της Stefania Maurizi
Λέγεται Τisa (Trade in Services Agreement,Συμφωνία για το Εμπόριο στις Υπηρεσίες) το έγγραφο που αποκαλύφθηκε χάρη στην οργάνωση του Assange. Μια διεθνής συμφωνία ομάδων πίεσης (λόμπι) και κυβερνήσεων για την απελευθέρωση των υπηρεσιών, που περιλαμβάνει από τα προσωπικά δεδομένα, μέχρι τον τομέα της υγείας μέσω της ασφάλισης. Το οριστικό χτύπημα του χρηματοοικονομικού συστήματος στην πολιτική.
Μια διεθνής Συνθήκη που θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στους εργαζόμενους και τους πολίτες και, γενικότερα, αε δισεκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, ακόμα μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση βασικών υπηρεσιών, όπως ο τραπεζικός τομέας, ο τομέας της υγειας, οι μεταφορές, η παιδεία υπό την πίεση μεγάλων εταιρειών και λόμπι . Μια συμφωνία που την διαπραγματεύονται σε καθεστώς απόλυτη μυστικότητα και που, σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα, δεν μπορεί να αποκαλυφθεί παρά μόνο πέντε χρόνια ΄μετά την έγκρισή της.
Το ιταλικό περιοδικό L'Espresso είναι σε θέση να αποκαλύψει μέρος του περιεχομένου της συμφωνίας, χάρη στο WikiLeaks, την οργάνωση του Julian Assange, που την δημοσιεύει αποκλειστικά για το περιοδικό μας, και μια ομάδα διεθνών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της γερμανικής εφημερίδα "Suddeutsche Zeitung" . Μια δημοσίευση που γίνεται με την ευκαιρία της επετείου των δύο χρόνων εγκλεισμού του Julian Assange, στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, όπως μας θυμίζει η ίδια η οργάνωση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΣΕ PDF
Ονομάζεται "Tisa", ακρωνύμιο του " Trade in Services Agreement, Συμφωνία για το Εμπόριο στις Υπηρεσίες, '' δηλαδή ''Συμφωνία για την ανταλλαγή υπηρεσιών". Πρόκειται για μια συνθήκη που δεν αφορά τα εμπορεύματα, αλλά τις υπηρεσίες, την καρδιά,δηλαδή, της οικονομίας των ανεπτυγμένων χωρών, όπως η Ιταλία, μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που διαπραγματεύεται μέσω της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Το διακύβευμα είναι τεράστιο: ο τομέας των υπηρεσιών ως προς τις θέσεις εργασίας,είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο και παράγει το 70 τοις εκατό του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Μόνο στις ΗΠΑ, αποτελεί το 75 τοις εκατό της οικονομίας και παράγει το 80 τοις εκατό των θέσεων εργασίας του ιδιωτικού τομέα. Η τελευταία ανάλογη Συνθήκη ήταν η GATS, το 1995.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της Tisa συμμετέχουν οι χώρες με τις μεγαλύτερες αγορές στον τομέα των υπηρεσιών στον κόσμο: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, ο Καναδάς, οι 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συν την Ελβετία, την Ισλανδία, την Νορβηγία, το Λιχτενστάιν,το Ισραήλ,την Τουρκία, την Ταϊβάν, το Χονγκ Κονγκ, η Νότια Κορέα, ην Ιαπωνία, το Πακιστάν, ο Παναμάς, το Περού, η Παραγουάη,τη Χιλή, τη Κολομβία, το Μεξικό και την Κόστα Ρίκα και με τα τεράστια συμφέροντα που διακυβεύονται έχει ανοίξει η όρεξη των μεγάλων εταιρειών και των λόμπι .
Η πιο επιθετική είναι η ''Coalition of Services Industries,Συνασπισμός Βιομηχανιών του τομέα Υπηρεσιών" ένα αμερικάνικο λόμπι, το οποίο προωθεί ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών, όπου κράτη και κυβερνήσεις απλά θεωρούνται εμπόδια για τις επιχειρήσεις: ''Πρέπει να υποστηρίξουμε την ικανότητα των εταιρειών να ανταγωνίζονται ισότιμα και σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς και όχι των κυβερνήσεων'', γράφει ο Συνασπισμός των Βιομηχανιών του τομέα Υπηρεσιών στις ανακοινώσεις υπέρ του Tisa,σε ένα από τα λίγα έγγραφα από τα ελάχιστα διαθέσιμα ,προκειμένου να έχουμε μια ιδέα των κινήσεων της που είναι σε εξέλιξη.
