της Γεωργίας Ανάγνου stokokkino.gr
Ίσως αν δεν έχει γνωρίσει κανείς το
μοναδικής ομορφιάς και τεράστιας οικολογικής αξίας δάσος των Σκουριών,
να μη μπορεί να κατανοήσει την αγωνία των κατοίκων της Χαλκιδικής που το
βλέπουν να ξεχερσώνεται μέρα με τη μέρα απ” τις μπουλντόζες της
Eldorado Gold. Η εταιρεία, προσπαθώντας προφανώς να δημιουργήσει
τετελεσμένα στο βουνό, τους τελευταίους μήνες και δη από την εκλογή της
νέας ελληνικής κυβέρνησης, προχωρά ακόμα και σε εργασίες που
προβλέπονταν σε μεταγενέστερο στάδιο του αρχικού της σχεδιασμού.
Οι άλλοτε στενοί και χωμάτινοι δασικοί
δρόμοι που σκιάζονταν από αιωνόβια δέντρα έχουν μετατραπεί σε
ασφαλτοστρωμένη λεωφόρο για τη διέλευση των φορτηγών, ενώ στις κατάφυτες
πλαγιές του βουνού με τα τρεχούμενα νερά έχει ξεκινήσει η αποψίλωση για
την κατασκευή των φραγμάτων που θα εναποτεθούν τα λύματα της
μεταλλουργίας.
Ένα σεληνιακό τοπίο έχει απλωθεί εκεί που άλλοτε
αναζητούσαν δροσιά άνθρωποι και ζώα και μην ξεχνάμε πως το όρος Κάκκαβος
είναι ο υδροφορέας της περιοχής και κάθε επέμβαση της εταιρείας απειλεί
το ίδιο το νερό των χωριών.
«Η καρδιά μας κλαίει για το βουνό,
δε μπορεί να το αναγνωρίσει πια κανείς. Είναι φρενήρεις οι ρυθμοί που
προσπαθούν να δουλέψουν, ό,τι δεν είχαν κάνει όλα αυτά τα χρόνια τα
έχουν κάνει με τη νέα κυβέρνηση, δεν ξέρω τί προσπαθούν να προλάβουν, τί
προσπαθούν να αφήσουν πίσω τους…», λέει στο www.stokokkino.gr η κα
Ράνια Βερβερίδου, κάτοικος Ιερισσού. Αγωνίζεται χρόνια στο κίνημα, είχε
μάλιστα υποστεί σοβαρό τραυματισμό στο πόδι της όταν δέχτηκε ωμή επίθεση
από άνδρα των ΜΑΤ σε μια από τις πολλές πορείες στο βουνό που είχε
σημαδευτεί από άγρια καταστολή.
Συνάντησα την κα Βερβερίδου έξω από το
Συμβούλιο της Επικρατείας στην Αθήνα, με δεκάδες ακόμα κατοίκους της
Χαλκιδικής που ταξίδεψαν όλη νύχτα για να παραβρεθούν το πρωί της
Τετάρτης στην εκδίκαση 9 προσφυγών – μίας των κατοίκων και 8 των
εργαζομένων και της εταιρείας- που θα κρίνουν νομικά και τεχνικά
στοιχεία της υπόθεσης.
Καθώς όμως η απόφαση δεν αναμενόταν την
ίδια μέρα, το μυαλό όλων βρισκόταν στην απογευματινή συνάντηση των
επιτροπών αγώνα με τον υπουργό Παναγιώτη Λαφαζάνη, στο υπουργείο
Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Εκατοντάδες
κόσμου, μετά από κάλεσμα και της Επιτροπής Αλληλεγγύης στη Χαλκιδική
Αττικής, έφτασαν εκείνη την ώρα έξω από το υπουργείο με πορεία.
«Τέσσερις μήνες πέρασαν από τις εκλογές, τα ψέματα τελείωσαν, να
κλείσουν οι Σκουριές» ήταν ένα από τα νέα συνθήματα που ακούστηκαν σε
αυτόν τον μακρόχρονο αγώνα.
