Πως κατασκευάζεται ένα (συνδεδεμένο) «πράσινο νησί»;

 

 

 

Ξεκινώντας ενοχοποιείς τους νησιώτες λέγοντας ότι επιβαρύνουν το κοινωνικό σύνολο» επειδή οι πετρελαϊκές μονάδες στοιχίζουν πολύ και πληρώνονται από όλη την κοινωνία μέσω των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Το μεγαλύτερο μέρος των ΥΚΩ αποζημιώνει τη διαφορά από το κόστος λειτουργίας των πετρελαϊκών μονάδων των νησιών. Στην τελική λες στους νησιώτες ότι όσοι δε θέλουν τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις θα έπρεπε να αναλάβουν οι ίδιοι, το κόστος των ΥΚΩ του νησιού τους![1]

 

Υπόσχεσαι ότι οι ΥΚΩ θα μηδενιστούν.

 

Περιμένοντας μέχρι το 2022, δηλαδή πολύ μετά από τη δρομολόγηση των διασυνδέσεων των νησιών, βλέπουμε τις ΥΚΩ να αυξάνονται! Ενώ δηλαδή οι ΥΚΩ θα έπρεπε να έχουν ήδη μειωθεί πάνω από 500 εκατ. ευρώ, στο τέλος του 2022 «με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα οι χρεώσεις ΥΚΩ αναπροσαρμόστηκαν προς τα πάνω για την πλειονότητα των καταναλωτών και των επιχειρήσεων, μεταφέροντας συνολικά στους καταναλωτές μια πρόσθετη επιβάρυνση που υπολογίζεται περί τα 300 εκατ. ετησίως. Το σκεπτικό της απόφασης ήταν να δημιουργηθεί ένας αποθεματικός λογαριασμός ασφαλείας για την αντιμετώπιση μελλοντικών ενεργειακών κρίσεων. Για τα νοικοκυριά, για παράδειγμα, η χρέωση ΥΚΩ από τα 6,9 ευρώ/μεγαβατώρα αυξήθηκε από 1ης Νοεμβρίου στα 17 ευρώ/μεγαβατώρα.».[2]

 

 

Υπόσχεσαι ότι οι πετρελαϊκές μονάδες, μετά από την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων, θα κλείσουν.

 

Ολοκληρώνοντας όμως, τις διασυνδέσεις ανακοινώνεις ότι «Θα χρειαστούν και συμβατικές μονάδες σε Κρήτη και Κυκλάδες ακόμη και μετά την ηλέκτριση των καλωδίων».[3] Στις Κυκλάδες οι εφεδρείες θα είναι της τάξης των 100 MW, τα 50 MW στην Πάρο και τα άλλα 50 MW στη Σαντορίνη. Στην Κρήτη «Σε ό,τι αφορά τις μονάδες που θα παραμείνουν σε «stand by» λειτουργία, ώστε σε περίπτωση τυχόν βλάβης σε κάποιο καλώδιο να συνεχίζεται απρόσκοπτα η τροφοδοσία της Κρήτης, έχει προταθεί να διατηρηθεί παραγωγή 400 MW (το κατ’ ελάχιστο όριο είναι τα 200 ΜW), μεταξύ των οποίων πιθανώς τα Λινοπεράματα, ένας από τους βασικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ στο νησί.».[4] Να σημειωθεί ότι το κατ’ ελάχιστο όριο των 200 ΜW προβλέπεται να καλυφθεί από τον σταθμό στον Αθερινόλακκο. Να σημειωθεί επίσης, ότι σημαία επί σειρά ετών του Δήμου Μαλεβιζίου που αποτέλεσε και το βασικό του επιχείρημα για να υποδεχθεί το σημείο διασύνδεσης στο έδαφός του, ήταν ακριβώς, η απομάκρυνση του ηλεκτρικού σταθμού στα Λινοπεράματα.

 

 

 

Αποκρύπτεις επιμελώς ότι οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις είναι διπλής ροής ρεύματος, δηλαδή για εισαγωγή και για εξαγωγή ρεύματος στα νησιά.

