ΥΠΌΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΙΑΤΙΚΌ ΤΡΟΠΟ ΣΚΕΨΗΣ

 

Αν υποθέσουμε ότι ο στρατηγικός στόχος των Αμερικανών απέναντι στην Κίνα, δεν είναι η απομόνωσή της, να της δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα, να προκαλέσουν τριβές στην πορεία της οικονομικής της ανάπτυξης, άρα της ισχύος και της εσωτερικής της σταθερότητας, πώς πρέπει να αξιολογήσουμε το ταξίδι της Πελόζι;

Ενα πρώτο πρόβλημα με τα άρθρα και τα σχόλια που διαβάζω ως προς αυτό, είναι ότι γράφονται με τη  νοοτροπία των δυτικών και απευθύνονται σε δυτικό κοινό. Αλλά το παιχνίδι είναι καθαρά ανατολίτικο. Δεν είναι μόνο η Κίνα Ανατολή, αλλά και το σύστημα στο οποίο εγγράφεται η Κίνα είναι Ανατολικό. Είναι αυτό το σύστημα, το ασιατικό σύστημα, που τροφοδοτεί την κινεζική ανάπτυξη και εξαρτάται εξίσου από αυτήν. 

Ενα δεύτερο, είναι το είδος της εικόνας του κόσμου που έχει ο αναλυτής. Οι γεωπολιτικοί είναι τώρα πολύ της μόδας μετά από μια μακρά κυριαρχία των οικονομολόγων. Δυστυχώς, όμως, όπως οι οικονομολόγοι κάνουν μονομερείς αναλύσεις που αγνοούν τη γεωπολιτική γραμματική, έτσι και οι γεωπολιτικοί υποφέρουν από προκαταλήψεις ως προς τα οικονομικά γεγονότα. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, καθώς στην πραγματικότητα, και στις πολιτικές νοοτροπίες των πρωταγωνιστών (των επικεφαλής των διαφόρων κυβερνήσεων της περιοχής) τέτοιος διαχωρισμός δεν υπάρχει, και η πραγματικότητα που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι μία.

Το τρίτο πρόβλημα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι η ένταξη των δυτικών παρατηρητών σε συστήματα κρίσης που εμπλέκονται στο θέμα. Μπορεί να είναι ατλαντιστές και έτσι να απαγγέλλουν μια σειρά από εντελώς ανιστόρητες έννοιες και κρίσεις, όπως έτυχε να διαβάσω σήμερα το πρωί σε ένα άρθρο της Marta Dassù, ή να ανήκουν στο αντίθετο άκρο του φάσματος και να παραθέτουν φλογερά άρθρα των Global Times. Όπως αυτοί για παράδειγμα, που, σε πείσμα της πανάρχαιας νοοτροπίας της κινεζικής ασύμμετρης σύγκρουσης, φαντάστηκαν κινεζικά μαχητικά να καταρρίπτουν το αεροπλάνο της Πελόζι σε καθαρό στυλ Top Gun, δηλαδή Χόλιγουντ.

Δεν θέλω να δείξω κάτι που δεν είμαι, δεν είμαι ειδικός σε θέματα  Ασίας, δεν είμαι ειδικός σε τίποτα, είμαι ένας επιστήμονας που ασχολείται με την πολυπλοκότητα, επομένως με πολλά πράγματα. Ωστόσο, θα προσπαθήσω να κάνω μια ανάλυση με βάση τα λίγα που γνωρίζω, προσπαθώντας να αποφύγω τις τρεις προαναφερθείσες προκαταλήψεις.

1. Το 50% περίπου των εισαγωγών της Κίνας προέρχεται από την Ασία και λίγο λιγότερο, το 46%, οι εξαγωγές. Μπορούμε να πούμε ότι η οικονομική και εμπορική δύναμη της Κίνας είναι ουσιαστικά ασιατική και ότι στην Ασία δίνει (δηλαδή εισάγει) περισσότερα από όσα παίρνει (εξάγει). Η Κίνα είναι η πρώτη χώρα και στα δύο, για κάθε μία από τις λίγο περισσότερο από 50 ασιατικές χώρες και όταν δεν είναι η πρώτη είναι η δεύτερη ή σε σπάνιες περιπτώσεις η τρίτη.

Μπορούμε να πούμε ότι από συστημικής πλευράς, για το ασιατικό σύστημα, για το ασιατικό κοινό καλό, δηλαδή το κοινό συμφέρον όλων των ασιατικών κρατών, η Κίνα λειτουργεί ως η ατμομηχανή, η συστημική καρδιά, η κεντρική αντλία της κυκλοφορίας του πλούτου. Πράγμα που σημαίνει ότι τα όποια προβλήματα κίνησης της κινεζικής ατμομηχανής θα τα πληρώσει ολόκληρο το ασιατικό τρένο. Πρέπει επίσης να θυμόμαστε τα πολλαπλά φόρουμ και τις συμφωνίες που συνδέουν τις ασιατικές χώρες με την Κίνα, RCEP, AIIB, SCO κ.λπ.

2. Από την άλλη, η Κίνα είναι ένας δημογραφικός και δυναμικός γίγαντας στην ασιατική γειτονιά. Με μικρή τάση προς τον ιμπεριαλισμό στη γειτονιά της, ιστορικά, τουλάχιστον τους τελευταίους αιώνες, αν είσαι ένα ασιατικό κράτος, ιδίως ένα γειτονικό της κράτος, είναι λογικό να ανησυχείς κάπως. Τα διάφορα ζητήματα των θαλάσσιων συνόρων, των στενών, της κινεζικής διασποράς, της μεγάλης πρόσφατης κινεζικής τεχνοστρατιωτικής ανάπτυξης, αν και δεν είναι πάντα άμεσα απειλητικά, σίγουρα δεν είναι καθησυχαστικά. Θα πρέπει επίσης να θυμόμαστε, ωστόσο, ότι η Κίνα δεν έχει παράδοση στη χειραγώγηση των κυβερνήσεων άλλων λαών- δεν έχει στο ενεργητικό της την πολιτική χρηματοδότησης πολιτικών, τις δεξαμενές σκέψης, τα λόμπι, την επιρροή στον Τύπο και πολλά άλλα που χαρακτηρίζουν την υβριδική αυτοκρατορία των ΗΠΑ.

3. Έτσι, έχουμε δύο δυναμικές, η μία που αποβλέπει στην οικοδόμηση στενών σχέσεων με την Κίνα, και η άλλη που κρατά ισορροπίες, αυτό που στις Διεθνείς Σχέσεις ονομάζεται κλασική «πράξη εξισορρόπησης». Ο φυσικός υποψήφιος για μια πολιτική εξισορρόπησης έναντι της Κίνας είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ο πιο χαρακτηριστικός παίχτης που αποτελεί παράδειγμα της τάσης εξισσορόπησης είναι η Ινδία. Στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης( SCO), στην Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων στις Υποδομές (AIIB) και ιδιαίτερα στους BRICS είναι με την Κίνα, ενώ φλερτάρει στρατιωτικά και τεχνολογικά με την Αμερική (και στην πραγματικότητα και με τη Ρωσία όσον αφορά την ενέργεια και τους εξοπλισμούς).

4. Από τα πολλά πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες των Αμερικανών λείπουν κάποιες τυπικά ασιατικές ιδιότητες: η υπομονή,η μακροπρόθεσμη στρατηγική,η διπλωματία, η τέχνη της σύγκρουσης-συνεργασίας, η έμμεσες, πλάγιες και διαγώνιες μορφές αλληλεπίδρασης. Oi Global Times επικαλούνται έναν αριθμό διπλωματών του ASEAN και άλλων που έμειναν άναυδοι από την αμερικανική απόφαση για το ταξίδι της Πελόζι. Οι Global Times  δεν αναφέρουν ονόματα και πάνω απ' όλα -συνήθως- κάνουν προπαγάνδα- ωστόσο, απ' όσο μπορώ να γνωρίζω για την νοοτροπία των Ασιατών, οι πληροφορίες φαίνονται πολύ αξιόπιστες.

Επειδή επιβεβαιώνονται πλαγίως και από το γεγονός ότι ο Κορεάτης πρωθυπουργός προσποιήθηκε ότι βρισκόταν σε διακοπές (στο σπίτι του στη Σεούλ, όπως φαίνεται) για να μην χρειαστεί να συναντήσει την Πελόζι ,δεδομένου ότι μια συνάντηση μεταξύ Νοτιοκορεατών και Αμερικανών δεν είναι καθόλου σκανδαλώδης ακόμη και στα μάτια του Πεκίνου. Επίσης, τις τελευταίες ημέρες, ορισμένες ασιατικές πηγές υποστήριζαν ότι η ίδια η Ταϊπέι είχε παρακαλέσει την Πελόζι να αναβάλει την επίσκεψή της, αλλά μάταια..

5. Η Ταϊπέι εξαρτάται κατά 28% από το Πεκίνο ως προς τις εξαγωγές της και κατά 24% για τις εισαγωγές της, με τη ΛΔΚ να είναι φυσικά μακράν ο πρώτος εταίρος της. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αντίδραση της Κίνας, πέρα από τον παραδοσιακό θεαματικό πόλεμο πυροτεχνημάτων στην περιοχή, έδειξε πόσο εύκολα θα μπορούσε να επιβάλλει ναυτικό αποκλεισμό στην Ταϊπέι.

 Ένας ναυτικός αποκλεισμός θα ήταν μεγάλο πρόβλημα για τις ΗΠΑ. Η Ταϊβάν δεν είναι κράτος αναγνωρισμένο από τα Ηνωμένα Έθνη και τη διεθνή κοινότητα, και αν η Κίνα προχωρούσε αύριο σε έναν σοβαρό ναυτικό αποκλεισμό, αν οι Αμερικανοί πήγαιναν να τoν σπάσουν, θα ήταν επισήμως ένοχοι. Ο ναυτικός αποκλεισμός συν τον οικονομικό αποκλεισμό θα έπνιγε την Ταϊβάν μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα.

Αλλά ήδη από το μπλοκάρισμα των εξαγωγών που κάνουν οι Κινέζοι (π.χ. την άμμο που οι δημοσιογράφοι των δικών μας μμε θεωρούν απαραίτητη στον κατασκευαστικό τομέα και δεν γνωρίζουν ότι είναι πυρίτιο αν και όχι τόσο καθαρό) ως τιμωρία για την συνάντηση, φαίνεται πως ο στόχος των Κινέζων είναι να στρέψουν την οικονομική εξουσία της Ταϊβάν (που είναι αυτή που κυριαρχεί στο νησί) ενάντια στην πολιτική εξουσία που κάθε άλλο παρά μονολιθική είναι.

Πρέπει επίσης να επισημάνω ότι όλη αυτή η ενθουσιώδης παράνοια των αμερικανόφιλων δυτικών μέσων ενημέρωσης από τη δεύτερη ημέρα του πολέμου στην Ουκρανία, ότι η Κίνα πρόκειται να εισβάλει στην Ταϊβάν είναι ανυπόστατη.

Η Ταϊβάν θα πρέπει να επανενταχθεί στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εντός είκοσι επτά ετών (2049) οπότε η Κίνα δεν έχει κανένα λόγο να το επισπεύσει. Και ίσως επειδή οι Κινέζοι της ηπειρωτικής χώρας είναι πιθανό να θέλουν να πείσουν τους νησιώτες ή ένα μεγάλο μέρος τους για το αναπόφευκτο του γεγονότος πριν προβούν σε πιο αποφασιστικές κινήσεις. Τόσο επειδή η διακυβέρνηση μιας εχθρικής επικράτειας αποτελεί πρόβλημα, όσο και επειδή θα έδειχνε ένα υπερβολικά επιθετικό πρόσωπο απέναντι στους Ασιάτες γείτονες-εταίρους της.

Ετσι, η επιχείρηση δεν είναι καθόλου εύκολη, οι Κινέζοι δεν θεωρούν τους εαυτούς τους ως πρωταθλητές της ήπιας ισχύος, οι Ταϊβανέζοι θα προτιμούσαν να παραμείνουν αυτόνομοι, οι Αμερικανοί, οι Βρετανοί και όλη η δυτική συνομοταξία θα κάνουν τα πάντα για να δημιουργήσουν προβλήματα. Ωστόσο, η γεωγραφία, η ανθρωπολογία και η οικονομία, καθώς και η καλή χρήση του χρόνου, συνηγορούν υπέρ της Κίνας.

Τούτες τις μέρες είναι απαραίτητο να καταλάβουμε και για να καταλάβουμε είναι πραγματικά πολλά αυτά που πρέπει να μελετήσουμε. Ας μελετάμε περισσότερο και ας κρίνουμε λιγότερο, το άγχος είναι ο εχθρός της καλής προσαρμογής στην περίπλοκη εποχή μας. Θα είχατε την αποκαρδιωτική εμπειρία να δείτε σε κάποια ξένη ταινία το πώς αντιμετωπίζουν το ότι είμαστε Ιταλοί με κλισέ, προβάλλοντας πάνω μας τα φτωχά και ηλίθια νοητικά τους σχήματα.

Ας μην κάνουμε το ίδιο, με τους Ασιάτες,αυτός δεν είναι ένας καλός τρόπος να κατανοήσουμε το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού. Αν δεν γνωρίζουμε ορισμένα πράγματα, μπορούμε να σιωπούμε, έτσι δεν είναι;

[Το βιβλίο που αναφέρω είναι φανταστικό, το συνιστώ ανεπιφύλακτα, από τον μεγαλύτερο ειδικό στην κινεζική νοοτροπία που έχουμε εδώ στην Ευρώπη, έναν Δάσκαλο, μια πραγματικά σπάνια προσωπικότητα σε αυτούς τους βιαστικούς και επιφανειακούς καιρούς].

[--->]

Πού οφείλεται το οικονομικό πλεονέκτημα και ποιος φαίνεται να το κερδίζει

του Νίκου Προγούλη

Το 2003, στη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ, η τότε υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις δήλωνε ότι το Ιράκ διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής και ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν ψεύδεται όταν υποστηρίζει το αντίθετο. Ο πόλεμος εκείνος είχε ένα άμεσο κόστος, που το υπουργείο Εθνικής Άμυνας των ΗΠΑ αρχικά το εκτίμησε στα 757,8 δισ. δολάρια, αλλά μαζί με διάφορα παράπλευρα κόστη, το νούμερο αυτό άνετα ξεπερνάει τα 1,1 τρισ. δολάρια. Δεδομένου ότι το Ιράκ δεν είχε όπλα μαζικής καταστροφής και αυτό προφανώς το ήξεραν όλοι εκ των προτέρων, ήταν ο πόλεμος εκείνος μια «κακή επένδυση» για τις ΗΠΑ; Προφανώς όχι, καθώς την ίδια εκείνη περίοδο η Κοντολίζα Ράις δήλωνε ότι τα «μακρο-οικονομικά πλεονεκτήματα» των αμερικανικών εταιρειών οφείλονται στην ισχύ του αμερικανικού στρατού.

Όμως, μια στιγμή! Τι είδους «πλεονεκτήματα» είναι αυτά που δεν διδάσκονται σε καμία οικονομική σχολή; Αντίθετα, εκεί λένε ότι η τεχνολογία, οι καινοτομίες, η χρηματοδότηση, το χαμηλό εργατικό κόστος, ο τόπος εγκατάστασης, οι υποδομές, κ.λπ., κ.λπ., αποφασίζουν το ποιος έχει το οικονομικό πλεονέκτημα κι επομένως θα επικρατήσει στην αγορά πετώντας έξω τους ανταγωνιστές του.

Με τα όπλα του αντίπαλου

του MIKE WHITNEY

«Η Ουάσιγκτον δεν επιδιώκει  την ειρήνη ή τον πόλεμο. Επιδιώκει την κυριαρχία. Αν μπορεί να επιτύχει την κυριαρχία ειρηνικά – έχει  καλώς. Αν δεν μπορεί, θα χρησιμοποιήσει  τον πόλεμο. Είναι τόσο απλό».

  — William Blum, Συνέντευξη στη   Russia Today

       «Οι ΗΠΑ περικυκλώνουν με φρενήρεις ρυθμούς την Κίνα με στρατιωτικά μέσα, αεροσκάφη τελευταίας τεχνολογίας, ναυτικούς  στόλους και πλήθος στρατιωτικών βάσεων από την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και τις Φιλιππίνες διαμέσου  πολλών γειτονικών μικρών  νησιών  του Ειρηνικού μέχρι τη νέα και μεγάλη  βάση της στην Αυστραλία .... Ο αμερικανικός στόλος, με αεροπλανοφόρα και πυρηνικά υποβρύχια περιπολεί έξω από τα χωρικά ύδατα της Κίνας. Πολεμικά αεροσκάφη, αεροσκάφη επιτήρησης, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και κατασκοπευτικοί  δορυφόροι  σκεπάζουν  τον ουρανό, δημιουργώντας ένα συμβολικό σκοτάδι μέρα-  μεσημέρι»

    - Jack A. Smith, "Παιχνίδια ηγεμονίας: ΗΠΑ εναντίον ΛΔΚ", CounterPunch

Η μεγάλη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή  Ασίας-Ειρηνικού, σηματοδοτεί μια θεμελιώδη αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Κίνας. Η Ουάσιγκτον δεν πιστεύει πλέον ότι η Κίνα μπορεί να ενσωματωθεί στο υπάρχον σύστημα υπό την αμερικανική ηγεσία. Πρόσφατες ενέργειες της Κίνας- ιδιαίτερα η ανακοίνωση ότι σχεδιάζει να προχωρήσει στην ίδρυση  της Ασιατικής Τράπεζας Επενδύσεων και Υποδομών (ΑΙΙΒ)  που θα ανταγωνίζεται   την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ έχει σημάνει συναγερμό στην αμερικανική πρωτεύουσα, όπου πίσω από τα παρασκήνια κομματάρχες (powerbrokers) και αυθεντίες δεξαμενών σκέψης συμφωνούν ότι μια πιο "δυναμική" πολιτική είναι απαραίτητη για να επιβραδύνει η κυριαρχία της Κίνας. Η τρέχουσα αντιπαράθεση στη Θάλασσα  της Νότιας Κίνας όπου οι ΗΠΑ απαίτησαν από την Κίνα να σταματήσει αμέσως όλες  τις μονομερείς αποσταθεροποιητικές ενέργειες, δείχνει  ότι η νέα πολιτική έχει ήδη ενεργοποιηθεί αυξάνοντας τις προοπτικές μιας ανάφλεξης  μεταξύ των δύο αντίπαλων πυρηνικών δυνάμεων.

