Μούγκα στη... στρούγκα του ΥΠΕΞ


Μούγκα στη... στρούγκα του ΥΠΕΞ - Απόλυτη σιωπή για το σκάνδαλο με την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων - Media

Απόλυτη σιωπή για το σκάνδαλο με την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων
 

Του Δημήτρη Μηλάκα



Η σιωπή με την οποία οι – κατά τα λοιπά – αρχάγγελοι της κάθαρσης και άγρυπνοι επόπτες κατά της διαφθοράς αντιμετώπισαν το δημοσίευμα της περασμένη Πέμπτης, με τίτλο «Δουλειές με... βίζες στο ΥΠΕΞ», υποχρεώνει το «Ποντίκι» να επανέλθει για να περιγράψει με ακόμα πιο απλά λόγια (στην περίπτωση που δεν ήμασταν αρκούντως κατατοπιστικοί) τη σκανδαλώδη μεθόδευση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών υπέρ της ευημερίας μιας «παρέας... αρίστων φίλων».

Για να γίνει κατανοητό (για όποιον δεν κατάλαβε) το «κόλπο», θα μεταφέρουμε τη γλαφυρή περιγραφή ενός έμπειρου διπλωμάτη:

Ας υποθέσουμε, μας είπε, ότι το ελληνικό κράτος (και συγκεκριμένα το υπουργείο Εξωτερικών) έχει αναθέσει ένα έργο σε μια κολοσσιαία στο είδος της εταιρεία, ας πούμε στην General Electric, η οποία εκτελεί τη σύμβαση κανονικά. Κάποια στιγμή το ΥΠΕΞ αποφασίζει να δώσει αυτή τη μεγάλη δουλειά στο... ηλεκτρολογείο που μόλις άνοιξε στη γειτονιά. Το ηλεκτρολογείο, με τη σύμβαση που εξασφάλισε, πηγαίνει στην General Electric και της αναθέτει τη συνέχιση της δουλειάς που ήδη κάνει με αντάλλαγμα ένα ποσοστό (20% - 30%) των κερδών της.

Με πιο απλά λόγια, κατά τη γλαφυρή διατύπωση της παλιάς καραβάνας της διπλωματίας μας, το ΥΠΕΞ βρήκε τρόπο να εξασφαλίσει (για κάποιους άριστους και εκλεκτούς) μια καθ’ όλα νόμιμη μίζα...

Κάποιος με φιλότιμο;

Έχοντας κατά νου το πιο πάνω απλοποιημένο αλλά γλαφυρό παράδειγμα και το ρεπορτάζ του «Π» της περασμένης εβδομάδας («Δουλειές με... βίζες στο ΥΠΕΞ») θα επαναλάβουμε συνοπτικά τα στοιχεία με την (μάταιη;) ελπίδα:

● Να φιλοτιμηθεί κάποιος κυβερνητικός αρμόδιος να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που προκύπτουν σπάζοντας τη μονοτονία του αδιάφορου σφυρίγματος που έχει επιλέξει το ΥΠΕΞ.

● Να κάνει την καρδιά του πέτρα (καθ’ ότι αφορά και «δικά τους παιδιά») κάποιος από την αντιπολίτευση, να ασχοληθεί και να κάνει μια ερώτηση για να μάθει (αν δεν ξέρει...) τι τρέχει με αυτήν την ιστορία.

● Να ασχοληθεί κάποια (τρόπος του λέγειν) ανεξάρτητη ελεγκτική αρχή και να ελέγξει τα ζουμερά ντεσού όλης αυτής της απίθανης υπόθεσης, η οποία κρύβει τζίρους εκατοντάδων εκατομμυρίων, φοροαποφυγή και, ενδεχομένως, ξέπλυμα...

Η ιστορία ξεκίνησε κάποια στιγμή (υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Ευ. Βενιζέλος) που το υπουργείο Εξωτερικών, όπως είχε δικαίωμα, θέλησε να κάνει διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων (visa). Το έργο μέχρι τότε εκτελούσε η ηγέτιδα παγκοσμίως στον χώρο πολυεθνική UF Services UK LTD, η οποία δημιουργεί visa centers σε πόλεις χωρών (όπως, για παράδειγμα, η Ρωσία), όπου το ενδιαφέρον για επισκέψεις στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα μεγάλο.

