Περί δικαιωμάτων (των) ιστορικών



Άρθρο του Γιώργου Μαργαρίτη*, καθηγητή Σύγχρονης Ιστορίας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στον «Ημεροδρόμο»

Εδώ και πολλούς μήνες ο ιστότοπος της Ντώυτσε Βέλλε που, όπως είναι γνωστό, εκφράζει θέσεις της Γερμανικής κυβέρνησης, επιμένει στην φιλοξενία άρθρων που έχουν ως στόχο την «θεραπεία του τραύματος» που άφησε πίσω του ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Πριν από αρκετό καιρό η σχετική θεραπευτική μέθοδος περιλάμβανε την παράθεση προφορικών μαρτυριών από απογόνους αντιστασιακών (ενίοτε «αντιστασιακών») και απογόνους δωσιλόγων. Σε μια πρόσφατη αναβάθμιση των σχετικών δημοσιευμάτων το ενδιαφέρον προσδιορίστηκε στην παράθεση μαρτυριών από «απογόνους Ναζί και δωσιλόγων στην Ελλάδα». Με τον τρόπο αυτό επί σειρά μηνών φιλοξενήθηκε και φιλοξενείται στον εν λόγω ιστότοπο, μεταξύ άλλων, η μαρτυρία του Αλέξανδρου Γιοσμά, γιού του θλιβερά διάσημου ναζί «φον» Γιοσμά, ο οποίος (υιός) τυγχάνει να είναι και θερμός θιασώτης της Χρυσής Αυγής και όλων των παρεμφερών σχημάτων.

Η τακτική είναι γνωστή και έχει χρησιμοποιηθεί εντατικά στο παρελθόν. Στοχεύει στην σχετικοποίηση των καταστάσεων, στην ατομικοκεντρική προσέγγισή τους, στην ανάδειξη της υποκειμενικής αντίληψης ή άποψης ως ιστορικής αλήθειας και τελικά στην καλλιέργεια σύγχυσης σε βαθμό ώστε να πιστεύει ο απληροφόρητος επισκέπτης του ιστοτόπου ότι τα όσα τραγικά συνέβησαν τον καιρό της γερμανικής ναζιστικής Κατοχής στην Ελλάδα δεν ήταν παρά ένα «τραύμα» στις μακρόχρονες καλές σχέσεις των δύο χωρών. Η αναθεωρητική αυτή τακτική προοδευτικά αθωώνει τον ναζισμό και ταυτίζει θύματα και θύτες. Να μην ξεχνάμε ότι για την αναθεωρητική ιστοριογραφία τα όσα έγιναν εκείνον τον καιρό περιγράφονται ως συγκρούσεις μεταξύ «αντιφρονούντων», όπου η ατομική ένταξη υπερκαλύπτει την αντικειμενική ιστορική ανάλυση και αλήθεια. Με τον τρόπο αυτό ο ναζισμός αθωώνεται, η γερμανική ευθύνη παραγράφεται και έρχεται ο «νηφάλιος» αναθεωρητισμός να υποδείξει τον σωστό δρόμο: ότι δηλαδή τα θύματα οφείλουν να συμφιλιωθούν με τους δημίους στον βωμό της συμφιλίωσης και της προόδου, βωμός, που, τι παράξενο, δείχνει αφιερωμένος στον ίδιο και τον αυτό Θεό: τον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό, τον ναζισμό –για όψεις της ίδιας θεότητας μιλούμε.

Ο Ιάσωνας Χανδρινός, από καιρό μυημένος στην γερμανική εκδοχή της αναθεωρητικής ιστοριογραφίας και ως εκ τούτου εκλεκτός και της γερμανικής πλευράς και των ΑΣΚΙ και του ΣΥΡΙΖΑ, θέλησε να εφαρμόσει την ίδια δοκιμασμένη τεχνική στο βιβλίο του με θέμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοέμβρη 1973. Για να θεραπεύσει το «τραύμα», υποθέτουμε, έδωσε βήμα σε ένα ρυπαρό εκτελεστή του χουντικού εγκλήματος, της δολοφονικής «άλωσης» του Πολυτεχνείου από τα άρματα μάχης της δικτατορίας. Βήμα ισότιμο και ασχολίαστο έτσι όπως η μεταμοντέρνα αντίληψη περί ιστορίας απαιτεί: ο υβριστής θύτης να έχει την ίδια θέση και τιμή όπως και τα ηρωικά θύματά του. Πώς θα γινόταν αλλιώς η θεραπεία του «τραύματος»;

