Θάβοντας τη Νάκμπα.Η συστηματική απόκρυψη των αποδεικτικών στοιχείων της εκδίωξης των Παλαιστινίων το 1948,από τις αρχές του Ισραήλ

Οικογένειες Παλαιστινίων σε φυγή από τη Γιάφα (Φωτό: Unrwa)

Το Malmab, ομάδα του Υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ, κρύβει εδώ και χρόνια τα αποδεικτικά στοιχεία του διωγμού των Παλαιστίνιων από την Παλαιστίνη. Ο στόχος; Η υπονόμευση της αξιοπιστίας της ιστορικής έρευνας μέσω της εξαφάνισης των αποχαρακτηρισμένων εγγράφων

Του Michele Giorgio

Τελ Αβίβ, 10 Σεπτεμβρίου 2019, Nena News - «Η νομοθεσία του Ισραήλ είναι σαφής. Ολοι μπορούν να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στα αρχεία και να συμβουλεύονται τα έγγραφα που είναι διαθέσιμα μετά τον αποχαρακτηρισμό τους, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες. Στην πραγματικότητα,όμως, μόνο ένα αμελητέο ποσοστό των εγγράφων είναι προσβάσιμο». Αυτό μας λέει ο Lior Yavne, διευθυντής του Akevot, ένα μικρό και μαχητικό ίδρυμα ερευνών που εντοπίζει, ψηφιοποιεί και καταγράφει διάφορες μορφές τεκμηρίωσης σχετικά με την ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.

Ο στόχος είναι να βοηθηθούν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι ερευνητές και οι εκπαιδευτικοί μέσω της ελεύθερης πρόσβασης σε ντοκουμέντα, στα αρχεία του Ισραήλ, κρατικά και ιδιωτικά. Κάτι που δεν είναι εύκολο. «Στο αρχείο των ενόπλων δυνάμεων, το μεγαλύτερο στο Ισραήλ - μας λέει ο Yavne - μόνο 50 χιλιάδες από τα 12 εκατομμύρια έγγραφα του είναι διαθέσιμα. Στα κρατικά αρχεία μόλις το 1% των αρχείων είναι διαθέσιμα. Και τα αρχεία της Shin Bet, της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας, είναι ακόμα απροσπέλαστα».

Για το λόγο αυτό, συνεχίζει, οι ερευνητές συμβουλεύονται τα ιδιωτικά αρχεία: «Το υπουργείο άμυνας ενεργεί παράνομα προκειμένου να μην είναι προσβάσιμα τα έγγραφα που αφορούν τις πυρηνικές δραστηριότητες του Ισραήλ ή άλλων κρατών, τις σχέσεις με μια σειρά χώρες, τους Παλαιστίνιους πολίτες του Ισραήλ, την Νάκμπα και τις παλαιστινιακές κοινότητες κατά τη διάρκεια και μετά το 1948. Το Υπουργείο Άμυνας ζητάει ή δίνει εντολή στους υπεύθυνους των αρχείων να αποκρύψουν ορισμένους φακέλους. Αρκετές φορές πρόκειται για έγγραφα που δεν αποτελούν κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια αλλά έχουν πολιτική και ιστορική σημασία ».

Το Akevot, χάρη στις σχέσεις που διατηρεί με ερευνητές, καθηγητές και υπαλλήλους των αρχείων, έχει ανακαλύψει ότι υπάρχουν «άτομα» που κινούνται από το ένα γραφείο στο άλλο, διατάσσοντας να εξαφανιστούν συγκεκριμένα έγγραφα.

«Γνωρίζουμε ότι αυτοί οι άνθρωποι εμφανίζονται ως αξιωματούχοι των κρατικών αρχείων, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Πιστεύουμε ότι αποτελούν μέρος του μηχανισμού ασφαλείας, ειδικότερα του Malmab, ενός ειδικού τμήματος του Υπουργείου άμυνας», λέει ο Yavne, αποκαλύπτοντας ότι το ινστιτούτο του κατάφερε να πάρει φωτοαντίγραφα ορισμένων αρχείων που έχουν εξαφανιστεί. Μεταξύ αυτών ένα έγγραφο 29 σελίδων, με ημερομηνία 30 Ιουνίου 1948, που συντάχθηκε από τις υπηρεσίες πληροφοριών σχετικά με τους λόγους της «μετανάστευσης» των Παλαιστινίων από τις περιοχές που έλεγχε το νεοϊδρυθέν κράτος του Ισραήλ.

