Η εφημερίδα Guardian δημοσίευσε την τελευταία
έκθεση του ΔΝΤ, όπου υποστηρίζεται-
ότι το παγκόσμιο εμπόριο εξακολουθεί να
καθοδηγείται από την αξία των νομισμάτων, και οι νομισματικές υποτιμήσεις
εξακολουθούν να παίζουν μεγάλο ρόλο στον
όγκο των εισαγωγών και των εξαγωγών. Αλλά μαζί με
την «ανακούφιση» που
αισθάνεται το ΔΝΤ ανακαλύπτοντας ότι ο σημαντικός ρυθμιστικός μηχανισμός
εξακολουθεί να λειτουργεί, υπάρχει και ο
φόβος ότι αυτό
μπορεί να δικαιολογήσει το νομισματικό πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Συνήθως μας διαφεύγει ότι σε μια παγκόσμια
αγορά σε ύφεση, οι νομισματικοί πόλεμοι
είναι το αποτέλεσμα μιας μερκαντιλιστικής προσπάθειας ανάκαμψης της οικονομίας σε βάρος
των γειτόνων της, αφού πρώτα κατέστρεψε σκόπιμα την
εγχώρια ζήτηση .
The Guardian, 28 Σεπτεμβρίου 2015
Στην έκθεση το ΔΝΤ αναφέρει ότι το
παγκόσμιο εμπόριο εξακολουθεί να κυριαρχείται από την εξαγωγή εμπορευμάτων, τα
οποία πωλούνται πιο εύκολα μετά από μια μείωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Η υποτίμηση της αξίας του νομίσματος μιας χώρας κατά 10%
μπορεί να αυξήσει τις εξαγωγές της κατά μέσο όρο κατά 1,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που αποκαλύπτει τα οφέλη της
μείωσης της συναλλαγματικής ισοτιμίας στο εξωτερικό εμπόριο .
Αυξάνοντας τους φόβους ότι η παγκόσμια οικονομία απειλείται από
ένα νέο γύρο νομισματικών πολέμων, η έκθεση υποστηρίζει ότι το παγκόσμιο
εμπόριο εξακολουθεί να κυριαρχείται από την εξαγωγή εμπορευμάτων, όπως αυτοκίνητα
και ψυγεία που πωλούνται πιο εύκολα αφού μετά από μια μείωση της
συναλλαγματικής ισοτιμίας τους έχουν γίνει φθηνότερα.
Η έκθεση αποτελεί βασικό στοιχείο της ετήσιας έκθεσης (
World Economic Outlook) του ΔΝΤ, η οποία θα δημοσιευθεί την επόμενη εβδομάδα,
όταν ο παγκόσμιος δανειστής έσχατης ανάγκης θα πραγματοποιήσει διετή συνεδρίασή
του στη Λίμα.
Η ανησυχία ότι ορισμένα από τα πιο σημαντικά έθνη του κόσμου
αντί να μεταρρυθμίσουν τις οικονομίες τους θα επιλέξουν να υποτιμήσουν τα
νομίσματά τους σε μια απελπισμένη κούρσα προς την ανάπτυξη με βάση το εμπόριο κυριαρχεί
στη συζήτηση για την παγκόσμια ανάκαμψη.
Οι κυβερνήσεις ακολουθούν το δρόμο των νομισματικών πολέμων για
να υπερασπιστούν τις εξαγωγικές βιομηχανίες τους που δεν ήταν ανταγωνιστικές σ τις παγκόσμιες αγορές, αν δεν είχαν τη
στήριξη μιας συναλλαγματικής ισοτιμίας τεχνητά χαμηλής.
Ο ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε, έκανε την αύξηση των
εξαγωγών μέσω της μείωσης της αξίας του γεν , κεντρικό στοιχείο της οικονομικής
του πολιτικής. Επέλεξε
ένα νέο διοικητή της κεντρικής τράπεζας, η οποία ξεκίνησε ένα τεράστιο
πρόγραμμα εκτύπωσης ηλεκτρονικού χρήματος παρόμοιο με τα προγράμματα ποσοτικής
χαλάρωσης της Τράπεζας της Αγγλίας και της
Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Το
ΔΝΤ υπολογίζει ότι από τα μέσα του 2012
το γιεν έχει χάσει το 30% της αξίας του έναντι ενός καλαθιού νομισμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τον Ιανουάριο έχει ξεκινήσει μια παρόμοια
πολιτική, υποτιμώντας το ευρώ περισσότερο από 10% από τις αρχές του 2014. Εν τω μεταξύ, η
τιμή του αμερικανικού δολαρίου αυξήθηκε
περισσότερο από 10% από τα μέσα του 2014.
