53+ αποχρώσεις του γκρι

Αναδημοσίευση από το Χριστόφορος Κάσδαγλης

Μελέτησα καλοπροαίρετα το κείμενο των 53 plus, αναζητώντας εξηγήσεις για όλα όσα εδώ και ένα χρόνο μου διαφεύγουν συνεχώς και με καταβάλλουν. Άλλος θα μιλούσε ίσως για 53 αποχρώσεις του ροζ, αλλά προσωπικά δεν πάσχω από αριστερή αδιαλλαξία, πάσχω απλώς από αριστερή απαισιοδοξία. Δεν το λέω με κακεντρέχεια, το λέω με καημό.

Αρκετοί θα πουν τι κάθεσαι και ασχολείσαι τώρα με το κείμενο των 53 του ΣΥΡΙΖΑ, τα κείμενα δεν έχουν και τόση σημασία όσο οι πολιτικές πράξεις, τους είδαμε κι αυτούς, Τσακαλώτος και Δρίτσας, τι να μας πουν οι 53 για «μνημονιακές δεσμεύσεις που φαίνεται ή εκλαμβάνεται από τον λαϊκό κόσμο ότι συγκροτούν το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς»…

Νομίζω όμως ότι από κάθε κείμενο μπορείς να βγάλεις κάτι, υπάρχουν ακόμα αρκετά αναπάντητα ερωτήματα γύρω από τη στάση των 53 το καλοκαίρι, κι αργότερα. Για όσους δεν πιστεύουν σε ιστορίες συνομωσίας και προδοσίας, μπορεί οι επιλογές των 53 από ένα σημείο κι έπειτα να φαίνονται ακατανόητες, αλλά τα αδιέξοδα τα οποία οδήγησαν σ’ αυτές όχι και τόσο.

Το τάιμινγκ

Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι «γιατί τώρα;». Γιατί διάλεξαν αυτή τη στιγμή να εκδηλώσουν τις απόψεις τους; Εύλογο το ερώτημα. Αλλά εκεί έρχεται η ψυχρολουσία. Κάθε νοήμων άνθρωπος στο ερώτημα αυτό βλέπει να ενσαρκώνεται μία από τις πιο γνήσιες απορίες των καιρών: Γιατί τώρα και όχι τον περασμένο Αύγουστο, όταν όλα ήταν (θεωρητικά τουλάχιστον) ανοιχτά, τότε που οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, αντί να κληθούν να δώσουν απάντηση στα κομβικά ερωτήματα για την πορεία της χώρας, σύρθηκαν στις εκλογές και στη διάσπαση χωρίς να υπάρξει ούτε μία σχετική κομματική συζήτηση, πόσο μάλλον απόφαση. 

Αλλά από το κείμενο προκύπτει πως κάτι τέτοιο δεν φαίνεται καν να έχει περάσει από το μυαλό των συντακτών του, το ερώτημα «γιατί τώρα;» εκλαμβάνεται ως… «γιατί τώρα και όχι  αργότερα;». Και αφελώς δίνει τη (φτωχή) απάντηση «ενόψει του συνεδρίου», λες και τα πάντα στη ζωή περιστρέφονται γύρω από κομματικές τελετουργίες.

(Και μια πικάντικη λεπτομέρεια: Προσέρχονται, λένε, στο συνέδριο για να συζητήσουν «με ανοιχτή καρδιά». Όπως ο Γιαν Φαμπρ…)

Αλλά η αλήθεια είναι πως δεν τους έχει διαφύγει το κάζο του περασμένου Αυγούστου: «Ήμασταν και είμαστε επίμονοι στη διεξαγωγή του συνεδρίου σε ημερομηνίες εντός του ‘πολέμου’ και όχι σε μια, ας πούμε, ουδέτερη περίοδο όπου όλα θα έχουν λήξει». Αυτό που έχει ήδη συντελεστεί, δηλαδή.