«Πρόκειται για ένα έγγραφο εξαιρετικά μεγάλης σημασίας που έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με την επίσημη αφήγηση με την οποία έχουν μεγαλώσει οι Ισραηλινοί και αφορά την Νάκμπα («Καταστροφή») και τα αίτια της εξόδου εκατοντάδων χιλιάδων Παλαιστινίων στον πόλεμο του 1948». Αυτό που ώθησε τους Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν 219 χωριά και τέσσερις πόλεις και να αναζητήσουν καταφύγιο στο Λίβανο, τη Συρία, την Ιορδανία, τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα δεν ήταν οι εκκλήσεις των αραβικών ηγετών να εγκαταλείψουν την Παλαιστίνη και να περιμένουν το τέλος του «εβραϊκού κράτους» - όπως η επίσημη ισραηλινή ιστοριογραφία προσπαθεί από πάντα να μας κάνει να πιστέψουμε.

Αποφασιστικό  ρόλο έπαιξαν, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι απειλές και οι ένοπλες επιθέσεις εναντίον αμάχων από τακτικές εβραϊκές δυνάμεις και ατάκτους. Θα μπορούσαμε να πούμε, συνοψίζουν σε κάποιο σημείο του εγγράφου οι μυστικές υπηρεσίες, ότι «οι στρατιωτικές επιχειρήσεις των Εβραίων έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για τη φυγή των Παλαιστίνιων, αφού περίπου το 70% των κατοίκων εγκατέλειψαν τις κοινότητές τους και μετανάστευσε εξαιτίας αυτής της δράσης» .

Ο φάκελος διευκρινίζει τον αριθμό των κατοίκων σε κάθε χωριό και πόλη και στη συνέχεια παραθέτει τον λόγο της ερήμωσης. Για παράδειγμα: «Ein Zaytoun, ισοπέδωση του χωριού από την μεριά μας. Qabbaa, η επίθεσή μας εναντίον τους». Και αναφέρει επίσης την κατεύθυνση της εξόδου. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε μια εικόνα που δικαιώνει ευρέως τη θέση περί εθνοκάθαρσης της Παλαιστίνης του Ilan Pappè και επιβεβαιώνει τις μελέτες και τις έρευνες που έγιναν τα τελευταία 30-40 χρόνια από άλλους «νέους ιστορικούς» Ισραηλινούς όπως τον Benny Morris, τον Hillel Cohen και τον Avi Shlaim.

Μετά τη δημοσίευση της έκθεσης του Akevot η δημοσιογράφος Hagar Shezaf ξεκίνησε μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 5 Ιουλίου στην αγγλική έκδοση της εφημερίδας Haaretz με τον τίτλο Burying the Nakba (Θάβοντας τη Νάκμπα, την Εξοδο, το διωγμό των Παλαιστινίων από τη γη τους) : Πώς το Ισραήλ κρύβει συστηματικά αποδεικτικά στοιχεία για το διωγμό των Αράβων το 1948. Η έρευνα που περιλαμβάνει μια συνέντευξη με τον Yehiel Horev, τον πρώην επικεφαλής του Malmab ,που ήταν επιφορτισμένος με την εξαφάνιση των τα εγγράφων που βλάπτουν την εικόνα του Ισραήλ και θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν τη διεθνή συναίνεση, από το 1948 μέχρι σήμερα, στη δράση του και την άρνηση του Ισραήλ να έχουν πολιτικά δικαιώματα (και όχι μόνο) οι Παλαιστίνιοι.

Ο Horev, απαντώντας στις ερωτήσεις της δημοσιογράφου, εξηγεί ότι το καθήκον του Malmab είναι να διασφαλίσει ότι θα αμφισβητείται η αξιοπιστία συγκεκριμένων ιστορικών ερευνών με την εξαφάνιση των επίσημων εγγράφων για τη Nakba που οι ιστορικοί έχουν συμβουλευτεί στο παρελθόν. Σαφής αναφορά σε όσους, χάρη στον αποχαρακτηρισμό ορισμένων αρχείων, μπόρεσαν να αντικρούσουν την επίσημη εκδοχή των γεγονότων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ιδρυτική πράξη γέννησης του Ισραήλ και να αναφέρουν τους πραγματικούς λόγους της «αναχώρησης» των Παλαιστινίων από τη γη τους.

Κάποιους από αυτούς τους φακέλους, που ήταν διαθέσιμοι στο παρελθόν, τους εξαφάνισαν,  εξηγεί ο Hover, για να καταστούν αναξιόπιστα όσα διαβάζεται σε πολλά βιβλία ιστορίας Ο Hagar Shezaf αναφέρει ένα επεισόδιο που συνέβη πριν από τέσσερα χρόνια. Η ιστορικός Tamar Novick έμεινε έκπληκτη όταν  στο Αρχείο Yad Yaari του κόμματος Mapam,έπεσε πάνω σε ένα έγγραφο που αφορούσε τη σφαγή 52 Παλαιστινίων και σοβαρές πράξεις κακοποίησης που σημειώθηκαν στο Safsaf στην Άνω Γαλιλαία, που το κατέκτησαν οι δυνάμεις της 7ης Ισραηλινής Ταξιαρχίας κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Hiram προς το τέλος του 1948.

Η Novick αποφάσισε να συμβουλευτεί ορισμένους συναδέλφους της, συμπεριλαμβανομένου του ιστορικού Morris, ο οποίος σε μια σημείωση στο βιβλίο του «The Birth of the Palestinian Refugee Problem, 1947-1949 , Η γέννηση του παλαιστινιακού προσφυγικού προβλήματος , 1947-1949 » δηλώνει ότι βρήκε το ίδιο έγγραφο στο Αρχείο Yad Yaari. Αλλά όταν η Novick επέστρεψε για να εξετάσει το έγγραφο αυτό δεν υπήρχε. Στην ιστορικό, στη συνέχεια εξήγησαν, ότι είχε εξαφανιστεί με εντολή του υπουργείου άμυνας.

«Από την αρχή της τελευταίας δεκαετίας - μας λέει ο Hagar Shezaf - οι ομάδες του Malmab έχουν αφαιρέσει πολλά έγγραφα από τα αρχεία που είχαν αποχαρακτηριστεί ως μέρος μιας συστηματικής προσπάθειας να κρύψουν τα στοιχεία της Nakba». Το Malmab έκρυψε τις μαρτυρίες των στρατηγών για τη δολοφονία αμάχων και την κατεδάφιση των χωριών, πέρα από την τεκμηρίωση της απέλασης των Βεδουίνων κατά την πρώτη δεκαετία από την ίδρυση του κράτους.

Εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες αρχεία που γράφουν την ιστορία της Nakba, την αληθινή ιστορία του 1948, έχουν εξαφανιστεί. Μια ιστορία που οι Παλαιστίνιοι εδώ και 71 χρόνια προσπάθησαν μάταια να αναδείξουν σε έναν όλο και πιο αδιάφορο κόσμο που δεν του αρέσει πλέον να τους ακούει.

Βλέπε και : 

Θάβοντας τη Νάκμπα. Salim Tamari : To Ισραήλπροσπαθεί να καλυφθεί, αλλά είναι πολύ αργά.  

Θάβοντας τη Νάκμπα. Οι κρυμμένοι φάκελοι : ο βίαιος διωγμός των Παλαιστίνιων, η σφαγή στο Safsaf  στο Deir Yassin

Ελέγχει αν είναι καθαρά τα πατάκια

Για δυνατούς Α-λύτες

Οι εταιρίες του Μυτιληναίου χρωστάνε 140 εκ.στη ΔΕΗ

Του τα έριξαν στα 30 με διακανονισμό

Ούτε αυτά τα πληρώνει

Και επιπλέον με μια από τις εταιρίες του ομίλου του την Protergia έγινε και συνεργάτης της ΔΕΗ σαν εναλλακτικός πάροχος ρεύματος

Πες μου τι δεν καταλαβαίνεις!!

Θα με σκάσεις!!

Στη φώτο ο σύντροφος αρμόδιος υπουργός Χατζηδάκης ελέγχει αν είναι καθαρά τα πατάκια

                       

[---->]

Ιστορία, αλλά Χάρι Πότερ σε νέες περιπέτειες.