Όσο αφορά τον κύριο Χανδρινό, τις επιλογές και τα «μεθοδολογικά» του διαβήματα ουδεμία έκπληξη υπάρχει. Η πολύχρονη ήδη στενή συνεργασία του με γερμανικά ιδρύματα –και τις συνακόλουθες μεθόδους αναθεώρησης της ιστορίας- έχει με σαφήνεια χαράξει τον όποιο ακαδημαϊκό του δρόμο. Από ετούτη την πλευρά αυτά που έγιναν, και τα χειρότερα που θα διαπράξει, ήταν και είναι απλά αναμενόμενα. Φαίνεται όμως πως οι εύλογες αντιδράσεις που προκάλεσε το πόνημά του –και μάλιστα από αγωνιστές του Πολυτεχνείου όπως ο Κώστας Λαλιώτης και η Πέπη Ρηγοπούλου- συντάραξαν όλο τον χώρο της αναθεωρητικής ιστορικής σχολής και δη των φορέων των μεταμοντέρνων περί ιστοριογραφίας απόψεων. Έτσι λοιπόν έσπευσε από τις στήλες της Εφημερίδας των Συντακτών να υπερασπιστεί τον αναξιοπαθούντα επιστήμονα η κυρία Αιμιλία Σαλβάνου.

Η κυρία Σαλβάνου είναι ευγενική. Κατανοεί την «ευαισθησία των ανθρώπων που έχουν πρωταγωνιστήσει σε ιστορικές στιγμές». Η κυρία Σαλβάνου όμως, εκτός από ευγενική είναι και επιστήμονας ιστορικός. Με ετούτη την ιδιότητά της παραμερίζει την έμφυτη ευγένειά της για να μας νουθετήσει –όλους εμάς τους αιθεροβάμονες- για τον τρόπο με τον οποίο οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε και να γράφουμε την ιστορία. Τρόπο «πολιτικά ορθό», με τα μέτρα των καιρών εννοείται.

Το μόνο ιστορικό ατόπημα που διαπιστώνει λοιπόν στο έργο του Χανδρινού είναι ότι του λείπει η συγκριτική διάσταση καθώς δεν συγκρίνει το Πολυτεχνείο με τα νεανικά κινήματα της δεκαετίας του ‘60 και του’70! Από εκεί και πέρα αρχίζει η υπεράσπιση. Οι τυχαίοι ιστορικοί, μας εξηγεί η κυρία Σαλβάνου, αποφεύγουν την σύγχρονη ιστορία καθότι δεν μπορούν να αντέξουν στην ιδέα ότι «τα υποκείμενα της έρευνας» θα μπορούσαν «να αρθρώσουν αντίλογο». Το καταλάβατε; Οι ιστορικοί δεν τολμούσαν ως τώρα να ασχοληθούν, λόγου χάρη, με το Πολυτεχνείο γιατί έτρεμαν στην ιδέα ότι θα τους αντικρούσει ο τάδε ή ο δείνα χουντικός δολοφόνος εκείνης της τραγικής ημέρας. Ο κος Χανδρινός, ως γενναίος, το τόλμησε. Έδωσε ισότιμο βήμα στον εγκληματία φασίστα και κατανίκησε τις μεθοδολογικές χίμαιρες!

Μετά το πρώτο αυτό βασικό μάθημα η ευγενική κα Σαλβάνου προχωρά μέσα από έναν αχταρμά όπου οι δικές της αναμνήσεις από τα πρώτα συνέδρια για την Αντίσταση και τον Εμφύλιο εμπλέκονται με τις γενικότερες περί μνήμης θεωρίες. «δεν είναι το ίδιο το γεγονός που ερευνά η μνήμη, αλλά το πώς βιώθηκε και το πώς επιβίωσε στο πέρασμα του χρόνου». Πολύ σωστά. Τι μας ενδιαφέρει το ίδιο το γεγονός; Σημασία δεν έχει το τι έγινε αλλά το τι τελικά πιστεύουν οι άνθρωποι ότι έγινε… Για να είμαστε πιο ακριβείς για το τι διδάσκονται ποικιλότροπα οι άνθρωποι να θεωρήσουν ότι έγινε… Έχει κανείς απορίες γιατί οι μνημονικές σπουδές υποκαθιστούν προοδευτικά την επιστήμη της ιστορίας; Δεν θάπρεπε. Για τις κυρίαρχες τάξεις ετούτες οι σπουδές λύνουν ζητήματα. Εάν ο κόσμος πιστέψει ότι η ηρωική Χούντα είχε κλειστεί στο Πολυτεχνείο και ότι τα άρματα των φοιτητών της επιτέθηκαν δολοφονικά και άνανδρα τόσο το καλύτερο. Τώρα ειδικά που η χώρα επιζητεί τον θρίαμβο του «Νόμου και της Τάξης».