Συν ή πλην;

Και εδώ ακριβώς υπάρχει άλλη μια χασμωδία, ξέχασα να αναφέρω ότι το κείμενο προσυπογράφεται ως 53+. Θα ήταν ίσως πιο λογικό να ονομάζονται πλέον 53-, το θέμα δεν είναι ποσοτικό, είναι ποιοτικό, βοά το γεγονός ότι λείπει από τη σκηνή σημαντικό κομμάτι των παλιών 53, στελέχη πρώτης γραμμής μεταξύ των οποίων ο τέως γραμματέας του κόμματος, που ακριβώς γι’ αυτό το λόγο πήραν την άγουσα για τα αποδυτήρια. (Ήθελα πολύ να υποβάλω στον Τάσο Κορωνάκη αυτήν ακριβώς  την ερώτηση σε συνέντευξη που είχαμε συμφωνήσει να μου δώσει, αλλά εξελίξεις πέρα από τη θέληση και των δυονών μας τελικά τη ματαίωσαν)

53-, λοιπόν, και όχι 53+. Όπως αρνητικοί είναι και οι υπόλοιποι δείκτες θερμοκρασίας της αριστεράς, σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Της συλλογικής θερμοκρασίας αλλά και του κάθε αριστερού ξεχωριστά, ανεξαρτήτως των τρεχουσών απόψεών του.

Το τεστ της ανεργίας

Το κείμενο έχει κάμποσο μπλα μπλα για το οποίο δεν μπορείς να έχεις αντιρρήσεις, στα λόγια είμαστε καλοί, στην πράξη τι γίνεται. Θα σταθώ λοιπόν μονάχα σε μερικά βασικά.

Κατ’ αρχήν το υπέβαλα στο τεστ της… ανεργίας. Το έχω ξανακάνει αυτό και με κείμενα άλλων πολιτικών χώρων και, παραδόξως, πάντοτε βγάζει λαγό. Πείτε ότι είναι και μια δική μου εμμονή. Λοιπόν, σε ένα πολιτικό κείμενο 3.500 λέξεων για την πολιτική συγκυρία, λέξεις με τη ρίζα ανεργ- εμφανίζονται πόσες φορές λέτε; 

Μόλις μία! Κι αυτό γενικόλογα και παρεμπιπτόντως, σε μια αποστροφή που αναφέρεται στην πολιτική κατάπτωση της Ευρώπης, «…όσο ενισχύονται οι εθνικισμοί, όσο οι ανισότητες μεγεθύνονται και δημιουργούνται στρατιές ανέργων και νεόπτωχων…». Αυτό είναι όλο.

Στην Ελλάδα της ύφεσης, ένα κείμενο που φιλοδοξεί να αναδείξει μια αριστερή προοπτική διακυβέρνησης αδυνατεί να αναγνωρίσει την ανεργία ως πρώτη προτεραιότητα – ούτε καν ως εικοστή. Υπάρχουν αναφορές σε αρκετά άλλα θέματα που «συγκροτούν» κατά των κείμενο των 53, «πλαίσιο αριστερού κοινωνικού ριζοσπαστισμού»: Στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, στον διαχωρισμό εκκλησίας-κράτους, στην κοινωνική οικονομία, στην κοινωνική πολιτική, στον εκδημοκρατισμό των σωμάτων ασφαλείας, στη διάλυση των ακροδεξιών θυλάκων, στις διεκδικήσεις της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, στους Ρομά, στους αντιρρησίες συνείδησης, σε θέματα που αφορούν τις εξαρτήσεις. Αλλά στην ανεργία και στους ανέργους όχι.

