Μια μέρα στη Χεβρώνα: βία, ταπεινώσεις, φτωχοποίηση

 ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

 Ρεπορτάζ από τη Χεβρόνα, από την επίσκεψή μου τον Ιούνιο του 2019. Αφιερωμένο σε όσους ρωτούν γιατί ξαφνικά οι Παλαιστίνιοι βγήκαν στους δρόμους ...

Ο Μουφίντ εδώ και χρόνια θα μπορούσε να ήταν πλούσιος, όπως μας είπε, αν δεχόταν να πουλήσει το σπίτι του στους εποίκους. Στην αρχή δεν καταλάβαμε. Το σπίτι είναι μόλις 75 τετραγωνικά μέτρα, μέσα ζουν 17 άτομα, και τελευταία φορά πρέπει να συντηρήθηκε πριν πολλές δεκαετίες. Πεσμένοι σουβάδες, σπασμένα πλακάκια, ρημαγμένες πόρτες, κρεμασμένα παράθυρα. Οι ισραηλινές αρχές δε δίνουν άδεια για επισκευή κι αν αντιληφθούν ότι γίνεται κι η πιο μικρή εργασία συντήρησης σε λίγες μέρες έρχονται οι μπουλντόζες και το γκρεμίζουν. Έτσι το Ισραήλ ξέρει πώς έχει το χρόνο με το μέρος του, μέχρι το κάθε τέτοιο σπίτι που είναι δίπλα από τους εποικισμούς να γίνει ακατοίκητο, να εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του και η ιστορική Παλαιστίνη να συρρικνωθεί ακόμη λίγα μέτρα.

Η απόσταση από τη Ραμάλα στη Χεβρώνα είναι περίπου 42 χιλιόμετρα. Πολύ λιγότερο από μισή ώρα, υποθέτεις, δεδομένης και της αγάπης των Παλαιστινίων στην ταχύτητα. Το ταξίδι όμως διαρκεί πολύ περισσότερο από μία ώρα. Τα «σαμαράκια» που έχουν «φυτευτεί» σε όλους του δρόμους της Παλαιστίνης κάθε 300-400 μέτρα, φέρνοντας το στομάχι στο στόμα όσο αργά κι αν οδηγεί κάποιος, και πολύ περισσότερο τα check points όπου οι Ισραηλινοί ελέγχουν ξανά και ξανά κάθε όχημα, κάνουν την κάθε μετακίνηση μια μικρή περιπέτεια. Και τη ζωή των Παλαιστινίων μια ατελείωτη ταλαιπωρία. Αν σε αυτό το καθημερινό χάσιμο χρόνου προστεθούν και οι εξευτελισμοί δε χρειάζονται περισσότεροι λόγοι για να μένει κάθε Παλαιστίνιος στο σπίτι του ή στη γειτονιά του αμετακίνητος, κι η φυλακή της Δυτικής Όχθης να μετατρέπεται σε κάτεργο.

 

Η Χεβρώνα την οποία επισκεφθήκαμε στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής αποστολής που οργάνωσε το Advanced Media Institute τον Ιούνιο του 2019, είναι μια από τις βιομηχανικές πόλις της Παλαιστίνης. Υπάρχουν πολλές μικρές βιομηχανίες μεταλλουργίας, επεξεργασίας δέρματος και ρουχισμού. Από τη Χεβρώνα προμηθεύεται στρατιωτικές αρβύλες και ο στρατός κατοχής, δεδομένου του χαμηλού κόστους παραγωγής στα κατεχόμενα, μιας και τα μεροκάματα στην Παλαιστίνη είναι πολλές φορές χαμηλότερα από τα αντίστοιχα στο Ισραήλ. Είναι κι αυτό  ένα από τα ανομολόγητα οφέλη της κατοχής… 

