Με αυτά και με τα άλλα

 

Γιατί ανέβηκαν τόσο πολύ οι τιμές του φυσικού αερίου

 

Η έλλειψη φυσικού αερίου δεν είναι ένας από τους λόγους που προκάλεσε την αύξηση της τιμής. Γιατί λοιπόν οι τιμές ανέβηκαν τόσο πολύ; Εδώ και μερικά χρόνια, η Ευρώπη αποφάσισε την απορρύθμιση του τομέα και εισήγαγε τη λεγόμενη αγορά spot, στην οποία η τιμή του φυσικού αερίου καθορίζεται από έναν χρηματοπιστωτικό δείκτη, το TtF, που εξαρτάται από ένα εικονικό χρηματιστήριο με έδρα το Άμστερνταμ. Εδώ η αξία του φυσικού αερίου αλλάζει κάθε μέρα όχι απαραίτητα με βάση την πραγματική ποσότητα καυσίμου που είναι διαθέσιμη, αλλά με βάση καθαρά οικονομική ευκολία.

Η διευκόλυνση μεταφοράς τίτλων (Ttf) είναι η ευρωπαϊκή αγορά αναφοράς για τις τιμές του φυσικού αερίου. Πρόκειται για μια εικονική πλατφόρμα (ένας δείκτης) του χρηματιστηρίου του Άμστερνταμ, όπου πωλούνται και αγοράζονται "συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης" φυσικού αερίου και φυσικού αερίου, δηλαδή συμβόλαια που προβλέπουν την πώληση ορισμένης ποσότητας φυσικού αερίου σε ορισμένη ημερομηνία.

Η τιμή του φυσικού αερίου από τους προμηθευτές συνδέεται στενά με τον δείκτη Ttf, αλλά μέχρι σήμερα η τιμή αυτή έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Επί του παρόντος, οι λύσεις που συζητούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την επίλυση του προβλήματος αυτού είναι η αποσύνδεση και τα ανώτατα όρια τιμών.

📍Η αποσύνδεση προτείνει την αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας.

📍Το πλαφόν τιμών, από την άλλη , θα περιλαμβάνει τη θέσπιση ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου. Μεταξύ των υποθέσεων: ένα ανώτατο όριο για όλο το εισαγόμενο φυσικό αέριο ή ένα ανώτατο όριο μόνο για το ρωσικό φυσικό αέριο.

[--->]

Ο κόσμος μας γίνεται όλο και πιο μικρός

 

Βρέθηκε νεκρός ο πιο μόνος άνθρωπος του κόσμου στις 23 Αυγούστου 2022, έξω από μια από τις καλαμένιες καλύβες του.

Σύμφωνα με τον ειδικό στις ιθαγενείς φυλές κ. Σάντος, το σώμα του βρέθηκε ξαπλωμένο ανάσκελα  σαν να κοιμάται, αρκετές εβδομάδες μετά τον θανατό του.

Είχε φροντίσει να νεκροστολίσει τον εαυτό του με φτερά εξωτικών πουλιών, όπως πιθανότατα έκαναν στην φυλή του και είχε ξαπλώσει ήσυχα περιμένοντας τον θάνατό του όταν αισθάνθηκε πως φτάνει.  Εφυγε από φυσικά αίτια από τον κόσμο από τον οποίο πέρασε σε λάθος εποχή, όπου περπάτησε είδε το φως του ήλιου και των αστεριών για περίπου 60 χρόνια τα 26 από τα οποία ολομόναχος. Τι να σκέφτηκε άραγε όταν για τελευταία φορά σήκωσε τα μάτια του έτσι ξαπλωμένος στον ουρανό, ποια ανάμνηση, ποια εικόνα, ποιο άγγιγμα;

Ηταν ο τελευταίος επιζών από μια από τις τελευταίες φυλές τις Βραζιλίας που δεν έχουν έλθει σε επαφή με σύγχρονους ανθρώπους, στην προστατευμένη περιοχή των ινδιάνων Tanaru στην πολιτεία της Ροδόνια στα σύνορα με την Βολιβία. 

Η πλειονότητα της φυλής του δολοφονήθηκε στην αρχές της δεκαετίας του 70 από γαιοκτήμονες που εποφθαλμιούσαν την γη των ιθαγενών. Το 1995 είδε τα έξι εναπομείναντα μέλη της φυλής του να δολοφούνται από παράνομους μεταλλωρύχους και απόμεινε αυτός ο τελευταίος επιζών. Εκτοτε ζούσε σε πλήρη απομόνωση.

Το Συμβούλιο για τις Ιθαγενείς Φυλές της Βραζιλίας έμαθε την ύπαρξή του το 1996 και παρακολουθούσε την προστατευόμενη περιοχή στενά για την ασφάλειά του.

Απέφυγε κάθε επαφή με τον έξω κόσμο και μόνο φευγαλέα αποτυπώθηκε σε ένα βίντεο το 2018 από ειδικούς που περιπολούσαν για την προστασία του.  Ετσι δεν γνωρίζουμε τι γλώσσα μιλούσε η φυλή του ούτε θα μάθουμε ποτέ.

Ηταν γνωστός ως ο άνθρωπος της Τρύπας, γιατί έσκαβε τρύπες στο έδαφος είτε για να παγιδεύσει άγρια ζώα για την τροφή του, είτε ως κρυψώνες για τον ίδιο. Σε όλες τις καλαμένιες καλύβες που έχτισε τα χρόνια αυτά υπήρχε επίσης μια οπή 3 μέτρων στο έδαφος. Πιθανόν εκτός από παγίδες ή κρυψώνες, λένε οι ειδικοί, να είχαν κάποια συμβολική ή μεταφυσική σημασία για αυτόν τον άνθρωπο, που μόνος του ήταν ένας πολιτισμός, ο οποίος πήρε χιλιάδες χρόνια για να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί στο απρόσιτο τροπικό δάσος.

Στοιχεία που συγκεντρώθηκαν με τα χρόνια δείχνουν πως φύτευε καλαμπόκι και μανιοκα και συνέλλεγε μέλι και φρούτα όπως παπάγιες και μπανάνες. Δεν είχε όμως κανέναν να θρέψει εκτός από τον εαυτό του. Ούτε κανέναν να αποχαιρετίσει και να του κλείσει τα μάτια ή να του τραγουδήσει κάποιον ρυθμό κάτω από τα πανάρχαια δέντρα όταν ήρθε η ώρα του. Για εμάς όπως ίσως και για τον ίδιο ήταν σαν να είχε ήδη  φύγει όταν εξοντώθηκε  η φυλή του, οι συγγενείς και οι αγαπημένοι του.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Βραζιλίας οι Ινδιάνοι έχουν δικαίωμα στη γη τους. Η πρόσβαση στην έκταση  που κατοικούσε γνωστή ως περιοχή των Tanaru, επιφάνειας 8.070 εκταρίων,  ήταν απαγορευμένη από το 1998 και μετά.  Ηταν όμως πολύ αργά πια για τους Tanaru.

Η γη τους απόμεινε περικυκλωμένη από αδηφάγους γαιοκτήμονες οι οποίοι είχαν από την αρχή εκφράσει την οργή τους που είχαν αποκλειστεί από την γη των Ταναρού.

Το 2019 ένα φυλάκιο της Υπηρεσίας προστασίας τους έγινε αντικείμενο βανδαλισμών και αφέθηκαν κάλυκες όπλων ως απειλή για τον τελευταίο των Ταναρού και τους φύλακες που τον προστάτευαν.  Η προστασία ανανεώνεται κάθε κάποια χρόνια, δεν είναι μόνιμη, και για να συμβεί αυτό πρέπει να τεκμηριωθεί πως υπάρχουν ακόμη Ιθαγενείς. Μετά τον θάνατό του ομάδες για τα δικαιώματα των Ιθαγενών ζητούν την ανακήρυξη μόνιμης προστασίας της περιοχής. Εαν δεν γίνει αυτό θα είναι το σήμα ότι με τον θάνατό τους η γη τους παραδίδεται στα αρπακτικά. Είναι αυτό το ιδανικό κίνητρο για την εξολόθρευση και των υπολοίπων 240 φυλών στην Βραζιλία η επιβίωση πολλών από τις οποίες απειλείται. Καθώς αγρότες, οικιστές, παράνομοι μεταλλωρύχοι διεισδύουν στα εδάφη τους.

Ο κόσμος μας γίνεται όλο και πιο μικρός. Απομένει όλο και πιο μόνος. Λιγοστεύει όσο οι φυσικές μας μνήμες, οι γλώσσες, οι μουσικές, οι δοξασίες, οι γνώσεις, οι ευαισθησίες  των πολιτισμών του είδους μας φθίνουν και σβήνουν, αφήνοντας μόνο κάποια ψηφιακά ίχνη που θα σβήσουν κι αυτά μόλις σβήσει το ρεύμα. Οι αρχαιολόγοι του μέλλοντος ίσως δεν θα έχουν να ανακαλύψουν και να ανασυνθέσουν μήτε γλώσσες, μήτε μουσικές.

Καμμιά φορά αισθάνομαι, όπως υποθέτω αρκετοί από εμάς, καθείς και η χαμένη φυλή του, όλο και πιο πολύ, σαν τον τελευταίο των Ταναρού.

[---->]

ΒΑΠΕ

 

Γνωρίζεις:

-πως για την κατασκευή και τη συντήρηση μιας ανεμογεννήτριας χρησιμοποιούνται χιλιάδες τόνοι από υλικά, των οποίων η εξόρυξη και επεξεργασία μόνο πράσινη δεν είναι, όπως: χάλυβας, χαλκός και αλουμίνιο, σπάνιες γαίες ενισχυμένες με ρητίνες και πλαστικά, αμίαντος, επικίνδυνα αέρια θερμοκηπίου και ορυκτέλαια;

-Πως η διάρκεια ζωής της είναι 15-20 χρόνια;

-πως για τις 9 α/γ που θέλουν να εγκαταστήσουν θα παραχωρηθούν στην Air Energy 3.290 στρέμματα προς εκμετάλλευση;

-Πως η καθεμία θα έχει 200 μέτρα ύψος και θα απέχουν περίπου 3χλμ από τα διπλανά χωριά;

-πως οι συνέπειες στο περιβάλλον θα είναι μη αναστρέψιμες;

-Πως θα αυξηθεί ο κίνδυνος δασικών πυρκαγιών και πλημμυρών ενώ θα επηρεαστεί το μικροκλίμα της περιοχής και η ζωή γύρω από τις α/γ θα είναι ανυπόφορη για εσένα; Πως πολλά ζώα θα εκτοπιστούν βίαια, ενώ για τα πουλιά και τα έντομα θα αποτελούν παγίδες θανάτου;

-πως οι α/γ, όπως και οι υπόλοιπες ΑΠΕ, δεν αντικαθιστούν τα ορυκτά καύσιμα, αντιθέτως αυξάνουν την εξάρτηση από αυτά και κυρίως από το φυσικό αέριο, επειδή η απόδοσή τους δεν είναι σταθερή;

-Πως η τιμή του ρεύματος θα συνεχίσει να αυξάνεται με κάθε «αναποδιά» στο χρηματιστήριο ενέργειας και ενώ εσύ θα δυσκολεύεσαι να πληρώσεις το ρεύμα οι εταιρείες θα θησαυρίζουν με επενδύσεις σαν κι αυτές;

Φαντάζεσαι, σε δύο δεκαετίες τα κουφάρια τους να φωτίζουν τις νύχτες σου, στέκοντας αέναα σαν άχαρα μεταλλικά νεκροφάναρα εκεί που κάποτε ήταν δάσος;

Εμείς οχι.

[------>]

«Οι λαμαρίνες της ντροπής» στην πλατεία Εξαρχείων

 

Τάσης Παπαϊωάννου*, Σταύρος Σταυρίδης**

Αυτού του είδους οι επεμβάσεις έχουν ένα απολύτως ενιαίο πλαίσιο αξιών, την υπόσχεση της τάξης και της ασφάλειας σε αστικούς πληθυσμούς που βομβαρδίζονται από ρεπορτάζ τα οποία παρουσιάζουν το κέντρο ως κοιτίδα κάθε είδους ανομίας ● Και απολύτως ίδιο σκοπό: να εξασφαλίσουν νέες περιοχές κερδοφορίας για κεφάλαια που επενδύονται στον αστικό εξευγενισμό και την ιδιωτική εκμετάλλευση των δημόσιων αστικών αγαθών.

Ξημερώματα, μόλις που χάραζε, κατέφθασαν τα καμιόνια της καταστολής γεμάτα πάνοπλους αστυνομικούς. Ασπρα κράνη, ασπίδες, όπλα ξεχύθηκαν παντού και έζωσαν την πλατεία απ’ όλες τις πλευρές. Στα μουλωχτά, σαν κλέφτες, οι πραιτοριανοί της κυβέρνησης πήραν θέσεις, ακροβολίστηκαν και παραφύλαγαν ετοιμοπόλεμοι. Κι από κοντά τα συνεργεία του εργολάβου ξεφόρτωναν τις λαμαρίνες, τις βάσεις μπετόν και τα εργαλεία της καταστροφής.

 

Αρχισαν ασθμαίνοντες να περιφράσσουν στα γρήγορα την πλατεία με το μεταλλικό οχυρωματικό τους «τείχος», να κλείνουν κάθε πρόσβαση σ’ αυτήν, έναν αδιαπέραστο κλοιό που την πνίγει σαν άλλη θηλιά στον λαιμό της. Ετσι δημιουργήθηκε και στα Εξάρχεια ένα απροσπέλαστο «Μέσα» και ένα «Εξω», δηλώνοντας με τον πιο εμφατικό τρόπο το απόγειο της καθεστωτικής νοοτροπίας και αλαζονείας τους, ότι ο δημόσιος χώρος της πόλης τούς ανήκει και τον κλείνουν σαν να ήταν ιδιοκτησία τους, χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν.

 

Αυτή η πολιτική των επεμβάσεων στα Εξάρχεια έχει από καιρό διαμορφωθεί στις μητροπόλεις της νεοφιλελεύθερης διακυβέρνησης: οι ριζοσπάστες κοινωνιολόγοι την απέδωσαν στην ανάδυση του «τιμωρητικού κράτους» (L. Wacquant) που αντικατέστησε το κράτος πρόνοιας και τη διαμόρφωση της πόλης της «μετα-δικαιοσύνης» (D. Mitchell) ή της «εκδικητικής πόλης» (N. Smith). Αυτού του είδους οι επεμβάσεις έχουν ένα απολύτως ενιαίο πλαίσιο αξιών, την υπόσχεση της τάξης και της ασφάλειας σε αστικούς πληθυσμούς που βομβαρδίζονται από ρεπορτάζ τα οποία παρουσιάζουν το κέντρο ως κοιτίδα κάθε είδους ανομίας. Και απολύτως ίδιο σκοπό: να εξασφαλίσουν νέες περιοχές κερδοφορίας για κεφάλαια που επενδύονται στον αστικό εξευγενισμό και την ιδιωτική εκμετάλλευση των δημόσιων αστικών αγαθών.

 

Από αυτή την άποψη ο σταθμός του μετρό στην καρδιά των Εξαρχείων δεν αποτελεί μια τεχνική επιλογή, ούτε έχει στόχο να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των πολλών. Αποτελεί ένα καίριο μέσο για την ενσωμάτωση μιας γειτονιάς του κέντρου στη στρατηγική ενός νεοφιλελεύθερου σχεδιασμού για την πόλη της Αθήνας. Λίγοι κάτοικοι θα ωφεληθούν από την προσθήκη ενός σταθμού σε μια περιοχή πού ήδη εξυπηρετείται από σταθμούς οι οποίοι είναι ήδη σε μικρή απόσταση (Ομόνοια, Βικτώρια και Πανεπιστήμιο), αλλά και από δύο νέους που προστίθενται με τη γραμμή 4 (Μουστοξύδη και Ακαδημίας), καθώς και από γραμμές λεωφορείων (πολύ περισσότερες ευκαιρίες μετακίνησης από εκείνες που παρέχονται σε πολλές αντίστοιχες γειτονιές). Τα Εξάρχεια με έναν σταθμό φυτεμένο στο κέντρο τους (αν ποτέ υλοποιηθεί) θα είναι μετά από χρόνια ακόμη ένας κρίκος στην τουριστικοποίηση της πόλης.

 

Στο όνομα ενός τέτοιου «αναπτυξιακού» μέλλοντος ένας σημαντικός και εμβληματικός ανοιχτός χώρος της πόλης μετατράπηκε σε ιδιωτικό τσιφλίκι, απαγορεύοντας στους πολίτες της Αθήνας ακόμη και να δουν στο εσωτερικό του. Γιατί χρειάζεται να μείνει αθέατο το έγκλημα που διαπράττουν καταμεσής στον Αύγουστο, τώρα που η πόλη είναι άδεια. Οι «λαμαρίνες της ντροπής» όμως μάταια προσπαθούν να κρύψουν το πετσόκομμα και τον θάνατο των ψηλών δέντρων. Η πρωτοφανής καταστροφή, όσα ΜΑΤ και να επιστρατεύσουν, όσες λαμαρίνες κι αν υψώσουν, θα τους χαρακτηρίζει και θα τους στιγματίζει εσαεί. Εκδικητική πολεοδόμηση, τιμωρητική επέλαση σε έναν τόπο που χρόνια τρέφει την αμφισβήτηση και την εναλλακτική παραγωγή της τέχνης και του πολιτισμού, έμπρακτη αναπαραγωγή επιλογών που διευρύνουν τη «χωρική αδικία» και τον χωρικό στιγματισμό.

 

Κάνεις να στρίψεις στη γωνία και αντικρίζεις τα βλοσυρά βλέμματα των αστυνομικών που στέκουν πάνοπλοι, κοιτάζοντάς σε εξονυχιστικά από πάνω ώς κάτω, ως εν δυνάμει ύποπτο, ως παράνομο, κάτι σαν τους «εσωτερικούς εχθρούς» που παρακολουθούν και κρυφακούνε στου Μαξίμου. Θαρρείς και ζεις σε μια κατεχόμενη και όχι ελεύθερη χώρα, όπου οι πάμπολλοι αστυνομικοί που περιπολούν σε κάνουν να αισθάνεσαι ξένος και ανεπιθύμητος στην ίδια σου τη γειτονιά. Κάθε τόσο δημιουργούν εντάσεις δίχως λόγο, προσπαθώντας εναγωνίως να στρέψουν τα φώτα της δημοσιότητας στα δήθεν επεισόδια των Εξαρχείων, ελπίζοντας ότι έτσι θα ξεχαστεί το μέγα σκάνδαλο των παράνομων παρακολουθήσεων που έχει συνταράξει το πανελλήνιο και έχει κάνει διεθνώς ρεζίλι τη χώρα μας.

 

 

Ομως ακριβώς ίδια είναι η αιτία της δημοκρατικής εκτροπής τόσο όσον αφορά τις «επισυνδέσεις» (ο πρόσφατος ευφημισμός των υποκλοπών) όσο και τον αφανισμό των τελευταίων υπαίθριων χώρων αναπνοής και πρασίνου της πρωτεύουσας. Οπως καταστρατηγείται η ατομική ελευθερία και τα προσωπικά δεδομένα πολιτικών, δημοσιογράφων και ποιος ξέρει πόσων άλλων ακόμη, έτσι καταλύεται και το δημοκρατικό δικαίωμα του δημότη της Αθήνας να έχει λόγο για την πόλη του και να αγωνίζεται για την προάσπισή της. Τα «λαμαρινένια τείχη» της ντροπής ήδη έχουν καταρρεύσει ως χάρτινοι πύργοι στα μάτια των πολιτών, μόνο και μόνο από το γεγονός ότι το εργοτάξιο στην πλατεία φρουρείται και φυλάσσεται ακριβώς απ’ αυτούς που υποτίθεται ότι έρχεται να εξυπηρετήσει και να διευκολύνει.

 

Τι κι αν διαδηλώνουν οι κάτοικοι της γειτονιάς: η οικογένεια που μένει στο πάνω διαμέρισμα, οι γείτονες από το απέναντι νεοκλασικό, οι φίλοι που κατοικούν λίγα στενά πιο πάνω; Κανείς δεν άκουσε τα αιτήματά τους, κανείς δεν συζήτησε μαζί τους στο παρελθόν, δεν ακολούθησε δηλαδή τον δημοκρατικό δρόμο του διαλόγου (όταν πρόκειται για δημόσια έργα) και όχι εκείνον του «αποφασίζουμε και διατάζουμε» που παραπέμπει στα πιο σκοτεινά αυταρχικά καθεστώτα. 

Η επιβολή διά της βίας των σχεδίων που η κυβέρνηση επιχειρεί να εφαρμόσει, δηλώνει έμπρακτα πια και με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τον «σεβασμό» που επιδεικνύει στη γνώμη και τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών. Δηλώνει την πλήρη απαξίωση κάθε προοπτικής συμμετοχής των ενεργών πολιτών και των συλλογικοτήτων τους στον σχεδιασμό της πόλης που σημαίνει: μαζί με τους κατοίκους και όχι απέναντι σ’ αυτούς, για τις ανάγκες και τα όνειρα των πολλών και όχι για τα κέρδη των λίγων! Παράλληλα, με τη συστηματική παραπληροφόρηση και προπαγάνδα επιχειρεί να επιβάλει το ψεύδος ως αλήθεια: ότι δήθεν μια μικρή μόνο μειοψηφία δεν θέλει τον σταθμό στην πλατεία και πως άλλοι είναι οι λόγοι της αντίδρασης των κατοίκων.

 

Οι κάτοικοι όμως με την καθημερινή παρουσία τους έξω από τα «λαμαρινένια τείχη» φωνάζουν και διαδηλώνουν για το αίσχος που συντελείται στην ιστορική πλατεία τους και την κατασυκοφαντημένη γειτονιά τους. Με τα κείμενα και τις αφίσες που τοιχοκολλούν στις πόρτες των σπιτιών, με τις ανοιχτές συνελεύσεις που οργανώνουν κάθε βδομάδα εδώ και μήνες, με τις δημόσιες συζητήσεις και τώρα τελευταία με τις μαύρες σημαίες που κρεμάνε στα μπαλκόνια τους ως ένδειξη πένθους για τον οριστικό θάνατο του μοναδικού πνεύμονα πρασίνου που τους είχε απομείνει.

 

Η αυτοοργάνωση των κατοίκων μέσα από ακηδεμόνευτες συνελεύσεις και δράσεις αλληλεγγύης και συντροφικότητας, είναι η μόνη ελπίδα ότι τίποτε δεν έχει χαθεί ακόμη. Και είναι οι πολλοί αυτοί που στέκονται εμπόδιο στον πρόσκαιρο, αλλά κυρίως μακροπρόθεσμο και οριστικό εξευγενισμό της γειτονιάς τους. Μόνο μέσα από τον αγώνα των «ενεργών πολιτών» μπορεί να διασφαλιστεί η λειτουργία της δημοκρατίας, αλλά και το μέλλον της πόλης όπως το ονειρεύονται και το υπερασπίζονται οι κάτοικοί της.

 Γιατί τι άλλο είναι η πόλη από αυτούς τους ίδιους τους κατοίκους της;

 

* Αρχιτέκτων-ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ

** Αρχιτέκτων-καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ

[---->]