί και πάλι ένα κανονικό τμήμα του ευρωπαϊκού πολιτικού χώρου και το συρματόπλεγμα ένας δημοφιλής τρόπος που ορίζει τα όρια του κράτους, η αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων για την κοινωνική αλλαγή είναι, από την άποψη των στρατηγικών της αριστεράς , η μόνη προσέγγιση που μπορεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα.
Η ΕΕ απόδειξε ότι οι θεσμοί της δεν πάσχουν απλά από ένα έλλειμμα δημοκρατίας, αλλά είναι βαθύτατα αντιδημοκρατικοί. Το ιδεολογικό αφήγημα περί ειρηνικής συνύπαρξης των ευρωπαϊκών εθνών και οικονομικής σύγκλισης που τροφοδοτείται από την ελεύθερη αγορά, έχει αντικατασταθεί από ρατσιστικές ιδεολογίες για τεμπέληδες Έλληνες και τους άλλους λαούς του Νότου που ζουν στις πλάτες των εργατών των χωρών του Βορρά, πιο ανταγωνιστικοί και πιο εργατικοί.
Παράλληλα, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, στην αρχή και στο τέλος του 2015 έχουν αυξήσει το κύμα ισλαμοφοβίας και ξενοφοβίας, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες καταφτάνουν από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, το Πακιστάν, τη Συρία και άλλες χώρες μετά την πολύχρονη λεηλασία και καταστροφή τους, κυρίως από τη Δύση.
Το μόνο κόμμα που επωφελήθηκε από την απόφαση των ευρωπαϊκών εθνών και των κοινών θεσμικών οργάνων τους να εναντιωθούν σε μια αποτελεσματική και ανθρώπινη λύση στην κρίση του προσφυγικού ήταν η πολιτική ακροδεξιά, η οποία έχει ήδη βρίσκεται στην εξουσία στο ένα τρίτο της Ευρώπης.
Ενώ η προσφυγική κρίση έχει αποκαλύψει τα ψεύδη πίσω από τα μεγάλα λόγια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων, το ελληνικό παράδειγμα έδειξε ότι η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης δεν έχει καμία σχέση με την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών. Η απόφαση για μη αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως ενέχυρο, προκειμένου να διατηρηθεί η ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προς τις ελληνικές τράπεζες, μία μόλις εβδομάδα μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου, ήταν η αρχή της αναμέτρηση μεταξύ τρόικας και κυβέρνησης Τσίπρα.
Ο Ντόναλντ Τουσκ, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παραδέχτηκε ανοικτά στους Financial Times ότι η ΕΕ φοβάται την «πολιτική επιδημία» πολύ περισσότερο από τις οικονομικές συνέπειες της ελληνικής κρίσης. Με άλλα λόγια, οι ευρωπαϊκές πολιτικές ελίτ έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους για να αποτρέψουν στην Αριστερά να καταγάγει εκλογικές νίκες όπως αυτή της Ελλάδας. Είναι καιρός να εγκαταλείψουμε τα απατηλά ρομαντικά όνειρα περί «Ενωμένης Ευρώπης» και να αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται για μια απροκάλυπτη μάχη μεταξύ κεφάλαιου και εργαζομένων.
Η έκβαση αυτής της μάχης είναι γνωστή ακόμα και τώρα. Μετά το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015, στην Ελλάδα, όπου το 61% των ψηφοφόρων τάχτηκε κατά της συνέχισης των μέτρων λιτότητας, τα οποία δημιούργησαν μια κοινωνική και οικονομική άβυσσο ιστορικών διαστάσεων, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ βρήκε μπροστά της το δίλημμα που προσπαθούσε να αποφύγει από την αρχή, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την τρόικα.
Από τη μία , η υπογραφή του τρίτου μνημονίου θα σήμαινε προδοσία τόσο του "OXI" στο δημοψήφισμα όσο και του ίδιου του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Από την άλλη πλευρά, όμως, με την τραπεζική ασφυξία μια εβδομάδα πριν το δημοψήφισμα, που είχε οδηγήσει στο κλείσιμο του τραπεζικού συστήματος και την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, η Ελλάδα ήταν αναγκασμένη να προχωρήσει σε μια χαοτική έξοδο από την ευρωζώνη και μια βιαστική επαναφορά της δραχμής.