Προσχέδια της Συνθήκης, ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις διαπραγματεύσεις δεν υπάρχουν,οπότε το έγγραφο που αποκαλύπτει σήμερα το Espresso και δημοσίευσε το WikiLeaks, είναι σημαντικό. Για πρώτη φορά από την έναρξη των διαπραγματεύσεων Tisa δημοσιοποιείται το κείμενο των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων σχετικά με τα χρηματοοικονομικά: τραπεζικές υπηρεσίες, χρηματοοικονομικά προϊόντα, ασφάλειες. Το κείμενο έχει ημερομηνία 14 Απριλίου, την ημερομηνία της τελευταίας συνόδου των διαπραγματεύσεων - η επόμενη συνάντηση είναι προγραμματισμένη σε λίγες ημέρες: από τις 23 έως τις 27 Ιουνίου - και πρόκειται για ένα σχέδιο που αποκαλύπτει τα ζητήματα που διαπραγματεύονται οι διάφορες πλευρές,όπου υπογραμμίζονται οι διαφορές μεταξύ των διαφόρων χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, και αποκαλύπτονται οι διαφορετικές στοχεύσεις και εθνικοί προγραμματισμοί.
Η μυστικότητα. Αυτό που εντυπωσιάζει ευθύς αμέσως είναι η πρώτη σελίδα του αρχείου, που εξηγεί ότι το έγγραφο πρέπει να παραμείνει μυστικό ακόμη και αν συζητηθεί σε μη προστατευμένα κανάλια, "Το έγγραφο θα πρέπει να προστατευτεί από μη εξουσιοδοτημένο τρόπο αποκάλυψης, αλλά μπορεί να αποσταλεί μέσω ταχυδρομείου, με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή με φαξ, να συζητηθεί μέσω μη ασφαλών τηλεφωνικών γραμμών και να αποθηκευθεί σε υπολογιστή κοινής χρήσης. Μπορεί να αποθηκευθεί σε κτίριο, δωμάτιο, ή αποθηκευτικό χώρο κλειστά ή προστατευμένα". και να αποχαρακτηριστεί " πέντε έτη από την έναρξη ισχύος της Tisa και, σε περίπτωση που αυτή δεν τεθεί σε ισχύ, πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων."
Δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε ότι, παρά την πρωτοφανή κρίση που μαστίζει συνολικά την παγκόσμια οικονομία, με την καταστροφή επιχειρήσεων, και την εξαερωση εκατομμύρια θέσεων εργασίας αλλά, και τον εξαιρετικά μεγάλο θανάτων, να αποφασίζονται οι νέοι διεθνείς οικονομικοί κανόνες σε καθεστώς απόλυτης μυστικότητας. Αλλά υπάρχει εξήγηση: η Tisa είναι η κληρονομιά της Ντόχα, της σειράς των διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν στη Ντόχα, του Κατάρ, το 2001, στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), για την παγκοσμιοποίηση και την φιλελευθεροποίηση της οικονομίας, η οποία προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο και απέτυχε το 2011, μετά από δέκα χρόνια διαπραγματεύσεων και αντιπαραθέσεων μεταξύ ανεπτυγμένου κόσμου, Ηνωμένων Πολιτειών, Ιαπωνίας, Ευρωπαϊκής Ένωσης, και τις αναπτυσσόμενες χώρες, την Ινδία , την Κίνα, τη Λατινική Αμερική.
Μετά την αποτυχία της Ντόχα (Doha Round), οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι χώρες που πιέζουν για παγκοσμιοποίηση και απελευθερώσεις, μετέφεραν τις συνομιλίες σε χώρους σκοτεινούς (αδύνατο να τους χαρακτηρίσει κανείς διακριτικούς, λόγω της μυστικότητας που περιβάλλει τις διαπραγματεύσεις και το κείμενο της συμφωνίας), μακριά από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, μακριά από την μαζική αντίδραση των διαδηλωτών κατά της παγκοσμιοποίησης που μερικές φορές είχαν χαρακτήρα απειλητικό και βίαιο. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η Tisa , για την οποία κανείς δεν μιλά και για την οποία ελάχιστοι γνωρίζουν. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή θα επηρεάσει τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων.