 

Όταν τελικά γίνεται γνωστό ότι οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις είναι διπλής ροής ρεύματος λες: «Το νησί των 4,5 εκατομμυρίων τουριστών δεν συνδέεται με το εθνικό δίκτυο μόνο για να τραβάει ρεύμα, αλλά και για να στέλνει. Όταν η ζήτηση στο νησί θα είναι χαμηλή, η πλεονάζουσα πράσινη ενέργεια θα πωλείται στην ηπειρωτική Ελλάδα. Και όταν το καλοκαίρι αυξάνονται οι ανάγκες της Κρήτης, θα τις καλύπτει μέσω του ηπειρωτικού συστήματος.».[5] Μόνο που τα πράγματα δεν είναι έτσι: η λειτουργία της εισαγωγής και εξαγωγής ενέργειας στην Κρήτη θα είναι καθημερινή. Το ρόλο των πετρελαϊκών μονάδων αναλαμβάνουν οι μονάδες φυσικού αερίου της ηπειρωτικής χώρας για να συμβάλλουν στη δημιουργία του μείγματος για σταθερή ηλεκτροδότηση που απαιτείται για να αντισταθμιστεί η διαλείπουσα λειτουργία των αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών. Όμως ο Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης  Ν. Ξυλούρης επιμένει: «…Τόνισε πως αλλάζει ο ενεργειακός χάρτης της Κρήτης και το έργο παρέχει ενεργειακή ασφάλεια και αυτάρκεια, η Κρήτη θα είναι το παράδειγμα ενός νησιού ελεύθερου από ορυκτά καύσιμα.».[6] Τι να έλεγε άλλωστε; Ότι «πράσινα νησιά» είναι εκείνα που στέλνουν τους ρύπους της ηλεκτροπαραγωγής «αλλού» σε ένα παιχνίδι NIMBY (Not Ιn Μy Βack Υard), δηλαδή «όχι στην πίσω αυλή μου», όπως αυτό παίζεται από την εξουσία και τα λόμπι; Και πως θα υποστηριχθεί το «επιχείρημα» ότι αυτοί που δε θέλουν τη διασύνδεση θέλουν τις μονάδες πετρελαίου!

Κρατάς στο σκοτάδι ότι οι διασυνδέσεις θα μετατρέψουν τα νησιά σε βιομηχανικές περιοχές παραγωγής ενέργειας με νέες μονάδες, νέα δίκτυα, νέους δρόμους και τεράστιες καταλήψεις γης σε βάρος των παραγωγικών δραστηριοτήτων, του περιβάλλοντος και των τοπίων.  Όταν οι διασυνδέσεις σε Κυκλάδες και Κρήτη ολοκληρώνονται και οι διασυνδέσεις σε Δωδεκάνησα και Β. Αιγαίο δρομολογούνται, το μόνο που μένει είναι να απαντηθεί το πως θα μοιραστεί ο ηλεκτρικός χώρος.

 

Έτσι για την Κρήτη, που σήμερα διαθέτει μονάδες ΑΠΕ ισχύος περίπου 300 MW, μετά την ολοκλήρωση της Φάσης ΙΙ της διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, θα διατεθεί περιθώριο ισχύος έργων ΑΠΕ σύμφωνα με την 88/2023 απόφαση ΡΑΕ μέχρι του ανώτατου ορίου των 2500 MW. Επιπλέον, το περιθώριο ισχύος έργων ΑΠΕ έως τα 2150 MW θα επιμεριστεί κατά ποσοστό 50% (1075 MW) στις δύο εταιρείας που είχαν λάβει άδειες παραγωγής το 2010-2011 με την προϋπόθεση να υλοποιήσουν οι ίδιες το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, προϋπόθεση που ανακλήθηκε νομοθετικά στην πορεία. Το υπόλοιπο 50% των 2150 MW και έως τα 2500 MW θα διατεθεί στα λοιπά έργα ΑΠΕ.[7]

 

 

Αφήνεις έξω από τη συζήτηση τα οικόπεδα των εξορύξεων που βρίσκονται «μακριά στη θάλασσα».

 

Τα οικόπεδα των εξορύξεων υδρογονανθράκων δεν ανήκουν στην «πράσινη» αλλά στη «γαλάζια» ανάπτυξη! Που κι αυτή πασχίζει να βαφτεί πράσινη, όχι μόνο λόγω «πρασινίσματος» της λειτουργίας  στις πλατφόρμες αλλά και λόγω «πρασινίσματος» του φυσικού αερίου.

Προβάλλεις ότι το πρώτο στάδιο των ηλεκτρικών υποδομών υψηλής τάσης για τη σύνδεση της Κρήτης και της περιφέρειας Αττικής θα χρηματοδοτηθεί με 250 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).[8]

 

Για το ποιος θα πληρώσει όλα τα υπόλοιπα δε λες τίποτα. Είναι όμως δεδομένο ότι τα κόστη θα «κοινωνικοποιηθούν», δηλαδή θα τα πληρώσει η κοινωνία αφού όλα αυτά είναι «για το καλό της», «για το καλό του περιβάλλοντος» και βέβαια υπηρετούν «ύψιστο δημόσιο συμφέρον»!

 

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς», φύλλο 683,

4 Μαίου 2024

 

 

 

[1] Πληρώνουμε σε νησιά μέχρι 6.000 ευρώ το νοικοκυριό για ρεύμα, liberal.gr

 

[2] Λογαριασμοί ρεύματος: Οι αυξήσεις των ΥΚΩ ροκανίζουν τις ελαφρύνσεις, kathimerini.gr

 

[3] ΑΔΜΗΕ: Θα χρειαστούν και συμβατικές μονάδες σε Κρήτη και Κυκλάδες ακόμη και μετά την ηλέκτριση των καλωδίων, newmoney.gr

 

[4] Πως η ρύθμιση για παθητική, και μόνο, συμμετοχή, «έδιωξε» τη Macquarie από το διαγωνισμό για το 20% του Αριάδνη Interconnection, energypress.gr

 

[5] Ανοίγει το παιχνίδι για να «πρασινίσει» το 5ο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου, liberal.gr

 

[6] Νησί – πρότυπο η Κρήτη: Ελευθερώνεται από τα ορυκτά καύσιμα, cretalive.gr

 

[7] ΑΔΜΗΕ: Πως προβλέπεται να μοιραστεί ο ηλεκτρικός χώρος στην Κρήτη μετά τη δεύτερη διασύνδεση, energypress.gr

 

[8] Κομισιόν: Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση άνω των 250 εκατ. ευρώ για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Αττικής, energypress.gr

 

Γνωμικό

 

Το να είσαι ζωντανός είναι να έχεις ουλές.

         Τζον Στάινμπεκ

φωτο: σε βραζιλιάνικη φαβέλα



Η αλήθεια για τις άμεσες ξένες επενδύσεις

 

Η πικρή αλήθεια για τις άμεσες ξένες επενδύσεις.

Η κυβέρνηση θριαμβολόγησε για την ανακοίνωση του ΟΟΣΑ, σύμφωνα με την οποία οι άμεσες ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 62% την τριετία 2021 έως 2023 – χωρίς να αναφέρει βέβαια την υποχώρηση τους σχεδόν κατά 40% το 2023, σε σχέση με το 2022, ούτε το ότι ήταν το λογικό προϊόν του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας και των κατασχέσεων/πλειστηριασμών της ιδιωτικής.

Το θέμα βέβαια δεν είναι η άνοδος και η μετέπειτα κατακόρυφη πτώση τους που ήταν στην ουσία εύλογη, αφού τελειώνουν τα «ασημικά» της χώρας μας, αλλά η βασική τους έννοια – σημειώνοντας πως δυστυχώς στην Ελλάδα, οι άμεσες ξένες επενδύσεις αφορούν κυρίως την εξαγορά υφισταμένων εταιριών και την ακίνητη περιουσία, ενώ είναι ελάχιστες αυτές που οδηγούνται σε πραγματικές επενδύσεις (=ίδρυση νέων παραγωγικών επιχειρήσεων, μηχανήματα, τεχνολογικός εξοπλισμός κλπ.).

Εν προκειμένω, όταν μία χώρα είναι μη ανταγωνιστική διεθνώς, οπότε έχει λιγότερες εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (=τουρισμός κυρίως) από εξαγωγές, τότε «παράγει» έλλειμμα (=ζημία) στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών της – το οποίο στην Ελλάδα ανήλθε στα 14 δις € ή στο 6,4% περίπου του πληθωριστικού της ΑΕΠ το 2023 (περί τα 20 δις € το 2022).

Το έλλειμμα τώρα αυτό καλύπτεται με τους εξής τρόπους: (α) με χρέος, δηλαδή με δάνεια από το εξωτερικό που κοστίζουν τόκους (β) με άμεσες ξένες επενδύσεις που έχουν χαρακτήρα ιδίων κεφαλαίων, παρά χρηματοδότησης χρέους και (γ) με συνδυασμό των δύο.

Τα σοβαρά κράτη προτιμούν συχνά τα δάνεια - παρά το ότι τους κοστίζουν τόκους. Γιατί; Επειδή οι επενδύσεις ξένων κεφαλαίων συνεπάγονται την παραχώρηση, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, του ελέγχου φυσικών πόρων, δημοσίων εταιριών, ενεργειακών δικτύων, ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων και επιχειρήσεων.

Το γεγονός αυτό στερεί στα κράτη την οικονομική τους ανεξαρτησία, καθώς επίσης μελλοντικά έσοδα, όπως από τα μερίσματα, από τις φοροαπαλλαγές μέσω τριγωνικών συναλλαγών κλπ. - κάτι που ήδη συμβαίνει στη χώρα μας, με την αυξημένη πια εκροή χρημάτων στο εξωτερικό. Επί πλέον, οι ξένες αυτές εταιρίες εκμεταλλεύονται τα δικά μας ευρωπαϊκά πακέτα για τις επενδύσεις τους – όπως τα ΕΣΠΑ ή το ΤΑΑ.

Παράδειγμα στην Ελλάδα η εξαγορά του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας το 2022, έναντι 1,32 δις €, που αύξησε ανάλογα τις ξένες επενδύσεις – με μία εγγυημένη δυστυχώς κερδοφορία, λόγω της οποίας οι τοποθέτηση των 1,32 δις € μοιάζει στην ουσία με ομόλογο σταθερής απόδοσης που θα πληρώνουμε όλοι εμείς οι καταναλωτές ρεύματος.

Άλλο παράδειγμα η παραχώρηση των 14 αεροδρομίων μας το 2017 στη Fraport, μόνο των κερδοφόρων, έναντι 1,2 δις € για 40 χρόνια - όταν το αντίστοιχο σε επιβατική κίνηση αεροδρόμιο της Αττάλεια στην Τουρκία παραχωρήθηκε έναντι 7,2 δις € για 25 χρόνια. Δεν πρόκειται εδώ για καθαρό ξεπούλημα; Με δικά μας ΕΣΠΑ δεν ανακαίνισε η Fraport τα αεροδρόμια;

Όσον αφορά τη δήθεν «εισαγωγή» Know How, δεν συμβαίνει σχεδόν ποτέ – αφού δεν συνδέουμε δυστυχώς το ξεπούλημα, με τέτοιου είδους προϋποθέσεις, ούτε καν με νέες θέσεις εργασίας.

Το βασικό πρόβλημα είναι βέβαια πώς θα επιβιώνουμε, όταν θα έχουμε ξεπουλήσει τα πάντα βαφτίζοντας τα επενδύσεις - πόσο μάλλον όταν παρ' όλα αυτά τα χρέη μας, δημόσια και ιδιωτικά, συνεχίζουν να αυξάνονται, χωρίς να υπολογίζουμε τα τεράστια κρυφά χρέη.