Δεν υπάρχει λόγος  να αναφερθούμε λεπτομερώς στις  εδαφικές διεκδικήσεις της Κίνας στα Νησιά Spratly δεδομένου ότι κάθε λογικός άνθρωπος θα συμφωνήσει  ότι η Ουάσιγκτον ουδόλως  ενδιαφέρεται πραγματικά για λίγες σωρούς άμμου σε κοραλλιογενείς  υφάλους 10.000 μίλια από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα τεχνητά νησιά δεν αποτελούν απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ ή την ελεύθερη ναυσιπλοΐα. Η κυβέρνηση Ομπάμα απλώς χρησιμοποιεί τα νησιά Σπράτλι  ως πρόσχημα για να προκαλέσει, να εκφοβίσει και να παρενοχλήσει το Πεκίνο. Τα νησιά Σπράτλι είναι  μια δικαιολογία για κλιμάκωση, για την οικοδόμηση  μιας συμμαχίας κατά  της Κίνας, των συμμάχων  των ΗΠΑ στην περιοχή, για τη  δαιμονοποίηση  της Κίνας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τη λήψη μέτρων για την  ακύρωση του φιλόδοξου σχεδίου οικονομικής στρατηγικής της Κίνας  του Δρόμου  του Μεταξιού, και την περικύκλωση της Κίνας από τη Δύση με τα πολεμικά πλοία των ΗΠΑ που απειλούν την πρόσβαση της Κίνας σε κρίσιμες θαλάσσιες οδούς και σημεία ενεργειακού εφοδιασμού ζωτικής σημασίας. Απώτερος στόχος να πέσει η  Κίνα στα γόνατα  και να υποχρεωθεί να συμμορφωθεί με τις υπαγορεύσεις της Ουάσιγκτον. Αυτό επιδιώκει στην πραγματικότητα η Ουάσιγκτον.

Σε πρόσφατη ομιλία του στο φόρουμ Shangri La Dialogue για την ασφάλεια στη Σιγκαπούρη, ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Άστον Κάρτερ είπε ότι «δεν προβλέπεται καμιά  στρατιωτική λύση στη διένεξη  στη Νότια Σινική Θάλασσα ». Λίγα λεπτά αργότερα, και χωρίς ίχνος ειρωνείας,o  Κάρτερ άρχιζε να απαριθμεί  ένα μακρύ κατάλογο στρατιωτικών μέτρων  που το Πεντάγωνο σχεδιάζει να πάρει στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού για τη στήριξη της επιθετικής ικανότητας των ΗΠΑ. Ο κατάλογος περιλαμβάνει "υπερσύγχρονα  [πυρηνικά], υποβρύχια κλάσης  Βιρτζίνια,  αεροσκάφη P-8 Poseidon εντοπισμού υποβρυχίων  και πλοίων, του πολεμικού Ναυτικού, τα  υπερσύγχρονα  αντιτορπιλικά  stealth, Zumwalt και τα νέα AWACS, E-2D Hawkeye, αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου ". Το Πεντάγωνο πρόκειται επίσης να προσθέσει" νέα συστήματα μη επανδρωμένων σκαφών αέρος  και θαλάσσης, ένα νέου τύπου  βομβαρδιστικά μεγάλης εμβέλειας, ηλεκτρομαγνητικά πυροβόλα railgun, λέιζερ και νέα συστήματα για το διάστημα και τον κυβερνοχώρο, και μερικές  ακόμη εκπλήξεις ".

Για όσους δεν εμπιστεύονται  μια στρατιωτική λύση, ο  Κάρτερ προσθέτει κι άλλα θανατηφόρα όπλα  στο οπλοστάσιό του. Το ερώτημα είναι: Γιατί; Η Ουάσιγκτον προετοιμάζεται για πόλεμο;

Μπορεί και  όχι. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θέλουν πόλεμο με την Κίνα. Αυτό που θέλει η Ουάσιγκτον  είναι να είναι ο κυρίαρχος παίκτης στην πιο ελπιδοφόρα και ευημερούσα αγορά αυτού του αιώνα, την Ασία. Αλλά η ραγδαία ανάπτυξη της Κίνας βάζει  σε κίνδυνο τα σχέδια της Ουάσιγκτον και αυτός είναι ο λόγος που ο Ομπάμα  παρατάσσει  το βαρύ οπλισμό του. Ο συνασπισμός κατά της Κίνας, η Κίνα μένει εκτός των εμπορικών  συμφωνιών  (TPP) και η άνευ προηγουμένου στρατιωτική κλιμάκωση,  όλα αυτά γίνονται με στόχο τη διατήρηση του κυρίαρχου  ρόλου της Ουάσινγκτον, και δεν σημαίνουν  την έναρξη ενός πολέμου. Η αμερικανική κυβέρνηση πιστεύει ότι με την επίδειξη δύναμης και μόνο οι κινέζοι θα  αλλάξουν  συμπεριφορά. Πιστεύουν  ότι η Κίνα θα προτιμήσει να υποχωρήσει παρά  να αντιμετωπίσει την τρομερή στρατιωτική δύναμη της αμερικανικής αυτοκρατορίας. Αλλά θα εξελιχτούν έτσι τα πράγματα  ; Ιδού  ένα ακόμη απόσπασμα από την ομιλία του Κάρτερ στο Shangri  La:

    Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να προστατεύουν την ελεύθερη ναυσιπλοΐα  και τις από  αέρος  πτήσεις - αρχές που έχουν διασφαλίσει  την ασφάλεια και την ευημερία στην περιοχή αυτή εδώ και δεκαετίες. Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία: οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κινηθούν από αέρος και  θαλάσσης, και θα  λειτουργήσουν οπουδήποτε τους το  επιτρέπει το διεθνές δίκαιο, κάτι που κάνουν  οι αμερικανικές δυνάμεις σε όλο τον κόσμο.

 Η  Αμερική, με τους συμμάχους και εταίρους  της  στην περιφερειακή αρχιτεκτονική , δεν θα πάψει  να ασκεί αυτά τα δικαιώματα - τα δικαιώματα όλων των εθνών. Εξάλλου, το να μετατρέπεται  ένας ύφαλος  σε αεροδρόμιο δεν παρέχει το δικαίωμα της κυριαρχίας ή της άδειας περιορισμού  των  διεθνών  αεροπορικών  ή ακτοπλοϊκών  μεταφορών.

Τώρα θα πείτε και ποιος είναι αυτός ο Κάρτερ ; Η Κίνα δεν αποτελεί απειλή για την ελευθερία ναυσιπλοΐας και πτήσεων. Η πραγματική απειλή είναι η συμμετοχή της Κίνας στην   Ασιατική Τράπεζα  Επενδύσεων και Υποδομών των BRICS,με μετοχικό κεφάλαιο   100 δισεκατομμυρίων  δολαρίων που πρόκειται να  χρηματοδοτήσει  μερικά από τα «μεγαλύτερα έργα της σύγχρονης ιστορίας (συμπεριλαμβανομένης) της  κατασκευής νέων υποδομών της Ευρασίας από τη Μόσχα στο Βλαδιβοστόκ, στη Νότια Κίνα και την Ινδία».  Οι λεγόμενοι  BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) «αντιπροσωπεύουν  το 56% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής,  το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού ,ελέγχουν περίπου το 70% των παγκόσμιων αποθεμάτων συναλλάγματος και αναπτύσσονται ετησίως κατά μέσο όρο 4% -5%. "(Sputnik News).  Με άλλα λόγια, οι υποστηριζόμενοι από τις ΗΠΑ  θεσμοί κινδυνεύουν να χάσουν το φιλόδοξο  ρόλο τους ως «εγγυητή  της  παγκόσμιας οικονομίας», επειδή τα μεγαλύτερα έργα υποδομής στον κόσμο πρόκειται να τα χρηματοδοτηθεί από την  Κίνα και τους συμμάχους  της. Φυσικά, αυτό δεν το βλέπει με καλό μάτι  η Ουάσιγκτον όπου οι μεγαλόσχημοι της πολιτικής ανησυχούν ότι η επιρροή των ΗΠΑ θα κλονιστεί  βαθμιαία καθώς η παγκόσμια ηγεμονία θα μετατοπιστεί  αναπόφευκτα προς τα ανατολικά.

Η ηγεμονία των ΗΠΑ απειλείται επίσης από την κινεζο-κεντρική οικονομική πολιτική της Κίνας,όπως συνοψίζει ο συγγραφέας  Robert Berke σε άρθρο του στο Oil Price.com  με τίτλο " Ο νέος Δρόμο του Μεταξιού θα μπορούσε να αλλάξει την Παγκόσμια Οικονομία για πάντα". Ιδού ένα απόσπασμα από το άρθρο του:

  Η Κίνα κατασκευάζει το μεγαλύτερο οικονομικά αναπτυξιακό έργο του κόσμου που έχει γίνει ποτέ: Το νέο Δρόμο του Μεταξιού. Σκοπός του έργου είναι  κάτι όχι λιγότερο από μια επαναστατική αλλαγή στον οικονομικό χάρτη του κόσμου ... Το φιλόδοξο όραμα της είναι να αναστήσει τον αρχαίο Δρόμο του Μεταξιού ως ένα σύγχρονο διαμετακομιστικό, εμπορικό και οικονομικό  διάδρομο από τη Σαγκάη στο Βερολίνο. Ο «Δρόμος» θα διασχίζει την Κίνα, τη Μογγολία, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, την Πολωνία και τη Γερμανία, μια απόσταση πάνω από 8000 μίλια, δημιουργώντας μια οικονομική ζώνη μεγαλύτερη από το ένα τρίτο της περιφέρειας της γης.