Αλλά τι προβλέπει η Tisa; Αυτό δε θα μπορέσει κανείς να το πει με βεβαιότητα μέχρι να έχει στη διάθεση του ολόκληρο το σχέδιο της συμφωνίας, αλλά το προσχέδιο για τις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες που αποκαλύπτει σήμερα το WikiLeaks είναι σαφές. "Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι η Tisa θα σταματήσει τις προσπάθειες των κυβερνήσεων να ενισχύσουν τους κανόνες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα", λέει η Jane Kelsey, καθηγήτρια Νομικήςστο Πανεπιστήμιο του Ώκλαντ της Νέας Ζηλανδίας, γνωστή για την κριτική της στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση. "Η Tisa προωθείται από τις ίδιες κυβερνήσεις που πέρασαν το χρηματοοικονομικό μοντέλο της απορύθμισης στον ΠΟΕ, ένα μοντέλο αποτυχημένο που θεωρείται ότι ευθύνεται για την παγκόσμια οικονομική κρίση", λέει η Kelsey. "Ένα παράδειγμα από όσα διαφαίνονται στο προσχέδιο είναι ότι οι κυβερνήσεις που θα προσχωρήσουν στην Tisa θα παραμένουν δεσμευμένες και θα επεκτείνουν τα σημερινά όρια απορρύθμισης του χρηματοπιστωτικού τους συστήματος και τις απελευθερώσεις, θα χάσουν το δικαίωμα να κρατούν τα οικονομικά δεδομένα στο έδαφός τους, θα πιεστούν να αποδεχθούν χρηματοοικονομικά προϊόντα δυνητικά τοξικά και θα υποστούν νομικές κυρώσεις σε περίπτωση που πάρουν μέτρα πρόληψης για την αποφυγή μιας νέας κρίσης αντίθετα από τα συμφωνηθέντα".
Ο θησαυρός των δεδομένων. Το άρθρο έντεκα του κειμένου που διέρρευσε το WikiLeaks δεν αφήνει καμία αμφιβολία για το ότι τα δεδομένα των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών βρίσκονται στο επίκεντρο των στόχων και των επιδιώξεων των χωρών που διαπραγματεύονται την Tisa. Στο κείμενο, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και o Παναμάς, γνωστός φορολογικός παράδεισος, υποβάλουν διάφορες προτάσεις.Αυτό που ζητά η Ευρώπη είναι ότι "καμία χώρα, που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις, να μη μπορεί να πάρει μέτρα που να αποτρέπουν τη μεταφορά ή την ανάλυση των χρηματοοικονομικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων της μεταφοράς δεδομένων με ηλεκτρονικά μέσα, από και προς το έδαφος της εν λόγω χώρας".
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διευκρινίζει ότι, παρά τον όρο αυτό, το δικαίωμα ενός κράτους που συμμετέχει στην Tisa να προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα και την ιδιωτική ζωή δεν θα θιγούν, "υπό την προϋπόθεση ότι το δικαίωμα αυτό δεν θα χρησιμοποιηθεί για την παράκαμψη όσων προβλέπει αυτή η συμφωνία." Ο Παναμάς, όμως, αντιδρά και ζητά να αποφασιστεί ότι "μια χώρα που συμμετέχει στη συμφωνία δεν είναι υποχρεωμένη να προσκομίζει ή να επιτρέψει την πρόσβαση σε πληροφορίες που σχετίζονται με τις χρηματοπιστωτικές υποθέσεις και τους λογαριασμούς μεμονωμένων πελατών ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος ή ενός πάροχου διασυνοριακών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών". Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ωστόσο, στο σημείο αυτό είναι απόλυτες: οι χώρες που συμμετέχουν στη συμφωνία είναι υποχρεωμένες να επιτρέπουν στον πάροχο χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών να μεταφέρει τα δεδομένα μέσα και έξω από το έδαφός τους, σε ηλεκτρονική ή οποιαδήποτεάλλη μορφή. Ως προς το θέμα της προστασίας της ιδιωτικής ζωής,οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν δίνουν καμία διευκρίνιση.