Το τεστ της κυριολεξίας

Έπειτα προχώρησα σ’ ένα άλλο τεστ, το τεστ της κυριολεξίας. Διαβάστε, λοιπόν: «Τα ζητήματα που αφορούν στη διακυβέρνηση, τον τρόπο άσκησης της ‘εξουσίας’, οι ανοιχτές θύρες, οι διορισμοί και η τοποθέτηση στελεχών σε νευραλγικές θέσεις έχουν απασχολήσει τις οργανώσεις μελών». Εδώ θέλουν να καυτηριάσουν το πώς καλύφθηκαν οι θέσεις-κλειδιά στο δημόσιο, τον τρόπο επιλογής των στελεχών σε υπουργεία, σε τράπεζες, σε κρατικούς οργανισμούς και ΔΕΚΟ, των μετακλητών υπαλλήλων και συμβούλων. Ενδεχομένως να θέλουν να μιλήσουν, όπως τόσοι άλλοι, για νεποτισμό, για κολλητούς, για επιλογές που δεν αντέχουν σε καμία κριτική, για την απουσία κριτηρίων και διαδικασιών. Όμως όχι, αδυνατούν να αναφέρουν τα πράγματα με τα ονόματά τους, μόνο τα λένε κομψά και ευγενικά, μη θίξουν τις ισορροπίες (ή τις ποσοστώσεις;).

Σύγκριση μνημονίων

Για το μνημόνιο τα είπαμε στον πρόλογο του. «Η σύγκριση μνημονίων, ‘το δικό μας είναι καλύτερο των άλλων’, φράση που έχει ειπωθεί αρκετές φορές, όχι μόνο δεν βοηθάει, αλλά σταδιακά δημιουργεί μια στρεβλή αντίληψη και εντέλει μας βάζει στο κάδρο ‘όλοι ίδιοι είναι’». Φυσικά δεν πρόκειται για παρανόηση, λέω εγώ, «με αποτέλεσμα να φαίνεται ή να εκλαμβάνεται από τον λαϊκό κόσμο ότι οι μνημονιακές δεσμεύσεις συγκροτούν το δικό μας πρόγραμμα, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς». Πρόκειται για στρατηγικό αδιέξοδο, σ’ αυτό το σημείο καλά τα λέει το κείμενο, «τείνει να γίνει αυτό που από την αρχή είχαμε επισημάνει ως σοβαρό κίνδυνο: να μετεξελιχθεί η ήττα και ο συμβιβασμός του περασμένου καλοκαιριού σε στρατηγική επιλογή», μόνο που και πάλι οι διατυπώσεις είναι τόσο περίτεχνες και ισορροπιστικές, που η ουσία αναιρείται.

Ας το θέσουμε, λοιπόν, ευθέως: Μπορείς να κυβερνήσεις έχοντας ηττηθεί στον πυρήνα της πολιτικής σου; (Και δεν εννοώ εδώ μόνο το μνημόνιο). Και αν ακόμα υποθέσουμε πως ναι, προς τι η αλαζονεία και ο κυβερνητισμός;

Παράλληλο σύμπαν

Αλλά προφανώς δεν μπορεί να αποτελεί λύση ούτε το «παράλληλο πρόγραμμα», το οποίο στο κείμενο αποθεώνεται ως «πρωταρχικό κομμάτι της στρατηγικής μας».

Προσωπικά δεν θα απέρριπτα τη λογική του παράλληλου προγράμματος, μόνο που κάτι τέτοιο θα απαιτούσε έναν άλλο πολιτικό οργανισμό και όχι τον ΣΥΡΙΖΑ, πολύ δε περισσότερο το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Έναν οργανισμό που θα επιδείκνυε προγραμματικές επιλογές μεγάλης εμβέλειας, ευρηματικότητα, πείσμα, κινητοποίηση του λαϊκού παράγοντα και, προπαντός, αποτελεσματικότητα, ποιότητες δηλαδή στις οποίες η κυβέρνηση έχει αποδείξει παροιμιώδη ανεπάρκεια, πράγμα που φαίνεται να διαφεύγει από τους 53, οι οποίοι προφανέστατα αποτελούν μέρος του προβλήματος. Δεν το λέω με κακεντρέχεια, το λέω με καημό.

Διγλωσσία και γραφικότης

Όσον αφορά τα σενάρια διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ καλά τα λέει το κείμενο, (σχεδόν) με το όνομά τους, Μόνο που εδώ διυλίζουμε τον Πανούση και καταπίνουμε τον Σπίρτζη, τον Μάρδα και τον Κουρουπλή.