Δεδομένου ότι ο Τσίπρας και η κυβέρνηση του ήταν απροετοίμαστοι τεχνικά, οικονομικά και με οποιοδήποτε άλλο τρόπο για την έξοδο, η συνθηκολόγηση ήταν η μόνη επιλογή. Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν επομένως το αποτέλεσμα όχι μόνο της παράδοσης μπροστά σε έναν πολύ ισχυρό εξωτερικό αντίπαλο, αλλά και μιας στρατηγικής τύφλωσης που οφείλεται όχι μόνο στην έλλειψη εσωτερικής δημοκρατίας στο κόμμα, αλλά και στο ότι παραιτήθηκε από το πρόγραμμά του.
Εμείς στο IDS είμαστε πεπεισμένοι ότι τα γεγονότα στην Ελλάδα και το προσφυγικό απαιτούν αλλαγή στρατηγικής από την ευρωπαϊκή αριστερά. Μετά το 2015, ακόμα οι και πιο αφελείς οπαδοί της ιδέας της «Ενωμένης Ευρώπης» δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι η Ευρώπη, όπως είναι τώρα, απέχει έτη φωτός από μία κοινότητα ίσων χωρών, αλλά αντίθετα, είναι ένα οικοδόμημα που στηρίζει την τάξη των πολιτικών και των καπιταλιστών των οποίων τα συμφέροντα είναι ένα.
Η τάξη αυτή, με τη δικαιολογία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, έχει δημιουργήσει ένα κοινό χώρο εντός του οποίου προωθούν και επιβάλουν τις οικονομικές πολιτικές που θέλουν και οι οποίες δεν θα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές στο εσωτερικό των επιμέρους κρατών μελών λόγω των δημοκρατικών περιορισμών. Μόλις αναγνωρίσουμε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ως « Επιτροπή διαχείρισης των κοινών υποθέσεων της αστικής τάξης στο σύνολο της», όπως ο Μαρξ και ο Ένγκελς περιέγραφαν το καπιταλιστικό κράτος στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο, γίνεται σαφές ότι η προσέγγιση που έκανε η κυβέρνηση Τσίπρα χρειάζεται ριζική αλλαγή και αναβάθμιση, αν θέλουμε να αλλάξουμε τη φύση αυτών των ολοκληρώσεων.
Η επικαιροποίηση της στρατηγικής της αριστεράς και, κατ 'επέκταση, της στρατηγικής του IDS για να δώσει νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση πρέπει να είναι διττή. Πρώτον, αν μια αριστερή κυβέρνηση ξεκινήσει συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ (σχέδιο Α) δεν θα πρέπει να βασίζετε αποκλειστικά στη δύναμη των επιχειρημάτων της, αλλά να τα ισχυροποιεί με την πολιτική της εξουσία, η μόνη που μπορεί να τα επιβάλει. Μια διεθνής πρόκληση έχει ανάγκη από ένα διεθνή συνασπισμό δυνάμεων, μια πανευρωπαϊκή συμμαχία των προοδευτικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων που θα απαιτήσουν την αλλαγή σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα, και όχι μόνο σε συναντήσεις σε κλειστές αίθουσες συνεδριάσεων και συνεντεύξεις Τύπου.
Δεύτερον, η κυβέρνηση αυτή δεν θα πρέπει να πέσει στην παγίδα που έπεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη και για μια δεύτερη δυνατότητα: την έξοδο από την ευρωζώνη και την εισαγωγή ενός εθνικού νομίσματος (Σχέδιο Β). Τότε η διαπραγματευτική ισχύ της θα μεγάλωνε και θα ακλουθούσε μια πραγματική εναλλακτική πορεία δράσης, σε περίπτωση που αποτύγχαναν οι διαπραγματεύσεις με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Επιπλέον, θα σύναπτε, ειλικρινείς σχέσεις συνεργασίας προς την κατεύθυνση μιας ευρωπαϊκής τάξης πραγμάτων υπέρ των εργαζομένων.
Το Σχέδιο B θα απελευθερώσει την οικονομία από το καθεστώς αιχμαλωσίας, που της έχει επιβληθεί από την Ευρωζώνη, και θα αποκαταστήσει τη νομισματική της κυριαρχία. Ωστόσο, το ελληνικό μάθημα θα πρέπει να γίνει κατανοητό στο σύνολό του. Η αντιπαράθεση με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές,και την εγχώρια παρέα τους, χωρίς αμφιβολία θα προκαλέσει τρομερά αντίποινα.