Αυτό που προξενεί εντύπωση στο άρθρο της Tisa σχετικά με τα δεδομένα, είναι ότι το ζήτημα τίθεται σε συζήτηση την ίδια στιγμή που έχουμε τις αποκαλύψεις του Edward Snowden, για τα προγράμματα που επιτρέπουν στις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν πρόσβαση σε οποιαδήποτε δεδομένα: από τις επικοινωνίες μέχρι τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Όμως, ενώ η NSA τα δεδομένα αυτά τα απέκτησε παράνομα, με μυστικές επιχειρήσεις κατασκοπείας οποτε η χρησιμότητά τους σε νομική βάση είναι περιορισμένη, με την Tisa όλα αυτά θα γίνονται νόμιμα και υπό το φως του ήλιου.
Με άλλα λόγια, η Tisa κάνει σαφές ότι η ίδια η Ευρώπη – την στιγμή που διενεργεί επίσημη έρευνα για το σκάνδαλο Nsa στην "Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων" του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (LIBE) -ταυτόχρονα,διαπραγματεύεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες την εκχώρηση της κυριαρχίας της στα οικονομικά μας στοιχεία για λόγους εμπορικούς. Οσο για τα προσωπικά δεδομένα, οι αμερικανοί λομπίστες του "Συνασπισμού της βιομηχανίας Υπηρεσιών", που πιέζουν υπέρ της Tisa, δεν δείχνουν να αμφιβάλλουν :"Με την πρόοδο της τεχνολογίας της πληροφορικής και της επικοινωνίας, στον χρήστη θα πρέπει να παρέχονται όλο και περισσότερες υπηρεσίες με ηλεκτρονικό τρόπο, οπότε, τυχόν περιορισμοί στην ελεύθερη ροή των δεδομένων εμποδίζουν γενικά,τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών. "
Μέχρι πού μπορεί να φτάσει η Tisa; Θα περιλάβει βασικές υπηρεσίες, όπως η παιδεία και ο τομέας της υγείας; Το Espresso επικοινώνησε με την Public Services International (PSI),την παγκόσμια ομοσπονδία των συνδικάτων που εκπροσωπεί 20 εκατομμύρια εργαζόμενους του δημόσιου τομέα 150 χωρών. Η Rosa Pavanelli, η πρώτη γυναίκα στην ηγεσία της ομοσπονδίας, μετά από πολλά χρόνια στην ιταλική CGIL, δεν αμφιβάλλει καθόλου ότι οι διαπραγματεύσεις της Tisa στοχεύουν όλες τις υπηρεσίες, όχι μόνο της χρηματοοικονομικές, αλλά και την "υγεία και την παιδεία και τη μεταβίβαση δεδομένων". Και για την Ιταλία ποιος διαπραγματεύεται;
"Η Ιταλία, όπως και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τη διαπραγμάτευση την έχουν αναθέσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή", λέει,υπογραμμίζοντας την "μεγάλη μυστικότητα που επικρατεί γύρω από την Tisa." Ο Daniel Bertossa, ο οποίος από την πλευρά της Public Services International προσπαθεί να παρακολουθήσει και να αναλύσει τις διαπραγματεύσεις, αναφέρει στο περιοδικό Espresso ότι,αν και κανείς δεν το έχει κάνει γνωστό μέχρι σήμερα "για λόγους που έχουν να κάνουν με τον ΠΟΕ, μαθαίνουμε ότι η Tisa έχει βάλει στο μάτι όλες τις υπηρεσίες και οι χώρες που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις το έχουν κάνει ξεκάθαρο ότι ενδιαφέρονται για όλες τις υπηρεσίες" ακόμη και τον στρατιωτικό τομέα οποίος "όλο και περισσότερο καταφεύγει σε ιδιωτικές εταιρείες", λέει ο Bertossa, τονίζοντας τα θέματα εμπιστευτικότητας γύρω από τις εργασίες της συνθήκης και ότι αυτές γίνονται εκτός ΠΟΕ, ο οποίος, "παρά τα προβλήματά του τουλάχιστον επιτρέπει σε όλες τις χώρες να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις και δημοσιοποιεί το κείμενο των διαπραγματεύσεων. "
Ενώ, αν δεν ήταν το WikiLeaks σήμερα δεν θα γνωρίζαμε τίποτα για την Tisa. Στους άρχοντες της αγοράς, αυτή τη φορά, τα πράγματα δεν πήγαν όπως θα ήθελαν.
* L'Espresso, 19 Ιουνίου, 2014
Λέγεται Τisa (Trade in Services Agreement,Συμφωνία για το Εμπόριο στις Υπηρεσίες) το έγγραφο που αποκαλύφθηκε χάρη στην οργάνωση του Assange. Μια διεθνής συμφωνία ομάδων πίεσης (λόμπι) και κυβερνήσεων για την απελευθέρωση των υπηρεσιών, που περιλαμβάνει από τα προσωπικά δεδομένα, μέχρι τον τομέα της υγείας μέσω της ασφάλισης. Το οριστικό χτύπημα του χρηματοοικονομικού συστήματος στην πολιτική.
Μια διεθνής Συνθήκη που θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στους εργαζόμενους και τους πολίτες και, γενικότερα, αε δισεκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, ακόμα μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση βασικών υπηρεσιών, όπως ο τραπεζικός τομέας, ο τομέας της υγειας, οι μεταφορές, η παιδεία υπό την πίεση μεγάλων εταιρειών και λόμπι . Μια συμφωνία που την διαπραγματεύονται σε καθεστώς απόλυτη μυστικότητα και που, σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα, δεν μπορεί να αποκαλυφθεί παρά μόνο πέντε χρόνια ΄μετά την έγκρισή της.
Το ιταλικό περιοδικό L'Espresso είναι σε θέση να αποκαλύψει μέρος του περιεχομένου της συμφωνίας, χάρη στο WikiLeaks, την οργάνωση του Julian Assange, που την δημοσιεύει αποκλειστικά για το περιοδικό μας, και μια ομάδα διεθνών μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της γερμανικής εφημερίδα "Suddeutsche Zeitung" . Μια δημοσίευση που γίνεται με την ευκαιρία της επετείου των δύο χρόνων εγκλεισμού του Julian Assange, στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, όπως μας θυμίζει η ίδια η οργάνωση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΣΕ PDF
Ονομάζεται "Tisa", ακρωνύμιο του " Trade in Services Agreement, Συμφωνία για το Εμπόριο στις Υπηρεσίες, '' δηλαδή ''Συμφωνία για την ανταλλαγή υπηρεσιών". Πρόκειται για μια συνθήκη που δεν αφορά τα εμπορεύματα, αλλά τις υπηρεσίες, την καρδιά,δηλαδή, της οικονομίας των ανεπτυγμένων χωρών, όπως η Ιταλία, μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που διαπραγματεύεται μέσω της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Το διακύβευμα είναι τεράστιο: ο τομέας των υπηρεσιών ως προς τις θέσεις εργασίας,είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο και παράγει το 70 τοις εκατό του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Μόνο στις ΗΠΑ, αποτελεί το 75 τοις εκατό της οικονομίας και παράγει το 80 τοις εκατό των θέσεων εργασίας του ιδιωτικού τομέα. Η τελευταία ανάλογη Συνθήκη ήταν η GATS, το 1995.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της Tisa συμμετέχουν οι χώρες με τις μεγαλύτερες αγορές στον τομέα των υπηρεσιών στον κόσμο: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, ο Καναδάς, οι 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συν την Ελβετία, την Ισλανδία, την Νορβηγία, το Λιχτενστάιν,το Ισραήλ,την Τουρκία, την Ταϊβάν, το Χονγκ Κονγκ, η Νότια Κορέα, ην Ιαπωνία, το Πακιστάν, ο Παναμάς, το Περού, η Παραγουάη,τη Χιλή, τη Κολομβία, το Μεξικό και την Κόστα Ρίκα και με τα τεράστια συμφέροντα που διακυβεύονται έχει ανοίξει η όρεξη των μεγάλων εταιρειών και των λόμπι .
Η πιο επιθετική είναι η ''Coalition of Services Industries,Συνασπισμός Βιομηχανιών του τομέα Υπηρεσιών" ένα αμερικάνικο λόμπι, το οποίο προωθεί ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών, όπου κράτη και κυβερνήσεις απλά θεωρούνται εμπόδια για τις επιχειρήσεις: ''Πρέπει να υποστηρίξουμε την ικανότητα των εταιρειών να ανταγωνίζονται ισότιμα και σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς και όχι των κυβερνήσεων'', γράφει ο Συνασπισμός των Βιομηχανιών του τομέα Υπηρεσιών στις ανακοινώσεις υπέρ του Tisa,σε ένα από τα λίγα έγγραφα από τα ελάχιστα διαθέσιμα ,προκειμένου να έχουμε μια ιδέα των κινήσεων της που είναι σε εξέλιξη.