Ο Τσακαλώτος,που φυσικά δεν είχε το παραμικρό πρόβλημα να ψηφίζεται κάθε εξοντωτικό μέτρο κατά της κοινωνίας ,με την πλήρη κάλυψη των ακροδεξιών ΑΝΕΛΛ-όπου βέβαια επί διακυβέρνησης συριζανελλ,είχαμε πάμπολλες εκδηλώσεις ακραίου σωβινισμού,όπως η πλήρης συμμετοχή της πολιτικής ηγεσίας σε πάμπολλες στρατιωτικές ασκήσεις, οι γελοιότητες των 'γιορτών της Σαλαμίνας' ,η αισχρή συνύπαρξη με τον Κασιδιαρη στο Καστελόριζο ,ως δήθεν απάντηση στην Τουρκία,μια συνύπαρξη μελανή κηλίδα στην Μεταπολίτευση- απάντησε στην συντηρητικότατη εκδοχή της Κεραμέως περί 'εθνικής συνείδησης' ,με ένα απο τα γνωστά 'αγγλοσαξωνικά αστεία ' του,ξεκινώντας με το '

''«Κάνει τον αγώνα για τον διαφωτισμό επίκαιρο»''..

Το κίνημα του Διαφωτισμού ,πάντως ,που για την εποχή του ήταν η τότε προοδευτική έκφραση της αναδυόμενης αστικής τάξης δημιούργησε την εθνική ιδεολογία .

Η εθνική ιδεολογία πολιτική ανακάλυψη της ευρωπαϊκής διανόησης της νεότερης ιστορικής περιόδου, συστηματοποιήθηκε από τον γαλλικό διαφωτισμό και την επανάσταση.

Και μάλιστα θεμελιώθηκε πάνω σε μύθους ,που προσέδιδαν την 'αίσθηση' της ιστορικής συνέχειας στους πληθυσμούς,(και αυτό συνέβη στην Ιταλία,στην Σκωτία,στην Αγάλια,στην Γαλλία,στο Ισραήλ και φυσικά στην Ελλάδα,και αλλού)..

Σκοπός αυτών των μύθων ήταν (και ακόμα είναι) η δημιουργία της εθνικής επικράτειας,για τους πληθυσμούς..Οι αλλαγές των εθνικών επικρατειών γίνονται με πολέμους ή και πιο 'αναίμακτα' βάσει του εκάστοτε συσχετισμού δυνάμεων..

Επίσης η προέκταση του Διαφωτισμού ήταν οι δυο μεγάλοι πιο σφαγιαστικοί πόλεμοι στην ανθρωπότητα (Α.και Β.Παγκόσμιος πόλεμος) ,αλλά και σε σημαντικό βαθμό η αποικιοκρατία. Και ο Ναζισμός επίσης για πολλούς θεωρητικούς ήταν η ακραία απόκλιση του Διαφωτισμού...

Αυτό φυσικά δεν ακυρώνει την προωθητική ορμή του Διαφωτισμού,αλλά δείχνει και τα όριά του..

Οι Αντόρνο και Χορκχάϊμερ στο κλασσικό τους έργο 'Η Διαλεκτική του Διαφωτισμού' ασκούν ουσιαστικότατη κριτική..

''Όταν λέμε σήμερα ότι παρατηρείται «οπισθοχώρηση» στις κοινωνίες , εννοούμε ότι οι κοινωνίες είναι ανίκανες να ακούσουν με τα δικά τους αυτιά αυτό που τους είναι άγνωστο, να αγγίξουν με τα δικά τους χέρια αυτό που δεν άγγιξαν ποτέ: αυτή είναι η καινούρια μορφή τυφλότητας που αντικατέστησε την ηττημένη μυθική μορφή''

''Ακριβώς όπως οι υποδουλωμένοι άνθρωποι έπαιρναν την ηθική που τους επιβαλλόταν πολύ πιο σοβαρά απ’ ό,τι οι ίδιοι οι αφέντες τους, έτσι και οι εξαπατημένες μάζες καταλαμβάνονται σήμερα από το μύθο της επιτυχίας περισσότερο απ’ ό,τι οι ίδιοι οι επιτυχημένοι. Οι μάζες ποθούν αυτό που έχουν οι επιτυχημένοι και επιμένουν να υιοθετούν την ιδεολογία που τις σκλαβώνει. ''

''Το άτομο, στο οποίο στηριζόταν η κοινωνία, έφερε τη σφραγίδα της και φαινομενικά ήταν ελεύθερο, αλλά στην πραγματικότητα ήταν το προϊόν του οικονομικού και κοινωνικού μηχανισμού της''

.......................................................................................

