του Κώστα Λαπαβίτσα
Μετά τις εκλογές οι οιωνοί
για την ελληνική οικονομία και κοινωνία είναι δυστυχώς κακοί. Το τρίτο Μνημόνιο
θα φέρει βαρύτατους φόρους, μείωση των συντάξεων και ιδιωτικοποιήσεις με όρους
εθνικής υποτέλειας. Η συρρίκνωση της ζήτησης θα οδηγήσει σε ύφεση το 2015-16,
αυξάνοντας την ανεργία και συμπιέζοντας τους μισθούς. Όσο για το χρέος, αν
υπάρξει κάποια αναδιάρθρωση, αυτή θα πάρει τη μορφή επιμήκυνσης και ίσως
μείωσης των επιτοκίων με πολύ περιορισμένα αποτελέσματα.
Στο πλαίσιο αυτό, η
κοινωνική πραγματικότητα θα σκληρύνει κι άλλο, με επιδείνωση της φτώχειας και εντονότερη
μετανάστευση της νεολαίας. Όσοι όμως φαντάζονται μια επανάληψη της μανιακής
πίεσης προς την κοινωνία, όπως αυτής του 2011-13, πέφτουν έξω. Η μεγάλη
προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας στις βάρβαρες συνθήκες του ευρώ έχει ήδη
συντελεστεί, κυρίως με την κατάρρευση των μισθών. Η δημοσιονομική κατάσταση
είναι βέβαια επισφαλής, αλλά τα ελλείμματα δεν έχουν καμία σχέση με τις ακραίες
καταστάσεις του 2009-10. Οι εξωτερικές συναλλαγές, επίσης, παρά τη συστηματική
αδυναμία των εξαγωγών, έχουν περιέλθει σε σχετική ισορροπία λόγω την συντριβής
των εισαγωγών.
Ο ελληνικός αστισμός, μετά
από μια κατά μέτωπο επίθεση στα εργατικά και λαϊκά συμφέροντα, έχει δημιουργήσει
συνθήκες όπου μπορεί να υπάρξει κάποια κεφαλαιακή συσσώρευση εντός της ΟΝΕ,
αρκεί φυσικά να μη συμβεί νέα παγκόσμια κρίση. Αυτό δεν σημαίνει ότι η παραμονή
της Ελλάδας στην ΟΝΕ είναι πλέον εγγυημένη. Η ανάπτυξη μετά το 2016 θα είναι
χαμηλή και ασταθής, η ανεργία θα παραμείνει εξαιρετικά υψηλή, το Κοινωνικό
Κράτος θα συνεχίσει να είναι ερείπιο, ο κρατικός μηχανισμός θα γίνει ακόμη πιο
αναποτελεσματικός και διεφθαρμένος. Αλλά κάπως θα κινηθεί η οικονομία, ενώ
είναι πιθανόν να ανακάμψει και η κερδοφορία. Για μια ιστορικά αποτυχημένη
κοινωνική τάξη, χωρίς κανένα όραμα για τη χώρα της και έτοιμη να αποδεχθεί
οποιαδήποτε απαίτηση των ισχυρών της ΕΕ, αυτά είναι επιτυχίες…
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαχειριστεί την
κοινωνική και εθνική σήψη για όσο του το επιτρέψει η αποδιάρθρωση της Νέας
Δημοκρατίας και η ακόρεστη δίψα της δικής του ηγετικής ομάδας για εξουσία. Αλλά
το πολιτικό σύστημα θα απομακρυνθεί ακόμη περισσότερο από τα λαϊκά στρώματα. Η
Βουλή, της οποίας το επίπεδο έχει γίνει ακόμη χαμηλότερο, καθώς πλέον
περιλαμβάνει και φαιδρά κόμματα, θα απομακρυνθεί κι άλλο από την πραγματικότητα
της κοινωνίας.
Ουσιαστική αντιπολίτευση
μπορεί να υπάρξει μόνο εκτός Βουλής, πράγμα που απαιτεί την επαναθεμελίωση της
ελληνικής Αριστεράς. Χρειάζεται ολοκληρωμένη πρόταση προς την ελληνική
κοινωνία, αξιόπιστο πολιτικό προσωπικό, δημοκρατική πρακτική και νέες οργανωτικές
μορφές. Το αίτημα της οικονομικής και κοινωνικής αλλαγής παραμένει ζωντανό. Ας
ανοίξει λοιπόν η συζήτηση.