Η λιτότητα αρρωσταίνει και σκοτώνει



Από τις προβλέψεις του ΔΝΤ μέχρι το πολύ γνωστό επιστημονικό περιοδικό "The Lancet" τα μηνύματα που φτάνουν είναι ανησυχητικά: θέλουν να πεθάνουμε πριν την ώρα μας και τα οικονομικά μέτρα που παίρνουν εξυπηρετούν αυτό το σκοπό.


Άλλος τα λέει χωρίς να μασάει τα λόγια του, κάποιος άλλος λιγότερο, στην ουσία όμως συμπίπτουν. Το Oulook (Προβλέψεις) του ΔΝΤ πριν ένα χρόνο ακριβώς, έγραφε ρητά : 


"Οι κίνδυνοι σε σχεση με την αύξηση του προσδόκιμου  ζωής είναι πολύ μεγάλοι: αν μέχρι το 2050 το μέσο προσδόκιμο ζωής αυξηθεί κατά τρία έτη ως προς τις τρέχουσες εκτιμήσεις, τότε θα αυξηθεί κατά 50% το ήδη υψηλό κόστος "του συστήματος πρόνοιας." Οι ηλικιωμένοι άρρωστοι; 
"Αν το θέλουν, θα πρέπει να τους επιτρέπουμε να πεθαίνουν γρήγορα", δήλωνε πριν  τρεις μήνες, ο Taro Aso, ο υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας, ο οποίος αργότερα αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη δημοσίως μετά την γκάφα του για τους ιάπωνες που "θα επιβάρυναν" υπερβολικά τα δημόσια οικονομικά της χώρας, λόγω των μεγάλων δαπανών στον τομέα ιατρικής περίθαλψης.

Πρόκειται για δυο ενδείξεις - ανησυχητικές, αλλά πολύ σαφείς - για το πώς η συνολική αναδιάρθρωση της καπιταλιστικής οικονομίας προβλέπει να υπάρχουν πολλοί  νεκροί και τραυματίες, όπως σε έναν πόλεμο.
Όταν τη κρίση την προκαλεί η υπερπαραγωγή – κατά κύριο λόγο, κεφαλαιουχικών αγαθών και κατά δεύτερο, εμπορευμάτων - ο νόμος του κεφαλαίου ρητά στοχεύει στη καταστροφή του πλεονάζοντος κεφαλαίου. Δεν κλείνουν μόνο εργοστάσια, αλλά εξαλείφετε και το πλεονάζον "ανθρώπινο κεφάλαιο". Κρατούν στη ζωή και συντηρούν  μόνο τα παραγωγικά τμήματα του πληθυσμού. Για το υπόλοιπο, τα κράτη πρέπει να "πάψουν να ενδιαφέρονται" για να μειώσουν το κόστος. Το πλεονάζον ανθρώπινο κεφάλαιο που δεν είναι πλέον παραγωγικό ή λειτουργικό (οι ηλικιωμένοι, οι φτωχοί, οι δομικά αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας, τα περιθωριοποιημένα  τμήματα του πληθυσμού), μπορεί και πρέπει να αφεθούν στην τύχη τους Ο θάνατος γίνεται έτσι ένας παράγοντας εξορθολογισμού του κόστους και "κοινωνικής υγιεινής".
 

Στο παρελθόν για τη βρώμικη δουλειά είχαν τους πολέμους. Καταστροφή του πλεονάζοντος κεφαλαίου σε μεγάλες ποσότητες : καταστραμμένες πόλεις και εργοστάσια, γέφυρες, δρόμοι, σιδηρόδρομοι, πληθυσμός  αποδεκατισμένος από τους βομβαρδισμούς και τις κακουχίες.

Στην εποχή των πυρηνικών όπλων η πρακτική αυτή έχει κάπως περισσότερες  δυσκολίες. Οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες είναι πολύ σοβαροί  για τις ίδιες τις κυρίαρχες τάξεις. Πιο καλά ο ταξικός πόλεμος από τα πάνω με  οικονομικά μέτρα, που αργούν ίσως λίγο περισσότερο να αποδώσουν, αλλά παράγουν το ίδιο αποτέλεσμα.

Για παράδειγμα, ορισμένα αποτελέσματα τα έχουμε ήδη δει στη Ρωσία με τη μετάβαση από τον υπαρκτό σοσιαλισμό στον καπιταλισμό. Μια έρευνα του Christopher Hoeppler του Πανεπιστήμιου McMaster αναφέρει ότι "Η Ρωσική Ομοσπονδία βίωσε μια αύξηση της θνησιμότητας τουλάχιστον κατά 40% από το 1992, με συνέπειες που αυξάνονται από 11 έως 15,5 τοις χιλίοις [...]. Η μείωση του πληθυσμού ήταν εμφανής στη Ρωσία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, κάτι που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και πρέπει να μελετηθεί. Εκ πρώτης όψεως, είναι αντιφατικό να δεχτούμε ότι η κατάσταση της χώρας μπορεί να χειροτέρεψε μετά την πτώση του κομμουνιστικού κόμματος, αλλά είναι πιθανό η πολιτική αναταραχή να είναι αυτή που ευθύνεται για το δημογραφικό πρόβλημα στη Ρωσία. Μια σειρά παράγοντες, όπως ο οικονομικός, ο τρόπος ζωής, η υγεία, και η συχνότητα εμφάνισης των ασθενειών συνέβαλαν στη μείωση του ρωσικού πληθυσμού. "