Ποια είναι αυτά;  Τα 25 δις παγωμένοι τόκοι του EFSF που θα εμφανιστούν το 2033, οι κρατικές εγγυήσεις, τα μελλοντικά ελλείμματα του ασφαλιστικού μας συστήματος, όπου πλέον λόγω δημογραφικού αντιστοιχούν μόλις 1,7 εργαζόμενοι σε έναν συνταξιούχο από 4:1 στο παρελθόν, τα λεηλατημένα ταμεία κοκ.

                                                                    Σε εκατ.ευρώ
[----->]


Νέος ξεριζωμός

 

Μέρες γιορταστικές, ανοιξιάτικες, πασχαλινές, δεν γυρεύουμε μακάβριες εικόνες και περιγραφές. Όμως η φρίκη έρχεται και μας χτυπά την πόρτα.

Δεν το λέει το Αλ Τζαζίρα ή κάποια γνωστή φιλοπαλαιστινιακή πηγή. Το λέει το έγκριτο BBC σε ένα χθεσινό του ρεπορτάζ για τα παιδιά που ζουν ανάμεσα σε σκυλιά και πεθαμένους στη Ράφα. Παιδιά με ονοματεπώνυμο. Και τα σκυλιά δεν είναι γλυκά ζωάκια συντροφιάς αλλά πεινασμένα αδέσποτα της περιοχής στα οποία προστέθηκαν και άλλα, πρώην οικόσιτα που οι ιδιοκτήτες τους πέθαναν στη διάρκεια του πολέμου.

Μια μητέρα, η Ρεχάμπ Αμπού Ντάκα, και τα επτά παιδιά της ζουν σε μια σκηνή πλάι σε ένα πρόχειρο νεκροταφείο. «Τα παιδιά αυτά, που κάποτε είχαν ένα σπίτι, πήγαιναν σχολείο, ζούσαν στον γνώριμο ρυθμό της οικογένειας και της κοινότητάς τους», τώρα ακούν όλη τη νύχτα τα σκυλιά να ουρλιάζουν καθώς ξεθάβουν πτώματα, σε απόσταση λίγων μέτρων από τη σκηνή τους. Τα παιδιά φοβούνται τόσο πολύ που γαντζώνονται πάνω στη μητέρα τους «σαν κουταβάκια».

Δεκάδες σκυλιά που δεν έχουν τι να φάνε όπως και οι άνθρωποι εκεί συνήθως δεν έχουν τι να φάνε. Τα σκυλιά έρχονται κατά δεκάδες, σκάβουν τους ρηχούς τάφους όπου οι συγγενείς των νεκρών (εφόσον υπάρχουν επιζώντες συγγενείς) έχουν θάψει τους δικούς τους μέχρι να μπορέσουν να τους μεταφέρουν στα μέρη τους. «Σήμερα το πρωί τα παιδιά είδαν ένα ανθρώπινο πόδι πλάι σε ένα φράχτη», λέει η Ρεχάμπ. Ένα από τα παιδιά της, που πήγαινε τρίτη δημοτικού, ζωγράφισε έναν τάφο και στο κέντρο του πρόσθεσε έναν πεθαμένο. Και όχι «επτά νομά σ’ ένα δωμά» αλλά οχτώ νομά πλάι στους νεκρούς και στα σκυλιά.

Η βαριά μυρωδιά της αποσύνθεσης πανταχού παρούσα. Είναι η τρίτη φορά που η οικογένεια της Ρεχάμπ ξεριζώνεται και πιθανόν να ακολουθήσει και τέταρτη εφόσον ο ισραηλινός στρατός εισβάλει στη Ράφα.

Όταν έχοντας δει και μάθει τόσα πολλά, πώς να καθίσεις στον καναπέ και να δεις στην τηλεόραση ένα θρίλερ με φαντάσματα, στοιχειωμένα σπίτια, αρχαία ινδιάνικα νεκροταφεία θαμμένα κάτω από την κατοικία μιας όμορφης αμερικανικής οικογένειας; Η πραγματικότητα ξεπερνά και την πιο φαντασμαγορική -και ευτελή- χολιγουντιανή φαντασία.

(Στη φωτογραφία η Ρεχάμπ με το πρόσωπο μισοσκεπασμένο για να προστατευθεί, όσο γίνεται, από τη μυρωδιά.)


[----->]


Πρόσωπα

 

''Μάνο, πώς θα σου φαινότανε

να βάλουμε τη Σωτηρία Μπέλλου

να τραγουδήσει τον ''Επιτάφιο''

του Μίκη Θεοδωράκη;''

λέει ο Δημήτρης Λέκκας.

Είναι αργά το βράδυ, Άνοιξη

του 1979, στο ''Μαγεμένο Αυλό''.

Ο Χατζιδάκις ετοιμάζει

το πρόγραμμα του Τρίτου

για τη Μεγάλη Εβδομάδα.

Είμαι εδώ μαζί με τον Λέκκα

και τη Ρηνιώ Παπανικόλα,

τη μυθική φωνή του ραδιοφώνου,

για να του προτείνουμε αυτή την ιδέα.

Εγώ θα το σκηνοθετήσω, ο Λέκκας

θα έχει τη μουσική επιμέλεια,

η Ρηνιώ,

που είναι φίλη της Μπέλλου,

θα απαγγείλει.

''Αριστούργημα!'' λέει ο Χατζιδάκις.

Παραγγέλνει διάφορες πάστες

για τον καθένα μας,

και με το κουταλάκι του εσπρέσο

μάς κλέβει από ένα κομμάτι,

δήθεν για να δει πώς είναι.

Η Μπέλλου

τραγουδούσε εκείνη την εποχή

στο Χάραμα, μαζί με τον Τσιτσάνη.

Μπαίνουμε στο μαγαζί,

είναι και οι δύο στην πίστα,

ο Τσιτσάνης λιτός,

ασκητικός, ανέκφραστος,

παίζει μπουζούκι και τραγουδάει

με την ιδιότυπη φωνή του,

τα αθάνατα αριστουργήματά του.

Δίπλα του η Σωτηρία,

με πουλόβερ και παντελόνι,

μαύρα αντρικά παπούτσια,

μαλλιά κοντοκουρεμένα

και σκούρα μυωπικά γυαλιά.

Όταν τραγουδάει,

στο στόμα λαμπυρίζουν

δυο - τρία χρυσά δόντια.

Το πρόγραμμα στο Χάραμα

τελείωσε χαράματα.

Άκουσα

αυτή τη συγκλονιστική φωνή

να τραγουδάει με σπαραγμό,

είδα κόσμο

να χορεύει σεμνά και ταπεινά,

ένιωσα

τη χαρμολύπη να με κυριεύει,

έζησα

ένα διαφορετικό είδος διασκέδασης.

Ήταν σαν παράσταση αρχαίας

τραγωδίας, σαν θεία λειτουργία.

Περάσαμε πρώτα από τον Τστσάνη,

έσκυψα και του φίλησα το χέρι,

το τράβηξε ντροπαλά,

''Δεσπότης είμαι;''

είπε και χαμογέλασε.

Πήγαμε μετά

στο καμαρίνι της Μπέλλου και της

εξηγήσαμε το λόγο της επίσκεψης.

''Αφού είστε φίλοι της Ρηνιώς,

θα το κάνω.

Να έρθετε όμως στο σπίτι,

να συζητήσουμε με την ησυχία μας.''

''Πού είναι το σπίτι;''

''Στα Σπάτα.''

''Πώς θα το βρούμε;''

''Όποιον και να ρωτήσετε πού είναι

το παλατάκι της Μπέλλου, θα σας πει.

Ελάτε τη Δευτέρα που έχω ρεπό.''

Δευτέρα μεσημέρι,

φτάνουμε στα Σπάτα.

''Πού είναι

το παλατάκι της Μπέλλου;''

Μας δείχνουν ένα νεόκτιστο διώροφο

με κάτι κολώνες στην είσοδο

(εξ ου και παλατάκι)

και με ένα μεγάλο αγρόκτημα

στο πίσω μέρος.

Χτυπάμε, ξαναχτυπάμε, εμφανίζεται

ένας σκύλος, εμφανίζεται μια γάτα,

η Μπέλλου πουθενά.

''Σωτηρία! Σωτηρία!!''

φωνάζουμε και οι τρεις

και χτυπάμε τα κουδούνια.

Με τα πολλά, εμφανίζεται στην

πόρτα, έρχεται και μας ανοίγει.

''Δε σας είδα καλά, κι επειδή

χρωστάω κάτι λεφτά, κρύβομαι''

δικαιολογείται.

Η Σωτηρία

παίζει μανιωδώς χαρτιά, έχει

χάσει περιουσίες, είναι το πάθος της.

''Ευτυχώς

που γνώρισα την Τασούλα και έρχεται

κάθε βράδυ, παίρνει το μεροκάματο

και το βάζει στην τράπεζα.

Έτσι χτίσαμε το παλατάκι''

λέει υπερήφανη.

Μας οδηγεί στο πίσω μέρος,

σε μια μεγάλη αυλή.

Δίπλα υπάρχει ένα μποστάνι

με δέντρα και κηπευτικά.

Καθόμαστε, έρχεται η Τασούλα.

Φοράει φόρμα και γαλότσες.

''Εδώ ό,τι τρώτε

είναι από τον κήπο μας.

Δεν τρώμε εμείς τα ραντισμένα!''

λέει και βγάζει μεζέδες και ούζο.

Η Σωτηρία και η Ρηνιώ καπνίζουν

μανιωδώς και μιλάνε για τα παλιά.

''Πες την ιστορία με τον άντρα σου

να ακούσουν τα παιδιά!''

παροτρύνει τη Μπέλλου η Ρηνιώ.

''Τι να πω ρε Ρηνιώ!

Με έδερνε ο μεθύστακας!

Ήμουν δεκαοχτώ χρονών κορίτσι

και με έδερνε.

Γύρναγε μεθυσμένος

και ξέσπαγε πάνω μου.

Μια, δυο, τρεις,

στο τέλος δεν άντεξα

και του έριξα βιτριόλι στη μούρη!

Με καταδίκασαν τρία χρόνια φυλάκιση,

έμεινα μέσα τέσσερις μήνες,

μετά αποφυλακίστηκα,

γύρισα στο χωριό μου, στην Εύβοια.

Δεν άντεξα,

τσακώθηκα με τον πατέρα μου,

σηκώθηκα κι έφυγα.

Ήρθα στην Αθήνα

28 Οκτωβρίου 1940,

την ημέρα που κηρύχτηκε

ο ελληνοιταλικός πόλεμος.

Μετά ήρθε η Κατοχή, με έπιασαν,

και με έβαλαν πάλι στη φυλακή

επειδή ήμουν στο Ε.Α.Μ.

Βασανιστήρια, ξύλο, πείνα,

μέχρι το 1948, που γνώρισα

τον Τσιτσάνη και με πήρε μαζί του.''

Παρατηρώ,

πως ενώ αφηγείται την ιστορία της,

ρίχνει κάτω ψίχουλα από ψωμί.

Μέσα σε λίγα λεπτά μαζεύονται

καμιά δεκαριά περιστέρια

και αρχίζουν να τσιμπολογούν.

''Βρωμοπούλια!'', σχολιάζει.

''Όλη τη μέρα γουργουρίζουν,

κουτσουλάνε, ζευγαρώνουν,

και μετά τρώνε τα παιδιά τους!

Και ύστερα σου λέει ότι είναι

το σύμβολο της ειρήνης!''

και όπως μιλάει,

με μια αστραπιαία κίνηση,

αρπάζει ένα περιστέρι, του στρίβει

το λαιμό, του κόβει το κεφάλι,

και αρχίζει να το ξεπουπουλιάζει

μπροστά στα μάτια μας!