Αλλά έτσι γίνεται στην πολιτική, τις ευθύνες φέρουν πάντα εκείνοι που έμειναν έξω από το παιχνίδι, οι Τσοχατζόπουλοι, οι Παπακωνσταντίνου, οι Τσουκάτοι, οι Βουλγαράκηδες και οι Μητρόπουλοι. Για να το πω με όρους αριστερούς, εκείνοι που «τους ξέβρασε το κίνημα».

Τι μένει; Η επιμονή των 53 ότι θα «είμαστε στο δρόμο, στους χώρους αντίστασης, στα συνδικάτα, στις αλληλέγγυες δομές που στηρίζουν μέσα από μια διαφορετική και συμμετοχική αντίληψη τον κόσμο των φτωχών και των αδικημένων, τον κόσμο της προσφυγιάς και των μεταναστών». Αξιέπαινες επιλογές οπωσδήποτε. Που όμως, στο σημερινό κυβερνητικό στάτους του ΣΥΡΙΖΑ δίνουν την εντύπωση μιας γραφικότητας μάλλον, ενός άγονου παιχνιδιού με τις λέξεις και με τους συμβολισμούς αλλά και μιας αδυναμίας επιλογής στρατοπέδου, ανάλογα με όσα συμβαίνουν στον Πειραιά με την Cosco και με το ΤΑΙΠΕΔ: διγλωσσία και απουσία πολιτικής ευθύτητας, προσχώρηση στην πρακτική των μνημονίων ενώ η παλιά ρητορική ασθμαίνοντας προσπαθεί να επιβιώσει, επιτείνοντας την αντίφαση.

Ή όπως συνέβη με το μεταναστευτικό, όπου μια θετική πολιτική αρχών κατέρρευσε κάτω από την απόλυτη αδυναμία του κυβερνητικού σχήματος να δημιουργήσει πολιτικά αποτελέσματα, να μεταβεί από την κινηματική λογική του παρελθόντος σε συνεκτικό κυβερνητικό έργο.

Ουδείς λόγος ανησυχίας

Υπάρχει τέλος και η ευθεία απειλή απεμπόλησης της κυβερνητικής πλειοψηφίας: «Είμαστε στην κυβέρνηση όχι πάση θυσία, αλλά όσο θεωρούμε ότι μέσα σε αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες και τους ποικίλους εκβιασμούς μπορούμε με αριστερή οπτική να ασκήσουμε πολιτική προς όφελος των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων». Δεν γνωρίζω εάν έχουν επ’ αυτού ερωτηθεί τα ίδια τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα, πέραν της ετυμηγορίας των τελευταίων εκλογών.

Αλλά σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, οι 53 έχουν αποδείξει ότι από την πλευρά τους η κυβερνητική ευστάθεια δεν απειλείται.

[--->]

«Το χρέος θα αυξηθεί»

«Το χρέος θα αυξηθεί» προειδοποιεί σε δισέλιδο άρθρο του στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ο Γιάνης Βαρουφάκης αναφερόμενος στον κύριο διαπραγματευτικό στόχο της κυβέρνησης να απαιτήσει από τους δανειστές όριο-ταβάνι στις ετήσιες αποπληρωμές του κράτους ίσο με το 15% του ΑΕΠ. 

«Το όφελος από μια τέτοια συμφωνία αφορά τα ακανθώδη έτη 2019 (όταν θα έφερνε μείωση αποπληρωμών περί τα 6 δισ.) και την περίοδο 2022-2028 (μείωση περίπου 10 δισ. για το 2022 και σταδιακά λιγότερη μετέπειτα). Το γεγονός ότι τα επόμενα τρία χρόνια το Δημόσιο δεν πρόκειται να ωφεληθεί από μια τέτοια συμφωνία είναι μεν δυσάρεστο αλλά δεν είναι το κύριο πρόβλημα», αναφέρει και εξηγεί τους τρεις λόγους που δεν ενδείκνυται μια τέτοια συμφωνία για το χρέος. 