    Το σχέδιο προβλέπει την κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας, δρόμους και λεωφόρους, μεταφοράς ενέργειας και δίκτυα διανομής, καθώς και δίκτυα οπτικών ινών. Οι πόλεις και τα λιμάνια κατά μήκος της διαδρομής θα έχουν ως στόχο την οικονομική ανάπτυξη.

    Ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο του σχεδίου είναι ο «Θαλάσσιος Δρόμος του Μεταξιού» (MSR) , το ίδιο φιλόδοξο όσο και το  χερσαίο κομμάτι του, που θα συνδέει την Κίνα με τον Περσικό Κόλπο και τη Μεσόγειο Θάλασσα μέσω της Κεντρικής Ασίας και τον Ινδικό Ωκεανό. Όταν ολοκληρωθεί, όπως και ο αρχαίος Δρόμος του Μεταξιού, θα συνδέει τρεις ηπείρους: την Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική. Η αλυσίδα των έργων υποδομής θα δημιουργήσει το μεγαλύτερο  παγκόσμιο οικονομικό διάδρομο, καλύπτοντας ένα πληθυσμό 4,4 δισεκατομμυρίων  με έσοδα 21 τρισεκατομμύρια δολάρια ...

    Για τον κόσμο, η απόφαση για το Δρόμο δεν είναι διόλου ασήμαντη. Το τεράστιο αυτό έργο μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα ανάκαμψη του εμπορίου, της βιομηχανίας, των καινοτομιών, της επιστημονικής σκέψης, των εφευρέσεων, και του πολιτισμού  που θα μπορούσε κάλλιστα να ανταγωνιστεί τον αρχικό Δρόμου του Μεταξιού. Γίνεται, επίσης, ολοένα  και πιο ξεκάθαρο μέρα με τη μέρα ότι οι γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις για το έργο θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα νέο ψυχρό πόλεμο μεταξύ Ανατολής και Δύσης για την κυριαρχία της  Ευρασίας. Το αποτέλεσμα δεν είναι καθόλου βέβαιο. («Ο νέος Δρόμος του Μεταξιού θα μπορούσε να αλλάξει την Παγκόσμια Οικονομία για πάντα", Robert Berke, Oil Price )

Η Κίνα είναι σε ευνοϊκότερη  θέση και επωφελείται από την αλματώδη ανάπτυξη της Ασίας. Έχει πληρώσει τις υποχρεώσεις της, έχει οικοδομήσει  τις υποδομές της και αναπτύξει  τη βιομηχανία της, και τώρα βρίσκεται στην κυρίαρχη θέση  πλήρως προετοιμασμένοι να επωφεληθούν από το γεγονός ότι «το μισό της ανθρωπότητας το 2050 θα ζει  στην Ασία» και ότι «περισσότερο από το μισό της  παγκόσμιας μεσαίας τάξης και την κατανάλωσή της  θα προέρχεται από αυτή την περιοχή». Οι αμερικανικές εταιρείες θα είναι ευπρόσδεκτες  να ανταγωνιστούν σε αυτές τις νέες αγορές, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν τόσο καλά όσο οι επιχειρήσεις που βρίσκονται στην Κίνα. (Αυτός είναι ο λόγος που το Πεντάγωνο κλήθηκε να παρέμβει από την ηγεσία του επιχειρηματικού κατεστημένου )

Το τέχνασμα της Ουάσιγκτον στο Σπράτλι θεωρείται προσπάθεια αντιστροφής των  εξελίξεων, εκτροχιασμού  της σημερινής πορείας της Κίνας που θα καταστίσουν τις  ΗΠΑ το περιφερειακό αφεντικό  που θα υπαγορεύει τους κανόνες και θα επιλέγει τους νικητές. Όπως δήλωσε ο υπουργός Άμυνας Κάρτερ σε παλαιότερη ομιλία του στο Ινστιτούτο Μακέιν στην Αριζόνα, «Σήμερα  υπάρχουν πάνω  από 525 εκατομμύρια καταναλωτές της μεσαίας τάξης στην Ασία, που  το 2030 θα γίνουν 32 δισεκατομμύρια». Οι αμερικανικές εταιρείες θέλουν τη μερίδα του λέοντος  αυτών των πελατών, για να μπορούν να πλασάρουν τα προϊόντα τους, τις τιμές των μετοχών τους και να ανεβάσουν τα τριμηνιαία κέρδη τους. Δουλειά του Κάρτερ είναι να τους βοηθήσει να πετύχουν αυτό το στόχο.

Μια άλλη απειλή για την αμερικανική παντοδυναμία  είναι η προαναφερόμενη Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών  (AIIB). Ο κίνδυνος από την  AIIB δεν είναι απλά ότι θα χρηματοδοτήσει πολλά από τα έργα υποδομής που θα απαιτηθούν για να ενταχθεί η Ευρώπη, η Ασία και η Αφρική σε μια γιγαντιαία ζώνη ελεύθερου εμπορίου, αλλά και ότι η Τράπεζα θα αντικαταστήσει τα υποστηριζόμενα από τις ΗΠΑ χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα), τα οποία συνέβαλαν στη διατήρηση της σιδερένια λαβή της Ουάσιγκτον στο παγκόσμιο σύστημα. Όσο  θα χαλαρώνει αυτή η μέγγενη σταδιακά, τόσο η ανάγκη για διασυνοριακές συναλλαγές σε δολάρια  ΗΠΑ θα λιγοστεύει, το οποίο  με τη σειρά του, θα απειλεί το ρόλο του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού  νομίσματος . Όπως σημειώνει ο συγγραφέας Bart Gruzalski  στο εξαιρετικό άρθρο του στο Counterpunch, «η Κίνα και η Ρωσία δημιουργούν εναλλακτικές  λύσεις  που απειλούν το καθεστώς του δολαρίου ως του μοναδικού  κυρίαρχου  παγκόσμιου νομίσματος. Αλλά θεσμοθετώντας εναλλακτικές αγορές έναντι του δολαρίου, αμφισβητούν την αξία του δολαρίου και έτσι απειλούν την οικονομία των ΗΠΑ». (" Ένας οικονομικός λόγος για την αντιπαράθεση  ΗΠΑ - Κίνας  ", Bart Gruzalski, CounterPunch)

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Larry Summers προχωράει σε μια ιδιαίτερα ζοφερή εκτίμηση για τον κίνδυνο AIIB σε κύριο άρθρο που εμφανίστηκε τον Απρίλιο του στην εφημερίδα Washington Post. Ο Summers γράφει:

Ο  περασμένος μήνας θα μείνει στην ιστορία ως η στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχασαν το ρόλο του κυρίαρχου στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Είναι αλήθεια ότι και κατά το παρελθόν έχουν υπάρξει στιγμές  απογοήτευσης για τις Ηνωμένες Πολιτείες  , και σε πολλές περιπτώσεις η συμπεριφορά των ΗΠΑ δεν ήταν καθόλου υπέρ της πολυμερούς συνεργασίας , όπως το 1971 όταν ο  Νίξον  σοκάρισε τους πάντες παύοντας  την μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό. Αλλά μετά  το Bretton Woods δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι  που να μπορεί να  συγκριθεί με τις  συνδυασμένες  προσπάθειες της Κίνας να δημιουργήσει ένα τόσο σημαντικό νέο θεσμικό όργανο και την αποτυχία των Ηνωμένων Πολιτειών να πείσουν δεκάδες παραδοσιακούς συμμάχους της, ξεκινώντας από  τη Βρετανία, να μείνουν έξω. (Washington Post)

Ο  Summers συνεχίζει αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο για τον «πρωταγωνιστικό ρόλο του δολαρίου στο διεθνές σύστημα» από την  πολιτική δυσλειτουργία (βλέπε Καπιτώλιο). Είναι σαφές ότι ο Summers αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα της κατάστασης  και την πρόκληση της AIIB στην ηγεμονία των ΗΠΑ. Οι αναγνώστες θα πρέπει να σημειώσουν  ότι οι δυσοίωνες προειδοποιήσεις  του Summers έγιναν  μήνες πριν η  Ουάσινγκτον μεταβάλλει δραματικά την πολιτική της  έναντι της Κίνας, κάτι που δείχνει ότι η ανακοίνωση της AIIB ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Λίγο αργότερα, η κυβέρνηση Ομπάμα προχώρησε σε κάποιες «κρίσιμες αλλαγές» στην υφιστάμενη πολιτική.  Η πολιτική της συγκράτησης  και της ενσωμάτωσης αντικαταστάθηκε από  την τρέχουσα πολιτική εκφοβισμού, υποκίνησης και αντιπαράθεσης. Το  Πεκίνο αναγορεύτηκε σε Δημόσιο Κίνδυνο Νούμερο 1, σε  πρωταρχικό στρατηγικό αντίπαλο της Αμερικής.