Μια κυβέρνηση με επικεφαλής ένα αριστερό κόμμα, επομένως, θα πρέπει να στηρίξει το Σχέδιο Β, με μία δημοκρατική νομιμοποίηση ανώτερου επιπέδου, όπως είναι μια δημόσια συζήτηση σχετικά με τη στρατηγική της πριν από τις εκλογές και ένα δημοψήφισμα. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να είναι λεπτομερώς και με ειλικρίνεια ενημερωμένοι σχετικά με όλες τις πτυχές του Σχεδίου Β, παρά το οικονομικό και κοινωνικό τίμημα.
Είναι ζήτημα υψίστης σημασίας να πειστούν οι άνθρωποι ότι η έξοδος από την ευρωζώνη σημαίνει την αρχή μιας ελεγχόμενης και δημοκρατικής ανανέωσης του κράτους και της οικονομίας προς όφελος του λαού. Έτσι, το Σχέδιο Β είναι η προϋπόθεση για την υλοποίηση του προγράμματος της αριστεράς και το αντίστροφο – το Σχέδιο Β δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τη δημιουργία ενός τέτοιου προγράμματος.
Δεδομένου ότι το ευρώ αποτελεί έναν ιμάντα του νεοφιλελευθέρου ζουρλομανδύα - ο άλλος είναι οι περιοριστικοί δημοσιονομικοί κανόνες - η εισαγωγή ενός εθνικού νομίσματος και ως εκ τούτου η νομισματική κυριαρχία, είναι μια από τις βασικές πτυχές του Σχεδίου Β. Το κόψιμο αυτών των ιμάντων δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα συναντήσει την αντίσταση του διεθνούς κεφαλαίου και των πολιτικών εκπροσώπων του με τη μορφή οικονομικών επιθέσεων, σαν κι αυτές που έχει βιώσει η Ελλάδα.
Για την αντιμετώπιση αυτών των επιθέσεων, υπάρχουν ορισμένοι πιθανοί τρόποι, όπως: οι έλεγχοι στην κίνηση των κεφαλαίων, η μονομερής διαγραφή του χρέους, η εθνικοποίηση και ο έλεγχος της διαχείρισης του τραπεζικού συστήματος, πολιτικές μέτρα ανόρθωσης της οικονομίας, και την ενίσχυση της κοινωνικής οικονομίας.
Αυτά τα τελευταία, ωστόσο, δεν μπορεί να γίνουν σε μια μέρα. Ως εκ τούτου οι προετοιμασίες για την εκτέλεση του Σχεδίου Β, πολιτικές ή μη, είναι θεμελιώδους σημασίας και πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον: την ταυτόχρονη εκτέλεση του Σχεδίου Α, τη δημιουργία πολιτικών και διεθνών οικονομικών σχέσεων και την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων και συμμάχων έξω και πέρα από το καπιταλιστικό κέντρο.
Πρωταρχική σημασία έχει επίσης η σύνδεση με τις δυνάμεις της αριστεράς, τους εργαζόμενους και τα άλλα προοδευτικά κινήματα στο εξωτερικό, την οικοδόμηση δεσμών αλληλεγγύης που λειτουργούν ως προπύργια ενάντια στις επιθέσεις του κεφαλαίου. Το Σχέδιο Β θα πρέπει να διεξάγεται στα πλαίσια ενός διεθνή - και διεθνιστικού αγώνα –για ένα διαφορετικό κόσμο.
Ίσως πολλοί να πιστεύουν ότι η απλή ενατένιση του Σχεδίου Β είναι κάτι το ριζοσπαστικό, πόσο μάλλον η πεποίθηση ότι αποτελεί ένα αναπόφευκτο μέρος της αριστερής στρατηγικής για την Ευρώπη. Αλλά, σύμφωνα με τα λόγια του Μπέρτολτ Μπρεχτ, πρέπει να είμαστε πάντα «ριζοσπαστικοί, όπως είναι η ίδια η πραγματικότητα»
Σε μια εποχή όπου ο φασισμός αποτελεί και πάλι ένα κανονικό τμήμα του ευρωπαϊκού πολιτικού χώρου και το συρματόπλεγμα ένας δημοφιλής τρόπος που ορίζει τα όρια του κράτους, η αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων για την κοινωνική αλλαγή είναι, από την άποψη των στρατηγικών της αριστεράς , η μόνη προσέγγιση που μπορεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα.
ΠΗΓΗ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου