Βαθιά το χέρι στην τσέπη για την Υγεία στην Ελλάδα

Όλο και λιγότερο... δημόσια φαίνεται να είναι η δημόσια υγεία, καθώς τα νοικοκυριά στην Ελλάδα αναγκάζονται να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να απολαμβάνουν το εν λόγω αγαθό.

Η επιβάρυνση αυτή, μάλιστα, είναι ακόμη πιο οδυνηρή δεδομένης της μείωσης του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος την τελευταία επταετία. Σύμφωνα με την Ερευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ) για το έτος 2017 που δημοσιοποίησε, χθες, η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), τα ελληνικά νοικοκυριά δαπάνησαν πέρυσι το 7,3% –κατά μέσον όρο– της μέσης μηνιαίας δαπάνης για υπηρεσίες υγείας, ποσοστό που μεταφράζεται σε 102,44 ευρώ (σε σταθερές τιμές). Oπως η ίδια η ΕΛΣΤΑΤ επισημαίνει, η Ελλάδα με το ποσοστό αυτό, το 7,3% και ακολούθως η Βουλγαρία (7,1%) καταγράφουν τη μεγαλύτερη ιδιωτική δαπάνη για την Υγεία μεταξύ των χωρών στην Ευρώπη.

Τι συμβαίνει σε δυτικοευρωπαϊκά κράτη με κυβερνήσεις που κάθε άλλο παρά «αριστερό» προφίλ έχουν; Ενδεικτικά, στο Ηνωμένο Βασίλειο το ποσοστό της ιδιωτικής δαπάνης για την Υγεία είναι 1%, στην Ισπανία 3,4%, στην Ιταλία 4,8%.



Η επιβάρυνση είναι ακόμη μεγαλύτερη, ως ποσοστό, για τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά και ειδικά στην περίπτωση που αυτά αποτελούνται από συνταξιούχους, καθώς βεβαίως και στον χαρακτηριζόμενο φτωχό πληθυσμό, τα νοικοκυριά, δηλαδή, που οι δαπάνες τους ετησίως διαμορφώνονται σε επίπεδα κάτω των 4.878,86 ευρώ (κατώφλι κινδύνου φτώχειας).

Συγκεκριμένα, στα νοικοκυριά που αποτελούνται από ένα μόνο άτομο ηλικίας άνω των 65 ετών, οι ιδιωτικές δαπάνες για την Υγεία αντιστοιχούν στο 13,4% της μέσης μηνιαίας δαπάνης, ενώ στην περίπτωση των φτωχών νοικοκυριών το αντίστοιχο ποσοστό είναι 8,5%. Πρόκειται για νοικοκυριά που έχουν χαμηλό εισόδημα και ταυτόχρονα περιλαμβάνουν μέλη ηλικιωμένα, με χαμηλή σύνταξη, ή/και ανασφάλιστους.

To 2008, πριν η Ελλάδα εισέλθει σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, το οποίο οδήγησε αφενός σε μείωση των δημοσίων δαπανών Υγείας και αφετέρου σε μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, το μέσο ποσοστό ιδιωτικών δαπανών που έδιναν τα ελληνικά νοικοκυριά ήταν αρκετά χαμηλότερο, 6,7% της μέσης μηνιαίας δαπάνης.


Η συνολική μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 1.414,09 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 1,6% σε σύγκριση με το 2016. Σε πραγματικούς όρους η αύξηση είναι μόλις 0,7%, λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού. Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών, 20,4%, κατευθύνεται στην αγορά ειδών διατροφής, χαρακτηριστικό στοιχείο της «φτωχοποίησης» της ελληνικής κοινωνίας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι χώρες στην Ευρώπη με το υψηλότερο ποσοστό δαπανών για είδη διατροφής είναι η Βουλγαρία (39,7%), η Σερβία (34%) και η Ελλάδα (20,4%).


Το αντίστοιχο ποσοστό το 2008 στην Ελλάδα ήταν 16,4%, το υψηλότερο και πάλι σε σύγκριση με το μερίδιο που είχαν στις συνολικές δαπάνες άλλα αγαθά και υπηρεσίες, αλλά πολύ χαμηλότερο σε σχέση με σήμερα και με μικρότερη απόκλιση τότε από τις λοιπές κατηγορίες δαπανών. Στα φτωχά νοικοκυριά οι δαπάνες για την αγορά τροφίμων αποτελούν το 31,7% της μέσης μηνιαίας δαπάνης, γεγονός που σημαίνει ότι είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις όποιες ανατιμήσεις στα τρόφιμα, οι οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν επέλθει κυρίως από τις διαδοχικές αυξήσεις των έμμεσων φόρων.