Ο Άγγελος Ελεφάντης,που κάποιες φορές αναφέρεται εντελώς ατυχώς και από το μόρφωμα 'συριζα' -αποκρύπτονται βέβαια πολλές πτυχές της προσωπικότητάς του,όπως το ότι ήξερε άπταιστα Λατινικά,και Αρχαία Ελληνικά και δεν ενθουσιαζόταν υποχρεωτικά ,με καθε τι που αυτοπροσδιοριζόταν ως 'κινηματικό'-σε μια ομιλία του στη διημερίδα «Κοινωνικοί αγώνες και Διαφωτισμός. (Συνάντηση στη μνήμη του Φίλιππου Ηλιού», που οργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο, στις 14 και 15.10.2005 – δημοσιεύτηκε στο «Εντός Εποχής», 8.7.2007) που τιτλοφορήθηκε 'Το έθνος του Διαφωτισμού ' ανέφερε οτι για τους οπαδούς του διαφωτισμού το έθνος (και πολύ σωστά) εμφανίζεται στη βάση τριών βασικών διαφωτιστικών ιδεών: της ελευθερίας, της εκκοσμίκευσης και απαλλαγής από ηγεμονικούς μύθους, της ισότητας και της αλληλεγγύης.

Ταυτόχρονα κι ενώ αρνείται πως το έθνος είναι προϊόν του εθνικισμού, θεωρεί εθνικισμό 'τις κατασκευές αναδρομικής συνέχειας από το έθνος προς πρότερους μορφολογικούς τύπους, ώστε με τη βοήθεια διαφόρων καταγωγικών μύθων το έθνος να αποκτήσει μέγα ιστορικό βάθος''(Μην ξεχνάμε πως ο Ελεφαντης,ήταν από τους πρώτους ,που είχαν αντιτεθεί,στα συλλαλητήρια 'για την Μακεδονία' ,στις αρχές του 1990-και το ΚΚΕ-)

Και κάτι ακόμα..Συχνά αναφέρεται ο Ρήγας Φεραίος,αυτή η ωραία μορφή ως πρόδρομος κάποιου διεθνισμού..

Ο Ρήγας είχε συλλάβει την ιδέα της Παμβαλκανικής Δημοκρατίας υπό 'Ελληνική ηγεμονία ' όμως αναμένοντας εξέγερση όλων των Βαλκανικών κοινοτήτων..γεγονός που συχνά αποσιωπάται (οτι δηλαδή οραματιζόταν ελληνική ηγεμονία)..Το σχέδιό του δεν εφαρμόστηκε ποτέ ,λόγω της δολοφονίας του ,αλλά και μετέπειτα στην Επανάσταση ,η Φιλική Εταιρεία και οι αστοί επέλεξαν άλλη οδό (ορθά κατά τον σημαντικό Βασίλη Κρεμμυδά)

Επίσης στον πρόλογο του βιβλίου του 'Φυσικής απάνθισμα' στο οποίο μετέφρασε ότι μπορούσε από την Φυσική της Δυσης,(απο τα Γερμανικά και Γαλλικά) θεωρεί τους Έλληνες ' δυστυχείς απογόνους των ευκλεεστάτων Αριστοτέλους και Πλάτωνος''

Με τα σημερινά δεδομένα θα ανήκε σε εκείνους που θα χαρακτηρίζονταν εθνικιστές.της συνέχειας ..Στα τότε όμως ιστορικά πλαίσια ήταν επαναστάτης και σωστά.

Υπάρχουν πολλές απαντήσεις στην ακραία συντηρητική εκδοχή της Κεραμέως ,που θα προτάσσουν το κοινωνικό,την ισότητα ,την αλληλεγγύη,την (αρχικά)μείωση της ξενοφοβίας,την επισήμανση πως δεν υπάρχουν 'ανώτεροι και κατώτεροι λαοί'..

Το ζητούμενο είναι πως απαντάς και τι επιθυμείς να επιτύχεις πολιτικά για να κερδίσεις σημαντικό μέρος των υποτελών τάξεων ...

Γιατί ο πιο εύκολος δρόμος υπέρ του αντιπάλου είναι να τους χαρίσεις σε αυτόν τσουβαλιάζοντάς τους..Αν βέβαια δεν ενδιαφέρεται κανείς,μόνο στα λόγια,για μια άλλου τύπου Κοινωνία.