Σ’ αυτόν τον διαγωνισμό (η διαδικασία αυτή εξελίχθηκε εξ ολοκλήρου επί υπουργίας Κοτζιά), εκτός από την UF Services UK LTD και κάποιους μικρότερους σε μέγεθος ανταγωνιστές της, παίρνει μέρος και (το... ηλεκτρολογείο που λέγαμε πιο πάνω) η ελληνική Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών Global Visa Center World Hellas (GVCW), η οποία δημιουργήθηκε δύο εβδομάδες μόλις πριν από τη λήξη της προθεσμίας συμμετοχής στον διαγωνισμό, με έδρα μια κατοικία (ενός εκ των μετόχων της) στο Κολωνάκι.

Το ταμπελάκι της εταιρείας, με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 24.000 ευρώ, που χτύπησε την πολυεθνική και της πήρε τελικά δουλειά εκατοντάδων εκατομμυρίων, ήταν ένα αυτοκόλλητο σήμα δίπλα στο κουδούνι του ενοίκου του σπιτιού...

Παρ’ όλα αυτά (έλλειψη σχετικής εμπειρίας, παντελή έλλειψη τεχνικών υποδομών και τεχνογνωσίας, απόλυτη ανεπάρκεια κεφαλαίων), η νέα εταιρεία όχι μόνο συμμετέχει στον διαγωνισμό, αλλά τον κερδίζει. Οι ενστάσεις (από τους ανταγωνιστές, αλλά και από αρμόδια για την αξιολόγηση των συμμετεχόντων επιτροπής του ΥΠΕΞ) που υποβάλλονται αποπέμπονται η μια μετά την άλλη, όπως αποπέμφθηκε από τον υπουργό και η απορριπτική εισήγηση για την κατακύρωση του διαγωνισμού στην εν λόγω νέα εταιρεία.

Μπίζνες με το τίποτα

Τελικά η Global Visa Center World Hellas (GVCW) εξασφαλίζει τη σύμβαση και, μη έχοντας τη δυνατότητα να την εκτελέσει, έρχεται σε συμφωνία με την πολυεθνική – η οποία συνεχίζει το έργο της έκδοσης των ταξιδιωτικών εγγράφων visa –, εξασφαλίζοντας ένα σεβαστό ποσοστό επί των κερδών.

Κάπως έτσι, τρεις εκλεκτοί του διπλωματικού και του πολιτικού βίου (οι πρώην διπλωμάτες Δημήτριος Πλατής και Ιωάννης Ζέπος καθώς και ο πρώην αρχηγός της αστυνομίας και υπουργός Προστασίας του Πολίτη με τη Νέα Δημοκρατία Ελευθέριος Οικονόμου) εξασφάλισαν από το τίποτε ένα σεβαστό μερίδιο σε μια μπίζνα της οποίας ο τζίρος μετριέται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω εταιρεία των εκλεκτών, εκτός από την αρχική σύμβαση για τη Ρωσία, εξασφάλισε στη συνέχεια και το έργο της έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων για τρεις ακόμα περιοχές (Κίνα, Πακιστάν, Ινδία), απ’ όπου η Ελλάδα υποδέχεται εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες.

Κατόπιν τούτων και εφόσον κυβέρνηση και αντιπολίτευση διακηρύσσουν την αμετακίνητη πρόθεσή τους να πατάξουν τη διαφθορά απ’ όπου κι αν προέρχεται (ακόμα κι απ’ τα σπλάχνα τους;), αναμένουμε μετά και το σημερινό δημοσίευμα μια κάποια απάντηση τουλάχιστον για την καταρράκωση της (πολιτικής) ηθικής που προκύπτει από τη διαδικασία και την εξέλιξη του διαγωνισμού.