Το 14,1% της μέσης μηνιαίας δαπάνης αποτελούν οι δαπάνες στέγασης, ακολουθούν οι μεταφορές με μερίδιο 12,9%, οι δαπάνες για ξενοδοχεία - καφέ - εστιατόρια με 10,5%, τα διάφορα αγαθά και υπηρεσίες με 8,8%, η Υγεία με 7,3%, τα είδη ένδυσης και υπόδησης με 5,8%, τα διαρκή αγαθά με 4,4%, οι δαπάνες για αναψυχή και παρακολούθηση πολιτιστικών γεγονότων με 4,7%, οι επικοινωνίες με 4,2%, τα έξοδα για αγορά οινοπνευματωδών ποτών και προϊόντων καπνού με 3,8% και οι δαπάνες για εκπαίδευση με 3,2%.

Οι μεγαλύτερες περικοπές δαπανών που έχουν κάνει τα νοικοκυριά στην Ελλάδα την περίοδο 2008-2017 αφορούν τα διαρκή αγαθά (π.χ. αυτοκίνητο), με τη μέση μηνιαία δαπάνη να έχει μειωθεί γι’ αυτή την κατηγορία κατά 61,6%. Κατά 56,7% έχουν περικοπεί οι δαπάνες για την αγορά ειδών ένδυσης και υπόδησης, ενώ η μικρότερη –αλλά όχι ασήμαντη– περιστολή δαπανών έγινε στην αγορά τροφίμων, κατά 22,8%.

[---->]

Μούγκα στη... στρούγκα του ΥΠΕΞ


Μούγκα στη... στρούγκα του ΥΠΕΞ - Απόλυτη σιωπή για το σκάνδαλο με την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων - Media

Απόλυτη σιωπή για το σκάνδαλο με την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων
 

Του Δημήτρη Μηλάκα



Η σιωπή με την οποία οι – κατά τα λοιπά – αρχάγγελοι της κάθαρσης και άγρυπνοι επόπτες κατά της διαφθοράς αντιμετώπισαν το δημοσίευμα της περασμένη Πέμπτης, με τίτλο «Δουλειές με... βίζες στο ΥΠΕΞ», υποχρεώνει το «Ποντίκι» να επανέλθει για να περιγράψει με ακόμα πιο απλά λόγια (στην περίπτωση που δεν ήμασταν αρκούντως κατατοπιστικοί) τη σκανδαλώδη μεθόδευση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών υπέρ της ευημερίας μιας «παρέας... αρίστων φίλων».

Για να γίνει κατανοητό (για όποιον δεν κατάλαβε) το «κόλπο», θα μεταφέρουμε τη γλαφυρή περιγραφή ενός έμπειρου διπλωμάτη:

Ας υποθέσουμε, μας είπε, ότι το ελληνικό κράτος (και συγκεκριμένα το υπουργείο Εξωτερικών) έχει αναθέσει ένα έργο σε μια κολοσσιαία στο είδος της εταιρεία, ας πούμε στην General Electric, η οποία εκτελεί τη σύμβαση κανονικά. Κάποια στιγμή το ΥΠΕΞ αποφασίζει να δώσει αυτή τη μεγάλη δουλειά στο... ηλεκτρολογείο που μόλις άνοιξε στη γειτονιά. Το ηλεκτρολογείο, με τη σύμβαση που εξασφάλισε, πηγαίνει στην General Electric και της αναθέτει τη συνέχιση της δουλειάς που ήδη κάνει με αντάλλαγμα ένα ποσοστό (20% - 30%) των κερδών της.

Με πιο απλά λόγια, κατά τη γλαφυρή διατύπωση της παλιάς καραβάνας της διπλωματίας μας, το ΥΠΕΞ βρήκε τρόπο να εξασφαλίσει (για κάποιους άριστους και εκλεκτούς) μια καθ’ όλα νόμιμη μίζα...

Κάποιος με φιλότιμο;

Έχοντας κατά νου το πιο πάνω απλοποιημένο αλλά γλαφυρό παράδειγμα και το ρεπορτάζ του «Π» της περασμένης εβδομάδας («Δουλειές με... βίζες στο ΥΠΕΞ») θα επαναλάβουμε συνοπτικά τα στοιχεία με την (μάταιη;) ελπίδα:

● Να φιλοτιμηθεί κάποιος κυβερνητικός αρμόδιος να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που προκύπτουν σπάζοντας τη μονοτονία του αδιάφορου σφυρίγματος που έχει επιλέξει το ΥΠΕΞ.

● Να κάνει την καρδιά του πέτρα (καθ’ ότι αφορά και «δικά τους παιδιά») κάποιος από την αντιπολίτευση, να ασχοληθεί και να κάνει μια ερώτηση για να μάθει (αν δεν ξέρει...) τι τρέχει με αυτήν την ιστορία.

● Να ασχοληθεί κάποια (τρόπος του λέγειν) ανεξάρτητη ελεγκτική αρχή και να ελέγξει τα ζουμερά ντεσού όλης αυτής της απίθανης υπόθεσης, η οποία κρύβει τζίρους εκατοντάδων εκατομμυρίων, φοροαποφυγή και, ενδεχομένως, ξέπλυμα...

Η ιστορία ξεκίνησε κάποια στιγμή (υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Ευ. Βενιζέλος) που το υπουργείο Εξωτερικών, όπως είχε δικαίωμα, θέλησε να κάνει διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων (visa). Το έργο μέχρι τότε εκτελούσε η ηγέτιδα παγκοσμίως στον χώρο πολυεθνική UF Services UK LTD, η οποία δημιουργεί visa centers σε πόλεις χωρών (όπως, για παράδειγμα, η Ρωσία), όπου το ενδιαφέρον για επισκέψεις στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα μεγάλο.

Σ’ αυτόν τον διαγωνισμό (η διαδικασία αυτή εξελίχθηκε εξ ολοκλήρου επί υπουργίας Κοτζιά), εκτός από την UF Services UK LTD και κάποιους μικρότερους σε μέγεθος ανταγωνιστές της, παίρνει μέρος και (το... ηλεκτρολογείο που λέγαμε πιο πάνω) η ελληνική Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών Global Visa Center World Hellas (GVCW), η οποία δημιουργήθηκε δύο εβδομάδες μόλις πριν από τη λήξη της προθεσμίας συμμετοχής στον διαγωνισμό, με έδρα μια κατοικία (ενός εκ των μετόχων της) στο Κολωνάκι.

Το ταμπελάκι της εταιρείας, με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 24.000 ευρώ, που χτύπησε την πολυεθνική και της πήρε τελικά δουλειά εκατοντάδων εκατομμυρίων, ήταν ένα αυτοκόλλητο σήμα δίπλα στο κουδούνι του ενοίκου του σπιτιού...

Παρ’ όλα αυτά (έλλειψη σχετικής εμπειρίας, παντελή έλλειψη τεχνικών υποδομών και τεχνογνωσίας, απόλυτη ανεπάρκεια κεφαλαίων), η νέα εταιρεία όχι μόνο συμμετέχει στον διαγωνισμό, αλλά τον κερδίζει. Οι ενστάσεις (από τους ανταγωνιστές, αλλά και από αρμόδια για την αξιολόγηση των συμμετεχόντων επιτροπής του ΥΠΕΞ) που υποβάλλονται αποπέμπονται η μια μετά την άλλη, όπως αποπέμφθηκε από τον υπουργό και η απορριπτική εισήγηση για την κατακύρωση του διαγωνισμού στην εν λόγω νέα εταιρεία.

Μπίζνες με το τίποτα

Τελικά η Global Visa Center World Hellas (GVCW) εξασφαλίζει τη σύμβαση και, μη έχοντας τη δυνατότητα να την εκτελέσει, έρχεται σε συμφωνία με την πολυεθνική – η οποία συνεχίζει το έργο της έκδοσης των ταξιδιωτικών εγγράφων visa –, εξασφαλίζοντας ένα σεβαστό ποσοστό επί των κερδών.

Κάπως έτσι, τρεις εκλεκτοί του διπλωματικού και του πολιτικού βίου (οι πρώην διπλωμάτες Δημήτριος Πλατής και Ιωάννης Ζέπος καθώς και ο πρώην αρχηγός της αστυνομίας και υπουργός Προστασίας του Πολίτη με τη Νέα Δημοκρατία Ελευθέριος Οικονόμου) εξασφάλισαν από το τίποτε ένα σεβαστό μερίδιο σε μια μπίζνα της οποίας ο τζίρος μετριέται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω εταιρεία των εκλεκτών, εκτός από την αρχική σύμβαση για τη Ρωσία, εξασφάλισε στη συνέχεια και το έργο της έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων για τρεις ακόμα περιοχές (Κίνα, Πακιστάν, Ινδία), απ’ όπου η Ελλάδα υποδέχεται εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες.

Κατόπιν τούτων και εφόσον κυβέρνηση και αντιπολίτευση διακηρύσσουν την αμετακίνητη πρόθεσή τους να πατάξουν τη διαφθορά απ’ όπου κι αν προέρχεται (ακόμα κι απ’ τα σπλάχνα τους;), αναμένουμε μετά και το σημερινό δημοσίευμα μια κάποια απάντηση τουλάχιστον για την καταρράκωση της (πολιτικής) ηθικής που προκύπτει από τη διαδικασία και την εξέλιξη του διαγωνισμού.

Επίσης αναμένουμε από την ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές να ρίξουν μια ματιά τόσο στον τρόπο εξασφάλισης του έργου όσο και στον τρόπο διαχείρισης των κερδών που έχει εξασφαλίσει με τη σύμβαση - δώρο η Global Visa Center World Hellas (GVCW). Επιστρέφουν στην Ελλάδα; Φορολογούνται; Μεταφέρονται σε off-shore ηθικά και νόμιμα;

Χάσαμε το σπίτι στοπ ;


 


Πάμε τώρα να δούμε μια λεπτομέρεια, η οποία δεν ξέρω κατά πόσο έχει γίνει κατανοητή στον πολύ κόσμο. Όποιος φτάνει στο σημείο να ξεστομίσει την φράση "μου πήρε η τράπεζα το σπίτι", ας μη προσθέτει την φρασούλα "και καθάρισα" διότι, κατά πάσα πιθανότητα, δεν έχει καθαρίσει τίποτε. Ποιός καθάρισε επειδή του πήρε η τράπεζα το σπίτι; Κανένας! Ας δούμε ένα παράδειγμα.

Πριν δέκα χρόνια, πήρα τραπεζικό δάνειο 150.000 ευρώ και έφτιαξα ένα σπίτι, το οποίο έχει σήμερα αντικειμενική αξία 200.000 και εμπορική 100.000 με το ζόρι. Όσο τα πράγματα πήγαιναν καλά, δεν είχα πρόβλημα να δίνω κάθε μήνα 400 ευρώ στην τράπεζα. Φυσικά, όταν έμεινα άνεργος, έπαψα να πληρώνω, με αποτέλεσμα σήμερα να χρωστάω 130.000 ευρώ και η τράπεζα να μου βγάζει το ακίνητο στο σφυρί. Τιμή εκκίνησης, η εμπορική του αξία. Πώς ορίζεται αυτή η αξία; Από έναν πραγματογνώμονα, τον οποίο βάζει η τράπεζα.
Μια φορά κι έναν καιρό...

Ας πούμε ότι ο εν λόγω πραγματογνώμονας δεν αποτιμά το ακίνητό μου στα 70 ή στα 60 χιλιάρικα και ο πλειστηριασμός ξεκινάει από τις 100.000 ευρώ. Βάσει του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εάν ο πρώτος πλειστηριασμός κηρυχθεί άγονος, τότε ο δεύτερος έχει τιμή εκκίνησης στο μισό της αξίας του πρώτου. Έτσι, είναι σπανιώτατο το φαινόμενο να πουληθεί ακίνητο στον πρώτο πλειστηριασμό, αφού ο δεύτερος θα ξεκινήσει με τα μισά λεφτά. Αν καταλήξει άγονος και ο δεύτερος, γίνεται και τρίτος με ακόμη χαμηλότερη τιμή εκκίνησης. Αν κι αυτός δεν έχει αποτέλεσμα, η όλη διαδικασία απαξιώνεται και σταματά να λειτουργεί ως μέσο πίεσης για τον δανειολήπτη.

Βάσει της συμφωνίας με τον SSM, οι τράπεζες δεν θα αφήσουν κανέναν πλειστηριασμό να απαξιωθεί. Όπου δεν παρουσιάζεται ενδιαφέρον από ιδιώτες, η επισπεύδουσα τράπεζα θα αποκτά το ακίνητο έναντι της απαίτησης που έχει από τον δανειολήπτη. Στην περίπτωσή μου, αφού η πρώτη δημοπρασία άρχισε με 100.000, η δεύτερη άρχισε με 50.000. Αν η τρίτη αρχίσει με 40.000 (και πάλι καλά να λέω!), τότε η τράπεζα θα αποκτήσει το ακίνητό μου για 40.000, "έναντι της απαίτησης που έχει από τον δανειολήπτη". Με απλά λόγια: και το σπίτι μου χάνω και στην τράπεζα εξακολουθώ να χρωστάω ακόμη ενενήντα χιλιάρικα, τα οποία εξακολουθούν να γεννάνε τόκους και πανωτόκια...