Σίγουρα πάντως οι απλουστεύσεις περί 'Διαφωτισμού' γενικά και αόριστα δεν επαρκούν..

Μια πολύ ενδιαφέρουσα απάντηση θα ήταν πάλι από άρθρο του Ελεφάντη από τα 2007,που μεταξύ άλλων αναφέρει για τα σχολικά βιβλία Ιστορίας.

''Μια σχολική Ιστορία πρέπει να περιέχει, τουλάχιστον, τους βασικούς κόμβους γεγονότων και κοινωνικών καταστάσεων μιας ορισμένης περιόδου που από μέσα τους πέρασε το δικό μας το έθνος αλλά και -πάντα σε γενικές γραμμές- τα άλλα έθνη της οικουμένης.

Να είναι επιπλέον μια Ιστορία της εξέλιξης των πολιτισμών, μια “γραμματική των πολιτισμών” που έλεγε ο Μπροντέλ, να μαθαίνουν δηλαδή τα παιδιά την περιπέτεια της ζωής των ανθρώπων των προηγούμενων γενεών ως εγνωσμένη Ιστορία και όχι ως άθυρμα μυθευμάτων, να μαθαίνουν τα μεγάλα δημιουργήματα αλλά και τα πάθη των ανθρώπων που έζησαν πριν από μας.

Επιπλέον, ένα βιβλίο σχολικής Ιστορίας δεν μπορεί να είναι ένα σύγγραμμα οκτακοσίων σελίδων . Μια σύντομη, στοιχειακή, αλλά αφηγηματικά δυνατή εκλαΐκευση πρέπει να είναι το σχολικό εγχειρίδιο.

Άρα, το μέγα πρόβλημα είναι τι κρατάς, τι αφήνεις απ’ έξω και κυρίως το ότι πρέπει ο τρόπος της αφήγησης να ανοίγει την όρεξη στους δρόμους της φαντασίας προς την απεραντότητα της Ιστορίας. Άρα είναι εξαιρετικά δύσκολο το έργο του ιστορικού. .

Πράγματι, υπάρχει μια υπόδειξη της Ε.Ε. να μην εξάπτονται τα παλιά μίση μεταξύ των λαών, όλα εκείνα που τους χώρισαν στο παρελθόν, να βοηθιούνται η καταλλαγή και η ειρήνευση των πνευμάτων.

Να μη γράφουν π.χ. τα γερμανικά εγχειρίδια ότι ο Καρλομάγνος ξεθεμελίωσε επτά πόλεις, παλούκωσε χιλιάδες αντιπάλους και άλλα πολλά ων ουκ έστι αριθμός. Έστω. Πράγματι, δεν υπάρχει κανείς λόγος να λέμε ότι ο Τούρκος είναι ένας εκ φύσεως βάρβαρος και απολίτιστος Ανατολίτης ή ότι οι Φράγκοι είναι ακόλαστα τέκνα της μαλαφράτζας και εκθηλυσμένοι ηδονοθήρες κ.λπ., κ.λπ.

Όμως οι σχέσεις μεταξύ των λαών ήταν συγκρουσιακές. Αν απαλείψουμε τη συγκρουσιακότητα της πραγματικής Ιστορίας, αν εξωραΐσουμε τις σχέσεις καλύπτοντάς τες με τον αισχυντηλό πέπλο μιας πλαστής αδελφοσύνης και αγαστής συμβίωσης που μόνο πότε - πότε τη χαλάνε κάποιοι Σαρακηνοί μαχαιροβγάλτες, κάποιοι παρανοϊκοί, ε, τότε δεν κάνουμε Ιστορία, αλλά Χάρι Πότερ σε νέες περιπέτειες. Ή απλώς λέμε ψέματα.

Είπαμε, ένα διδακτικό βιβλίο δεν μπορεί να είναι ναυαρχίδα της ιστορικής έρευνας. Δεν μπορεί όμως να μην είναι και Κοινωνική Ιστορία, να δείχνει κάπως πώς έζησαν οι άνθρωποι, ιδιαίτερα της χώρας μας, των χωριών μας και των πόλεών μας.

Το σχολείο, τα διδακτικά βιβλία, οι δάσκαλοι, οι επιστήμονες, οι μεγαλύτεροι έχουμε υποχρέωση να τους διδάξουμε μια τέτοια Ιστορία. Διότι διδακτόν η αρετή.' 

                             

[---->]