Επίσης αναμένουμε από την ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές να ρίξουν μια ματιά τόσο στον τρόπο εξασφάλισης του έργου όσο και στον τρόπο διαχείρισης των κερδών που έχει εξασφαλίσει με τη σύμβαση - δώρο η Global Visa Center World Hellas (GVCW). Επιστρέφουν στην Ελλάδα; Φορολογούνται; Μεταφέρονται σε off-shore ηθικά και νόμιμα;

Χάσαμε το σπίτι στοπ ;


 


Πάμε τώρα να δούμε μια λεπτομέρεια, η οποία δεν ξέρω κατά πόσο έχει γίνει κατανοητή στον πολύ κόσμο. Όποιος φτάνει στο σημείο να ξεστομίσει την φράση "μου πήρε η τράπεζα το σπίτι", ας μη προσθέτει την φρασούλα "και καθάρισα" διότι, κατά πάσα πιθανότητα, δεν έχει καθαρίσει τίποτε. Ποιός καθάρισε επειδή του πήρε η τράπεζα το σπίτι; Κανένας! Ας δούμε ένα παράδειγμα.

Πριν δέκα χρόνια, πήρα τραπεζικό δάνειο 150.000 ευρώ και έφτιαξα ένα σπίτι, το οποίο έχει σήμερα αντικειμενική αξία 200.000 και εμπορική 100.000 με το ζόρι. Όσο τα πράγματα πήγαιναν καλά, δεν είχα πρόβλημα να δίνω κάθε μήνα 400 ευρώ στην τράπεζα. Φυσικά, όταν έμεινα άνεργος, έπαψα να πληρώνω, με αποτέλεσμα σήμερα να χρωστάω 130.000 ευρώ και η τράπεζα να μου βγάζει το ακίνητο στο σφυρί. Τιμή εκκίνησης, η εμπορική του αξία. Πώς ορίζεται αυτή η αξία; Από έναν πραγματογνώμονα, τον οποίο βάζει η τράπεζα.
Μια φορά κι έναν καιρό...

Ας πούμε ότι ο εν λόγω πραγματογνώμονας δεν αποτιμά το ακίνητό μου στα 70 ή στα 60 χιλιάρικα και ο πλειστηριασμός ξεκινάει από τις 100.000 ευρώ. Βάσει του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εάν ο πρώτος πλειστηριασμός κηρυχθεί άγονος, τότε ο δεύτερος έχει τιμή εκκίνησης στο μισό της αξίας του πρώτου. Έτσι, είναι σπανιώτατο το φαινόμενο να πουληθεί ακίνητο στον πρώτο πλειστηριασμό, αφού ο δεύτερος θα ξεκινήσει με τα μισά λεφτά. Αν καταλήξει άγονος και ο δεύτερος, γίνεται και τρίτος με ακόμη χαμηλότερη τιμή εκκίνησης. Αν κι αυτός δεν έχει αποτέλεσμα, η όλη διαδικασία απαξιώνεται και σταματά να λειτουργεί ως μέσο πίεσης για τον δανειολήπτη.

Βάσει της συμφωνίας με τον SSM, οι τράπεζες δεν θα αφήσουν κανέναν πλειστηριασμό να απαξιωθεί. Όπου δεν παρουσιάζεται ενδιαφέρον από ιδιώτες, η επισπεύδουσα τράπεζα θα αποκτά το ακίνητο έναντι της απαίτησης που έχει από τον δανειολήπτη. Στην περίπτωσή μου, αφού η πρώτη δημοπρασία άρχισε με 100.000, η δεύτερη άρχισε με 50.000. Αν η τρίτη αρχίσει με 40.000 (και πάλι καλά να λέω!), τότε η τράπεζα θα αποκτήσει το ακίνητό μου για 40.000, "έναντι της απαίτησης που έχει από τον δανειολήπτη". Με απλά λόγια: και το σπίτι μου χάνω και στην τράπεζα εξακολουθώ να χρωστάω ακόμη ενενήντα χιλιάρικα, τα οποία εξακολουθούν να γεννάνε τόκους και πανωτόκια...

Οξύνεται η σύγκρουση ΗΠΑ – Κίνας



ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣl

Καμία σχέση! Όποιος επιχειρήσει να συγκρίνει τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και κάθε ευρωπαϊκής χώρας ξεχωριστά, με τη στάση της Κίνας απέναντι στις ΗΠΑ θα διαπιστώσει ότι δεν έχουν κανένα κοινό χαρακτηριστικό. 