Όταν ο διοικητής της ΕΚΤ, Mario Draghi, δήλωνε ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο δεν είναι πλέον βιώσιμο, αυτό ήταν ένα σημάδι ότι ο πόλεμος έχει ήδη μπει στα σπίτια μας μέσω των πολιτικών λιτότητας που η Τρόικα (ΕΚΤ, ΕΕ, ΔΝΤ) επιβάλλουν στις πιο αδύναμες ευρωπαϊκές χώρες, όπως αυτές της Μεσογείου: τις  PIIGS

Η υποψία ότι οι πολιτικές λιτότητας έβλαψαν την υγεία υπήρχε και από πριν, τώρα όμως την επιβεβαιώνει και ένα από τα πιο έγκριτα ιατρικά περιοδικά στον κόσμο, το "The Lancet", το οποίο σύγκρινε τις επιπτώσεις από τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης την τελευταία πενταετία σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία, με την άρνηση της Ισλανδίας να υιοθετήσει περικοπές στον δημόσιο τομέα μετά την αθέτηση πληρωμών το 2008.
 

Ο τίτλος του άρθρου στο περιοδικό The Lancet, μοιάζει κάπως σαν πολιτικό κείμενο: "Οικονομική κρίση, λιτότητα και υγεία στην Ευρώπη" , ίσως όμως να μην  μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Το επιστημονικό περιοδικό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι επικίνδυνο να μειωθεί το κράτος πρόνοιας και η υγεία για να προσαρμοστούν τα δημόσια οικονομικά, ιδιαίτερα σε περιόδους ύφεσης. Όχι μόνο επειδή κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιδεινώσει την οικονομική ύφεση φορτώνοντας τα κόστη της υγειονομικής περίθαλψης στους ασφαλισμένους, αλλά και επειδή αυξάνονται αλματωδώς τα ποσοστά των αυτοκτονιών, του αλκοολισμού, της κατάθλιψης και των ψυχικών ασθενειών. 

Επιπλέον, επειδή λόγω της περικοπής δαπανών στην πρόληψη, αυξάνονται αλματωδώς οι  περιπτώσεις λοιμώξεων, όπως το AIDS. Τέλος, επειδή αυξάνεται ο αριθμός θανάτων από τη φτώχεια όπως οι " θάνατοι από κρύο" στους ηλικιωμένους που δεν μπορούν να ζεσταθούν όσο πρέπει. Δυναμικές που καταγράφονται με διαφορετική ένταση στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ισπανία, αλλά όχι στην Ισλανδία, η οποία αντίθετα,έχει ακολουθήσει μια εντελώς διαφορετική πορεία.

Η θέση του άρθρου είναι ότι οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης όπως η σημερινή μπορεί να μετριαστούν μόνο αν ληφθούν σοβαρά μέτρα κοινωνικής προστασίας. Το εντελώς αντίθετο απ'ότι γίνεται στις ευρωπαικές χώρες και στις χώρες των PIIGS με τα μέτρα που επιβάλλει η Τρόικα,δηλαδή τη μείωση των δαπανών για την κοινωνική πρόνοια και την υγεία λόγω της δημοσιονομικής "εξυγίανσης" , ενώ οι κοινωνίες πλήττονται από την ύφεση.

Η αντίθεση στις επιταγές της Τρόικας που επιβάλλει πολιτικές λιτότητας στην Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ελλάδα,την  Ισπανία, την Κύπρο, κλπ.. μπορεί να γίνει αντικείμενο συζήτησης  ως μια πολιτική επιλογή, αλλά από την άλλη, μπορεί να ειδωθεί - επιστημονικά –ως αγώνας επιβίωσης.

Η κατάρρευση των δαπανών για την υγεία, η προβληματική πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, η  αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, η μαζική ανεργία και η έλλειψη εισοδήματος  που οδηγούν στις αυτοκτονίες και είναι η αιτία της αλματώδους αύξησης των ψυχικών ασθενειών, το αποδεικνύουν. "Αυτοί" θέλουν να βγάλουν από τη μέση ένα κομμάτι της ανθρωπότητας όσο το δυνατόν συντομότερα, "εμείς" θέλουμε να απαλλάξουμε την ανθρωπότητα από τους πρόθυμους εκτελεστές με τους μακάβριους υπολογισμούς τους. Ακόμα και με γυμνό μάτι δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι τα  συμφέροντα αυτά μπορεί να συμπίπτουν.

[--->]











[--->]   


[--->]