Προσχέδια της Συνθήκης, ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις διαπραγματεύσεις δεν υπάρχουν,οπότε το έγγραφο που αποκαλύπτει σήμερα το Espresso και δημοσίευσε το WikiLeaks, είναι σημαντικό. Για πρώτη φορά από την έναρξη των διαπραγματεύσεων Tisa δημοσιοποιείται το κείμενο των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων σχετικά με τα χρηματοοικονομικά: τραπεζικές υπηρεσίες, χρηματοοικονομικά προϊόντα, ασφάλειες. Το κείμενο έχει ημερομηνία 14 Απριλίου, την ημερομηνία της τελευταίας συνόδου των διαπραγματεύσεων - η επόμενη συνάντηση είναι προγραμματισμένη σε λίγες ημέρες: από τις 23 έως τις 27 Ιουνίου - και πρόκειται για ένα σχέδιο που αποκαλύπτει τα ζητήματα που διαπραγματεύονται οι διάφορες πλευρές,όπου υπογραμμίζονται οι διαφορές μεταξύ των διαφόρων χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, και αποκαλύπτονται οι διαφορετικές στοχεύσεις και εθνικοί προγραμματισμοί.
Η μυστικότητα. Αυτό που εντυπωσιάζει ευθύς αμέσως είναι η πρώτη σελίδα του αρχείου, που εξηγεί ότι το έγγραφο πρέπει να παραμείνει μυστικό ακόμη και αν συζητηθεί σε μη προστατευμένα κανάλια, "Το έγγραφο θα πρέπει να προστατευτεί από μη εξουσιοδοτημένο τρόπο αποκάλυψης, αλλά μπορεί να αποσταλεί μέσω ταχυδρομείου, με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή με φαξ, να συζητηθεί μέσω μη ασφαλών τηλεφωνικών γραμμών και να αποθηκευθεί σε υπολογιστή κοινής χρήσης. Μπορεί να αποθηκευθεί σε κτίριο, δωμάτιο, ή αποθηκευτικό χώρο κλειστά ή προστατευμένα". και να αποχαρακτηριστεί " πέντε έτη από την έναρξη ισχύος της Tisa και, σε περίπτωση που αυτή δεν τεθεί σε ισχύ, πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων."
Δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε ότι, παρά την πρωτοφανή κρίση που μαστίζει συνολικά την παγκόσμια οικονομία, με την καταστροφή επιχειρήσεων, και την εξαερωση εκατομμύρια θέσεων εργασίας αλλά, και τον εξαιρετικά μεγάλο θανάτων, να αποφασίζονται οι νέοι διεθνείς οικονομικοί κανόνες σε καθεστώς απόλυτης μυστικότητας. Αλλά υπάρχει εξήγηση: η Tisa είναι η κληρονομιά της Ντόχα, της σειράς των διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν στη Ντόχα, του Κατάρ, το 2001, στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), για την παγκοσμιοποίηση και την φιλελευθεροποίηση της οικονομίας, η οποία προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο και απέτυχε το 2011, μετά από δέκα χρόνια διαπραγματεύσεων και αντιπαραθέσεων μεταξύ ανεπτυγμένου κόσμου, Ηνωμένων Πολιτειών, Ιαπωνίας, Ευρωπαϊκής Ένωσης, και τις αναπτυσσόμενες χώρες, την Ινδία , την Κίνα, τη Λατινική Αμερική.
Μετά την αποτυχία της Ντόχα (Doha Round), οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι χώρες που πιέζουν για παγκοσμιοποίηση και απελευθερώσεις, μετέφεραν τις συνομιλίες σε χώρους σκοτεινούς (αδύνατο να τους χαρακτηρίσει κανείς διακριτικούς, λόγω της μυστικότητας που περιβάλλει τις διαπραγματεύσεις και το κείμενο της συμφωνίας), μακριά από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, μακριά από την μαζική αντίδραση των διαδηλωτών κατά της παγκοσμιοποίησης που μερικές φορές είχαν χαρακτήρα απειλητικό και βίαιο. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η Tisa , για την οποία κανείς δεν μιλά και για την οποία ελάχιστοι γνωρίζουν. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή θα επηρεάσει τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων.