Ας θυμηθούμε την επίσκεψη του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, στην Ουάσινγκτον στις 25 Ιουλίου (περισσότερα εδώ) όταν μπροστά στην απειλή επιβολής επιπλέον δασμών στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία οι Βρυξέλλες αποδέχθηκαν τους όρους του Τραμπ και η σύγκρουση έληξε με την ατιμωτική υποχώρηση της ΕΕ. Κι ας αντιπαραβάλλουμε αυτή τη στάση, που επιβεβαιώνει όσους χαρακτηρίζουν την ΕΕ ως το πρότζεκτ με την μεγαλύτερη διάρκεια ζωής της αμερικάνικης υπερδύναμης, με τη στάση της Κίνας, που μόλις πριν μια εβδομάδα κι ενώ οι εκδικητικές αυξήσεις δασμών ένθεν κι ένθεν όδευαν σε κορύφωση έκοψε βίαια και μονομερώς τους δίαυλους επικοινωνίας με τις ΗΠΑ!

Συγκεκριμένα, το Πεκίνο το προηγούμενο Σαββατοκύριακο απέρριψε αμερικανική πρόσκληση για εμπορικές συνομιλίες και κάλεσε τον αμερικανό πρέσβη στο Πεκίνο να διαμαρτυρηθεί για τις νέες κυρώσεις που επέβαλε η Ουάσινγκτον σε έναν κινέζο αξιωματούχο του στρατού. Επίσης, ακύρωσε επίσκεψη κινέζου αξιωματικού στις ΗΠΑ όπως και κοινές ασκήσεις που θα ξεκινούσαν στις 25 Σεπτεμβρίου. Αφορμή για την ασυνήθιστα οξεία αντίδραση της Κίνας ήταν οι πιο πρόσφατες κυρώσεις με τις οποίες η Ουάσινγκτον απάντησε στην αγορά από το Πεκίνο ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών και πυραύλων, μέσω ενός ρώσου εξαγωγέα πολεμικού υλικού τον οποίο οι ΗΠΑ έχουν εντάξει στη μαύρη λίστα κατηγορώντας τον για ανάμειξη στην επίθεση στην Ουκρανία, στην προσάρτηση της Κριμαίας και σε κυβερνοεπιθέσεις.

Το κινέζικο υπουργείο Εξωτερικών επικαλέστηκε τα κυριαρχικά του δικαιώματα ως ανεξάρτητο κράτος και χαρακτήρισε τη στάση των ΗΠΑ ως παρέμβαση στα εσωτερικά του και παραβίαση των βασικών κανόνων των διεθνών σχέσεων. Τα προφανή είπε εν ολίγοις, κάτι όμως που δε συνηθίζεται.

Η απότομη όξυνση των αμερικανο-κινέζικων διπλωματικών σχέσεων συνδέεται στενά με την κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο χωρών κι ως τελευταίο επεισόδιο είχε την επιβολή δασμών από την Κίνα σε εισαγωγές από τις ΗΠΑ ύψους 60 δισ., που με απόλυτη βεβαιότητα θα οδηγήσουν τις ΗΠΑ να επιβάλουν αυξημένους δασμούς σε όλες τις κινέζικες εισαγωγές που το 2017 έφτασαν τα 505 δισ. δολ. Έτσι, τελειώνει η πρώτη πράξη μιας διαμάχης που μένει να δούμε σε ποια μέτωπα και με ποιες μορφές θα συνεχιστεί.

Ως τώρα κρατάμε ότι η Κίνα έχει πληρώσει ένα πολύ μεγάλο τίμημα από τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ, καθώς δημοσιεύονται εκτιμήσεις για μείωση του ΑΕΠ της ακόμη και κατά 1%, που από πολλές πλευρές θυμίζει την κούρσα των εξοπλισμών την οποία επέβαλε ο Ρέιγκαν τη δεκαετία του ’80 επιταχύνοντας την αποσύνθεση και κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και του ανατολικού μπλοκ. Η ανερχόμενη Κίνα όσο κι αν απέχει έτη φωτός από την παρακμιακή Σοβιετική Ένωση έχει πλήθος ανοιχτών μετώπων στο εσωτερικό της, ενώ εκτός και δη στις ΗΠΑ έχει απέναντί της σύσσωμο το αμερικανικό πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο.

 Δεν είναι επομένως μια αντιδικία του Τραμπ με την κινέζικη ηγεσία, που θα λήξει μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου αν ο ηγέτης των Ρεπουμπλικανών χάσει την πλειοψηφία. «Παρότι το Πεκίνο αφιερώνει τρομερούς πόρους για να μελετήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες, φαίνεται να υπάρχει μικρή κατανόηση ότι η εχθρότητα της Ουάσινγκτον απέναντι στην Κίνα είναι δικομματική και εκτείνεται πέραν του εμπορίου, ενώ πολλοί απογοητευμένοι ηγέτες του επιχειρηματικού κόσμου, κάποτε υπέρμαχοι των καλών σχέσεων με την Κίνα, τώρα τάσσονται υπέρ των αυστηρότερων μέτρων εναντίον της», έγραφαν οι New York Times στις 24 Σεπτεμβρίου.

Η επιθετική στάση της αμερικανικής οικονομικής ελίτ εναντίον της Κίνας, ερμηνεύεται στη βάση του κύκλου μεγέθυνσης που φτάνει στο τέλος του συμπληρώνοντας 9 ολόκληρα χρόνια, και αν μάλιστα καταφέρει να συνεχιστεί για ένα χρόνο ακόμη τότε θα καταγραφεί ως ρεκόρ.

Στην ίδια την Κίνα, τα φιλόδοξα σχέδια που καταστρώνονται και υλοποιούνται όπως για παράδειγμα η πρωτοβουλία Made in China 2025 (περισσότερα εδώ) με την οποία η Κίνα επιδιώκει να εδραιωθεί στην παραγωγή ποιοτικών και υψηλής τεχνολογίας ειδών αποβάλλοντας για τα προϊόντα της τη φήμη των φθηνών και κακής ποιότητας, δεν αναιρούν τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της. Κορυφή του παγόβουνου ένα αρχιπέλαγος κρατικών και ημικρατικών εταιρειών που απορροφούν το ήμισυ των τραπεζικών πιστώσεων, συμβάλλοντας στο 20% της παραγόμενης προστιθέμενης αξίας και απασχόλησης. Είναι μια φούσκα που δεν μπορεί να διατηρείται επ’ άπειρον.

Διαβρωτικά στην οικονομική ευρωστία της Κίνας λειτουργούν κι οι υπέρογκες στρατιωτικές δαπάνες που καταγράφοντας μια θεαματική ετήσια αύξηση αν και επίσημα ανέρχονται στα 175 δισ. δολ. (αποτελώντας το ένα τέταρτο των αντίστοιχων αμερικανικών) στην πραγματικότητα και σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) φτάνουν τα 228 δισ. Ακόμη κι έτσι φθάνουν στο 2% του ΑΕΠ, υπολειπόμενες σημαντικά των αμερικανικών που ανέρχονται στο 3,8%, απορροφώντας τεράστια κονδύλια.

Απομύζηση στα δημόσια οικονομικά προκαλεί και η χρηματοδότηση του νέου Δρόμου του Μεταξιού, όπως αποκαλείται το κινέζικο σχέδιο Μάρσαλ με την επωνυμία Belt and Road Initiative. Εκτιμήσεις ανεβάζουν την αξία των υποδομών που κατασκευάζονται σε όλο τον κόσμο στο πλαίσιο αυτού του πρότζεκτ, από δρόμους και λιμάνια μέχρι αεροδρόμια και σιδηροδρομικούς σταθμούς ακόμη και σε 1 τρισ. δολ. Είναι προφανώς δαπάνες που διευκολύνουν τα επεκτατικά σχέδια της Κίνας. Δεν παύουν όμως να προκαλούν οικονομική αιμορραγία και κυρίως ανησυχία στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, που δε φαίνεται διατεθειμένη να μείνει με στρωμένα χέρια…

[---->]