Μαθήματα από τον Ερυθρό Σταυρό : Η λιτότητα οδηγεί την Ευρώπη σε οικονομική και κοινωνική παρακμή

Η Guardian παρουσιάζει μια μελέτη του Ερυθρού Σταυρού που επικρίνει σκληρά τις απαντήσεις που δίνει η πολιτική στην ευρωπαϊκή κρίση : βρισκόμαστε μπροστά σε μια παρατεταμένη περίοδο ανεργίας , μεγαλύτερης ανισότητας, συσσωρευμένης απελπισίας, και  κινδύνους κοινωνικών αναταραχών , και παρ'όλα αυτά η ήπειρος δεν έχει ακόμα καταλάβει τι την περιμένει.

Σύμφωνα με εκτεταμένη μελέτη που πρόκειται να δημοσιευθεί σύντομα (την Πέμπτη) , οι πολιτικές λιτότητας που υιοθετήθηκαν για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους των τελευταίων τεσσάρων ετών βυθίζουν την Ευρώπη σε μια παρατεταμένη περίοδο αυξανόμενης φτώχειας , μαζικής ανεργίας , κοινωνικού αποκλεισμού , μεγαλύτερης ανισότητας και συλλογικής απελπισίας .
" Ενώ άλλες ήπειροι πετυχαίνουν να μειώσουν τη φτώχεια ,η Ευρώπη την αυξάνει", λέει η 68 -σέλιδη έκθεση της Διεθνούς Ομοσπονδίας του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου. " Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτής της κρίσης δεν έχουν βγει ακόμη στην επιφάνεια .Τα προβλήματα που προκαλούνται θα είναι αισθητά για δεκαετίες, ακόμη και αν η οικονομία βελτιωθεί στο εγγύς μέλλον ... Αναρωτιόμαστε αν εμείς, ως ήπειρος , πραγματικά καταλαβαίνουμε τι μας έχει βρει. "

Η ριζοσπαστική κριτική στην πολιτική απάντηση στην κρίση χρέους που ασκήθηκε στην Ελλάδα στα τέλη του 2009 και έχει εγείρει θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα του ενιαίου νομίσματος του ευρώ , και που δημοσιεύθηκε αποκλειστικά από την Guardian , προβλέπει ένα εξαιρετικά ζοφερό μέλλον για δεκάδες εκατομμύρια ευρωπαίους.

Η αποχή και η άνοδος της ΧΑ αποτελούν φαινόμενα ομοτάξια

[...]

Μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, πώς είδες τη δημόσια στάση του ΣΥΡΙΖΑ;

 
Καταρχάς η δήλωση «έχουμε εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και στους θεσμούς» είναι το λιγότερο ατυχής μετά την απελευθέρωση τριών κατηγορουμένων.

 Έπειτα δεν γίνεται να προτάσσουμε συνεχώς τις εκλογές σαν πανάκεια. 

Δεν εννοώ, βεβαίως, ότι δεν πρέπει να τίθεται το ζήτημα των εκλογών αλλά ότι είναι αναποτελεσματικό να το ανακινούμε σε κάθε περίσταση. Εκλογές έχει νόημα να απαιτούνται επίσημα όταν η εκλογική αναμέτρηση έχει ήδη επιβληθεί από το συσχετισμό δυνάμεων, όπως εξάλλου έγινε με τις εκλογές του 2012. 

Μόνο αν η κυβέρνηση καταρρεύσει από μια παλλαϊκή κινητοποίηση, οι εκλογές θα βιωθούν ως νίκη και θα αναβαθμιστούν σε κρίσιμο διακύβευμα που αφορά όλους μας.

Αρχή νέας κοινοβουλευτικής εκτροπής από Δένδια

Σημαντικά ερωτήματα προκύπτουν, σε κύκλους νομικών, από την ανακοίνωση του υπουργείου Δημόσιας Τάξης ότι δεν θα απαντά σε ερωτήσεις βουλευτών της Χρυσής Αυγής.
Επικαλούμενος τα “κοινοβουλευτικά θέσμια” ο υπουργός υποστηρίζει ότι δεν θα υπεισέρχεται σε θέματα κοινοβουλευτικού ελέγχου που θέτει το νεοναζιστικό κόμμα της Χρυσής Αυγής.

Να λύσουμε το φρένο της σκέψης

Δημήτρης Μηλάκας

Υπάρχει η βάσιμη άποψη - κωδικοποιημένη από τον ψυχαναλυτή συγγραφέα Νίκο Σιδέρη -  η οποία σε γενικές γραμμές υποστηρίζει  ότι στην Ελλάδα της κρίσης οι άνθρωποι γίνονται στόχος παράδοξων μηνυμάτων που αλληλοακυρώνονται  και μπλοκάρουν τη σκέψη με τελικό αποτέλεσμα ένα διανοητικό μούδιασμα  και την μοιρολατρική  αποδοχή των τετελεσμένων.

