του Claudio Conti
Tη μία ημέρα +
3%, την επόμενη -3%. Τα χρηματιστήρια δείχνουν μια όλο και μεγαλύτερη νευρικότητα,
παρά αβεβαιότητα. Δείχνουν επίσης, ότι υπάρχει μια μάζα "ρευστού κεφαλαίου"
προς αναζήτηση αξιοποίησης, αλλά χωρίς κάποια διέξοδο που να εγγυάται σχετική ηρεμία.
Οι αιτίες , πολλές. Ας ρίξουμε μια ματιά στην ευρωπαϊκή σκηνή και την ΕΚΤ,την Πέμπτη,να εξηγεί – να κάνει νύξη, να αφήνει να εννοηθεί ...η επικοινωνία στις αγορές γίνεται πλέον με προφητείες σαμάνων, παρά με ξεκάθαρες κουβέντες - ότι από τις 22 του μήνα θα αρχίσει να αγοράζει κρατικά ομόλογα με προτεραιότητα φυσικά, τα πιο ασταθή (Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία, Κύπρος) για παροχή "σταθερότητας" στα δημόσια χρέη των χωρών αυτών και την εισροή τεραστίου μεγέθους πρόσθετης "ρευστότητας" στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Όλοι ευτυχείς λοιπόν και τα χρηματιστήρια στα ύψη ...
Την επομένη, η ίδια η ΕΚΤ με επιστολή της στις τράπεζες ζητά να εφαρμόσουν αυστηρότερους μηχανισμούς ασφάλειας, ξεκινώντας από τα ειδικά αποθεματικά κεφάλαια για την αντιμετώπιση κινδύνων.
Ουσιαστικά δηλαδή, τους λέει: μειώστε τα δάνεια στις επιχειρήσεις
και τα νοικοκυριά, ειδικά αν αυτά δεν θεωρούνται εξαιρετικά ασφαλή. Μια ένδειξη
που έρχεται σε ανοιχτή αντίθεση με αυτή της προηγούμενης ημέρας και αποκαλύπτει
συστημικές ανησυχίες στον κόσμο της οικονομίας. Οπότε όλοι,δυστυχείς πλέον, στρέφονται
"στη ρευστότητα", πουλώντας μετοχές και ομόλογα που θεωρούνται
επικίνδυνα, και η τιμή των μετοχών καταρρέει.
Η ευθύνη πέφτει και σε έναν σκοτεινό διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Εσθονίας,στον Ardo
Hansson,ο οποίος δήλωσε στους
δημοσιογράφους ότι "Προσωπικά, θα είχα πρόβλημα να ανακοινώσω ένα
πρόγραμμα αγοράς ομόλογων συμπεριλαμβανομένων των Ελληνικών τον Ιανουάριο".
Δηλαδή, πριν μάθουμε ποιος θα κερδίσει τις εκλογές στην Αθήνα και επομένως, ποιο
θα είναι το μέγεθος της υποταγής στην τρόικα (πλήρης ή επαναδιαπραγμάτευση).
Χωρίς αυτές τις πληροφορίες κλειδί, λέει ο Εσθονός, ούτε να το σκεφτεί κανείς
να αγοράσει κρατικά ομόλογα. Και αυτό δεν είναι κάποια λεπτομέρεια, αφού η
Ελλάδα έγινε και πάλι το φόβητρο των ευρωπαίων.
Εξ αυτού και οι φήμες ότι η "ποσοτική χαλάρωση" που μπορεί να επιτρέψει η Bundesbank
και οι ανατολικοευρωπαίοι εταίροι στον Μάριο Ντράγκι δεν θα υπερβαίνει τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ, πολύ λιγότερα από όσα
ελπίζαμε, αναμέναμε, υποθέταμε.
Αλλά και τα μηνύματα που φτάνουν από τις ΗΠΑ δεν ήταν καθόλου καθησυχαστικά.
Να διευκρινίσουμε εδώ,ότι τα στοιχεία για το ΑΕΠ (+ 5%) και την αύξηση της επίσημης απασχόλησης (252.000 θέσεις εργασίας, με το ποσοστό ανεργίας να πέφτει στο 5,6%), θα δικαιολογούσαν ακριβώς το αντίθετο. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα στατιστικά στοιχεία θα πρέπει να διαβάζονται στο σύνολο τους,και όχι αποσπασματικά.
Τότε θα έβλεπε κανείς- αυτό
που διακρίνουν έμπειροι αναλυτές- ότι δηλαδή ο αριθμός των άνεργων Αμερικανών που δεν περιλαμβάνονται
στις στατιστικές για την ανεργία είναι δραματικά υψηλότερος, επειδή δεν συνυπολογίζονται όσοι δεν αναζητούν πλέον εργασία. Αλλά κυρίως,θα έβλεπε
ότι οι μέσοι μισθοί ακολουθούν πτωτική πορεία (-0,2%), γεγονός που υποδηλώνει μια
"ποιότητα απασχόλησης" ιδιαίτερα χαμηλή , κακοπληρωμένη που δεν είναι σε
θέση να αυξήσει τη μαζική κατανάλωση. Αλλά αν η κατανάλωση δεν αυξάνεται τότε
επιβραδύνει την παραγωγή.
Δεν φτάνει, λοιπόν, να δημοσιεύονται στις εφημερίδες μόνο τα στοιχεία που πρέπει να αποπνέουν "αισιοδοξία". Υπάρχει και η ωμή πραγματικότητα, αυτή της πραγματικής οικονομίας που παραμένει στάσιμη σε όλη την καπιταλιστική Δύση. Και το χρηματοπιστωτικό σύστημα, φουσκωμένο από το ναρκωτικό που εκρέουν οι κεντρικές τράπεζες, αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι το χάσμα μεταξύ των δύο κόσμων - η πραγματική οικονομία θα πρέπει ούτως ή άλλως να είναι "το στήριγμα" της τιμής των μετοχών - είναι,πλέον, πολύ μεγάλο. Ότι "η φούσκα" είναι πολύ 'φουσκωμένη' και ότι δεν μπορεί παρά να συμπεριφερθεί όπως όλες οι χρηματοπιστωτικές φούσκες στην ιστορία. "Eίναι στη φύση της" ,που θάλεγε και ο υπερυπολογιστής του Dark Star.