Το τι θα επακολουθήσει, θα πρέπει να είναι αρκετά προφανές σε όποιον έχει παρακολουθήσει το ρόλο των  ΗΠΑ στις  διεθνείς εξελίξεις τα τελευταία χρόνια. Οι ΗΠΑ έχουν ανοίξει  τώρα σε πόλεμο με την Κίνα, κάτι που σημαίνει ότι θα χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα και  τις δυνατότητές  που έχουν στη διάθεσή τους, εκτός από τα στρατιωτικά μέσα, για να νικήσει τον εχθρό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα εμπλακούν στρατιωτικά με έναν εχθρό που μπορεί να αντεπιτεθεί ή να προκαλέσει  πόνο στις ΗΠΑ. Αυτός είναι ο βασικός κανόνας της στρατιωτικής πολιτικής των ΗΠΑ. Ενώ αυτό αποκλείει μια πυρηνική ανάφλεξη, δεν αποκλείει ωστόσο μια υπερβολική προπαγανδιστική εκστρατεία δαιμονοποίησης της Κίνας και των ηγετών της στα μέσα μαζικής ενημέρωσης (Δυστυχώς, οι συγκρίσεις με τον Χίτλερ και τον Κάιζερ έχουν ήδη  αρχίσει), ασύμμετρες  επιθέσεις στις κινεζικές αγορές και το νόμισμα της, εξοντωτικές  οικονομικές κυρώσεις, ΜΚΟ χρηματοδοτούμενες από τις ΗΠΑ για  την υπεράσπιση των Κινέζων αντιφρονούντων, ξένους πράκτορες και χειραγωγημένους  αρθρογράφους, παραβίαση των χωρικών υδάτων της Κίνας και του εναέριου χώρου της, την στρατηγική άρνηση εφοδιασμού  της (το 80 τοις εκατό των προμηθειών πετρελαίου της Κίνας παραδίδονται από τα  στενά  της Μαλάκα στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας) και, τέλος, συγκαλυμμένη υποστήριξη σε "μετριοπαθείς" τζιχαντιστές που έχουν δεσμευθεί για την ανατροπή της κινεζικής κυβέρνησης και την αντικατάστασή της  με ένα ισλαμικό χαλιφάτο. Όλα αυτά τα μέσα και αντίπαλοι  θα χρησιμοποιηθούν για να ηττηθεί το  Πεκίνο, την αποδιοργάνωση  της φιλόδοξης στρατηγικής του  Δρόμου  του Μεταξιού, τον περιορισμό της  εκρηκτικής ανάπτυξή της, το  σαμποτάρισμα  των σχεδίων  της  να γίνει η  κυρίαρχη δύναμη στην Ασία.

Η Ουάσιγκτον προκαλεί στην περιοχή της  Θάλασσας της Νότιας Κίνας. Αν το Πεκίνο θέλει να διατηρήσει την ανεξαρτησία του  και να ξεπεράσει τις ΗΠΑ ως η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, θα  πρέπει να απαντήσει στην πρόκληση, να προετοιμαστεί για ένα μακρύ αγώνα, και να χτυπήσει  το θείο Σαμ με το  δικό του τρόπο.

Δεν θα είναι εύκολο, αλλά μπορεί να το κάνει.

 [--->]

ΔΙΠΛΟ ΧΑΣΤΟΥΚΙ ΑΠΟ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ

 

Σχόλιο της συλλογικότητας Noi non abbiamo patria (Εμείς δεν έχουμε πατρίδα) σε άρθρο των Los Angeles Times με τίτλο : Biden administration launches Africa strategy. But the real targets seem to be China, Russia

Σε λιγότερο από μία εβδομάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτέθηκαν στον κόσμο με τις δύο διπλωματικές αποστολές τους στην Ασία και την Αφρική, επιχειρώντας να αναζωογονήσουν την ιμπεριαλιστική τους ηγεμονία. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις, σε αυτό το σημείο της γενικευμένης κρίσης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, οι ΗΠΑ εμφανίζονται ως ένας γίγαντας με πήλινα πόδια.

Η Πελόζι στην Ασία και την Ταϊβάν

Διπλωματικές αποστολές των ΗΠΑ.

Το διπλό χαστούκι στις ΗΠΑ και τη Δύση από την Ασία και την Αφρική!

Ήταν απολύτως σαφές ότι το ταξίδι της Πελόζι στην Ταϊβάν ήταν μια υποχρεωτική και από ορισμένες απόψεις αντιφατική πράξη.

Τα τελευταία χρόνια, ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για την παραγωγή μηχανών από μηχανές (διάβαζε την παραγωγική ικανότητα για την παραγωγή μικροτσίπ και ημιαγωγών) έχει γίνει ο θεμελιώδης άξονας γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η αλυσίδα παραγωγής αξίας.

Αυτό, λόγω της "παγκοσμιοποίησης" (ως αποτέλεσμα της αναδιαρθρώσεων σύμφωνα με το σύστημα παραγωγής Τογιότα και της μετεγκατάστασης σημαντικών τμημάτων της παραγωγικής διαδικασίας στην Ασία -ιδίως στην Κίνα-, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Ανατολική Ευρώπη, όπου η εργασία είναι σαφώς φθηνότερη), έγινε με την πάροδο του χρόνου μπούμερανγκ για την μεγαλύτερη ιμπεριαλιστική δύναμη, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, εκθέτοντάς τες στον ανταγωνισμό των ασιατικών προϊόντων. Τώρα η καρδιά των σύγχρονων μηχανημάτων και των νέων εμπορευμάτων φεύγει από τα χέρια των ΗΠΑ (το μικροτσίπ ή ο μικροεπεξεργαστής) ενώ τα μεγαλύτερα αποθέματα πολύτιμων μετάλλων και των λεγόμενων σπάνιων γαιών βρίσκονται στην Κίνα, την Αυστραλία, τη Χιλή, τη Ρωσία και την Κεντρική Αφρική. Οι μεγάλες εταιρείες εξόρυξης δεν βρίσκονται πλέον υπό το μονοπωλιακό καρτέλ της Βόρειας Αμερικής. Τα ημιεπεξεργασμένα προϊόντα κατασκευάζονται κυρίως στην Κίνα, η οποία προμηθεύει εταιρείες και μονοπωλιακούς ομίλους στην Ταϊβάν, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και την ίδια την Κίνα. Η παραγωγή μικροτσίπ και ημιαγωγών της Ταϊβάν καλύπτει περίπου το 60% της παγκόσμιας ζήτησης. Ένα 33% των εξαγωγών της κατευθύνεται προς την Κίνα, ενώ ένα άλλο 33% κατευθύνεται προς τη Δύση.

Το αμερικανικό Κογκρέσο, με διακομματική ψηφοφορία, ενέκρινε επένδυση ύψους 52 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να επαναφέρει στις ΗΠΑ την ικανότητα παραγωγής δικών της μικροτσίπ και ημιαγωγών, την οποία δεν διαθέτει σήμερα, ώστε να μην εξαρτάται από την Ασία και την Κίνα που την πνίγουν. Ενώ η Κίνα ενισχύει την ικανότητά της προς αυτή την κατεύθυνση με μια τριπλή επένδυση.

Εν τω μεταξύ, ο παγκόσμιος ανταγωνισμός σε αυτόν τον τομέα υποχρέωσε την Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες να αποθηκεύσουν τα τελευταία δύο χρόνια περισσότερα μικροτσίπ από όσα χρειάζονται στην παραγωγή τους. Η άμεση συνέπεια ήταν οι διακοπές παραγωγής και οι ελλείψεις στην αλυσίδα εφοδιασμού από ημιαγωγούς και μικροτσίπ, κάτι που επηρέασε την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της Δύσης και των αυτοματοποιημένων βιομηχανιών της, τα εμπορεύματα άμεσης κατανάλωσης κ.λπ.

Αλλά αν οι ΗΠΑ είναι αναγκασμένες να προχωρήσουν προς αυτή την κατεύθυνση, προς την από-παγκοσμιοποίηση της παραγωγής μηχανημάτων μέσω μηχανημάτων (η οποία σήμερα αντιπροσωπεύεται από την αλυσίδα εφοδιασμού μικροτσίπ και ημιαγωγών), και να ρίξουν το γάντι στην Κίνα, αυτό κλονίζει την ηρεμία του ειρηνικού ανταγωνισμού με την εταιρεία TSMC της Ταϊβάν, η οποία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός μικροτσίπ. Ετσι, μετά την έγκριση του σχεδίου Chip Act από το Κογκρέσο των ΗΠΑ, ο διευθύνων σύμβουλος της TSMC δεν συμφώνησε με τη συμφωνία και προφήτευσε ειρωνικά την αποτυχία των ΗΠΑ να αξιοποιήσουν τις παραγωγικές δυνατότητες που διαθέτει η Ταϊβάν.

Επομένωςι, το ταξίδι της Πελόζι έδειξε για άλλη μια φορά την αδυναμία και την ασυνέπεια των ΗΠΑ, που αναγκάστηκαν να εκφοβίσουν την Κίνα (και τους Ασιάτες ανταγωνιστές τους) και να ταξιδέψουν στην Ταϊβάν για να ζητήσουν συγγνώμη από τη μεριά του Κογκρέσου προς την TSMC.

Ο Μπλίνκεν στην Αφρική και τη Νότια Αφρική

Στην αντιφατική έκβαση του ταξιδιού της Πελόζι, που σωστά την αντιλαμβάνονται ως τέτοια στην πατρίδα του δολαρίου, είχαμε τις τελευταίες ημέρες και το εξίσου αρνητικό ταξίδι του Μπλίνκεν στην Αφρική: Νότια Αφρική, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και στη συνέχεια Ρουάντα.