Τέτοιου είδους παράδοξα μηνύματα – τα οποία μάλιστα αλληλουπονομεύονται και ακυρώνονται αφήνοντας τον κόσμο άφωνο και ακίνητο— συνεχίζουν να εκπέμπονται από την αρχή της κρίσης μέχρι και τώρα. Για παράδειγμα:
 

• Αυτές τις μέρες ο πρόεδρος της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι  απέκλεισε το ενδεχόμενο χρεοστασίου της Ελλάδας έναντι του επίσημου τομέα. Στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου από την Ουάσιγκτον ο Ευρωπαίος τραπεζίτης ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα… απαγορεύεται να πτωχεύσει. Συμπλήρωσε ωστόσο, ότι οι Ευρωπαίοι πιστωτές θα έχουν εξετάσει μέχρι το τέλος του χρόνου τους όρους ενός νέου δανείου προς την Ελλάδα.

• την ίδια στιγμή που ο Ευρωπαίος Τραπεζίτης μας …απαγορεύει να πτωχεύσουμε και φροντίζει για την αιώνια ανακύκλωση της χρεοκοπίας μας, στο «Ευαγγέλιο των Αγορών» την Wall Street Journal διαβάζουμε ότι με τα σημερινά δεδομένα το ελληνικό χρέος θα αποπληρωθεί μετά από 100 ή και 200 (!) χρόνια.

Κατάθλιψη και ακινησία

Αντιμέτωπη με αυτές τις πληροφορίες/ μηνύματα η ελληνική κοινωνία βυθίζεται ολοένα και βαθύτερα στην απογοήτευση, καθώς βλέπει το ζοεφερό μέλλον που της επιφυλάσσουν:

• Οι δανειστές είναι έτοιμοι να συνεχίσουν να δανείζουν μεταφέροντας το χρέος στο μέλλον. Ένα μέλλον που σύμφωνα με τη Wall Street Journal εκτείνεται πολύ πιο μακριά από αυτό που ο μέσος άνθρωπος μπορεί να αντιληφθεί  (και να σηκώσει) στα όρια του βιολογικού του κύκλου

Με πιο απλά λόγια, οι υπο-αμειβόμενοι  εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα στοιχειώδη, οι νέοι και πάνω απ όλα οι άνεργοι, ακούνε πως το δράμα θα συνεχιστεί επ΄ άπειρον: Οι δανειστές θα δανείζουν, η Ελλάδα με αυτά τα νέα δανεικά θα ξεχρεώνει τα παλιότερα και ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με νέα μνημόνια (γιατί κανείς δε δανείζει χωρίς όρους)  θα διασφαλίζονται οι προμήθειες που πέρα από τους τόκους επιβάλλουν οι εντιμότατοι τοκογλύφοι.

Η «ακατανόητη» απάθεια  με την οποία η κοινωνία αντιμετωπίζει τις αποφάσεις που την οδηγούν στην καταστροφή (της) μπορεί ίσως να ανιχνευθεί με τη βοήθεια της ψυχιατρικής. Ο Νίκος Σιδέρης όπως προαναφέραμε κάνει λόγο  για έναν κύριο ψυχοδιανοητικό μηχανισμό μουδιάσματος που ονομάζεται «διπλός δεσμός» και αντιστοιχεί στην εμπλοκή της σκέψης, που προκύπτει όταν οι άνθρωποι γίνονται στόχος παράδοξων μηνυμάτων:

« Στην Ελλάδα της κρίσης, αυτή η επικοινωνιακή μηχανή παραγωγής διανοητικής εμπλοκής συνίσταται στο εξής σύμπλεγμα:

• Ενα πρώτο μήνυμα λέει «Αν αντισταθείς, χάθηκες» (=πτώχευση, καταστροφή…).

• Ενα δεύτερο μήνυμα λέει «Αν υποκύψεις, χάθηκες» (=ανεργία, φτώχεια, μιζέρια, απόγνωση…)

• Κι ένα τρίτο απαγορεύει τη σκέψη, εφ΄ όσον «Είναι μονόδρομος» γιατί «Το είπε η τρόικα».

Με απλά λόγια: Αν πεις ναι, χάθηκες. Αν πεις όχι, χάθηκες. Και απαγορεύεται να σκεφτείς και να σχολιάσεις αυτό το παράδοξο κλουβί της σκέψης».


Ρεαλιστικός «ξεσηκωμός»

Όσοι ίσως υποτιμούν την ατομική  ψυχολογική παράμετρο στη διαμόρφωση των κοινωνικών συμπεριφορών, δεν θα πρέπει να ξεχνούν τη φράση ότι «η οικονομία είναι ψυχολογία» που συχνά πυκνά εκτοξεύουν οι αρχιερείς των αγορών. Αυτοί , προφανώς, κάτι ξέρουν.

