του SANDRO MEZZADRA
Πρόσφατα, η
εταιρεία H & M λανσάρισε για το φθινόπωρο μια σειρά γυναικείων ρούχων εμπνευσμένα
σαφώς από την ενδυμασία των Κούρδων ανταρτισσών οι εικόνες των οποίων κυκλοφορούν στα μέσα ενημέρωσης όλου του κόσμου. Περίπου στο ίδιο χρονικό
διάστημα, οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας επιτέθηκαν στους Κούρδους οι οποίοι, στα
σύνορα με τη Συρία, έκφραζαν την αλληλεγγύη τους στην πόλη Κομπάνι που, εδώ και
κάποιες εβδομάδες αντιστέκεται στην πολιορκία του Ισλαμικού κράτους (IS).
Τα
ίδια σύνορα που τους τελευταίους μήνες ήταν τόσο πορώδη για τους τζιχαντιστές μαχητές
και σήμερα είναι ερμητικά σφραγισμένα για τους μαχητές του ΡΚΚ, οι οποίοι πιέζουν
για να μπουν στην Κομπάνι. Και η κουρδική πόλη της Συρίας στέκεται μόνη της μπροστά
στην επέλαση του IS. Την πόλη υπερασπίζονται
μια χούφτα αντάρτες και αντάρτισσες των λαϊκών δυνάμεων αυτοάμυνας (YPG / YPJ),
οπλισμένοι με Καλάσνικοφ απέναντι στα τανκς και το βαρύ πυροβολικό του IS . Οι
δράσεις του "συνασπισμού κατά της τρομοκρατίας" υπό την αμερικανική ηγεσία - τουλάχιστον μέχρι χθες - ήταν σποραδικές και εντελώς αναποτελεσματικές. Ήδη κάποια
μαύρη σημαία κυματίζει πάνω στην Κομπάνι.
Αλλά ποιοι είναι αυτοί οι αντάρτες και οι αντάρτισσες του YPG / YPJ; Εδώ, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης συχνά τους αποκαλούν πεσμεργκά, ένας όρος που αρέσει προφανώς για τον "εξωτισμό" του.
Κρίμα όμως, που οι πεσμεργκά είναι τα μέλη της πολιτοφυλακής του KDP (Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα) του Μπαρζανί, του επικεφαλής της κυβέρνησης της αυτόνομης περιοχής του ιρακινού Κουρδιστάν: της πολιτοφυλακής,δηλαδή που εγκατέλειψε τις θέσεις της γύρω από το Sinjar, στις αρχές Αυγούστου, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στον IS , και βάζοντας σε κίνδυνο τις ζωές χιλιάδων Γιαζίντι και τα μέλη άλλων θρησκευτικών μειονοτήτων. Ήταν οι ένοπλες μονάδες του PKK και των YPG / YPJ που πέρασαν τα σύνορα και παρέμβηκαν με καταπληκτική αποτελεσματικότητα, συνεχίζοντας τον αγώνα που εδώ και μήνες διεξάγουν ενάντια στο φασισμό του ισλαμικού κράτους.
Οπως είναι αλήθεια ότι το IS το "εφήυραν" και το ευνόησαν οι πετρομοναρχίες, οι Τούρκοι και οι Αμερικανοί, αλλά πρακτικά δεν είναι τίποτα περισσότερο από φασισμός. Αυτό μας το θυμίζει η τελευταία σφαίρα με την οποία σκοτώθηκε προχθές στο Κομπάνι η δεκαενιάχρονη Ceylan Ozalp, για να μην πέσει στα χέρια των δημίων του IS. Κάποιοι την είπαν καμικάζι, αλλά πώς να μην δούμε τη σχέση που υπάρχει μεταξύ αυτής της σφαίρας (αυτή την ακραία χειρονομία ελευθερίας) και την κάψουλα κυανίου που, από την Ιταλία μέχρι την Αλγερία και την Αργεντινή, έκρυβαν στην τσέπη τους γενιές ανταρτών και αγωνιστών ενάντια στο φασισμό και την αποικιοκρατία;
Και πώς μπορούμε να μη διακρίνουμε τους λόγους για τους οποίους το IS συγκέντρωσε τις δυνάμεις του στο Κομπάνι; Η πόλη είναι το κέντρο ενός από τα τρία καντόνια (τα άλλα δύο είναι το Afrin και το Cizre) που συγκροτήθηκαν σε "δημοκρατικές αυτόνομες περιοχές" στα πλαίσια μιας συνομοσπονδίας "Κούρδων, Αράβων, Ασσύριων, Χαλδαίων, Τουρκμένιων, Αρμένιων και Τσετσένων", όπως αναφέρεται στον πρόλογο του εξαιρετικού Χάρτη της Rojava (όπως ονομάζεται το δυτικό ή συριακό Κουρδιστάν).
Αλλά ποιοι είναι αυτοί οι αντάρτες και οι αντάρτισσες του YPG / YPJ; Εδώ, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης συχνά τους αποκαλούν πεσμεργκά, ένας όρος που αρέσει προφανώς για τον "εξωτισμό" του.
Κρίμα όμως, που οι πεσμεργκά είναι τα μέλη της πολιτοφυλακής του KDP (Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα) του Μπαρζανί, του επικεφαλής της κυβέρνησης της αυτόνομης περιοχής του ιρακινού Κουρδιστάν: της πολιτοφυλακής,δηλαδή που εγκατέλειψε τις θέσεις της γύρω από το Sinjar, στις αρχές Αυγούστου, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στον IS , και βάζοντας σε κίνδυνο τις ζωές χιλιάδων Γιαζίντι και τα μέλη άλλων θρησκευτικών μειονοτήτων. Ήταν οι ένοπλες μονάδες του PKK και των YPG / YPJ που πέρασαν τα σύνορα και παρέμβηκαν με καταπληκτική αποτελεσματικότητα, συνεχίζοντας τον αγώνα που εδώ και μήνες διεξάγουν ενάντια στο φασισμό του ισλαμικού κράτους.
Οπως είναι αλήθεια ότι το IS το "εφήυραν" και το ευνόησαν οι πετρομοναρχίες, οι Τούρκοι και οι Αμερικανοί, αλλά πρακτικά δεν είναι τίποτα περισσότερο από φασισμός. Αυτό μας το θυμίζει η τελευταία σφαίρα με την οποία σκοτώθηκε προχθές στο Κομπάνι η δεκαενιάχρονη Ceylan Ozalp, για να μην πέσει στα χέρια των δημίων του IS. Κάποιοι την είπαν καμικάζι, αλλά πώς να μην δούμε τη σχέση που υπάρχει μεταξύ αυτής της σφαίρας (αυτή την ακραία χειρονομία ελευθερίας) και την κάψουλα κυανίου που, από την Ιταλία μέχρι την Αλγερία και την Αργεντινή, έκρυβαν στην τσέπη τους γενιές ανταρτών και αγωνιστών ενάντια στο φασισμό και την αποικιοκρατία;
Και πώς μπορούμε να μη διακρίνουμε τους λόγους για τους οποίους το IS συγκέντρωσε τις δυνάμεις του στο Κομπάνι; Η πόλη είναι το κέντρο ενός από τα τρία καντόνια (τα άλλα δύο είναι το Afrin και το Cizre) που συγκροτήθηκαν σε "δημοκρατικές αυτόνομες περιοχές" στα πλαίσια μιας συνομοσπονδίας "Κούρδων, Αράβων, Ασσύριων, Χαλδαίων, Τουρκμένιων, Αρμένιων και Τσετσένων", όπως αναφέρεται στον πρόλογο του εξαιρετικού Χάρτη της Rojava (όπως ονομάζεται το δυτικό ή συριακό Κουρδιστάν).
Πρόκειται για ένα κείμενο που μιλά
για ελευθερία, δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια και δημοκρατία, ισότητα και "αναζήτηση
οικολογικής ισορροπίας." Στην Rojava ο φεμινισμός δεν αφορά μόνο τα σώματα
των ένοπλων ανταρτισσών, αλλά και την αρχή της ίσης συμμετοχής σε κάθε θεσμικό
όργανο αυτοδιοίκησης, που καθημερινά θέτει σε αμφισβήτηση την πατριαρχία. Και η
αυτοκυβέρνηση, παρά τις χιλιάδες αντιφάσεις και κάτω από σκληρές συνθήκες, εκφράζει πραγματικά
μια κοινή αρχή συνεργασίας μεταξύ ελεύθερων και ίσων.Και επίσης, σύμφωνα με την
αντιεθνικιστική στροφή του PKK του Οτσαλάν, με το οποίο οι YPG / YPJ συνδέονται,
είναι σαφής η απόρριψη όχι μόνο της όποιας εθνοτικής απολυταρχίας και θρησκευτικού
φονταμενταλισμού, αλλά και η όποια εθνικιστική απόκλιση του αγώνα του κουρδικού
λαού . Και αυτό στη σημερινή Μέση Ανατολή, όπου για λόγους θρησκευτικής ή εθνοτικής
καταγωγής σφάζονται και σφάζουν.
Φτάνει να ακούσει κανείς τη φωνή των ανταρτών και των ανταρτισσών των YPG / YPJ, που δεν είναι δύσκολο να την βρει στο διαδίκτυο, για να καταλάβει ότι αυτά τα αγόρια και τα κορίτσια, αυτοί οι άνδρες και οι γυναίκες πήραν τα όπλα για να επιβεβαιώσουν και να υπερασπιστούν αυτόν ακριβώς τον τρόπο ζωής και συνεργασίας. Τότε θα είναι εύκολο να κατανοήσει και τους λόγους που το IS επιτίθεται εναντίον της πόλης Κομπάνι. Αλλά είναι επίσης εύκολο να κατανοήσει κανείς το λόγο που δεν παρεμβαίνουν για να υπερασπιστούν την πόλη η Τουρκία, η ραχοκοκαλιά του ΝΑΤΟ στην περιοχή, και γιατί είναι τόσο "ντροπαλή" η υποστήριξη της "συμμαχίας κατά της τρομοκρατίας".
Φτάνει να ακούσει κανείς τη φωνή των ανταρτών και των ανταρτισσών των YPG / YPJ, που δεν είναι δύσκολο να την βρει στο διαδίκτυο, για να καταλάβει ότι αυτά τα αγόρια και τα κορίτσια, αυτοί οι άνδρες και οι γυναίκες πήραν τα όπλα για να επιβεβαιώσουν και να υπερασπιστούν αυτόν ακριβώς τον τρόπο ζωής και συνεργασίας. Τότε θα είναι εύκολο να κατανοήσει και τους λόγους που το IS επιτίθεται εναντίον της πόλης Κομπάνι. Αλλά είναι επίσης εύκολο να κατανοήσει κανείς το λόγο που δεν παρεμβαίνουν για να υπερασπιστούν την πόλη η Τουρκία, η ραχοκοκαλιά του ΝΑΤΟ στην περιοχή, και γιατί είναι τόσο "ντροπαλή" η υποστήριξη της "συμμαχίας κατά της τρομοκρατίας".
Φανταζόσαστε τι μπορεί να σκέφτονται οι εμίρηδες του Κόλπου για το πείραμα της Rojava
και την αρχή της ισότητας των φύλων ; Και οι Αμερικανοί, οι "δυτικοί";
Ναι, αυτά τα κορίτσια που χαμογελούν με ένα Καλάσνικοφ στο χέρι μπορεί να φαίνονται
γκλάμουρ, αλλά για τις ΗΠΑ και την ΕΕ το PKK εξακολουθεί να θεωρείται "τρομοκρατική" οργάνωση ενώ ο
ηγέτης του παραδόθηκε στις τουρκικές γαλέρες με πονηριά (από τον Μάσσιμο
Ντ’Αλέμα, για όσους δεν θυμούνται). Και εκτός αυτού: το PKK δεν γεννήθηκε ως μια
μαρξιστική-λενινιστική οργάνωση; Ως εκ τούτου, εξακολουθούν να είναι κομμουνιστές.
Και τι έγινε; Θα έπρεπε να είμαστε εμείς αυτοί που θα διεκδικούσαμε αυτόν τον κομμουνισμό, θα κατεβαίναμε στους δρόμους και θα συντασσόμαστε δίπλα στους υπερασπιστές του Κομπάνι και της Rojava. Να επανεφεύρουμε, αρχίζοντας από εδώ, με τρόπο απόλυτα υλικό, την αντίθεση στον πόλεμο.
Και τι έγινε; Θα έπρεπε να είμαστε εμείς αυτοί που θα διεκδικούσαμε αυτόν τον κομμουνισμό, θα κατεβαίναμε στους δρόμους και θα συντασσόμαστε δίπλα στους υπερασπιστές του Κομπάνι και της Rojava. Να επανεφεύρουμε, αρχίζοντας από εδώ, με τρόπο απόλυτα υλικό, την αντίθεση στον πόλεμο.
Στο πείραμα
της Rojava θα πρέπει να αναγνωρίσουμε τη σύνδεση του με την πιο πρόσφατη
ιστορία μας, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να αφουγκραστούμε τον απόηχο του Σιάτλ,
της Γένοβας, των Ζαπατίστας. Γιατί αυτός ο απόηχος είναι υπαρκτός. Και πάνω απ
'όλα θα πρέπει να δούμε ότι αν υπάρχει ένα νήμα που συνδέει τις εξεγέρσεις στις
χώρες του Μαγκρέμπ και του Μασρέκ το 2011, αυτό το νήμα περνάει από το ισπανικό 15M και
το Occupy, της εξεγέρσεις
της Βραζιλίας και της Τουρκίας της περασμένης χρονιάς, και σήμερα μέσα από τους δρόμους
του Κομπάνι και της Rojava.
Ο πόλεμος αγγίζει σήμερα τα σύνορα της Ευρώπης, μπαίνει στις πόλεις μας μέσα από τα κινήματα των ανδρών και των γυναικών που διώκονται, όταν δεν καταλήγουν στο βυθό της Μεσογείου. Αλλά στην κρίση, ο πόλεμος απειλεί επίσης να γίνει ένα με την σκλήρυνση των κοινωνικών σχέσεων και την αυταρχική κυβέρνηση της φτώχειας. Ο πόλεμος και η κρίση δεν είναι ένα δίδυμο που εμφανίζεται για πρώτη φορά
Ο πόλεμος αγγίζει σήμερα τα σύνορα της Ευρώπης, μπαίνει στις πόλεις μας μέσα από τα κινήματα των ανδρών και των γυναικών που διώκονται, όταν δεν καταλήγουν στο βυθό της Μεσογείου. Αλλά στην κρίση, ο πόλεμος απειλεί επίσης να γίνει ένα με την σκλήρυνση των κοινωνικών σχέσεων και την αυταρχική κυβέρνηση της φτώχειας. Ο πόλεμος και η κρίση δεν είναι ένα δίδυμο που εμφανίζεται για πρώτη φορά
Οι μορφές
όμως.με τις οποίες εμφανίζονται σήμερα, είναι νέες. Στη σχετική κρίση της αμερικανικής
ηγεμονίας,που είναι ένα εξέχον χαρακτηριστικό της παρούσας φάσης της παγκοσμιοποίησης, ο
πόλεμος ξεδιπλώνει την "αποδιαρθρωτική" βία του (violenza
“destituente”) χωρίς να διαφαίνονται στον ορίζοντα κάποια ρεαλιστικά σενάρια "ανασυγκρότησης"
έστω κι αν αυτά είναι δυσμενή για μας . Οι διάφορες εκδηλώσεις του "αντι-τρομοκρατικού
συνασπισμού" αποτελούν μια εύγλωττη απεικόνιση αυτού του αδιεξόδου.
Η άρση του αδιεξόδου είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας των ίδιων των αγώνων κατά της λιτότητας στην Ευρώπη. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο αναδεικνύοντας με τρόπο απόλυτα υλιστικό, αρχές οργάνωσης της ζωής και κοινωνικές σχέσεις ριζικά αντίθετες με τους λόγους που έγινε ο πόλεμος. Και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που η εμπειρία της Rojava λειτουργεί για μας σαν παράδειγμα. Ενώ στο Κομπάνι μάχονται από σπίτι σε σπίτι, στην Ιστανμπούλ και σε άλλες πόλεις της Τουρκίας χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν, συγκρούονται με την αστυνομία,και εκατοντάδες Κούρδοι εισέβαλαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες.
Ακούμε συχνά να λένε ότι όσοι μιλάνε για πολιτική δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι εκτός πραγματικότητας.Μπορείτε όμως να φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν αυτές τις μέρες μαζί με τους Κούρδους υπήρχε και ένα ευρωπαϊκό κίνημα κατά του πολέμου, ικανό για κινητοποιήσεις παρόμοιες με αυτές του 2003, κατά την εισβολή στο Ιράκ, αλλά που αυτή τη φορά έχει έναν επιτόπου συνομιλητή! Δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις ; Ένας λόγος παραπάνω να δεσμευτούμε και να τις δημιουργήσουμε. Είναι ένα όνειρο; Κάποιος έλεγε ότι για να κερδίσεις θα πρέπει να ονειρεύεσαι.
Η άρση του αδιεξόδου είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας των ίδιων των αγώνων κατά της λιτότητας στην Ευρώπη. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο αναδεικνύοντας με τρόπο απόλυτα υλιστικό, αρχές οργάνωσης της ζωής και κοινωνικές σχέσεις ριζικά αντίθετες με τους λόγους που έγινε ο πόλεμος. Και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που η εμπειρία της Rojava λειτουργεί για μας σαν παράδειγμα. Ενώ στο Κομπάνι μάχονται από σπίτι σε σπίτι, στην Ιστανμπούλ και σε άλλες πόλεις της Τουρκίας χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν, συγκρούονται με την αστυνομία,και εκατοντάδες Κούρδοι εισέβαλαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες.
Ακούμε συχνά να λένε ότι όσοι μιλάνε για πολιτική δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι εκτός πραγματικότητας.Μπορείτε όμως να φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν αυτές τις μέρες μαζί με τους Κούρδους υπήρχε και ένα ευρωπαϊκό κίνημα κατά του πολέμου, ικανό για κινητοποιήσεις παρόμοιες με αυτές του 2003, κατά την εισβολή στο Ιράκ, αλλά που αυτή τη φορά έχει έναν επιτόπου συνομιλητή! Δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις ; Ένας λόγος παραπάνω να δεσμευτούμε και να τις δημιουργήσουμε. Είναι ένα όνειρο; Κάποιος έλεγε ότι για να κερδίσεις θα πρέπει να ονειρεύεσαι.