''Μείνετε,

θα φάμε πιτσούνι σαλμί με ρύζι''

μας λέει,

κι ενώ εμείς έχουμε φρικάρει,

αυτή σα να μην τρέχει τίποτα,

δίνει το ξεπουπουλιασμένο

περιστέρι στην Τασούλα.

Η Τασούλα

έχει βρει ένα παλιό πικάπ,

ο Λέκκας βάζει τον Επιτάφιο,

το πικάπ κλαίει,

''χάλια το λέει ο Μπιθικώτσης'',

σχολιάζει η Μπέλλου.

Της εξηγούμε ότι το πικάπ χάνει

στροφές, δε φαίνεται να πείθεται.

Ακούμε το δίσκο, κάνουμε σχόλια,

κάποια στιγμή τελειώνει,

πέφτει σιωπή.

Κρεμόμαστε κυριολεκτικά

από τα χείλη της.

''Ωραίο'', λέει

και σβήνει το χιλιοστό τσιγάρο της.

''Ωραίο, αλλά δε θα το πω.

Δεν έχει στρογγυλά λόγια.''

''Τι σημαίνει στρογγυλά λόγια;''

τη ρωτάω.

''Να είναι μικρότεροι οι στίχοι

και να έχουν ομοιοκαταληξίες

για να τους θυμάμαι.

Αυτό είναι ολόκληρο κατεβατό.

Πού να το θυμηθώ;''

''Μα θα τα έχεις γραμμένα τα λόγια,

όταν θα το ηχογραφήσουμε,

μπροστά σου'' της λέει ο Λέκκας.

''Κι αν μου ζητήσουνε στο μαγαζί

να τους το πω;

Πώς θα το λέω; Θα βγάζω το χαρτί

και θα τους το διαβάζω;

Όχι παιδιά. Μην επιμένετε.

Δε θα το τραγουδήσω!''

''Μα θα σου ζητάνε να τους πεις

τον Επιτάφιο στο μαγαζί;''

τη ρωτάει η Ρηνιώ.

''Γιατί; Μια χαρά ζεμπεκιά

είναι το πρώτο τραγούδι''

λέει και αρχίζει να τραγουδάει.

''Γιέ μου,

σπλάχνο των σπλάχνων μου,

καρδούλα της καρδιάς μου...''

με ένα τέτοιο πόνο και σπαραγμό

που μένουμε αγάλματα.

Πάνω που έχουμε ανατριχιάσει

και την ακούμε συγκλονισμένοι,

ξαφνικά σταματάει,

γυρίζει προς την κουζίνα και φωνάζει:

''Μωρή Τασούλα,

τι έγινε εκείνο το πιτσούνι;''

Όχι, δε φάγαμε το άτυχο περιστέρι

που πριν λίγη ώρα περπατούσε

αμέριμνο ανάμεσά μας.

Σα να είχαμε

συνεννοηθεί και οι τρεις.

''Εμείς νηστεύουμε!''

είπαμε με μια φωνή.

''Άντε ρε φάτε, δεν έχουν σημασία

τα εισερχόμενα αλλά τα εξερχόμενα,

το είπε και ο Χριστός''

προσπάθησε να μας πείσει

αλλά εμείς ανένδοτοι.

Φάγαμε το νοστιμότατο ρύζι,

τη σαλάτα από το αγρόκτημα,

και ύστερα ντίρλα από τα ούζα

(που δεν τα νηστέψαμε καθόλου),

παρακαλέσαμε τη Σωτηρία

να μας τραγουδήσει

το ''Δυο πόρτες έχει η ζωή''.

Και δακρύσαμε

εκείνη τη Σαρακοστή του 1979

για την παλιοζωή,

που έχει δύο πόρτες,

μπαίνεις από τη μια,

σεργιανάς ένα πρωινό,

κι ώσπου να έρθει το δειλινό

από την άλλη βγαίνεις.

Γιώργος Θ. Παυριανός

..........................................................

Απόσπασμα από το βιβλίο:

Ζωντανός στο Ζόναρς