Το ΔΝΤ αναφέρει ότι από την αρχή της οικονομικής κρίσης οι νομισματικές διακυμάνσεις ήταν «ασυνήθιστα μεγάλες», ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ «ασυνήθιστα
μεγάλες διακυμάνσεις της αξίας των
νομισμάτων τους παρατηρήθηκαν και στη η
Βραζιλία, η Κίνα και η Ινδία »
«Δεν θα πρέπει να εκπλήσσει, ότι οι κινήσεις αυτές έχουν προκαλέσει μια
συζήτηση σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις στις συναλλαγές. Ορισμένοι
προβλέπουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στις εξαγωγές και τις εισαγωγές, λόγω των συμβατικών οικονομικών μοντέλων. Άλλοι
υποστηρίζουν ότι ο αυξανόμενος κατακερματισμός της παραγωγής σε διάφορες
χώρες - η λεγόμενη άνοδος των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας – κάνει τις
συναλλαγματικές ισοτιμίες στο εμπόριο να μετράνε πολύ λιγότερο από ό, τι στο
παρελθόν, και είναι πιθανό να αποσυνδεθούν πλήρως [από την αγορά] ».
Η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σημειώνει ότι το
μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου εξακολουθεί να είναι «παραδοσιακό» και αφορά την
εξαγωγή και εισαγωγή επεξεργασμένων εμπορευμάτων και υπηρεσιών που είναι
ευαίσθητα στις διακυμάνσεις των τιμών .
Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ, αν και οι παγκόσμιες επιχειρήσεις έχουν
δημιουργήσει αλυσίδες εφοδιασμού σε πολλές χώρες και δεν επηρεάζονται από τις
κινήσεις των νομισμάτων μέσω μακροχρόνιων συμβάσεων και μέσα αντιστάθμισης, δεν
είναι το κυρίαρχο στοιχείο.
Το εύρημα ότι μια πτώση 10% της αξίας του νομίσματος μιας
χώρας μπορεί να αυξήσει τις εξαγωγές της
κατά μέσο όρο 1,5% του ΑΕΠ θα είναι αρκετό για να ωθήσει ορισμένες κυβερνήσεις να
υιοθετήσουν πολιτικές υποτίμησης των νομισμάτων
τους.
Οι φόβοι ότι η Ιαπωνία θα διπλασιάσει και πάλι τις
προσπάθειες της να μειώσει το κόστος του γιεν, μετά από μια αύξηση 3,5%
έναντι του δολαρίου και 6,5% έναντι της στερλίνας τον τελευταίο μήνα, έχουν ενταθεί τις
τελευταίες εβδομάδες.
Το ιαπωνικό νόμισμα θεωρείται ασφαλές καταφύγιο στην
περιοχή, και ενθαρρύνει τους επενδυτές να αγοράσουν περιουσιακά στοιχεία σε γεν
που ανεβάζουν την αξία του.
Ανησυχώντας για τις
πρόσφατες εξελίξεις, ο διοικητής της Τράπεζας της Ιαπωνίας, Haruhiko Kuroda,
δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι αναμένει ένα πιο αδύναμο γιέν, γεγονός που
υποδηλώνει ότι η κεντρική τράπεζα θα αυξήσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Καμπανάκι κινδύνου για το Ηνωμένο Βασίλειο, θα πρέπει να
θεωρηθεί το γεγονός της μείωσης των εξαγωγών της στον τομέα της μεταποίησης μετά την άνοδο της αξίας της στερλίνας κατά 20%.
Η στερλίνα τις
τελευταίες εβδομάδες σημείωσε μια πτώση, μετά την ανάκαμψη του ευρώ, αλλά οι
αναλυτές αναμένουν ότι η πτώση αυτή είναι προσωρινή και ότι η μεγάλη αξία της
στερλίνας θα συνεχίσει να επηρεάζει αρνητικά τους εξαγωγείς.