MILENA RAMPOLDI «Οι
περισσότεροι αριστεροί έχουν πέσει θύματα της εμπιστοσύνης τους στο κράτος»:
Michael Schneider για τη συνεχιζόμενη «διεθνική βιοπολιτική κατάληψη της
εξουσίας».
Milena Rampoldi, ProMosaik, 1/2/2022
Συνέντευξη με τον καθηγητή Μίχαελ Σνάϊντερ, (γεννημένος το 1943) με θέμα τον COVID-19 και τη σχέση μεταξύ ιατρικής και ολοκληρωτισμού. Ο Σνάιντερ συγγραφέας και στρατευμένος σοσιαλιστής,είναι γνωστός, μεταξύ άλλων, για τη συμμετοχή του στο φοιτητικό κίνημα του 1968, ως συγγραφέας του έργου «Neurose und Klassenkampf» [Νεύρωση και πάλη των τάξεων,Εκδόσεις Ράππα,1982] και την ίδρυση του πρώτου σοσιαλιστικού θεάτρου δρόμου στο Δυτικό Βερολίνο. Ο Μίχαελ Σνάϊντερ ξεχωρίζει για την οξυδερκή κριτική του στην υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, άρα και στην εκφυλιστική «κορωνοϊακή» νεύρωση που κυριαρχεί και συγκεντρώνει πολλά στοιχεία όχι μόνο πολιτικά, αλλά και νευρωτικά. Τα πράγματα, όμως, σήμερα διαφέρουν κάπως. Η εξουσία σήμερα είναι διαφορετική. Και ο ολοκληρωτισμός είναι διαφορετικός.
Στην εποχή του κορωνοϊού , η σχέση
ιατρικής, εξουσίας και ολοκληρωτισμού διαφεύγει από πολλούς, για ποιο λόγο κατά
τη γνώμη σας;
Εάν η σχέση μεταξύ ιατρικής, εξουσίας και ολοκληρωτισμού διαφεύγει
από τόσους πολλούς ανθρώπους, σε αυτήν την περίοδο κρίσης λόγω του κορωνοϊού, αυτό οφείλεται
κυρίως στη φύση αυτής της νέας ιστορίας, εξαιρετικά εκλεπτυσμένη και
αποτελεσματική ως προς τον αντίκτυπό της στη ψυχολογία της μάζας : ότι ο Sars-
Ο Cov-2 είναι ένας δολοφονικός ιός που απειλεί ολόκληρη την ανθρωπότητα,
εναντίον του οποίου θα πρέπει να «κηρύξουμε τον πόλεμο», όπως ανακοίνωσε ο
Γάλλος πρόεδρος τον Απρίλιο του 2020.
Σε περιόδους πολέμου και κρίσης, κυβέρνηση και πολίτες πάντα σχεδόν
ενώνουν τις δυνάμεις τους. Ο «πόλεμος ενάντια στον κορωνοϊό» και τις νέες
«επικίνδυνες παραλλαγές» του μοιάζει με το 1984 του Όργουελ, όπου οι
άνθρωποι κινητοποιούνται συνεχώς και ωθούνται σε εικονικούς πολέμους ενάντια σε
νέους εχθρούς που κανείς δεν βλέπει ποτέ. Ακόμη πιο εκλεπτυσμένα, από κάποια σχεδόν
σαδιστική ιδιοφυΐα (κάτι σαν ψυχολογικός πόλεμος): η ιστορία (σκηνοθετημένη από
τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και τις δεξαμενές σκέψης) ενός αόρατου και πανίσχυρου εχθρού που μπορεί
να χτυπήσει οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή και μπορεί να κρυφτεί μέσα στον
καθένα μας, στον διπλανό σου, στον συνάδελφό σου, ακόμα και ανάμεσα στα
αγαπημένα σου πρόσωπα και, ακόμα χειρότερα, στον ίδιο σου τον εαυτό.