«Ο κόσμος αδημονεί πότε
θα σταματήσει να δουλεύει η εταιρεία. Και ενώ έχει μπει σε μια
διαδικασία το σταμάτημα και καταλαβαίνουμε -μας έχουν πει από το
υπουργείο ότι υπάρχει πολιτική απόφαση να σταματήσει το έργο- παρ” όλ”
αυτά υπάρχει και μια νομική διαδικασία η οποία αργεί πάρα πολύ και
βλέπουμε να καταστρέφεται κομμάτι του δάσους και ανησυχούμε», λέει στο
www.stokokkino.gr ο κ. Δημήτρης Παντελής, κάτοικος Ιερισσού και αυτός.
«Γι” αυτό κατεβήκαμε κάτω να πιέσουμε, να ζητήσουμε να σταματήσει μια
ώρα αρχύτερα», καταλήγει.
«Φοβόμαστε, βέβαια φοβόμαστε. Όταν ακούς
το ένα, το άλλο. Βλέπουμε μια αργοπορία που αν δε σου εξηγήσουν για
ποιο λόγο γίνεται εσύ μπορείς να βάλεις οτιδήποτε στο κεφάλι σου, λες δε
θέλουνε, δε μπορούνε… Θέλει υπομονή», συμπληρώνει η κα Βερβερίδου.
Η βούληση του υπουργείου,
όπως εκφράστηκε και στην άνω των 2 ωρών συνάντηση που είχε ο Παναγιώτης
Λαφαζάνης με τις επιτροπές αγώνα της Χαλκιδικής, είναι να προχωρήσει με
στέρεα νομικά βήματα ώστε να σταματήσει η εξόρυξη στις Σκουριές, κατά
τρόπο που να μην μπορεί να τον προσβάλει η εταιρεία σε κανένα επίπεδο,
πόσω μάλλον ζητώντας οικονομικές αποζημιώσεις. «Θα αμφισβητήσουμε τη
σύμβαση από τη σκοπιά του περιβάλλοντος και της προστασίας του δημοσίου
συμφέροντος με όρους αποτελεσματικότητας», είπε χαρακτηριστικά ο
υπουργός Π.Α.Π.ΕΝ.
Το υπουργείο έχει ήδη προχωρήσει σε μια
σειρά από ενέργειες, όπως η ανάκληση της Αρχιτεκτονικής και
Ηλεκτρομηχανολογικής Μελέτης της «Μονάδας Εμπλουτισμού Σκουριών», η
επιστροφή των τεχνικών μελετών των Μονάδων Μεταλλουργίας και
Εμπλουτισμού στο Μαντέμ Λάκκο, αλλά και η κατάθεση εγγράφου στο ΣτΕ με
το οποίο ζητά την τροποποίηση των όρων της Μελέτης Περιβαλλοντικών
Επιπτώσεων.
Το επόμενο δίμηνο είναι για το υπουργείο
καθοριστικό, όπως έγινε σαφές σύμφωνα με πληροφορίες του
www.stokokkino.gr στη συνάντηση με τις επιτροπές, προκειμένου να
ξεκαθαρίσει το τοπίο πάνω στο οποίο θα πατήσει η ακύρωση της σύμβασης με
την Ελληνικής Χρυσός, θυγατρική της Eldorado Gold.
«Υπάρχουν τα νομικά επιχειρήματα
και πάνω σε αυτή τη νομική βάση, σύμφωνα με την ενημέρωση που έχουμε,
το υπουργείο -ναι μεν με αργά βήματα, μπορώ να ομολογήσω, σε σχέση με τη
διάθεση του κινήματος, αλλά πατώντας πάνω σε ένα σωστό νομικό δρόμο-
οδηγείται στο αποτέλεσμα το οποίο θέλουμε, στην ακύρωση της επένδυσης
χωρίς την υποχρέωση του ελληνικού δημοσίου να καταβάλλει οποιαδήποτε
αποζημίωση ως ποινική ρήτρα», δήλωσε στο www.stokokkino.gr ο Γιώργος
Κυρίτσης, νομικός και μέλος του κινήματος.