Την ίδια ώρα όσοι Παλαιστίνιοι δεχθούν να εργαστούν στους παράνομους εβραϊκούς εποικισμούς, ως οικοδόμοι για παράδειγμα,  αμείβονται ακόμη και τέσσερις φορές πάνω από τα επίπεδα των μισθών στα κατεχόμενα. Επίσης, αποκτούν άδεια έξι μηνών να εισέρχονται ανεμπόδιστα σε εκείνες τις ζώνες που είναι απαγορευμένες για τους Παλαιστίνιους. Είναι κι αυτό ένα από τα πολλά μέσα που χρησιμοποιεί το Ισραήλ για να νομιμοποιήσει τους εποικισμούς στη συνείδηση και την καθημερινότητα των Παλαιστινίων, παρότι υπάρχουν δεκάδες ψηφίσματα του ΟΗΕ που καταγγέλλουν την ανοικοδόμησή τους, παρότι είναι μια πρακτική απαγορευμένη από τις πλέον θεμελιώδεις διεθνείς συνθήκες όπως αυτή της Γενεύης.

 

Φθάνοντας στη Χεβρώνα συναντήσαμε τον Μουφίντ Σαρταμπαντίτ. Αν τον συναντήσεις στο δρόμο πιθανά να τραβήξει το βλέμμα σου η σεμνότητα που διαπερνά τη συμπεριφορά του∙ τίποτε άλλο. Άνθρωπος καθημερινός και λιγομίλητος. Μαζί του διασχίσαμε το πρώτο checkpoint που έχει χωρίσει τη Χεβρώνα σε δύο τομείς. Χεβρώνα 1 και Χεβρώνα 2 (H1 και Η2). Έχοντας τελειώσει το Ραμαζάνι μόλις πριν λίγες ημέρες το checkpoint είναι ακόμη στολισμένο με λαμπάκια και φώτα από νέον∙ μια από τις πολλές προσπάθειες των Ισραηλινών να εξωραΐσουν την κατοχή και να την εντάξουν στην καθημερινότητα των Παλαιστινίων. Κάπου εδώ σταματάει η «ευαισθησία» τους. Γιατί οι απαγορεύσεις στην μετακίνηση, στο πλαίσιο των οποίων απαγορεύεται να περάσει το  checkpoint όποιος δεν είναι κάτοικος της περιοχής, είναι τόσο αυστηρές που πολλές οικογένειες γιόρτασαν το Ραμαζάνι με το παραδοσιακό τραπέζι να το χωρίζει ένα συρματόπλεγμα. Τοποθέτησαν τις καρέκλες ένθεν κι ένθεν του διαχωριστικού συρμάτινου φράκτη για να βρεθούν τουλάχιστον μαζί.

 

Μετά τα checkpoints στον τομέα H2 ο οποίος τελεί υπό ισραηλινό έλεγχο, κι όπου τα checkpoints έχουν τοποθετηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε κι η πιο μικρή διαδρομή των 5 λεπτών να γίνεται υπόθεση μισής ώρας, σε όλα τα παλιά παλαιστινιακά σπίτια τα παράθυρα έχουν τοποθετηθεί σιδεριές και σύρματα. 

Τα τοποθετούν οι Παλαιστίνιοι κάτοικοί τους για να αποφεύγουν τις πέτρες που τους πετούν καθημερινά οι έποικοι. Τα παιδιά των Παλαιστινίων δεν παίζουν στους δρόμους γιατί κατεβαίνουν οι έποικοι, τα βρίζουν και τα δέρνουν. Κι αν κανένα τολμήσει να σηκώσει χέρι σε εποίκους τότε επεμβαίνουν οι στρατιώτες τα δέρνουν κι αυτοί και τα συλλαμβάνουν. Ξυλοδαρμό δέχεται κι όποιος Παλαιστίνιος κρατάει κάμερα κι επιχειρεί να καταγράψει τις επιθέσεις των εποίκων. Μεταξύ των ανθρώπων που συναντήσαμε στη Χεβρώνα στο σπίτι του Μουφίντ ένας εξ αυτών είχε χάσει το μάτι του, όταν τραβώντας με την κάμερα ένας στρατιώτης τον χτύπησε με τον υποκόπανο του όπλου του.

