Η εισοδηματική ανισότητα επιδεινώνει την ανάπτυξη

Η μεγέθυνση της εισοδηματικής ανισότητας όχι μόνο δεν έφερε ταχύτερη ανάπτυξη, αλλά αντιθέτως αφαίρεσε στην τελευταία 25ετία 0,35% ετησίως από αυτήν

Η εισοδηματική ανισότητα βλάπτει σοβαρά την ανάπτυξη, προειδοποιεί πλέον και ο ΟΟΣΑ.
Σε έκθεση-ανάλυση που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο οργανισμός αποδομεί πλήρως το δόγμα των «Trickle-down economics» ή «Reaganomics» που εφαρμόστηκε τη δεκαετία του ΄80 από τις συντηρητικές κυβερνήσεις Ρίγκαν και Θάτσερ σε ΗΠΑ και Βρετανία και στη συνέχεια κυριάρχησε στο σύνολο της υφηλίου. Το δόγμα αυτό υποστηρίζει ότι οι φοροαπαλλαγές και τα άλλα οφέλη προς τις επιχειρήσεις και τους πλούσιους ιδιώτες (απορρύθμιση, συρρίκνωση δημοσίου τομέα, αποδυνάμωση συνδικάτων κ.λπ.) θα ωφελήσουν στο τέλος αυτομάτως και τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας αφού θα οδηγήσουν ντε φάκτο σε μεγαλύτερη οικονομική αποτελεσματικότητα και ανάπτυξη.

Στην ανάλυσή του ο ΟΟΣΑ διαπίστωσε όμως ότι η εφαρμογή αυτής της ιδέας ήταν μια τεράστιαμπαρούφα: Το μόνο που προσέφερε ήταν η μεγέθυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων και το ελάχιστο της δυνητικής ανάπτυξης.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της ανάλυσης, το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών στις χώρες του ΟΟΣΑ βρίσκεται σήμερα στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών. Το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού κερδίζει 9,5 φορές περισσότερα απ’ ό,τι το φτωχότερο 10% σήμερα εν αντιθέσει με τη δεκαετία του ΄80 όταν κέρδιζε επτά φορές περισσότερα.

Η μεγέθυνση της εισοδηματικής ανισότητας όχι μόνο δεν έφερε ταχύτερη ανάπτυξη, αλλά αντιθέτως αφαίρεσε στην τελευταία 25ετία 0,35% ετησίως από αυτήν. Η συνολική ανάπτυξη που έχασαν σε αυτήν την περίοδο οι ανεπτυγμένες οικονομίες εξ αιτίας των ανισοτήτων ανήλθε στο 8,5% του συνολικού τους ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, η αυξανόμενη εισοδηματική ανισότητα στέρησε περισσότερο από 10 ποσοστιαίες μονάδες ανάπτυξης στο Μεξικό και τη Νέα Ζηλανδία, περίπου 9% στη Βρετανία, τη Φινλανδία και τη Νορβηγία, 6%-7% στις ΗΠΑ, την Ιταλία και τη Σουηδία. Αντίθετα, η μεγαλύτερη εισοδηματική ισότητα βοήθησε στη σημαντική αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε Ισπανία, Γαλλία και Ιρλανδία.

Η ανάλυση του ΟΟΣΑ διαπιστώνει ακόμη ότι ο βασικός μηχανισμός με τον οποίο η εισοδηματική ανισότητα επηρεάζει την ανάπτυξη είναι μέσω της υποβάθμισης των ευκαιριών εκπαίδευσης για τα παιδιά των φτωχών και χαμηλών εισοδημάτων. Οπως σημειώνει, η εξέλιξη αυτή ζημιώνει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και μειώνει την κοινωνική κινητικότητα.

Πάνω από 450.000 Ελληνόπουλα βρίσκονται σήμερα εκτός αγοράς εργασίας, εκτός συστήματος εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Είναι οι ΝΕΕΤs (Not in Education, Employment, Training), το 20,4% (ή ένας στους πέντε) των νέων ηλικίας 15-24 ετών, το πιο χαμένο κομμάτι από τη χαμένη γενιά των μνημονίων και της αυξανόμενης εισοδηματικής ανισότητας. Η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό NEETs στην Ευρωζώνη μετά την Ιταλία (22,2%) και τη Βουλγαρία (21,6%), πολύ μακριά από τον μέσο όρο 13% των «18». Το κομμάτι αυτό της νεολαίας, αν δεν υποστηριχθεί άμεσα, θα εξελιχθεί πιθανότατα σε ωρολογιακή βόμβα για την ελληνική κοινωνία, με ισχύ ανάλογη αυτής της αντίστοιχης γενιάς στη Γερμανία του Μεσοπολέμου.

Οι φτωχότεροι
Ο οργανισμός υπογραμμίζει ακόμη ότι πέρα από το φτωχότερο 10% καθοριστική στην αρνητική επίδραση που ασκεί η εισοδηματική ανισότητα στην οικονομική ανάπτυξη είναι η συμπεριφορά του κατώτερου εισοδηματικά 40% του πληθυσμού.

Οι κατώτερες μεσαίες τάξεις είναι τρωτές και κινδυνεύουν να μην ωφεληθούν και να μη συνεισφέρουν στην ανάκαμψη και τη μελλοντική ανάπτυξη. Ετσι τα προγράμματα κατά της φτώχειας δεν επαρκούν, χρειάζεται αναδιανομή πλούτου, μεγαλύτερη πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες όπως η υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, η κατάρτιση και η Υγεία.

Ολα αυτά αποτελούν ουσιώδη επένδυση της κοινωνίας για μεγαλύτερη ισότητα ευκαιριών μακροπρόθεσμα. Ωστόσο τόσο ο ΟΟΣΑ όσο και το ΔΝΤ δεν αλλάζουν την επίσημη πολιτική τους στην οποία παραμένουν οι «εργαλειοθήκες» και τα «προαπαιτούμενα».
[--->]