Στο κατόπι της Κίνας και της Ρωσίας, οι οποίες κατακτούν μερίδια σε χρηματοοικονομικές και εμπορικές επενδύσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δεν είναι και τόσο δημοφιλείς σε πολλές χώρες της αφρικανικής ηπείρου. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ΗΠΑ κατάφεραν να εκλέξουν τον πρώτο αφροαμερικανό πρόεδρο στην ιστορία τους και τον πρώτο αφροαμερικανό πρόεδρο που στα οκτώ χρόνια της προεδρίας του βομβάρδισε την Αφρική με μαχητικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ιδίως τη Σομαλία και τη Λιβύη.

Έτσι, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μπλίνκεν, αντιμέτωπος με την απώλεια της ηγεμονίας ακόμη και σε χώρες-κλειδιά στην αφρικανική ήπειρο (πλούσιες σε πόρους και σπάνια μέταλλα, π.χ. κοβάλτιο από το Κονγκό) και την επέλαση της Κίνας, πηγαίνει εκεί σαν πλανόδιος πωλητής για να προσφέρει την πραμάτεια του. Πηγαίνει στη Νότια Αφρική, η οποία μαζί με 24 κράτη απείχε στην ψηφοφορία στον ΟΗΕ και δεν καταδίκασε την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τη μη τήρηση των οικονομικών κυρώσεων που προωθούνται από τη Δύση.

Και το αποτέλεσμα δεν φαίνεται να είναι το καλύτερο, αφού όπως δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Νότιας Αφρικής - Ναλέντι Πάντορ - στην κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη σύνοδο κορυφής με τον Μπλίνκεν, και το μεταφέρουν οι Los Angeles Times:

"Δεν μου αρέσει να μου λένε, διάλεξε αυτό ή το άλλο. Δεν μπορούμε να είμαστε προκατειλημμένοι στη σύγκρουση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας".

Σχετικά με τη Ρωσία, η Πάντορ επανέλαβε ότι η θέση της Νότιας Αφρικής είναι η επείγουσα ανάγκη τη σύγκρουση με την Ουκρανία να την επιλύσουν τα Ηνωμένα Έθνη μέσω της διπλωματίας και όχι μέσω κυρώσεων".

Και οι Los Angeles Times προσθέτουν:

"Η Πάντορ, μια τρομερή γυναίκα με επιβλητική φωνή, δεν είπε μόνο αυτά. Αναφέρθηκε και στην ασυνέπεια της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, συγκρίνοντας την Ουκρανία με αυτό που αποκάλεσε "Παλαιστίνη" και τόνισε ότι οι Παλαιστίνιοι αξίζουν να έχουν πατρίδα όπως οι Ουκρανοί. Είπε ότι οι Νοτιοαφρικανοί μπορούν να μιλήσουν για το θέμα αυτό "έχοντας βιώσει οι ίδιοι το απαρτχάιντ", αναφερόμενη στο καθεστώς καταπίεσης που υπέστησαν οι μαύροι Νοτιοαφρικανοί επί δεκαετίες από μια λευκή μειονότητα. Ορισμένοι υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρούν την ισραηλινή κατοχή της Γάζας και της Δυτικής Όχθης ως μια μορφή απαρτχάιντ. Ένας χαρακτηρισμός που το Ισραήλ, όπως και οι ΗΠΑ, απορρίπτει σθεναρά".

Το ιστολόγιο αυτό δεν συμφωνεί με το σκεπτικό της σπουδαίας υπουργού Εξωτερικών της Νότιας Αφρικής. Πάνω απ' όλα, δεν έχει ψευδαισθήσεις για πολυπολικούς κόσμους και εθνικά μέτωπα. Πόσο μάλλον που ο προοδευτικός αγώνας κατά του Απαρτχάιντ κρύβει τη γυμνή αλήθεια  από την πλειοψηφία των εκμεταλλευόμενων Νοτιοαφρικανών προλετάριων και το ιστορικό ANC εκπροσωπεί όλο και λιγότερο τα άμεσα συμφέροντα των εργατών της Νότιας Αφρικής και της φτωχολογιάς των πόλεων.

Αλλά αν αυτά είναι τα συμπεράσματα της κοινής διάσκεψης των δύο υπουργών Εξωτερικών, τότε τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά για τις ΗΠΑ και ολη τη Δύση. Για μια προλεταριακή διέξοδο και προοπτική, που βρίσκεται σε μηδενικό σημείο στη Δύση, το διπλό αυτό χαστούκι που δέχτηκαν μέσα σε λίγες μέρες οι ΗΠΑ και κατά συνέπεια η ΕΕ και η Ιταλία, που λεηλατούν την Αφρική εδώ και αιώνες, δεν μπορεί παρά να έχει θετική δυναμική για τις αντικειμενικές δυνάμεις της επανάστασης.

[------>]

Γιατί απέτυχε η Δύση και όχι η Ανατολή;

Τα νούμερα είναι γνωστά. Χθες, 31 Μαρτίου, Ιταλία, Ισπανία, ΗΠΑ και Γαλλία βρέθηκαν στις 4 πρώτες θέσεις των ανθρώπινων απωλειών από τον κορωνοϊό. Η Κίνα με 3.305 νεκρούς είναι στην 5η θέση, αλλά με βάση τους ρυθμούς αύξησης, άλλες χώρες της Δύσης θα την ξεπεράσουν.

Τα θλιβερά στατιστικά, θέτουν ένα αμείλικτο ερώτημα:

Γιατί η Δύση απέτυχε;

Το ερώτημα γίνεται ακόμα πιο αμείλικτο καθώς ο ιός ξεκίνησε από την Κίνα. Ο πρώτος νεκρός στη Δύση καταγράφεται δύο περίπου μήνες από τις πρώτες κινεζικές απώλειες και την ενημέρωση του ΠΟΥ για τον νέο ιό. Εάν στην Κίνα η πανδημία ήταν κάτι καινούριο και ξαφνικό, η Δύση είχε χρόνο να προετοιμαστεί.

Οι επιδημιολόγοι και οι ερευνητές θα μελετήσουν τους ειδικούς λόγους αυτής της δυτικής ευαλωτότητας. Θα αναφερθούν στα επιστημονικά ευρήματα, στα πληθυσμιακά και επιδημιολογικά στοιχεία, στα καθαρά ιατρικά δεδομένα, στα αποτελέσματα των ερευνών. Οι μη ειδικοί καλά θα κάνουμε να τους ακούσουμε.

Μπορούμε ωστόσο να σημειώσουμε μια σειρά από κοινωνικές συμπεριφορές, πολιτικές στάσεις και ιδεολογικές ιεραρχήσεις που έπαιξαν το δικό τους ρόλο.

Πρώτον: Η υπεροψία του αποικιοκράτη

Τις τελευταίες δεκαετίες, οι μαζικοί θάνατοι από τις επιδημίες ήταν θλιβερό προνόμιο της «καθυστερημένης» Ασίας ή Αφρικής. Σήμερα η προηγμένη Δυτική Ευρώπη και οι ΗΠΑ ζουν ένα οδυνηρό σοκ. Η αναπτυγμένη Δύση που θεωρεί ότι η οικονομική και τεχνολογική της υπεροχή την κάνει άτρωτη, έκανε λάθος υπολογισμούς. Σαφής ένδειξη είναι οι συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας:

Στις 31 Δεκεμβρίου του 2019 η Κίνα ενημερώνει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για 50 κρούσματα πνευμονίας που συνδέονται με οξύ αναπνευστικό σύνδρομο αλλά δεν ανήκει στους γνωστούς ιούς.

Στις 31 Ιανουαρίου, ένα μήνα μετά την ενημέρωσή του από τις κινεζικές αρχές, ο Π.Ο.Υ. αποδέχεται ότι υπάρχει υγειονομικό πρόβλημα και κηρύσσει κατάσταση ανάγκης.

Μόλις στις 11 Μαρτίου, ο Π.Ο.Υ. κηρύσσει πανδημία, αφού έχουν ήδη υπάρξει 4.291 νεκροί. Χρειάστηκαν δύο μήνες και δέκα μέρες από το ξέσπασμα της επιδημίας στην Κίνα, και πάνω από ενάμισι μήνας από τα σκληρά μέτρα της κινεζικής κυβέρνησης για μια τέτοια απόφαση.

Η αργοπορία, η αδιαφορία, η έλλειψη συναίσθησης της κατάστασης για τις ηγεσίες της Δύσης είναι εκκωφαντικές. Αποκορύφωμα, η κανονική διενέργεια των δημοτικών εκλογών στη Γαλλία, στις 15 Μαρτίου, ημέρα κατά την οποία καταγράφονται 682 θάνατοι παγκοσμίως, 368 εκ των οποίων στην Ιταλία και 101 στην Ισπανία.

Το Reuters αποκάλυψε σήμερα ότι στις αρχές Φεβρουαρίου οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ δήλωναν προς τις Βρυξέλλες ότι τα συστήματα υγείας τους ήταν έτοιμα, ενώ δεν χρειάζονταν επιπρόσθετο ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό. Ένα μήνα μετά, τα συστήματα υγείας  σε Ιταλία και Ισπανία είχαν καταρρεύσει, ενώ στη Γαλλία, στην Ολλανδία, στο Βέλγιο, ακόμα και στη Γερμανία δοκιμάζονται ισχυρά.