Οι τρεις λόγοι 

Όπως εξηγεί ο πρώην τσάρος της ελληνικής Οικονομίας 

1.     «Το χρέος θα αυξηθεί - Τις χρονιές που οι συμφωνημένες αποπληρωμές τόκων ξεπερνούν το όριο - ταβάνι, ένα σημαντικό ποσό τόκων απλά θα μετακυλίεται στο μέλλον και, έτσι, το χρέος θα αυξάνεται (αντί να μειώνεται). Ο μόνος τρόπος να μη συμβεί αυτό είναι αν οι δανειστές συμφωνήσουν πως όχι μόνο θα μπαίνει όριο στις αποπληρωμές, αλλά και πως η διαφορά αυτού του ορίου από τον οφειλόμενο τόκο δεν θα μετακυλίεται στο μέλλον (κάτι που ισοδυναμεί με αρνητικό επιτόκιο για εκείνες τις χρονιές)».

2.     «Τα νέα υφεσιακά μέτρα θα επιταχύνουν την αύξηση του χρέους - Σε υφεσιακές χρονιές, που το ονομαστικό ΑΕΠ μειώνεται, οι αποπληρωμές στους δανειστές θα μειώνονται και έτσι το χρέος θα αυξάνεται. Όσο δηλαδή επικρατεί η λιτότητα, η οποία εξασφαλίζει την ύφεση, το χρέος θα μεγαλώνει γεωμετρικά ως ποσοστό του συρρικνούμενου ΑΕΠ». 

3.     «Καθώς το χρέος δεν πρόκειται να μειώνεται, θα είναι αδύνατον να πειστούν οι δανειστές να μειώσουν τον μεσοπρόθεσμο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος από το σημερινό (γελοίο) 3,5% στο 1% με 1,5% που είναι το μέγιστο συμβατό με τη σταθεροποίηση. Αυτό μεταφράζεται σε επιταχυνόμενη φοροεπιδρομή, στυγνή λιτότητα και αυξανόμενο χρέος στο διηνεκές», συμπληρώνει μεταξύ άλλων.

Μεταξύ άλλων, ο Γιάνης Βαρουφάκης αναφέρει πως δεν θεωρεί τυχαίο «ότι αυτή η “λύση”, που σήμερα η κυβέρνηση φέρεται να σκέφτεται να υιοθετήσει ως πρόταση της είχε αναφερθεί από τον κ. Ρέγκλινγκ πριν από έναν χρόνο». Μάλιστα διευκρινίζει πως επειδή γνώριζε τα πιο πάνω κρίσιμα μειονεκτήματά της συγκεκριμένης πρότασης, του είχε εξηγήσει πως αυτή «δεν ήταν αποδεκτή καθώς θα αύξανε το χρέος και θα ακύρωνε τα σκιρτήματα της ανάκαμψης». 

[--->]

Αυτός ΔΝΤ (και ξερό ψωμί), ''εμείς'' μένουμε Ευρώπη και ξερό ψωμί

Περί κόμπλεξ και άλλων δεινών

Η «στοχοποίηση του Τσίπρα». Η «προσπάθεια τσαλακώματος του Τσίπρα». Στην αρχή το άκουσα από ένα – δυο εναπομείναντες φίλους συριζαίους. Προσπαθούσαν να μου εξηγήσουν τη συντονισμένη προσπάθεια της αντιπολίτευσης εναντίον του Τσίπρα, αυτού του κεφάλαιου (αν προτιμάτε, asset) για την Αριστερά. Στην αρχή πίστεψα ότι ήταν σύμπτωση. Στη συνέχεια διάβασα αυτό το άρθρο στην «ΑΥΓΗ» και κατάλαβα ότι επρόκειτο περί «γραμμής».