 

Ένα από τα checkpoints που έχει εγκαταστήσει ο ισραηλινός στρατός στη Χεβρώνα

 

Στους τέσσερις εβραϊκούς εποικισμούς που έχουν κτιστεί ακριβώς δίπλα από τα παλαιστινιακά σπίτι κατοικούν 450 έποικοι οι οποίοι φυλάσσονται από 1.000 στρατιώτες! Περισσότεροι από 2 στρατιώτες ανά 1 έποικο! Ως αποτέλεσμα αυτής της καθημερινής βίας από τα 1.800 καταστήματα που είχε η Χεβρώνα τα 512 έχουν κλείσει. Στα άμεσα σχέδια δε της κυβέρνησης είναι να οικοδομήσει 60 ακόμη κατοικίες, σε ένα νέο εποικισμό. Το σχέδιο έχει μέχρι στιγμής παγώσει λόγω δικαστικών προσφυγών των Παλαιστινίων, που με αυτό τον τρόπο καταφέρνουν να καθυστερούν λίγους μήνες κάθε νέα ανέγερση. Μετά ωστόσο τις νέες, επαναληπτικές εκλογές που θα γίνουν στο Ισραήλ το Σεπτέμβριο όλοι είναι σίγουροι πώς το σχέδιο αποικιοποίησης θα ενταθεί καθώς ο Νετανιάχου για να εξασφαλίσει την ψήφο των υπερ-ορθόδοξων Εβραίων έχει υποσχεθεί να επιταχύνει την οικοδόμησή τους.

 

Ο Μουφίντ εδώ και χρόνια θα μπορούσε να ήταν πλούσιος, όπως μας είπε, αν δεχόταν να πουλήσει το σπίτι του στους εποίκους. Στην αρχή δεν καταλάβαμε. Το σπίτι είναι μόλις 75 τετραγωνικά μέτρα, μέσα ζουν 17 άτομα, και τελευταία φορά πρέπει να συντηρήθηκε πριν πολλές δεκαετίες. Πεσμένοι σουβάδες, σπασμένα πλακάκια, ρημαγμένες πόρτες, κρεμασμένα παράθυρα. Οι ισραηλινές αρχές δε δίνουν άδεια για επισκευή κι αν αντιληφθούν ότι γίνεται κι η πιο μικρή εργασία συντήρησης σε λίγες μέρες έρχονται οι μπουλντόζες και το γκρεμίζουν. Έτσι το Ισραήλ ξέρει πώς έχει το χρόνο με το μέρος του, μέχρι το κάθε τέτοιο σπίτι που είναι δίπλα από τους εποικισμούς να γίνει ακατοίκητο, να εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του και η ιστορική Παλαιστίνη να συρρικνωθεί ακόμη λίγα μέτρα.

 

Με το μέρος του το Ισραήλ έχει κι έναν πακτωλό χρημάτων εξ Αμερικής απ’ όπου προέρχονται οι περισσότεροι έποικοι. Μάρτυρας τα 20 εκατομμύρια δολάρια, μαζί με βίζα και δουλειά στην Αμερική για όλη την οικογένεια που πρότειναν οι Ισραηλινοί στον Μουφίντ, υπό τον όρο να του παραδώσει το σπίτι. Ο Μουφίντ όμως αρνείται. Επειδή αντιστέκεται έχει δεχθεί αλλεπάλληλους ξυλοδαρμούς από τους εποίκους και τον ισραηλινό στρατό και φυλακίσεις. Ο Μουφίντ περπατάει δύσκολα. «Δεν ξέρω καν πόσα σπασμένα κόκκαλα έχω. Την τελευταία φορά με έδερναν πεσμένο στο δρόμο 25 ισραηλινοί στρατιώτες. Ήμουν σε κώμα όταν με συνέλαβαν και με πήγαν στο νοσοκομείο  αιμόφυρτο με σπασμένη ακόμη και τη σπονδυλική στήλη» μας λέει. Να σημειωθεί ότι στον κατοχικό τομέα απαγορεύεται ακόμη και να εισέλθουν παλαιστινιακά ασθενοφόρα, με αποτέλεσμα ακόμη κι οι πρώτες βοήθειες να εναπόκεινται στην καλή θέληση των δυνάμεων κατοχής. Η αναπηρία που απέκτησε ο Μουφίντ ήταν μόνιμη, πλέον αδυνατεί να δουλέψει και ζει με το επίδομα που του χορηγεί η Παλαιστινιακή Αρχή.