Η υπόθεση του «ασυμπτωματικού ασθενούς», που βάζει σε κίνδυνο
όλους τους άλλους ως «υπερμολυντική», είναι ιδιαίτερα ύπουλη, γιατί τροφοδοτεί
την καχυποψία όλων εναντίον όλων και οδηγεί σε πλήρη ακύρωση του βάρους των
αποδεικτικών στοιχείων: στον αγώνα ενάντια στον αόρατο εχθρό, δεν είναι όλοι οι
άνθρωποι δυνητικά υγιείς, αλλά δυνητικά άρρωστοι. Κάθε άτομο είναι ένα ύποπτο
κρούσμα που δεν έχει ακόμη επαληθευτεί, ένας κίνδυνος που θα πρέπει να
αποδείξει την αθωότητά του μέσω των ευρημάτων (επιχρίσματα) ή των εμβολίων που
ενημερώνονται καθημερινά. Εάν δεν το κάνει, η περιθωριοποίηση και οι
περιορισμοί μετακίνησης είναι μέτρα αυτοάμυνας που εγκρίνονται από την
κοινωνία.
Αυτή η ιστορία είναι καινούργια, και βρίσκει ανταπόκριση επειδή
βάζει στην υπηρεσία της πριν απ' όλα κοινοτικά ιδανικά όπως η αλληλεγγύη, η ευθύνη
απέναντι στους άλλους κ.λπ., τόσο προσφιλή στην αριστερά. Να
γιατί η δόλια φύση της δεν αναγνωρίζεται
από τους περισσότερους αριστερούς, τους σοσιαλδημοκράτες και τους αριστερούς
σοσιαλιστές, πόσο μάλλον που οι τελευταίοι έχουν πέσει θύματα της εμπιστοσύνης
τους στο κράτος ακριβώς σήμερα, στην κρίση λόγω του κορωνοϊού :
το γεγονός ότι, μετά από τριάντα χρόνια νεοφιλελεύθερων στερήσεων και πολιτικών μεγάλων
περικοπών (όπως στον τομέα της δημόσιας υγείας), το μέχρι τότε αδύναμο κράτος παίρνει
ξαφνικά τα ηνία στα χέρια του και καθιστά την υγεία των πολιτών το υπέρτατο
σημείο της δράσης του, από αυτούς εκλαμβάνεται ως απόδειξη της ηθικής διάστασης
που ανακαλύπτει και πάλι η πολιτική. Για ποιο λόγο όμως οι αδίστακτες κυρίαρχες ελίτ, αποφάσισαν μεταξύ άλλων, να μπλοκάρουν την παγκόσμια κερδοσκοπική
μηχανή μπροστά σε ένα παθογόνο παράγοντα που επηρεάζει σχεδόν αποκλειστικά τους
«μη παραγωγικούς», τους άνω των 80;
John Melhuish Strudwick, Μια χρυσή κλωστή,1885
Σε ποιο βαθμό η εξουσία σήμερα διαφέρει από την
εξουσία με την παραδοσιακή έννοια του όρου;
Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές δικτατορίες και τα
ολοκληρωτικά συστήματα, τα οποία είναι ή ήταν, ως επί το πλείστον, οργανωμένα
σε εθνική βάση (που σε καμία περίπτωση δεν αποκλείει την οποιαδήποτε σχέση μεταξύ
τους – και μόνο να σκεφτούμε τις φασιστικές δυνάμεις του Άξονα, τη Γερμανία,
την Ιταλία και την Ιαπωνία) που εξόντωναν τους πολιτικούς τους αντιπάλους ή τους
έκλειναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, αυτή τη φορά έχουμε να κάνουμε με μια διεθνική
βιοπολιτική κατάληψη της εξουσίας που «ξεκινά από τις κυβερνήσεις και εισβάλλει
βαθιά στο επίπεδο κυριαρχίας του ατόμου», όπως έδειξε ο Van der Pijl, καθηγητής διεθνούς πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Σάσσεξ, στο εξαιρετικό έργο του
Καταστάσεις έκτακτης ανάγκης : States of emergency: Keeping the Global Population
in Check, ( Ελέγχοντας τον παγκόσμιο πληθυσμό)
: «Η εγκαθίδρυση καθεστώτος κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε ολόκληρο σχεδόν τον πλανήτη
ήταν κατά κύριο λόγο μια πολιτική κίνηση, η οποία αποδείχθηκε ότι προετοιμαζόταν
εδώ και αρκετό καιρό και συντονίστηκε από μια σειρά διεθνικών δεξαμενών σκέψης
και υπερεθνικών οργανισμών όπως ο ΠΟΥ και η Παγκόσμια Τράπεζα. Με βάση τις
συμβουλές και τις οδηγίες τους, οι κυβερνήσεις έχουν υποτάξει
ολόκληρους πληθυσμούς. Άλλωστε, πρόκειται για την επιβίωση της υπάρχουσας
κοινωνικής τάξης πραγμάτων, η οποία από κοινωνική, οικονομική και οικολογική
άποψη είναι ημιθανής».
Το πρόγραμμα που ακολουθήθηκε μετά την «πανδημία», η λεγόμενη
«Μεγάλη
Επαναφορά» (όπως επισημαίνεται στην προγραμματική εργασία
του ίδιου του Klaus Schwab και του Thierry Malleret) δεν έχει καμία σχέση με
την υγεία αλλά μάλλον, είναι ζήτημα διατήρησης της ολιγαρχίας στην εξουσία, της
διεθνικής άρχουσας τάξης, η οποία συγκεντρώνεται γύρω από ένα νέο μπλοκ
εξουσίας που αποτελείται από μυστικές υπηρεσίες, γίγαντες της πληροφορικής και
ομίλους μέσων ενημέρωσης.
Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η διεθνική αυτή ολιγαρχία ένιωσε να απειλείται από έναν αναστατωμένο και εξεγερμένο πληθυσμό σε πολλές χώρες, που απαιτούσε μια αυστηρή επαναρρύθμιση του ασταθούς παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και μια διόρθωση των παράλογων ανισοτήτων που δημιουργεί το καπιταλιστικό σύστημα, πολύ περισσότερο που το τελευταίο αδυνατεί όλο και περισσότερο να ανακόψει την διαρκώς αυξανόμενη μαζική ανεργία στις χώρες της Νότιας Ευρώπης και στις Αραβικές χώρες.
Ας
θυμηθούμε σε αυτό το πλαίσιο, μεταξύ άλλων, την Αραβική Άνοιξη, το κίνημα
Occupy στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, την αρχικά πολύ επιτυχημένη προεκλογική
εκστρατεία του δημοκρατικού-σοσιαλιστή υποψήφιου για την Προεδρία Μπέρνι Σάντερς, ο
οποίος κατάφερε να κινητοποιήσει ένα μεγάλο μέρος της αμερικανικής νεολαίας,το
κίνημα Black Lives Matter (οι ζωές των μαύρων έχουν αξία) και το κίνημα των
Κίτρινων Γιλέκων στη Γαλλία, που κατάφεραν να οδηγήσουν το κράτος σε κρίση αλλά και τις μεγάλες αναταραχές στην Ινδία και τους αγώνες των Χιλιανών για ένα
νέο δημοκρατικό σύνταγμα, που υποστηριζόταν από μαζικότατες διαδηλώσεις. Για
πολλές κυβερνήσεις που βρέθηκαν σε δύσκολη θέση λόγω των αναταραχών και των
εξεγέρσεων, η «πανδημία» ήρθε την κατάλληλη στιγμή για να παραλύσει τα πολιτικά
κινήματα διαμαρτυρίας και την κοινωνική ζωή μέσω του λοκντάουν.