Συσπειρωθείτε γύρω από τον Αλέξη. Πρέπει να τον προστατέψουμε από τα πυρά των εχθρών. Είναι τόσο σημαντικός και ξεχωριστός, γι’ αυτό και έχει επιλεγεί ως στόχος. Και χτυπάνε τον Τσίπρα επειδή ανάμεσα στους ηγέτες της σημερινής αντιπολίτευσης δεν υπάρχει κάποιος που να διαθέτει «αυτό το κάτι τις που είχαν ο Καραμανλής ο πρώτος, ο Ανδρέας, ή ακόμα κι ο Καραμανλής ο δεύτερος ή ο Σημίτης (!!!)». Κι ένας άλλος λόγος που χτυπάνε τον Τσίπρα είναι και ο «ρόλος του κόμπλεξ στην Ιστορία…». Θεμιτό. Ο ηγέτης πρέπει να λατρεύεται, να θυματοποιείται, να ηρωοποιείται.

Χτες, όμως, το left.gr είχε ένα άλλο άρθρο με τον ευφάνταστο τίτλο «Να φύγετε, να πάτε αλλού…», στο οποίο σχολίαζε τον ρυθμό με τον οποίο  τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζητούν παραιτήσεις υπουργών της κυβέρνησης. Και πράγματι είχε ολόκληρη λίστα: Γιώργος Σταθάκης , Αλέκος Φλαμπουράρης, Νίκος Φίλης, Πάνος Σκουρλέτης, Γ. Κατρούγκαλος, Νίκος Παππάς, Χρ. Σπίρτζης, Θ. Δρίτσας, Αρ. Μπαλτάς, Ν. Κοτζιάς, Β. Αποστόλου, Στ. Κοντονής, Παπαγγελόπουλος, Νίκος Παρασκευόπουλος , Γ. Μουζάλας, Π. Καμμένος , Ολγα Γεροβασίλη.

Εκτός των υπουργών, να θυμίσω εδώ ότι κριτική έχουν δεχτεί και όλοι οι σύμβουλοι τύπου Καρανίκα, όλοι οι μετακλητοί και όλοι οι σύντροφοι συντρόφων που διορίστηκαν σε διάφορους Οργανισμούς.

Συμπέρασμα πρώτο: Με το άρθρο του left καταρρίπτεται ο μύθος της «ΑΥΓΗΣ» ότι έχει στοχοποιηθεί ο γίγας Τσίπρας και ότι όλοι έχουν συνεννοηθεί να χτυπάνε μόνο αυτόν για να τον «κοντύνουν». Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αποφασίσει αν θα διαμαρτύρεται επειδή «χτυπάνε» μόνο τον Ηγέτη ή επειδή «χτυπάνε» όλους τους υπουργούς της κυβέρνησης.

Συμπέρασμα δεύτερο: Είναι πράγματι γελοία η αντιπολίτευση που έχει ζητήσει τις παραιτήσεις όλων αυτών των υπουργών. Το ίδιο γελοία με την απαίτηση του Ηγέτη να παραιτηθούν από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ όσοι διαφωνούσαν με τα μέτρα του τρίτου μνημονίου κι όταν δεν παραιτήθηκαν, πήγε σε εκλογές για να τους κόψει από τις λίστες και να δημιουργήσει βουλευτικό στρατό πιστών και αφοσιωμένων.

Κι ένα ερώτημα: Όταν ο Π. Καμμένος ζητούσε τον Νοέμβριο του 2014 την παραίτηση Σαμαρά, όταν ο Ν. Παππάς  δήλωνε τον Οκτώβριο του 2014 ότι αν συναντηθεί ο κ. Τσίπρας με τον κ. Σαμαρά ο πρώτος θα ζητήσει την παραίτηση του δεύτερου, όταν τον Δεκέμβριο του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε την παραίτηση Κουκουλόπουλου, όταν τον Ιούλιο του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε την παραίτηση Βούλτεψη, όταν … , ήταν άραγε σοβαροί;