Συζητώντας τα νομικά επιχειρήματα, να
θυμίσουμε ότι η Ελληνικός Χρυσός πήρε τα μεταλλεία Κασσάνδρας με μια
σύμβαση που έχει καταγγελθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως παράνομη κρατική
ενίσχυση προς την εταιρεία, αφού έγινε με απ” ευθείας ανάθεση χωρίς
διαγωνισμό, εις βάρος των συμφερόντων του δημοσίου, ενώ η Μελέτη
Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων εγκρίθηκε από τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου,
μέσα σε μόλις 20 μέρες από την ανάληψη των καθηκόντων του ως υπουργού
Περιβάλλοντος τότε, τη στιγμή που υπήρχαν σοβαρότατες ενστάσεις από το
ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας, το Συμβούλιο Περιβάλλοντος του ΑΠΘ και τη
Δασολογική Εταιρεία. Η δε νομιμότητα που επικαλείται η εταιρεία έχει σε
πολλές περιπτώσεις κατασκευαστεί εκ των υστέρων με «φωτογραφικές»
διατάξεις που την κάλυπταν.
«Περιμένουμε μια πολιτική παρέμβαση
και με βάση το ότι έχουν κάνει ένα σωρό παρανομίες αυτοί, θα καταπέσουν
από τις παρανομίες τους και μόνο», μου λέει ο κ. Παντελής. «Απλά είναι
τόσο αργή η διαδικασία… να σου πω μόνο ότι επιθεωρητές περιβάλλοντος στη
Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν μόνο δύο και πρέπει αυτοί τα πορίσματά τους να
τα καθαρογράψουν, να τα στείλουν στην εταιρεία, να απαντήσει η εταιρεία,
είναι μια διαδικασία η οποία είναι πάρα πολύ μακρόχρονη και αν δεν το
ξέρεις λες, γιατί δε γίνεται το σταμάτημα;».
Αυτό που φωνάζουν σε κάθε τόνο – με
υπομονή και κατανόηση, καχυποψία ή θυμό- οι κάτοικοι της Χαλκιδικής
είναι ότι το υπουργείο θα πρέπει να συνυπολογίσει τον χρόνο ως έναν από
τους εχθρούς του σε αυτή τη μάχη. Γιατί όταν θα έχει θωρακιστεί με όλα
τα νομικά επιχειρήματα, ίσως να μην έχει απομείνει τίποτα από το
περιβάλλον για να περισωθεί. Με δεδομένα δε τα σχέδια ψήφισης από την
Ευρωπαϊκή Ένωση των εμπορικών συμφωνιών TTIP και CETA με ΗΠΑ και Καναδά,
που λύνουν τα χέρια στις εταιρείες τους επί ευρωπαϊκού εδάφους, ίσως
στο τέλος να είναι αργά σε όλα τα επίπεδα…
«Από το φόβο δε μπορείς να το βάλεις κάτω.
Όσο φοβόμαστε τόσο πιο πολύ θα παλεύουμε», λέει στο www.stokokkino.gr η
κα Βερβερίδου. «Τώρα, είμαστε εδώ οι επιτροπές, αύριο το πρωί θα πάει
το πρωί στον Πολύγυρο όλο το χωριό, γιατί έχουμε 22 άτομα κατηγορούμενα,
την Παρασκευή άλλους κατηγορούμενους, την προηγούμενη εβδομάδα άλλους
κατηγορούμενους…». 350 διωκόμενους έχει φτάσει να μετρά το κίνημα των
Σκουριών. «Τώρα έρχονται τα χαρτιά συνέχεια, δεν ξέρω τί τους έχει
πιάσει, ένα αμόκ», λέει η κα Βερβερίδου. «Δεν ξέρω, προφανώς θέλουν να
μας ρημάξουν. Αλλά δε θα τους περάσει».
Είναι αυτή η αποφασιστικότητα που έχουν
δείξει όλα τα χρόνια οι αγωνιζόμενοι κάτοικοι της Χαλκιδικής. Που
παλεύουν, φοβούνται, ελπίζουν, αναθέτουν, καταστέλλονται, κουράζονται,
διαψεύδονται, ξεσηκώνονται και εμπνέουν, όλα μαζί και ανάκατα, όπως κάθε
ζωντανό κίνημα. Που πάντα στο βάθος ξέρει, ότι δεν υπάρχει άλλο δρόμος
μέχρι τέλους, απ” το να συνεχίσει να δίνει τη μάχη. Για να μην τους
περάσει.