Αλλά τι προβλέπει η Tisa; Αυτό δε θα μπορέσει κανείς να το πει με βεβαιότητα μέχρι να έχει στη διάθεση του ολόκληρο το σχέδιο της συμφωνίας, αλλά το προσχέδιο για τις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες που αποκαλύπτει σήμερα το WikiLeaks είναι σαφές. "Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι η Tisa θα σταματήσει τις προσπάθειες των κυβερνήσεων να ενισχύσουν τους κανόνες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα", λέει η Jane Kelsey, καθηγήτρια Νομικήςστο Πανεπιστήμιο του Ώκλαντ της Νέας Ζηλανδίας, γνωστή για την κριτική της στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση. "Η Tisa προωθείται από τις ίδιες κυβερνήσεις που πέρασαν το χρηματοοικονομικό μοντέλο της απορύθμισης στον ΠΟΕ, ένα μοντέλο αποτυχημένο που θεωρείται ότι ευθύνεται για την παγκόσμια οικονομική κρίση", λέει η Kelsey. "Ένα παράδειγμα από όσα διαφαίνονται στο προσχέδιο είναι ότι οι κυβερνήσεις που θα προσχωρήσουν στην Tisa θα παραμένουν δεσμευμένες και θα επεκτείνουν τα σημερινά όρια απορρύθμισης του χρηματοπιστωτικού τους συστήματος και τις απελευθερώσεις, θα χάσουν το δικαίωμα να κρατούν τα οικονομικά δεδομένα στο έδαφός τους, θα πιεστούν να αποδεχθούν χρηματοοικονομικά προϊόντα δυνητικά τοξικά και θα υποστούν νομικές κυρώσεις σε περίπτωση που πάρουν μέτρα πρόληψης για την αποφυγή μιας νέας κρίσης αντίθετα από τα συμφωνηθέντα".
Ο θησαυρός των δεδομένων. Το άρθρο έντεκα του κειμένου που διέρρευσε το WikiLeaks δεν αφήνει καμία αμφιβολία για το ότι τα δεδομένα των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών βρίσκονται στο επίκεντρο των στόχων και των επιδιώξεων των χωρών που διαπραγματεύονται την Tisa. Στο κείμενο, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και o Παναμάς, γνωστός φορολογικός παράδεισος, υποβάλουν διάφορες προτάσεις.Αυτό που ζητά η Ευρώπη είναι ότι "καμία χώρα, που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις, να μη μπορεί να πάρει μέτρα που να αποτρέπουν τη μεταφορά ή την ανάλυση των χρηματοοικονομικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων της μεταφοράς δεδομένων με ηλεκτρονικά μέσα, από και προς το έδαφος της εν λόγω χώρας".
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διευκρινίζει ότι, παρά τον όρο αυτό, το δικαίωμα ενός κράτους που συμμετέχει στην Tisa να προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα και την ιδιωτική ζωή δεν θα θιγούν, "υπό την προϋπόθεση ότι το δικαίωμα αυτό δεν θα χρησιμοποιηθεί για την παράκαμψη όσων προβλέπει αυτή η συμφωνία." Ο Παναμάς, όμως, αντιδρά και ζητά να αποφασιστεί ότι "μια χώρα που συμμετέχει στη συμφωνία δεν είναι υποχρεωμένη να προσκομίζει ή να επιτρέψει την πρόσβαση σε πληροφορίες που σχετίζονται με τις χρηματοπιστωτικές υποθέσεις και τους λογαριασμούς μεμονωμένων πελατών ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος ή ενός πάροχου διασυνοριακών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών". Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ωστόσο, στο σημείο αυτό είναι απόλυτες: οι χώρες που συμμετέχουν στη συμφωνία είναι υποχρεωμένες να επιτρέπουν στον πάροχο χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών να μεταφέρει τα δεδομένα μέσα και έξω από το έδαφός τους, σε ηλεκτρονική ή οποιαδήποτεάλλη μορφή. Ως προς το θέμα της προστασίας της ιδιωτικής ζωής,οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν δίνουν καμία διευκρίνιση.