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντέχει την κριτική. Του αρέσει να κάνει, αρνείται να του κάνουν. Ο Ηγέτης είναι ο μόνος που έχει το δικαίωμα να κρίνει τον εαυτό του κι ύστερα να ξεμπερδεύει μ’ ένα «οι άλλοι μας μπέρδεψαν». Ο Ηγέτης τα κάνει όλα σωστά γι’ αυτό και χρειάστηκε να ζητήσει «συγγνώμη» μόνο μία φορά, τότε που έγραψε «διαδυκτιακή» αντί «διαδικτυακή», στο twitter. Όποιος κάνει κριτική στον Ηγέτη, στην κυβέρνηση, στα σόγια, είναι απλώς κομπλεξικός. Εντάξ”,  συνεννοηθήκαμε.

[--->]

Ποιος δουλεύει ποιον για το χρέος

του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Η επαναφορά μιας παλιάς πρότασης της Κομισιόν, τα επικοινωνιακά τρικ και το βάρος που έτσι κι αλλιώς θα σηκώσει η κοινωνία

www.dikaiologitika.gr

Θεωρητικά μέχρι την Κυριακή, στην Ουάσιγκτον, θα υπάρξει μια συνάντηση του ομώνυμου «κλαμπ» των πιστωτών που συγκροτήθηκε για τους πειραματισμούς επί του ελληνικού χρέους, με τη συμμετοχή των 4 ισχυρότερων χωρών της Ευρωζώνης και εκπροσώπων του Eurogroup, της ΕΚΤ, του ESM και του ΔΝΤ. 

Το «κλαμπ» είναι κλειστό. Είναι μια κανονική λέσχη πιστωτών, όπως η «Λέσχη του Παρισιού» που έχουν συγκροτήσει από το 1956 οι 20 μεγαλύτερες πιστώτριες χώρες για να διαχειριστούν κρατικά χρέη 90 χωρών ύψους 583 δισ. ευρώ. Στις λέσχες αυτές οι οφειλέτριες χώρες δεν καλούνται. Μπορούν απλώς να διατυπώσουν το αίτημά τους για αναδιάρθρωση του χρέους τους. Δεν συμμετέχουν σε κανένα στάδιο της διαπραγμάτευσης. Απλώς τους ανακοινώνεται η απόφαση των πιστωτών, συνοδευόμενη από αυστηρούς όρους. 

Το Reuters διέρρευσε προ ημερών την πληροφορία ότι η ελληνική κυβέρνηση προσέρχεται στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον με πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέος, που οδεύει ακάθεκτο προς το 180% του ΑΕΠ και τα 340 δισ. ευρώ. Κοντά στο 60% του χρέους 90 χωρών που διαχειρίζεται η «Λέσχη του Παρισιού». 
Η κυβέρνηση επιβεβαίωσε την πληροφορία δια της σιωπής της. 
Δεν ένιωσε την παραμικρή ανάγκη να εξηγήσει στην κοινή γνώμη πώς ακριβώς έκανε το άλμα από την προεκλογική θέση «κούρεμα του μεγαλύτερου μέρους του χρέους» σε θέσεις του τύπου «το χρέος είναι βιώσιμο μέχρι το 2022» (Γ. Σταθάκης). 
Ή πώς εξαφανίστηκε η «ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος» κι έχει υποκατασταθεί από ψελλίσματα για ήπιες επιμηκύνσεις και μειώσεις επιτοκίων, τραγικά πίσω ακόμη και από τις θέσεις του ΔΝΤ για δραστικό κούρεμα ή παρατάσεις μέχρι 70 ετών. 

Όποιος πνίγεται στη θάλασσα της πολιτικής, γραπώνεται στο σωσίβιο της επικοινωνίας. Και για την ακρίβεια, στα επικοινωνιακά τρικ. Η είδηση περί «ελληνικής πρότασης» προφανώς απευθύνεται σε Λωτοφάγους. 