Η αποικιοκρατική υπεροψία των ελίτ της Δύσης θεώρησε ότι η επιδημία δεν θα πλήξει, ή τουλάχιστον δεν θα πλήξει σοβαρά, τις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού. Η αιωνόβια αυτή κουλτούρα βλέπει τους «άλλους» ως κατώτερους, ευάλωτους ή και αναλώσιμους. Όταν αποδεικνύεται ότι ο ιός δεν γνωρίζει σύνορα και δεν σέβεται τις μητροπόλεις του καπιταλισμού, δεν υπάρχει πλέον χώρος για αυτοκριτική, παρά μόνο για ενοχοποίηση του ιού ως «κινέζικου», κατά τις προσφιλείς διατυπώσεις του Αμερικανού προέδρου.

Είναι προφανές ότι η Κίνα αγόρασε -με μεγάλο κόστος- τον χρόνο για να προετοιμαστεί όλος ο υπόλοιπος κόσμος, και όλος ο υπόλοιπος κόσμος τον σπατάλησε, όπως εύστοχα σημειώνει ο Ian Johnson των New York Times.

Χρειάστηκαν 800 νεκροί στην Ιταλία για να επιβληθεί το λοκ ντάουν στον Βορρά, το οποίο μάλιστα ήταν σε τεράστιο βαθμό προσχηματικό καθώς οι βιομηχανίες εξακολούθησαν να δουλεύουν στο φουλ. Σχεδόν όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις χρησιμοποίησαν το παραθυράκι του αντίστοιχου νόμου παίρνοντας άδεια από τον αρμόδιο Νομάρχη για να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους.

Στην Κίνα, στην Ουχάν των 11 εκατομμυρίων κατοίκων, επιβλήθηκε λοκ ντάουν μετά τον 30ο νεκρό. Εφτά μέρες μετά, απαγορεύτηκε η κυκλοφορία σε ολόκληρη την επαρχία της Χουμπέι των 60 εκατομμυρίων πολιτών. Το λοκ ντάουν ήταν απόλυτο και πραγματικό.

Ακόμα και οι πιο φανατικοί πολέμιοι του αυταρχικού κινέζικου καπιταλισμού, δεν μπορούν παρά να αναγνωρίσουν ότι στην πανδημία, η Κίνα, αν και υπέστη πρώτη τα φονικά αποτελέσματα του covid-19, αντέδρασε με πιο ορθολογικό και αποτελεσματικό τρόπο από την υπεροπτική Δύση.

Οι αντιδράσεις στη Νότια Κορέα, στην Ταϊβάν, στη Σιγκαπούρη, στην Ιαπωνία, ήταν άμεσες και ακαριαίες. Ίσως επειδή οι ασιατικές χώρες είχαν χτυπηθεί σκληρότερα από τον ιό SARS το 2002 – 2003, ίσως επειδή οι κυβερνήσεις τους δεν κινήθηκαν με την υπεροψία του απρόσβλητου από ασθένειες υπερόπτη αποικιοκράτη, η επιδημία κατέστη διαχειρίσιμη.

Δεύτερον: Η λατρεία των αγορών

Στις 11 Ιανουαρίου η Κίνα καταγράφει τον πρώτο θάνατο. Η κατάσταση βγαίνει τόσο γρήγορα εκτός ελέγχου που 12 ημέρες μετά, στις 23 Ιανουαρίου η κινεζική κυβέρνηση θέτει σε σκληρή καραντίνα την Ουχάν.

Στις 19 Φεβρουαρίου ξεσπά η επιδημία στην βόρεια Ιταλία. Ο ασθενής μηδέν δεν μπορεί να βρεθεί με σιγουριά και τελικά αποδεικνύεται εκ των υστέρων ότι υπήρξαν πολλαπλές πηγές εισόδου.

Στις 21 Φεβρουαρίου η Κίνα μετρά ήδη 2.345 νεκρούς. Είναι σαφές ότι η επιδημία μπορεί να εξελιχθεί πολύ γρήγορα και με φονικά αποτελέσματα.

Εντωμεταξύ η εβδομάδα Μόδας του Μιλάνου διεξάγεται κανονικά από τις 18 μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου, ενώ επίσης κανονικά συνεχίζονται τα σχολεία, οι ποδοσφαιρικοί αγώνες, οι εμπορικές και τουριστικές δραστηριότητες.

Μόλις στις 8 Μαρτίου η Ιταλία μπαίνει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, αν και, όπως έχει επισημανθεί, αυτή η κατάσταση ανάγκης δεν αφορά τις μεγάλες βιομηχανίες του Βορρά που συνεχίζουν να συνωστίζουν τους εργαζόμενους στους χώρους παραγωγής. Ο Σύνδεσμος Ιταλών Βιομηχάνων διαμαρτύρεται σε κάθε απόπειρα να κλείσουν οι μη αναγκαίες παραγωγικές δραστηριότητες, ακόμα και τις ημέρες που ο ημερήσιος φόρος αίματος ξεπερνά τα 600 άτομα.

Ο Μπόρις Τζόνσον, με βασικό του μέλημα να μην διαταραχθεί η απρόσκοπτη οικονομική λειτουργία στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε συνέντευξή του στις 11 Μαρτίου, έδωσε ζωντανό δείγμα της σύγχρονης ευγονικής: Προειδοποίησε ότι πολλοί άνθρωποι θα πεθάνουν, αλλά την ίδια ώρα δεν εξήγγειλε ούτε μισό μέτρο για την αποτροπή της διάδοσης. Τα σχολεία παρέμειναν ανοικτά, το ίδιο – και πολύ περισσότερο – οι επιχειρήσεις σε μια νεοφιλελεύθερη επιδημιολογική εφαρμογή της «θεωρίας της αγέλης». Μόνο 10 μέρες αργότερα, στις 23 Μαρτίου, και κάτω από την ισχυρή πίεση του επιστημονικού κόσμου της χώρας, πάρθηκαν μέτρα περιορισμού της διάδοσης.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, αφού είδε ότι η προσευχή μαζί με τους συνεργάτες του δεν εμποδίζει τον ιό, αναγκάστηκε να πάρει μέτρα, δηλώνοντας όμως ότι «η χώρα δεν σχεδιάστηκε για να μείνει κλειστή», και πρέπει πολύ σύντομα «να ανοίξει ξανά για μπίζνες». Συνεπικουρείται από το επιχειρηματικό, βιομηχανικό και χρηματοπιστωτικό σύμπλεγμα της χώρας, που θεωρεί ότι η ζημιά είναι μεγαλύτερη με το κλείσιμο της οικονομίας παρά με την ανεξέλεγκτη διάδοση του ιού. Ο αμερικανός πρόεδρος υπήρξε εντελώς κυνικός λέγοντας ότι «δεν μπορούμε να ακολουθούμε μια θεραπεία χειρότερη από το ίδιο το πρόβλημα».

Από άκρη σε άκρη, στην πολιτισμένη Δύση, το μήνυμα είναι σαφές: Δεν μπορεί η οικονομία να υποτάσσεται στους ανθρώπους, αλλά οι άνθρωποι στην οικονομία. Έτσι, το κλείσιμο της οικονομίας άργησε απελπιστικά, όταν πλέον οι ρυθμοί μετάδοσης είχαν γίνει εκθετικοί. Και όσο και αν φαίνεται εγκληματικό, το άνοιγμα της οικονομίας πρόωρα, παρά τις προειδοποιήσεις των ειδικών, είναι πάντα στο τραπέζι.

Όσο και αν ο κυρίαρχος λόγος ισχυρίζεται ότι δεν μπορούμε να πολιτικοποιούμε την πανδημία, αυτή η εγκληματική αργοπορία σε μέτρα περιορισμού της μετάδοσης, αργοπορία που τσάκισε ήδη τα ισχυρά υγειονομικά συστήματα της Ευρώπης, έχει ηθικό αυτουργό: Λέγεται παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός.

Τρίτον: Η ιδιωτικοποίηση του κράτους

Μετά την υποτίμηση του κινδύνου για να μην διαταραχθούν οι ελεύθερες αγορές της παγκοσμιοποίησης, μετά την καθυστέρηση των μέτρων για να μην επιβραδυνθεί η οικονομία, ακολούθησε η χρεοκοπία του νεοφιλελευθερισμού σε εγχώρια πλέον κλίμακα.

Τα συστήματα υγείας δεν άντεξαν εκεί που ξέφυγε η επιδημία. Το σύστημα περίθαλψης λύγισε κάτω από τους αυξημένους αριθμούς. Ο αριθμός των ανθρωπίνων απωλειών είναι σαφές ότι εξαρτάται από τη δυνατότητα εντατικής και αυξημένης παρακολούθησης των βαρέως νοσούντων. Εάν η χωρητικότητα των συστημάτων υγείας σε τέτοιες κλίνες εντατικής παρακολούθησης εξαντληθεί, ο αριθμός εκτοξεύεται.

Το επιχείρημα όσων απαξιώνουν την ανάγκη της ραγδαίας αύξησης των κλινών ΜΕΘ και ΜΑΦ αλλά και του προσωπικού και εξοπλισμού για εντατική παρακολούθηση, είναι ότι δεν άντεξε η Λομβαρδία, με πολλαπλάσια καλύτερες αναλογίες του συστήματος περίθαλψης. Υπονοεί αυτή η άποψη ότι δεν έχει σημασία να ενισχυθεί το σύστημα υγείας, καθώς ούτως ή άλλως μια ραγδαία αύξηση κρουσμάτων είναι μη διαχειρίσιμη. Το μόνο λοιπόν που μένει είναι να τηρηθούν τα μέτρα περιορισμού της διάδοσης.