Αυτό που προξενεί εντύπωση στο άρθρο της Tisa σχετικά με τα δεδομένα, είναι ότι το ζήτημα τίθεται σε συζήτηση την ίδια στιγμή που έχουμε τις αποκαλύψεις του Edward Snowden, για τα προγράμματα που επιτρέπουν στις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν πρόσβαση σε οποιαδήποτε δεδομένα: από τις επικοινωνίες μέχρι τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Όμως, ενώ η NSA τα δεδομένα αυτά τα απέκτησε παράνομα, με μυστικές επιχειρήσεις κατασκοπείας οποτε η χρησιμότητά τους σε νομική βάση είναι περιορισμένη, με την Tisa όλα αυτά θα γίνονται νόμιμα και υπό το φως του ήλιου.
Με άλλα λόγια, η Tisa κάνει σαφές ότι η ίδια η Ευρώπη – την στιγμή που διενεργεί επίσημη έρευνα για το σκάνδαλο Nsa στην "Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων" του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (LIBE) -ταυτόχρονα,διαπραγματεύεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες την εκχώρηση της κυριαρχίας της στα οικονομικά μας στοιχεία για λόγους εμπορικούς. Οσο για τα προσωπικά δεδομένα, οι αμερικανοί λομπίστες του "Συνασπισμού της βιομηχανίας Υπηρεσιών", που πιέζουν υπέρ της Tisa, δεν δείχνουν να αμφιβάλλουν :"Με την πρόοδο της τεχνολογίας της πληροφορικής και της επικοινωνίας, στον χρήστη θα πρέπει να παρέχονται όλο και περισσότερες υπηρεσίες με ηλεκτρονικό τρόπο, οπότε, τυχόν περιορισμοί στην ελεύθερη ροή των δεδομένων εμποδίζουν γενικά,τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών. "
Μέχρι πού μπορεί να φτάσει η Tisa; Θα περιλάβει βασικές υπηρεσίες, όπως η παιδεία και ο τομέας της υγείας; Το Espresso επικοινώνησε με την Public Services International (PSI),την παγκόσμια ομοσπονδία των συνδικάτων που εκπροσωπεί 20 εκατομμύρια εργαζόμενους του δημόσιου τομέα 150 χωρών. Η Rosa Pavanelli, η πρώτη γυναίκα στην ηγεσία της ομοσπονδίας, μετά από πολλά χρόνια στην ιταλική CGIL, δεν αμφιβάλλει καθόλου ότι οι διαπραγματεύσεις της Tisa στοχεύουν όλες τις υπηρεσίες, όχι μόνο της χρηματοοικονομικές, αλλά και την "υγεία και την παιδεία και τη μεταβίβαση δεδομένων". Και για την Ιταλία ποιος διαπραγματεύεται;
"Η Ιταλία, όπως και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, τη διαπραγμάτευση την έχουν αναθέσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή", λέει,υπογραμμίζοντας την "μεγάλη μυστικότητα που επικρατεί γύρω από την Tisa." Ο Daniel Bertossa, ο οποίος από την πλευρά της Public Services International προσπαθεί να παρακολουθήσει και να αναλύσει τις διαπραγματεύσεις, αναφέρει στο περιοδικό Espresso ότι,αν και κανείς δεν το έχει κάνει γνωστό μέχρι σήμερα "για λόγους που έχουν να κάνουν με τον ΠΟΕ, μαθαίνουμε ότι η Tisa έχει βάλει στο μάτι όλες τις υπηρεσίες και οι χώρες που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις το έχουν κάνει ξεκάθαρο ότι ενδιαφέρονται για όλες τις υπηρεσίες" ακόμη και τον στρατιωτικό τομέα οποίος "όλο και περισσότερο καταφεύγει σε ιδιωτικές εταιρείες", λέει ο Bertossa, τονίζοντας τα θέματα εμπιστευτικότητας γύρω από τις εργασίες της συνθήκης και ότι αυτές γίνονται εκτός ΠΟΕ, ο οποίος, "παρά τα προβλήματά του τουλάχιστον επιτρέπει σε όλες τις χώρες να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις και δημοσιοποιεί το κείμενο των διαπραγματεύσεων. "
Ενώ, αν δεν ήταν το WikiLeaks σήμερα δεν θα γνωρίζαμε τίποτα για την Tisa. Στους άρχοντες της αγοράς, αυτή τη φορά, τα πράγματα δεν πήγαν όπως θα ήθελαν.
* L'Espresso, 19 Ιουνίου, 2014