Τι λέει η «πρόταση»; Να οριστεί ένα πλαφόν 15% του ΑΕΠ στην ετήσια δαπάνη για τα τοκοχρεολύσια και το βραχυπρόθεσμο χρέος (έντοκα γραμμάτια). Και στη βάση αυτού του πλαφόν να αναδιαμορφώνονται τα επιτόκια, ώστε η πλεονάζουσα δαπάνη εξυπηρέτησης του χρέους να μετατίθεται στο μέλλον, για την περίοδο μετά το 2057. 
Όμως, αυτό δεν είναι τίποτε άλλο από την πρόταση που έχει επεξεργαστεί από τον Σεπτέμβριο του 2015 η Κομισιόν. Είναι επίσης παραλλαγή αντίστοιχης πρότασης που είχε διατυπώσει ο ESM, επιχειρώντας να γεφυρώσει το χάσμα με το ΔΝΤ. 

Το τρικ να αναπαράγεται ως «ελληνική» η πρόταση της Κομισιόν γίνεται πιθανότατα με παρότρυνση ή ανοχή της τελευταίας, και αποκαλύπτει τις «συμμαχίες της απελπισίας» στις οποίες στηρίζεται η κυβέρνηση. Αλλά δεν είναι σίγουρο ότι η κυβέρνηση γνωρίζει ή αντιλαμβάνεται όλους τους κανόνες του παιχνιδιού που παίζεται ανάμεσα στα μέλη του «κλαμπ της Ουάσιγκτον». 

Στο σχέδιο Μνημονίου με το ΔΝΤ (MFEP) που γράφτηκε για την αξιολόγηση, το Ταμείο χαρακτηρίζει «εξαιρετικά μη βιώσιμο» το χρέος, κι αυτό θα λέει και η αναμενόμενη σχετική έκθεσή του. Ο χαρακτηρισμός αυτός απαγορεύει συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα χωρίς «οριστική αναδιάρθρωση χρέους (κούρεμα) και επίσημο ευνοϊκό δανεισμό», βάσει των νέων κανόνων για την κατ’ εξαίρεση συμμετοχή του σε μεγάλες κρατικές διασώσεις, που ισχύουν από φέτος. 

Μόνο αν ένα κρατικό χρέος χαρακτηριστεί «βιώσιμο, αλλά με όχι υψηλή πιθανότητα αποπληρωμής» το Ταμείο έχει την «ευελιξία» να συγχρηματοδοτήσει μια χώρα με μια «αναδιαμόρφωση» (re-profiling) του χρέους της, και μάλιστα «χωρίς να εφαρμόζεται αυτή από την πρώτη στιγμή, ώστε να καθίσταται άμεσα βιώσιμο το χρέος». Διόλου τυχαία, για «re-profiling» μίλησε προ ημερών και ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, φωτογραφίζοντας το πιθανό πλαίσιο συμβιβασμού Ευρωπαίων –ΔΝΤ. 

Αυτό σημαίνει ότι μια υποχώρηση του ΔΝΤ σε έναν ηπιότερο χαρακτηρισμό για τη βιωσιμότητα του χρέους και μια υπόσχεση του «κλαμπ της Ουάσιγκτον» για «re-profiling»στο μέλλον (ίσως κοντά στο 2022, όπως λένε Γ. Σταθάκης, αλλά και Β. Σόιμπλε), μπορεί να φέρει πιο κοντά Ε.Ε. και ΔΝΤ. Αλλά δεν πρόκειται να ελαφρύνει ούτε κατά ένα ευρώ το βάρος που υποχρεούται να σηκώσει η ελληνική κοινωνία. Όχι μόνο στην τριετία του τρίτου Μνημονίου, αλλά και μετά, όταν θα κληθεί να αποδεχθεί ένα ακόμη Μνημόνιο εν ονόματι του ανέξοδου για τους δανειστές re-profiling. Αν το σενάριο επιβεβαιωθεί, υποθέτουμε ότι η κυβέρνηση θα μας καλέσει να εορτάσουμε την «μείζονα εθνική επιτυχία». 

Το ερώτημα του τίτλου- ποιος δουλεύει ποιον- θα παραμένει θλιβερά επίκαιρο…