Είναι πράγματι αναμενόμενο να μην αντέξει η τρέχουσα δυναμικότητα του συστήματος υγείας αν ο ιός μεταδίδεται μαζικά στην κοινότητα. Δεν είναι όμως αναμενόμενο να μην προετοιμαστεί, χρηματοδοτηθεί και εκτελεστεί από ένα ισχυρό δημόσιο, η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αύξηση αυτής της δυναμικότητας, έστω και στις παραμονές της πανδημίας.

Η Κίνα άλλωστε δεν κινήθηκε μόνο στο επίπεδο του περιορισμού της διάδοσης. Επέβαλε μια καραντίνα στρατιωτικού τύπου χωρίς την παραμικρή χαλαρότητα. Οι αρχές της έφτασαν στο σημείο να μην επιτρέπουν παρά την έξοδο ενός και μόνο ατόμου κάθε νοικοκυριού ανά δύο ημέρες, για την αγορά των απολύτως απαραίτητων.

Οι φιλελεύθεροι της Δύσης θα μιλήσουν για τον πρωτοφανή κρατικό αυταρχισμό. Πιθανά θα έχουν δίκιο. Ξεχνούν όμως, ή θέλουν να ξεχνούν, ότι μαζί με τον αυταρχισμό, το κινεζικό κράτος είχε τη δυνατότητα να επιβάλει την καραντίνα, ικανοποιώντας ταυτόχρονα τις βασικές ανάγκες επιβίωσης. Οι κρατικές υπηρεσίες έφτασαν στο σημείο να διανέμουν φαγητό στο κατώφλι των σπιτιών για να μην βγει κανείς έξω. Θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο στην Ευρώπη;

Η αδυναμία της Δύσης φάνηκε από την αδυναμία των κρατών της να επέμβουν αποτελεσματικά, ακόμα και μετά την διάδοση του ιού στην κοινότητα, στα συστήματα υγείας. Προστατευτικά υλικά, αναπνευστήρες, εξοπλισμός, βρέθηκαν όλα εξαντλημένα, η προμήθειά τους μετέωρη, εξαρτώμενη από τη διαθεσιμότητα της αγοράς. Η διαθεσιμότητα γρήγορα εξαντλήθηκε και οι ισχυρές κυβερνήσεις βρέθηκαν να μπλοκάρουν εξαγωγές, να παρακρατούν φορτία ιατροφαρμακευτικής βοήθειας ή να επιτάσσουν παραγωγικές μονάδες στην παραγωγή πχ αναπνευστήρων.

Τα, σε μεγάλο βαθμό ιδιωτικοποιημένα κράτη της Δύσης, δεν μπόρεσαν να αυξήσουν απότομα τη χωρητικότητα των συστημάτων υγείας. Η τιτάνια κινητοποίηση για να αυξηθούν στο συντομότερο χρονικό διάστημα οι κλίνες με δυνατότητα υποστήριξης βαρέως πασχόντων ασθενών, απαιτούσε ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα που δεν έχει απεμπολήσει τη δυνατότητά του να κινητοποιεί όλες τις υπαρκτές δυνάμεις μιας κοινωνίας.

Η Κίνα έστησε 17 νοσοκομειακές μονάδες μέσα σε πέντε μέρες στην Ουχάν. Φυσικά η Κίνα είναι Κίνα και τα μεγέθη δεν είναι συγκρίσιμα. Ωστόσο αυτή η κίνηση δείχνει μια κατεύθυνση.

Δείχνει μια λογική.

Δείχνει ότι δεν φτάνει μόνο να επιμηκύνεις στο χρόνο το ξέσπασμα της επιδημίας, και άρα να μειώσεις το ύψος της καμπύλης των νοσούντων.

Απαιτείται να αυξήσεις όσο το δυνατόν περισσότερο την καμπύλη της δυναμικότητας του συστήματος περίθαλψης, και ειδικά εκείνου του τμήματος που μπορεί να προσφέρει εντατική παρακολούθηση.

Αυτή η λογική δεν ήταν δυνατόν να ακολουθηθεί από μια Δύση που επί δεκαετίες αποδυναμώνει συστηματικά και συνειδητά τη δημόσια παρέμβαση σε όφελος του ιδιωτικού τομέα.

Αποτέλεσμα ήταν στην Ιταλία και στην Ισπανία να πεθαίνει κόσμος χωρίς να μπορεί να λάβει την απαιτούμενη ιατρονοσηλευτική στήριξη.

Μας λένε να μην πολιτικολογούμε αλλά και αυτή η αδυναμία έχει ηθικό αυτουργό: Την απαξίωση του δημόσιου, την κυριαρχία της αγοράς, τη λατρεία του ιδιωτικού, την αποδυνάμωση του κοινωνικού ρόλου του κράτους.

Τέταρτον: Το κολλεκτιβίστικο πνεύμα

Δεν υπάρχει κανενός είδους σοσιαλισμός στην Κίνα, αυτό είναι σαφές.

Υπάρχει όμως κληρονομημένο ένα πνεύμα συλλογικής ευθύνης και κολλεκτιβισμού. Υπάρχει η πεποίθηση – γιατί είναι πεποίθηση- ότι μόνο μια καλά οργανωμένη, συντονισμένη, πειθαρχημένη και συλλογική δράση θα μπορέσει να φέρει αποτέλεσμα.

Ο καθηγητής του Γέιλ Χρηστάκης, υπεράνω κάθε φιλο-κινεζικής υποψίας, μιλώντας για το πώς η Κίνα περιόρισε την επιδημία υπογράμμισε ότι «η Κίνα έχει μια κολεκτιβιστική κουλτούρα και μια αυταρχική κυβέρνηση, που επέτρεψαν αυτήν την τεράστια αντίδραση σε τέτοιο ευρύ φάσμα. Έχει έτσι τα φόντα για την καταπολέμηση μιας πανδημίας, εφόσον αξιοποιεί πράγματι πραγματικές πληροφορίες και ανταποκρίνεται ορθολογικά».

Απέναντι στην κολλεκτιβίστικη κουλτούρα της Κίνας, αλλά και ευρύτερα των ασιατικών κρατών, που δεν οφείλεται με θετικό τρόπο μόνο στο σοσιαλιστικό παρελθόν της πρώτης, αλλά και με αρνητικό τρόπο σε αυτοκρατορίες και απολυταρχικά καθεστώτα αιώνων, τι έχει να αντιτάξει η Δύση;

Τη λατρεία της ατομικότητας, που ενώ συχνά λειτουργεί ως προπέτασμα καπνού για το σφαγιασμό των κοινωνικών δικαιωμάτων, στην προκειμένη λειτούργησε ως αμφισβήτηση, με φιλελεύθερο πρόσημο του δικαιώματος στο κέρδος, στη βόλτα, στη διασκέδαση.

Η δυσκολία να πειστούν οι δυτικές κοινωνίες για άμεσα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης και άρα καθυστέρησης της διάδοσης ήταν εμφανής, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι τα μέτρα που πήραν οι κυβερνήσεις ήταν στη σωστή κατεύθυνση. Που δεν ήταν, ή τουλάχιστον δεν ήταν όλα.

Η Δύση υστέρησε ακόμα και εκεί που θεωρείται ευρέως ότι έχει πλεονέκτημα: Στην άρνηση της δεισιδαιμονίας, στην αποδοχή της επιστημονικής πρότασης, στον ορθό λόγο. Στη Δύση είναι που ανθούν οι πιο αντιεπιστημονικές απόψεις για την υγειονομική άμυνα. Στη Δύση είναι που καθημερινά πολλαπλασιάζονται παραδοξολογίες και συνωμοσιολογίες. Στη Δύση είναι που αμφισβητήθηκαν τα μέτρα περιορισμού, όχι μόνο για τις εκ του πονηρού, περιττές ή «συμμορφωτικές» πλευρές τους, αλλά και εκεί που ήταν άκρως απαραίτητα από κάθε ιατρική άποψη.

Είναι νωρίς να εκτιμήσει κανείς αν η υστέρηση της Δύσης μεταφράζεται σε κάτι, πυροδοτεί κάτι άλλο, ή φανερώνει κάτι τρίτο. Είναι επίσης προφανές ότι η υστέρηση της Δύσης δεν συνεπάγεται πλεονέκτημα της Ανατολής, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα λαϊκά συμφέροντα και την υπόθεση της κοινωνικής απελευθέρωσης. Ούτε φυσικά οικοδομείται κανένα νέο κοινωνικό υπόδειγμα από τον σκληρό καπιταλισμό -υπό κόκκινη σημαία- του Πεκίνου. Οι σκοπιμότητες του κινεζικού καθεστώτος άλλωστε, σε όλα τα επίπεδα, από τη διαχείριση της επιδημίας εσωτερικά, μέχρι τις αποστολές βοήθειας στο εξωτερικό, είναι προφανείς. Αυτά όμως δεν σβήνουν το σκληρό ερώτημα για την αποτυχία της Δύσης.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι η κρίση της πανδημίας θα μεταβάλει συσχετισμούς και διατάξεις δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Όπως λειτούργησε για παράδειγμα ο Πρώτος Παγκόσμιος, ή η κρίση του Σουέζ, ή η σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν και το δυστύχημα του Τσέρνομπιλ. Η πανδημία είναι σε εξέλιξη, αλλά οι επιπτώσεις της θα υπάρξουν σε βάθος χρόνου, συνυπολογίζοντας πολλαπλά δεδομένα.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η Δύση εμετρήθη, εζυγίσθη και ευρέθη ελλιπής.

[----->]