Mελέτη του καθηγητή γεωλογίας Σ. Δημητριάδη σχετικά με την παρουσία ορυκτών του αμιάντου στις Σκουριές

Διαβάστε εδώ το ΠΛΗΡΕΣ κείμενο της μελέτης του κ. Δημητριάδη, όπως συμπληρώθηκε από τον συγγραφέα της μετά την κατάθεσή της στο Συμβούλιο Επικρατείας για να υποστηρίξει την προσφυγή τοπικών συλλόγων κατά της έγκρισης κατασκευής φραγμάτων και χώρων απόθεσης αποβλήτων στις Σκουριές. (Μπορείτε να κατεβάσετε το αρχείο σε PDF από εδώ ή πατώντας πάνω στην εικόνα).
ΣτΕ ΤΡΕΜΟΛΙΤΗΣ-ΣΑΡΑΝΤΗΣ (dragged)Σαράντης Δημητριάδης
Ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΡΕΜΟΛΙΤΗ/ΑΚΤΙΝΟΛΙΘΟΥ ΚΑΙ ΧΑΛΑΖΙΑ ΣΤΑ ΠΡΟΣ ΕΞΟΡΥΞΗ ΥΛΙΚΑ ΤΩΝ ΣΚΟΥΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΙΘΑΝΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΕΧΕΙ Η ΕΞΟΡΥΞΗ – ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ – ΑΠΟΘΕΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΑΥΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΠΕΡΙΞ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ

Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος 2014
Με την απόφαση Δ8-Α/Φ. 7.49.13/13285/3315/17.9.2014 της Δ/νσης Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών (ΔΙΜΕΒΟ) του ΥΠΕΚΑ, με τίτλο: «Έγκριση ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑΤΟΣ 3: Τεχνική Μελέτη Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Εξορυκτικών Αποβλήτων Υποέργου Σκουριών – Φράγματα και Χώροι Απόθεσης Τελμάτων Εμπλουτισμού Μεταλλείων Σκουριών», και συγκεκριμένα με τον ειδικό όρο 9 αυτής, προβλέπονται μέτρα για την προστασία της υγείας των εργαζόμενων της Ελληνικός Χρυσός στις Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Σκουριών από τον κίνδυνο που συνιστά η εκπομπή εισπνεύσιμων ινών τρεμόλιθου (ή τρεμολίτη, όπως είναι το συχνότερα χρησιμοποιούμενο συνώνυμό του και αυτό που έχει επικρατήσει στην ελληνική ορυκτολογική επιστήμη), που η ινώδης μορφή του είναι είδος αμιάντου (οδηγία 83/477/ΕΟΚ άρθρο 2, και ΠΔ 212/2006, άρθρο 2) και του οποίου η παρουσία διαπιστώθηκε στα προς εξόρυξη υλικά των Σκουριών και καταγράφεται στην εγκριθείσα ΜΠΕ της Ελληνικός Χρυσός. 

Βερολίνο προς Τσίπρα: Ξέχνα τις παροχές και τήρησε τις μεταρρυθμίσεις

Να…θάψει τις εξαγγελίες για παροχές και εκδίωξη της τρόικας και να τηρήσει τις μεταρρυθμίσεις, απαιτεί από την νέα ελληνική κυβέρνηση το Βερολίνο, σύμφωνα με έγγραφο που περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου Reuters.
 
Στο έγγραφο που συντάχθηκε από το Βερολίνο ενόψει της συνεδρίασης του Eurogroup όπου θα συζητηθεί η στάση της ευρωζώνης στο αίτημα για διαγραφή του ελληνικού χρέους, τονίζεται ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να εγκαταλείψει καμία από τις περικοπές και τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει από την προηγούμενη κυβέρνηση, με στόχο να βελτιωθούν τα δημοσιονομικά της χώρας και να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών.

«Το Eurogroup έχει ανάγκη από μια ξεκάθαρη δέσμευση για να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή των βασικών μεταρρυθμιστικών μέτρων, απαραίτητων για να διατηρηθεί σε τροχιά το πρόγραμμα. Στόχος είναι η συνέχιση της ήδη συμφωνηθείσας μεταρρυθμιστικής ατζέντας (όχι πισωγυρίσματα στα μέτρα), που καλύπτει μεγάλους τομείς όπως η διοίκηση εσόδων, η φορολογία η διαχείριση των δημοσινομικών, οι ιδιωτικοποιήσεις, η υγεία, οι συντάξεις, το κοινωνικό σύστημα, την εκπαίδευση και την μάχη κατά της διαφθοράς» αναφέρει το έγγραφο.

Το Βερολίνο περιμένει από την Ελλάδα, πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ το 2015 και 4,5% το 2016, καθώς και κλείσιμο του δημοσιονομικού κενού του 2015 ώστε να επιτευχθεί ο στόχος που έχει συμφωνηθεί. Θέλει επίσης η Ελλάδα να τηρήσει την δέσμευσή της για την μείωση των δημοσίων των υπαλλήλων της γενικής κυβέρνησης κατά 150.000 εργαζόμενους, την συνέχιση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, την διατήρηση του κατώτατου μισθού, την συνέχιση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.

«Στην βάση των προαναφερόμενων στοιχείων, είμαστε έτοιμοι να ενισχύσουμε την συνεργασία μας με την Ελλάδα για να ενισχύσουμε την ανάπτυξη και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Περισσότερα πρέπει και μπορούν να γίνουν, σε διμερή βάση, όσο και εντός ενός ευρωπαϊκού πλαισίου» προσθέτει το έγγραφο, όπου διαφαίνεται η διάθεση του Βερολίνου για παραμονή της τρόικας και η απαίτηση για τήρηση των δεσμεύσεων περί αποπληρωμής των δανείων που έχει λάβει η χώρα μας.
[--->]

Το σχέδιο Βαρουφάκη για το χρέος και η αλήθεια για το κούρεμα-Ανάλυση


Από το κούρεμα έως το «μενού ανταλλαγών χρέους» η απόσταση μπορεί να είναι από μηδενική έως χαοτική. Αναλόγως με το εάν τη μετρούν εργαλεία χρηματοπιστωτικής μηχανικής ή η ίδια - ημεδαπή και αλλοδαπή – διανόηση που έχυσε τόνους δακρύων για το… casual look Βαρουφάκη στην πόρτα της Ντάουνινγκ Στρητ.

Η δε πολιτική αλήθεια ορίζεται από τρεις αντικειμενικές και απολύτως υπαρκτές παραμέτρους: Από το τι είπε χθες ο Γιάννης Βαρουφάκης στους Financial Times παρουσιάζοντας το σχέδιό του για το χρέος και το τι έλεγε ο ίδιος προεκλογικά, από το τί λένε οι καθαροί αριθμοί για τη βιωσιμότητα του χρέους και από το μέγιστο που μπορεί ρεαλιστικά να αποδεχθεί η Ευρώπη σε μια διαπραγμάτευση εθνικής επιβίωσης.


Το σχέδιο που παρουσίασε ο Βαρουφάκης στους FT

Ο Γιάννης Βαρουφάκης, λοιπόν, είπε με μεγάλη σαφήνεια στους Financial Times και τον Tony Barber ότι η Ελλάδα δεν διεκδικεί ονομαστικό «κούρεμα» χρέους, αλλά την ελάφρυνση μέσω ενός «μενού από debt swap» (μενού ανταλλαγών χρέους) και την δημιουργία δυο νέου τύπου ομολόγων.
Ο πρώτος τύπος, που θα συνδέεται με την ονομαστική οικονομική ανάπτυξη, θα αντικαταστήσει τα ευρωπαϊκά δάνεια διάσωσης και ο δεύτερος, που χαρακτήρισε ως «ομόλογα χωρίς λήξη» (perpetual bonds), θα αντικαταστήσει τα ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Είπε ακόμη ότι η πρόταση του για ανταλλαγή χρέους θα είναι μια μορφή «έξυπνης μηχανικής του χρέους» (smart debt engineering) η οποία «θα αποφεύγει την χρήση όρων όπως «κούρεμα», που είναι πολιτικά μη αποδεκτοί στην Γερμανία και σε άλλες πιστώτριες ώρες γιατί ακούγεται στους φορολογούμενους ως άμεση ζημία».

Κατόπιν τούτων ακολούθησε ο γνωστός ορυμαγδός περί «κυβίστησης», «εγκατάλειψης της διακήρυξης για κούρεμα του χρέους», υιοθέτησης της «επιμήκυνσης» και άλλων συναφών. Και μπορεί να ήταν κι έτσι εάν παρεμπιπτόντως, προεκλογικά, προφορικά και γραπτά, ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν είχε επανειλημμένως πει τα ίδια πράγματα με ακόμη μεγαλύτερη σαφήνεια.