Αναθεωρητισμός; Τι είναι αυτά που λέτε; Αληθινό είναι αυτό που άνθρωποι μαθαίνουν να πιστεύουν ότι είναι αληθινό. Σας θυμίζουν κάτι από Γκαίμπελς αυτές οι θεωρίες; Δεν θάταν ευγενικό να απαντήσω εγώ στο ερώτημα….

Ολοκληρωτισμός, ιδεολογικός καταναγκασμός, επίθεση αποβλάκωσης των λαών; Σήμερα που κυριαρχούν και προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα; Αδύνατον! Επιστημονικός κομπογιανιτισμός; Πού να ξέρω εγώ ο γράφων το παρόν. Εγώ ένας απλός ιστορικός είμαι. Εξάλλου την επιστημονική και πολιτική ορθότητα την διασφαλίζει ποικιλότροπα το ΕΛΙΔΕΚ. Αυτό θα έπρεπε να ρωτήσετε.

*Ο Γιώργος Μαργαρίτης είναι καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

[----->]

Συνέντευξη του Εβο Μοράλες : ''Να γιατί δεν θα βάλω υποψηφιότητα. Η Βολιβία από το ρατσισμό πέρασε στο φασισμό και από το φασισμό στο πραξικόπημα''


Η εφημερίδα της Αργεντινής pagina12 πήρε συνέντευξη μέσω skype από τον "πρώτο Πρόεδρο του Πολυεθνικού Κράτους της Βολιβίας", όπως αναφέρει ο λογαριασμός του στο Twitter. Ο Eβo Μοράλες απάντησε από το Μεξικό, όπου βρίσκεται πολιτικός εξόριστος με τον Αντιπρόεδρο Λινέρα.

Κατά την προετοιμασία της συνέντευξης, το απόγευμα της 23ης Νοεμβρίου, τα μέλη του Κοινοβουλίου του Κινήματος προς τον Σοσιαλισμό ολοκλήρωναν τη διαπραγμάτευση του σχεδίου ταχείας προκήρυξης νέων εκλογών και τα κοινωνικά κινήματα υπέγραφαν συμφωνία για τον τερματισμό της καταστολής. Εντωμεταξύ, τα παιδιά του Εβο, Eβαλίζ και Αλβαρο, είχαν ήδη φτάσει στην Αργεντινή μετά την υποβολή αιτήματος ασύλου.

" Ευχαριστώ τον λαό της Αργεντινής και όσους εγγυήθηκαν την παρουσία τους, δήλωσε ο Eβο. " Έμεινα ξάγρυπνος μέχρι τις 4 πμ, ώρα Βολιβίας, παρακολουθώντας τις εξελίξεις βήμα-βήμα και ευτυχώς δεν υπήρξαν προβλήματα."

- Αφού τα παιδιά του Eβo Μοράλες έχουν ήδη φτάσει στην Αργεντινή, τότε, σίγουρα θα παρευρεθούν στις 10 Δεκεμβρίου όταν ο νέος Πρόεδρος της χώρας Αλμπέρτο Φερνάντες αναλάβει την προεδρία, θα παρευρεθεί και ο πατέρας τους;

- Με προσκάλεσαν δημόσια. Τι ωραία που θα ήταν... Θα ήταν τιμή μου να συμμετέχω στην τελετή ορκωμοσίας. Θα συμβουλευτώ τους συντρόφους και θα αποφασίσουμε, θα ήθελα να ευχαριστήσω και πάλι τη μεγάλη αλληλεγγύη που έδειξε ο αδελφός Αλμπέρτο ήταν ένας από αυτούς που μου έσωσαν τη ζωή και έσωσαν τη ζωή του Αλβαρο (του αντιπροέδρου) και της συνοδείας μου την Κυριακή 10 Νοεμβρίου και τη Δευτέρα 11. Αισθάνομαι στοργή, σεβασμό και θαυμασμό γι ' αυτόν. Θα μπορέσουμε να σχολιάσουμε αναλυτικά τι ζήσαμε τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου, στα μονοπάτια της ζούγκλας της Κοτσαμπάμπα.