Ποια είναι τα κύρια θέματα του δοκιμίου σας «Το κουτί
του Πανκορωνοϊού και το κρυμμένο μυστικό του» *;
Ένα άλλο θέμα που αναπτύσσω είναι η όλο και πιο ανορθολογική και
παράλογη εκστρατεία εμβολιασμού. Βέβαια, η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να παραδεχτεί
ότι όλο και περισσότεροι εμβολιασμένοι γεμίζουν το ίδιο τα νοσοκομεία και τις μονάδες
εντατικής θεραπείας - πράγμα που σημαίνει ότι η στρατηγική εμβολιασμού που
εφαρμόζεται μέχρι τώρα είναι μια πλήρης αποτυχία- αλλά δεν βρίσκει τίποτα άλλο
να πει από το συνηθισμένο « Ας συνεχίσουμε έτσι!», που επαναλαμβάνεται
καθημερινά. Και αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνεί την ανάγκη για μαζικό
«ενισχυτικό εμβολιασμό» και την επικείμενη θέσπιση της νομικής υποχρέωσης
εμβολιασμού σε όλα τα κανάλια - η οποία, προς μεγάλη ευχαρίστηση της
φαρμακευτικής βιομηχανίας και της βιομηχανίας εμβολιασμού, θα πρέπει να
οδηγήσει τον πληθυσμό σε μια δια βίου συνδρομή στο εμβόλιο. Τον τελευταίο μάλιστα,
δεν φαίνεται να τον απασχολεί το γεγονός ότι ο μαζικός εμβολιασμός και το
υποχρεωτικό πάσο εμβολιασμού αποτελεί την πόρτα εισόδου ενός προτοφανέρωτου απολυταρχικού καπιταλισμού
της επιτήρησης (Shoshana
Zuboff )
Νομίζω ότι απαιτείται επειγόντως μια διεπιστημονική προσέγγιση για να κατανοήσουμε καλύτερα τη ιστορική κρίσης του κορωνοϊού. Διότι, αυτή, δεν επηρεάζει μόνο όλες τις πτυχές της ζωής μας, αλλά στο πέρασμά της αποκαλύπτεται ένας ριζικός μετασχηματισμός της κοινωνίας και του σημερινού τρόπου παραγωγής συνολικά, αν και η πλειοψηφία των επιστημόνων και των διανοουμένων, το αρνείται, εν αγνοία της ή από οπορτουνισμό.
Η βιομηχανία 4.0 υπό την καθοδήγηση των
κολοσσών της πληροφορικής δεν θα οδηγήσει μόνο στην καταστροφή το λιανικό εμπόριο
και τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, των οποίων τα σημερινά μερίδια αγοράς
έχουν ήδη μεταφερθεί εμφανώς στην Amazon και σε άλλες αλυσίδες διαδικτυακού
εμπορίου. Η εξελισσόμενη αυτοματοποίηση μέσω της ψηφιοποίησης και της τεχνητής
νοημοσύνης θα οδηγήσει σε πρωτοφανή μαζική ανεργία. Η «Μεγάλη Επανεκκίνηση» του Schwab που το προβλέπει κρίνει ότι είναι απαραίτητη η εισαγωγή ενός καθολικού (όχι άνευ
όρων) βασικού εισοδήματος σε συνδυασμό με την κατάργηση των μετρητών και την παγκόσμια
εισαγωγή του ψηφιακού χρήματος, πράγμα που σημαίνει σε τελευταία ανάλυση ότι ο κάτοχος του ψηφιακού χρήματος θα είναι πλήρως στο έλεος των κεντρικών τραπεζών.
Είναι πραγματικά γκροτέσκο: ενώ η έντονη δημόσια αντιπαράθεση περιστρέφεται
εδώ και μήνες γύρω από τα υπέρ και τα κατά του εμβολιασμού και την «πανδημία
των μη εμβολιασμένων», στην οποία αποδίδεται η ευθύνη για τον νέο μεταλλαγμένο
ιό «Όμικρον», στα παρασκήνια μπαίνουν οι βάσεις ενός κράτους απόλυτου ελέγχου
και επιτήρησης, μπροστά στο οποίο αυτό του Όργουελ θα μοιάζει με τεχνικά
καθυστερημένο πρόδρομό του.
Και όπως λέει μια γαλλική παροιμία: «Ένας λαός προβάτων θα
έχει κυβέρνηση λύκων».