Αυτό το κάτι θα πρέπει ίσως να το μελετήσουν και όσοι υποστηρίζουν πως μάχονται για να βγάλουν την ελληνική κοινωνία από την «αιώνια» παγίδα στην οποία έχει οδηγηθεί.

Υπό αυτήν την έννοια, η ρεαλιστική τεκμηρίωση της ύπαρξης ενός σχεδίου που οδηγεί έξω από την παγίδα, είναι το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μια «πολιτικής ψυχολογίας» που θα εμπνεύσει θα κινητοποιήσει  και θα απαλλάξει τις αστείρευτες κοινωνικές δυνάμεις από τους καταθλιπτικούς δεσμούς που οικοδομούν- με μέθοδο- οι δανειστές και οι εγχώριοι παρατρεχάμενοί τους.

[--->]

100 θέσεις για την κρίση [2]

 του Vladimiro Giacche’

31. Σε πολλές χώρες του Τρίτου κόσμου ξεσπούν κρίσης χρέους. Μετά από κάθε τέτοια κρίση οι Ηνωμένες Πολιτείες προσελκύουν νέα κεφάλαια και βλέπουν να ενισχύετε ο ρόλος της Wall Street , ως παγκόσμιο χρηματοοικονομικό κέντρο. Γενικότερα , από όλο τον κόσμο, τεράστια κεφάλαια επιστρέφουν στις χώρες υψηλού εισοδήματος, ενώ στη δεκαετία του εβδομήντα είχαμε το αντίθετο. Έτσι, αυξάνεται και πάλι το εισοδηματικό χάσμα μεταξύ των δυτικών χωρών και του υπόλοιπου κόσμου .
 

32 . Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων, σε συνδυασμό με την κατάρρευση των τιμών των ενεργειακών πρώτων υλών, στα μέσα της δεκαετίας του ογδόντα , συνέβαλε και αυτή - σε καθοριστικό ίσως βαθμό -στην κατάρρευση της ΕΣΣΔ και των σοσιαλιστικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπη. Τα επιτόκια  επιδείνωσαν τη θέση των υπερχρεωμένων χωρών (οι σοσιαλιστικές χώρες είχαν πάρει μεγάλα δάνεια), σε σχέση με τα μικρότερα έσοδα από την εξαγωγή των ενεργειακών πρώτων υλών . Επιπλέον, η κούρσα των εξοπλισμών , η οποία επί προεδρίας Ρέιγκαν επιταχύνθηκε σημαντικά, υποχρέωσε τις χώρες αυτές να δαπανήσουν για εξοπλισμούς ένα υψηλό ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους, το οποίο οδήγησε σε μείωση του μεριδίου του εθνικού πλούτου που κατευθύνεται στην κατανάλωση. Αυτές οι οικονομικές δυσκολίες είναι από τις κύριες αιτίες - ακόμη και αν τις θυμόμαστε λιγότερο - της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου και του τέλους της Σοβιετικής Ένωσης .

33 . Το τέλος της ΕΣΣΔ σηματοδοτεί μια καμπή στην ιστορία του εικοστού αιώνα,  και χαρίζει στο σύγχρονο καπιταλισμό την αύρα, περισσότερο και από υπεροχή, του αμετάκλητου. Δεν είναι τυχαία η επιτυχία που γνώρισε στις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα το μέτριο βιβλίο του Francis Fukujama "Το Τέλος της Ιστορίας". 

Εκ των υστέρων, είναι εύκολο να κρίνουμε την κατάσταση ως πολύ πιο σύνθετη από ότι άφηναν να εννοηθεί οι θριαμβευτικοί απολογισμοί της εποχής.Εάν η είσοδος των πρώην σοσιαλιστικών χωρών της Ευρώπης στην παγκόσμια αγορά ευνόησε την ανάκαμψη των κερδών πολλών δυτικών εταιρειών ( ειδικά εκείνων που ήταν σε θέση να διευρύνουν τις αγορές για τα προϊόντα τους, καθώς και τη μετεγκατάσταση σε αυτές τις χώρες της παραγωγή τους) , το ποσοστό των βιομηχανικών επενδύσεων στις δυτικές χώρες ( και άρα και η απασχόληση ) συνέχισε να φθίνει. 

Και η ίδια η απώλεια του εξωτερικού "Εχθρού" όξυνε τις λανθάνουσες αντιπαραθέσεις μεταξύ των οικονομικών συμφερόντων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης. Η πιο εντυπωσιακή περίπτωση ήταν το 1992 το ευρώ , η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα  πρόκληση για την νομισματική ηγεμονία των ΗΠΑ σε παγκόσμια κλίμακα .