- Η Γερουσία έχει ήδη εγκρίνει νομοσχέδιο για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

- Ναι, έγινε συνάντηση με την εγγύηση των Ηνωμένων Εθνών, της καθολικής Εκκλησίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια μέρα μετά την άφιξη μου στο Μεξικό, ζήτησα σε συνέντευξη Τύπου να μεσολαβήσουν διεθνείς προσωπικότητες από όλο τον κόσμο προκειμένου να βοηθήσουν τη διαδικασία ειρήνευσης στη Βολιβία. Ευτυχώς, αυτή η συνάντηση μόλις έγινε, και συμμετείχε η de facto κυβέρνηση της (Τζανίν) Añez και το Κίνημα προς τον Σοσιαλισμό που αντιπροσωπεύει τα δύο τρίτα των Γερουσιαστών και των βουλευτών. Θα κάνουμε ό, τι μπορούμε για την ενότητα και την ειρήνη, εγώ δεν θα είμαι υποψήφιος.

- Παρά το αποτέλεσμα των εκλογών του Οκτωβρίου 20, όπου το  MAS ήρθε πρώτο;

Ναι. Αλλά θέλω να προσθέσω ότι τη νίκη αυτή μας την έκλεψαν. Το μεγάλο μου "έγκλημα" είναι ότι είμαι ίντιο και πάνω απ ' όλα ότι εθνικοποίησα τους φυσικούς πόρους της χώρας, όπως τους υδρογονάνθρακες. Θυμάμαι πολύ καλά ότι ο φίλος και αδελφός Νέστορ Κίρχνερ (ο τότε Πρόεδρος της Αργεντινής) όταν εθνικοποίησα τις εταιρείες και οι ιδιωτικές εταιρείες μου είπαν ότι δεν θα επένδυαν πλέον στη χώρα, μου τηλεφώνησε και μου είπε, " αν οι πολυεθνικές του πετρελαίου θα σταματήσουν να επενδύουν στη Βολιβία, θα το κάνει η Αργεντινή θα το κάνει ". Έχω πολλές αναμνήσεις από τον αγώνα για την ανεξαρτησία των κρατών, για την αξιοπρέπεια και την ταυτότητα των λαών μας

-Αναφέρθηκες στην ειρήνη.

- Θα βάλω τα δυνατά μου για την ειρήνη στη Βολιβία. Δεν θα βάλλω υποψηφιότητα για την προεδρεία αν και μπορώ να βάλω υποψηφιότητα για την προεδρία. Παραιτούμαι για να μην υπάρξουν νεκροί, και να σταματήσουν οι επιθέσεις . Αδερφέ δημοσιογράφε, ξέρεις γιατί παραιτηθήκαμε εκείνο το απόγευμα της Κυριακής με τον αδελφό αντιπρόεδρο Λινέρα; Επειδή είχαν πιάσει τα αδέλφια μου τα στελέχη του κόμματος, τους αγωνιστές, τους κυβερνήτες των Επαρχιών, τους δημάρχους και τους είπαν ότι θα κάψουν τα σπίτια τους αν δεν υπέβαλλα την παραίτησή μου. Στον αδελφό του προέδρου της Βουλής είπαν: "Αν ο αδερφός σου δεν παραιτηθεί, θα σε κάψουμε στην πλατεία". Έκαψαν το σπίτι της αδερφής μου στο Ορούρο.Από το ρατσισμό πέρασαν στο φασισμό και από τον φασισμό στο. Αυτό έγινε στη Βολιβία. Για αυτό θέλω την ενότητα και την ειρήνη. Αυτό είπα στις κοινοβουλευτικές μας ομάδες. Και ανακοίνωσα ότι αυτή τη φορά ο Αλβαρο (Λινέρα) και εγώ δεν θα βάζαμε υποψηφιότητα  για την προεδρία και την αντιπροεδρία.

Η Πλήρης συνέντευξη στο σύνδεσμο :


Μέσω https://www.facebook.com/CaracasChiAma/posts/3717195628294231?__tn__=K-R

Περίεργο


«Curfew in Ecuador, then in Chile and Bolivia, now in Colombia. And... the dictator would be Maduro in Venezuela?»

«Toque de queda en Ecuador, luego en Chile y en Bolivia, ahora en Colombia. Y el dictador sería Maduro en Venezuela?»

«Απαγόρευση κυκλοφορίας στο Εκουαδόρ, μετά στη Χιλή και τη Βολιβία, τώρα στην Κολομβία. Και... ο δικτάτορας είναι ο Μαδούρο στη Βενεζουέλα?»