ΠΕΡΙ ΔΙΗΝΕΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ, ΕΞΥΠΝΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΧΡΕΟΥΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΔΑΙΜΟΝΙΩΝ


Του ΠEΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Ανακούφιση, ακόμη και ευφορία προκάλεσαν σε μεγάλο τμήμα του κόσμου που βλέπει με ελπίδα την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ οι φωνές υποστήριξης ή συμβιβασμού από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού: απροσδόκητα ισχυρή παρέμβαση Ομπάμα, φιλική κατανόηση από τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών Μισέλ Σαπέν, αναγνώριση από πλευράς Γιούνκερ ότι η τρόικα είναι «τελειωμένη». Ακόμη και το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, που κυκλοφορούσε τις προάλλες με εξώφυλλο τον Αλέξη Τσίπρα στο ρόλο του «τρελλού οδηγού», που οδηγεί στο αντίθετο ρεύμα και απειλεί να προκαλέσει καραμπόλα στην Ευρώπη, λέει τώρα ότι «Ήρθε η ώρα του συμβιβασμού με την Ελλάδα».
Είναι κατανοητή η προσπάθεια της κυβέρνησης να αξιοποιήσει αυτές τις ρωγμές στο διεθνές σύστημα για να ηρεμήσει τις αγορές, αποτρέποντας τα σχέδια όσων συνεχίζουν να εκβιάζουν ένα επικίνδυνο bankrun, και να καθησυχάσει τα πιο ευάλωτα στην εκστρατεία του τρόμου κοινωνικά στρώματα. Άλλο να καθυχάσουν, όμως, κι άλλο να αποκοιμίσουν το λαό, ίσα- ίσα την ώρα που είναι όσο ποτέ αναγκαία η δυναμική παρέμβασή του στη σκληρή μάχη που εγγράφεται στην ημερήσια διάταξη. Γιατί οι όποιες ρωγμές στο ευρωατλαντικό σύστημα δεν δικαιολογούν σε τίποτα την αμέριμνη αισιοδοξία όσων πιστεύουν μόνο ό,τι θέλουν να πιστέψουν.

Διαγραφή του χρέους με χιονοστιβάδα χαρτιού



του Claudio Conti

Γράφουν  ότι η Ελλάδα  αναζητά  "απελπισμένα"  συμμάχους πρόθυμους να στηρίξουν το αίτημά της για  αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της. Ύστερα, στις ίδιες εφημερίδες, αν συσχετίσουμε  ειδήσεις που τις κρατούν  αποκομμένες τη μία από την άλλη - ηθελημένα ή από δημοσιογραφική ανεπάρκεια; - θα ανακαλύψουμε ότι έξω από την  πόρτα της κυβέρνησης Τσίπρα  συνωστίζονται ΗΠΑ, Ρωσία και  Κίνα. Οχι και τίποτα μικροί ,δηλαδή ...

Ο Ομπάμα  είπε τα δικά του για την ανάγκη "να σταματήσουν  να πιέζουν  χώρες που βρίσκονται σε ύφεση".  Όλοι κατάλαβαν ότι αυτή ήταν μια σπόντα  για τη Μέρκελ, τη Γερμανία, τη "λιτότητα" που ωφελεί μόνο τον πιστωτή και  σκοτώνει  τον  οφειλέτη.

Η Ρωσία είδε να ανοίγεται  ένας χώρος για να σπάσει η Ευρωατλαντική περικύκλωση, με το όχι  της Ελλάδας  στο αίτημα για επιβολή νέων κυρώσεων  της ΕΕ εναντίον της Μόσχας και προσφέροντας  με τη σειρά της  "οικονομική βοήθεια" (η οποία απορρίφθηκε, προς το παρόν, αλλά ακόμα και αυτή η  απλή προσφορά προκάλεσε ήδη μια έμμεση αντίδραση στις σχέσεις εντός της ΕΕ).

Η Κίνα είδε  να επιβεβαιώνονται – η μοναδική  εξαίρεση στο γενικότερο πάγωμα των ιδιωτικοποιήσεων  που ήθελε η Τρόικα – οι προσδοκίες της  όσον αφορά τη διαχείριση του λιμανιού του Πειραιά. Για άλλες μορφές συνεργασίας είναι σίγουρο ότι υπάρχουν  μεγάλα περιθώρια, αλλά οι Κινέζοι ξέρουν να περιμένουν.

Ετσι, λοιπόν, η Ελλάδα δεν είναι καθόλου απομονωμένη. Η ευρωπαϊκή περιοδεία του Τσίπρα και του  Βαρουφάκη – που σήμερα (ΣτΜ.χθες) θα βρεθεί στη Ρώμη για συνομιλίες με τον ιταλό ομόλογο του  Παντοάν – γεννά  προσδοκίες, δίνει την  αφορμή  για  προτάσεις και   προβληματισμό  για το ρόλο των  εκρηκτικών  Ελλήνων  στη δομή των οικονομικών συμφωνιών  που διέπουν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και που στραγγαλίζουν την Ιταλία και τη Γαλλία και σε διαφορετικό  βαθμό την Ισπανία, την Πορτογαλία, την  Ελλάδα, την  Κύπρο, Ιρλανδία.

Μετά τη χθεσινή συνάντηση μεταξύ Βαρουφάκη  και του   βρετανού υπουργού  Οικονομικών, George Osborne, ο τελευταίος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: η διάσταση απόψεων σχετικά με το ελληνικό χρέος μεταξύ  Ευρωπαϊκής Ένωσης και  κυβέρνησης Τσίπρα είναι "ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία. "

Αυτό εξήγησε ο πιο σημαντικός μηχανόβιος του κόσμου, Γιάννης Βαρουφάκης, σε συνέντευξη του στους Financial Times. Το ελληνικό σχέδιο για την επίλυση του προβλήματος του χρέους έχει  τη μορφή μιας διπλής ανταλλαγής χρέους  (menu of debt swaps) .Το  swap είναι μια ανταλλαγή. Ως εκ τούτου, η Αθήνα θα προτείνει να "αντικαταστήσει" τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου που βρίσκονται στα χέρια των ευρωπαϊκών χωρών με νέα ομόλογα που θα εκδοθούν επί τούτου.

Η διαφορά βρίσκεται  στην τυπολογία.Τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν ήδη οι ευρωπαϊκές  χωρες είναι δεικτοποιημένα  πολύ διαφορετικά μεταξύ τους  (σταθερό  επιτόκιο  περισσότερο ή λιγότερο υψηλό, μικρής και μεγάλης διάρκειας, συνδεδεμένα  με τον πληθωρισμό ή άλλες μεταβλητές). Τα ομόλογα όμως  που θα εκδοθούν θα ακολουθούν το "ρυθμό αύξησης του ελληνικού ΑΕΠ".Αν το ελληνικό ΑΕΠ αυξάνεται, θα υπάρχουν και τα χρήματα για την αποπληρωμή των τόκων (όχι το κεφάλαιο, δηλαδή το ίδιο το χρέος) διαφορετικά δεν θα παίρνουν  τίποτα. 

Το πλεονέκτημα για την Ελλάδα είναι σαφές: Αν μας αφήσετε να ακολουθήσουμε  μια επεκτατική οικονομική πολιτική, θα πάρετε κάποιο ποσό, αν θέλετε να μας στραγγαλίσετε περισσότερο, δε θα πάρετε τίποτα. Όποιος δεν είναι ηλίθιος καταλαβαίνει  ότι από αυτό θα υπάρξει  (ένα σχετικό) κέρδος και για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού : η Αθήνα δεν θα καταρρεύσει, δεν θα βρεθεί εκτός ενιαίου  νομίσματος  οπότε δεν θα ανάψει άθελα της το φυτίλι της βόμβας που θα τινάξει στον αέρα την Ευρώπη. Είναι σαφές και το ποιος θα χάσει σίγουρα κάτι: η Γερμανία, η οποία δεν θα μπορεί έτσι να εκβιάζει  κανέναν.

Το τμήμα του ελληνικού χρέους που κατέχει η ΕΚΤ, θα ήταν προτιμότερο - πρόσθεσε - να εξοφληθεί με μια ανταλλαγή  νέων ομολόγων "με λήξη στο διηνεκές". Χωρίς καταληκτική ημερομηνία για την αποπληρωμή τους ,με λίγα λόγια. Ένας τρόπος για να πει στην ΕΚΤ "Βρείτε τα μόνοι σας , από εδώ δεν θα πάρετε δεκάρα, αλλά έτσι κι αλλιώς μόνο εσείς μπορείτε να τυπώσετε χρήμα, έτσι δεν είναι;"

Η ιδέα του Βαρουφάκη μοιάζει με ένα μέτρο  "δημιουργικής οικονομίας", όπως πολλές άλλες, αλλά με εντελώς αντεστραμμένο πρόσημο. Αντί να υποχρεωθεί  σε μια άνιση ανταλλαγή – χαρτί  (δάνεια) έναντι ακίνητων περιουσιακών στοιχείων (ιδιωτικοποιημένες επιχειρήσεις, δημόσια αγαθά που πωλήθηκαν έναντι πινακίου φακής, επιστροφή χρημάτων για την αποπληρωμή των δανείων) –η  Ελλάδα αποσκοπεί στην ανταλλαγή χαρτί  με χαρτί.

Τα υπέρ της  επιχειρήματα  είναι εξαιρετικά: τα δανεικά που δόθηκαν στην Αθήνα δεν έκαναν στάση ούτε για  μια στιγμή στην ελληνική επικράτεια. Η  Τρόικα "δάνειζε"  την Αθήνα και τα χρήματα πήγαιναν  αμέσως στις ξένες τράπεζες, αφήνοντας την Ελλάδα  να πληρώσει το λογαριασμό, πιο αλμυρό  από  πριν. Όπως είπε κάποιος σοβαρός χρηματοπιστωτικός φορέας "ο οφειλέτης έχει πάντα την υποχρέωση να αποπληρώσει τα δάνεια που πήρε, αλλά και οι δανειστές θα πρέπει να εκτιμούν  σωστά πόσα και σε ποιον δανείζουν." Εάν κάνουν λάθος εκτίμηση, τότε  είναι προφανές ότι θα πρέπει να το πληρώσουν! Η  Τρόικα, αντίθετα, φρόντισε να διασώσει τις τράπεζες  αδειάζοντας τα ταμεία της Ελλάδας  για δύο γενιές.

Ακόμη κι ένας τραπεζίτης διεθνούς φήμης όπως ο Matthieu Pigasse, Διευθύνων Σύμβουλος της Lazard, δεν βλέπει να προκύπτουν σοβαρά προβλήματα  με το κούρεμα μεγάλου μέρους του ελληνικού χρέους: "από τα 320 δισεκ. ευρώ και κάτι του χρέους, περίπου το 75% διακρατείται από τον επίσημο τομέα. Η αναδιάρθρωση πρέπει να αφορά αυτό το τμήμα του δημόσιου χρέους. Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά  εργαλείων  που μπορεί να χρησιμοποιηθούν, από την επιμήκυνση  του χρόνου αποπληρωμής μέχρι την μείωση των επιτοκίων, μέχρι  μια ακόμη πιο ριζοσπαστική, η οποία αποκαλείται haircut, μια απομείωση του χρέους, ένα μεγάλο κούρεμα. Πιστεύω πως αν το χρέος αυτό μειωθεί κατά 50%  μειωθεί δηλαδή  κατά 100 δισεκατομμύρια από αυτά τα 200 δισεκατομμύρια,αυτό θα  επέτρεπε  στην Ελλάδα  να ανακτήσει τον αποδεκτό  λόγο χρέους προς  ΑΕΠ, δηλαδή περίπου στο  100-120% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με τη σημερινό 170 τοις εκατό". Αυτό δεν θα έχει ουσιαστικές δημοσιονομικές επιπτώσεις αφού κατά βάθος, "Αυτό το χρέος έχει ήδη εκδοθεί γι 'αυτό έχει ήδη ενσωματωθεί στις αναλογίες χρέους-ΑΕΠ των ευρωπαϊκών χωρών  Η ακύρωση του, δεν  θα έχει καμιά πραγματική δημοσιονομική επίπτωση(…).Η μόνη επίπτωση  είναι λογιστικού χαρακτήρα "Πού βλέπετε το σκάνδαλο; "Εμείς" των τραπεζών  αυτό το κάνουμε κάθε μέρα...

Η ιδέα να σκεπάσουν με ένα βουνό χαρτί  όσους τους φόρτωσαν με χρέη είναι σχεδόν ιδιοφυής. Είναι σαφές  ότι το Βερολίνο και το Λονδίνο τη "λύση" αυτή τη βλέπουν ως προπέτασμα καπνού, και για το λόγο ότι θα μπορούσε γρήγορα να βρει μιμητές σε άλλες  χώρες, όπως είναι σαφές ότι μονομερείς εκβιασμούς, σε αυτή τη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε με την απλή παρουσία μιας κυβέρνησης  που γνωρίζει ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτε άλλο από  να αντιταχθεί στην Τρόικα – μέχρι να απαιτήσει τη διάλυση της! -δεν θα μπορούν πλέον να κάνουν .

Σε αντίθετη περίπτωση, η μικρή Ελλάδα - και όλες οι άλλες χώρες των PIIGS  που μπορεί να βρεθούν στην ίδια θέση- θα αρχίσουν να ψάχνουν  εταίρους λιγότερο βαμπίρ. Σε έναν πολυπολικό κόσμο, με λίγα λόγια, υπάρχει όλο και λιγότερος χώρος για  τελεσίγραφα ... Και όσοι  αρνούνται να τα αποδεχτούν γίνονται "μεταδοτικοί". Γεωπολιτικά και όχι μόνο οικονομικά.