 

Με ξυλοδαρμό σε σημείο να μείνει ανάπηρος πλήρωσε ο Παλαιστίνιος Μουφίντ Σαρταμπαντίτ από την κατεχόμενη Χεβρώνα την άρνηση του να πουλήσει το σπίτι του στους εβραίους εποίκους

Η απόφαση του Ισραήλ και των ΗΠΑ να διακόψουν τις χρηματοδοτήσεις στην Παλαιστινιακή Αρχή, με το επιχείρημα ότι χρηματοδοτεί την τρομοκρατία, δηλαδή αγωνιστές όπως ο Μουφίντ που προβάλλουν αντίσταση στην κατοχή και στην προσπάθεια εξανδραποδισμού των Παλαιστινίων πριν απ’ όλους πλήττει ανθρώπους όπως ο Μουφίντ που μπορούν και συντηρούν τις οικογένειες τους με λίγα κατοστάρικα ευρώ τον μήνα, μόνο και μόνο επειδή θέλουν να παραμείνουν στον τόπο που τους γέννησε.

 

Μεγάλη υλική βοήθεια στους Παλαιστινίους που αντιστέκονται χορηγεί και η Φατάχ. «Μέριμνα μας είναι σε κάθε ένα από αυτά σπίτια που βρίσκονται στην ζώνη κατοχής ένα άτομο να απασχολείται στην κυβέρνηση για να έχει ένα σταθερό μισθό. Το 2016 στηρίζαμε 6.000 Παλαιστίνιους και σήμερα 8.000. 

Ταυτόχρονα τους πληρώνουμε το λογαριασμό του νερού και του ηλεκτρικού, ενώ προσπαθούμε να επισκευάζουμε σπίτια Παλαιστινίων για να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια», μας δηλώνει ο Μοχάμεντ Αλ Τζαχάρ, που είναι επικεφαλής της ιστορικής οργάνωσης του Γιασέρ Αραφάτ. «Ταυτόχρονα δημιουργούμε επιτροπές αντίστασης στην κατοχή. Όχι μόνο εδώ στη Χεβρώνα που είμαστε στο στόμα του λύκου αλλά σε όλη τη Δυτική Όχθη», μας δηλώνει ο Μοχάμεντ Αλ Τζαμπάρ. 

«Πολύ τακτικά οργανώνουμε ειρηνικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας δίπλα από τα checkpoints με σύνθημα “γκρεμίστε τα γκέτο”. Στην τελευταία διαδήλωση συμμετείχαν πάνω από 3.000 Παλαιστίνιοι. Βασικά αποδοκιμάσαμε τη σύνοδο του Μπαχρέιν στην οποία θα συζητηθεί το σχέδιο επίλυσης του Παλαιστινιακού που ετοιμάζουν οι ΗΠΑ και σχεδιάστηκε κατ’ απαίτηση του Ισραήλ, καταστρατηγώντας τη συμφωνία του Όσλο κι άπειρα διεθνή ψηφίσματα που προβλέπουν τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ και δικαίωμα επιστροφής όλων των προσφύγων», ήταν τα λόγια του Μοχάμεντ Αλ Τζαμπάρ.

 Πηγή: Περιοδικό Επίκαιρα 

[---->]