Τι είναι επίκαιρο σήμερα στη «Νεύρωση και ταξική
πάλη» και γιατί;
Το βιβλίο μου Νεύρωση και ταξική πάλη εμφανίστηκε στην ακμή
του φοιτητικού κινήματος του 1968. Αν έγινε διεθνές μπεστ σέλερ, είναι χάρη
στην προσπάθειά μου να συνδυάσω τον μαρξισμό με την ψυχανάλυση, αντί να τα
θεωρώ ως μεθοδολογικά και ιδεολογικά αντίθετα και ασυμβίβαστα μεταξύ τους, όπως
συνέβαινε γενικά στην κυρίαρχη πολιτική σκέψη της εποχής. Εκείνη την εποχή, με
απασχολούσε πρωτίστως η σύνοψη των πολιτικών, οικονομικών και ψυχολογικών
δυνάμεων της καπιταλιστικής κοινωνίας και της «ψυχοπαθολογίας της καθημερινής
και επαγγελματικής της ζωής», καθώς και του άρρωστου καταναλωτισμού της - που
δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα από τότε. Μια παρόμοια συγκριτική και διεπιστημονική
προσέγγιση, με μάτια διάπλατα ανοικτά στην ταραγμένη εποχή που εξελίσσεται στο
όνομα και στη σκιά της κρίσης του κορωνοϊού, (την κακώς εννοούμενη ως «υγειονομική
κρίση» που οδηγεί αποκλειστικά σε μονοαιτιώδεις ιατρικές και ψευδοϊατρικές εξηγήσεις,
σήμερα είναι όχι μόνο απαραίτητη αλλά και επείγει.
Hijack, "Πανδαιμόνιο",2020
Γιατί η ψυχολογία
και η ιστορία είναι σήμερα πιο απαραίτητες από ποτέ για τη δημιουργία μιας νέας
αυθεντικής δημοκρατίας από τα κάτω και για να βγούμε από το «Χειμωνιάτικο
παραμύθι» του Χάινριχ Χάινε στο οποίο είμαστε
(σχεδόν) όλοι βυθισμένοι;
Δυστυχώς, η κυρίαρχη πανεπιστημιακή ψυχολογία σήμερα βρίσκεται εντελώς υπό την επίδραση μιας θετικιστικής και περιορισμένης αντίληψης της
επιστήμης, ενώ η εμπειρική έρευνα περιορίζεται κυρίως σε στατιστικές έρευνες. Η
ψυχολογία και η ιστορία δεν εξετάζονται πλέον μαζί εδώ και αρκετό καιρό, ενώ μια
μαζική και ταξική ψυχολογία και κοινωνιοπαθολογία με βάση τον ιστορικό
υλισμό (όπως ανέφερα στο «Νεύρωση και ταξική πάλη») έχει από καιρό εξοβελιστεί
από τις προτάσεις για διδασκαλία. Ωστόσο, η κρίση του κορωνοϊού ,ειδικότερα, δείχνει
πόσο η τρέχουσα πολιτική καθορίζεται από γενναιόδωρα αμειβόμενους
κοινωνιοπαθείς, όπως ο σημερινός υπουργός Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ (τον οποίο ο Οσκαρ Λαφοντέν εύστοχα
χαρακτήρισε ως «ηχητική σημαδούρα του κορωνοϊού»). Όσο η πλειοψηφία του γερμανικού
πληθυσμού εμπιστεύεται τέτοια άτομα, δεν μπορούμε να περιμένουμε μια πλήρη
ανανέωση της δημοκρατίας, πόσο μάλλον μια πραγματική δημοκρατία από τα κάτω.
Ωστόσο, ακόμη και σε τέτοιες θλιβερές στιγμές, το μότο του
Μπρεχτ εξακολουθεί να ισχύει: «Τα πράγματα δεν θα μείνουν όπως είναι»!
* To δοκίμιο
θα εκδοθεί σύντομα από τον εκδοτικό οίκο Sodenkamp & Lenz (Βερολίνο) στο συλλογικό
έργο: Almuth Bruder-Bezzel, Klaus-Jürgen Bruder & Jürgen Günther (επιμ.):
«Corona. Die Inszenierung einer Krise» [Κορωνοϊός. Το σκηνικό μιας κρίσης]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου