Και η ζωή συνεχίζεται

 

Το 2015 βρισκόμουν στην επαρχία Μαιντουγκουρι, στη Β. Νιγηρια. Ήταν η εποχή που η Μποκο Χαράμ "μεσουρανούσε". Επισκέπτηκα ένα καταυλισμό με σκοπό να γράψω ένα ρεπορτάζ για το Al Jazeera. Μια γυναίκα που κρατούσε ένα μωρό με πλησίασε και ασυναίσθητα σηκωσα  τη φωτογραφική μου μηχανή να τη φωτογραφίσω. Μόνο τότε προσεξα την έκφραση πόνου στο πρόσωπο της και αμέσως αφησα την κάμερα στο χώμα. Το μωρό δυσκολευοταν να αναπνεύσει και δεν χρειάστηκε να είμαι γιατρός για να καταλάβω ότι το παιδί δεν πρόκειται να ζήσει πολλές ώρες ακόμα.

Μου λένε ότι η κλινική είναι κλειστή, ότι η μητέρα πρέπει να περιμένει μέχρι αύριο, ότι οι άνθρωποι δεν έχουν δικαίωμα να βγουν από τον καταυλισμό να πάνε σε ένα νοσοκομείο, ότι δεν υπάρχει γιατρός να έρθει εκεί.

Το παιδί πεθαίνει, εκεί μπροστά μας, αυτή την ίδια στιγμή που ακούω τις διάφορες δικαιολογίες. Το παιδί πεθαίνει και καθόμαστε ήσυχα να συζητάμε για το πότε και αν θα ανοίξει η κλινικη.

Δεν κάναμε τίποτα, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα, η γραφειοκρατία και η πολιτική ήταν πιο δυνατή από τη ζωή ενός μωρού. Με υποχρέωσαν να φύγω από τον καταυλισμό. Το παιδί πέθανε το ίδιο βράδυ, έναν θάνατο ασφυκτικο καθώς πάλευε για μια ανάσα ακόμα.

Εγώ έγραψα το ρεπορτάζ μου για το Al Jazeera. Η ζωή συνεχίζεται.

Ακολούθησαν χιλιάδες παιδιά που πέθαναν έκτοτε είτε στα νερά της Μεσογείου, στην έρημο, στους καταυλισμούς. Θυμάμαι το μωρό από το Καμερούν στη Μόρια που πέθανε από αφυδάτωση γιατί δεν είχαν πρόσβαση στο νοσοκομείο. Είπαν τότε πως φταίνε οι γονείς...που το έφεραν σε αυτές τις συνθήκες.

Σήμερα στον Έβρο ένα άλλο παιδί πεθανε σε μια νησιδα χωρίς πατρίδα και ένα ακόμα χαροπαλευει. Δικαιολογίες πολλές να συζητάμε ήσυχα πάνω από τα πτώματα όπως έκανα εγώ τότε στο Μαιντουγκουρι. Όπως κάνουμε χρόνια τώρα. Φταίει βέβαια και που οι άνθρωποι αυτοί είναι μαυριδεροι μουσουλμάνοι και όχι ξανθοί με μπλε μάτια να τους συμπονεσουμε περισσότερο.

Θα παραφρασω άλλη μια φορά τον ποιητη και θα πω Θεέ μου πόσο μπλε ξοδεύεις για να κρύβονται τα εγκλήματα...

[---->]

Μαρτυρία

 

Και σήμερα θέλω να σας πω λίγα λόγια για το Μάλι, αυτή την αρχαία χώρα της ερήμου που τις τελευταίες 2 εβδομάδες είναι το σπίτι μου. Το Μάλι είναι μια παράξενη χώρα που καλύπτεται από έρημο και μόνο γύρω από τη Μπαμακο, ο Νίγηρας ποταμός προσφέρει λίγη δροσιά και ίσκιο. Το Μάλι έχει πολιτισμό χιλιάδων χρόνων, πάμπλουτους βασιλιάδες καλυμμένους σε χρυσό, τεμένη από λάσπη και πόλεις σκαμμένες μέσα στην άμμο. 

Κατέχει το 4ο μεγαλύτερο κοίτασμα χρυσού στην Αφρική, έχει ανεξερεύνητα κοιτάσματα ουρανίου, βωξίτη, και σπάνιες γαίες. 

Και όμως η γη του Μάλι είναι ποτισμένη με αίμα. Μια χώρα καταδικασμένη στη φτώχεια, όπου διαδοχικές κυβερνήσεις λήστευαν τον εθνικό πλούτο και διαφορετικά ισλαμικά γκρουπ μάχονται μεταξύ τους και όλα μαζί την κυβέρνηση.

Γάλλοι, Αμερικάνοι, η ΕΕ, η CIA, οι Ρώσοι, οι Τούρκοι, οι Κινέζοι, παραστρατιωτικές ομάδες και επίσημοι στρατοί διασχίζουν την έρημο και καθορίζουν την μοίρα της χώρας. Μετανάστευση, ναρκωτικά, τρομοκράτες, φτώχεια και ξένες δυνάμεις...Και έτσι σαν την άνυδρη σκληρή τους χώρα είναι και οι άνθρωποι. Περήφανοι, ανυπότακτοι και πάμφτωχοι.  Και όμως έτοιμοι να καλοδεχτουν τον ξένο αρκεί να τους φερθεί με σεβασμό.

Στο Μάλι δεν υπάρχει η επόμενη μέρα γιατί μπορεί να μην έρθει ποτέ. Επιθέσεις , απαγωγές, ανατινάξεις, φτώχεια και ασθένειες. Μεγάλη φτώχεια, από αυτή που σου τρυπάει την καρδιά. Άνθρωποι σακατεμενοι, παιδιά σε κάθε γωνιά του δρόμου που απλώνουν τα χέρια σε κάθε περαστικό. 

Και η Μπαμακο, η κάποτε ένδοξη πρωτεύουσα, μια πόλη που η ζωή κυλάει αργά, σα να φοβάται. Οι δρόμοι είναι σκονισμένοι, γεμάτοι λάσπη κ σκουπίδια. Μια καφετιά σκόνη που κολλάει στα ρούχα και στο δέρμα κ δεν βγαίνει όσο και αν πλυθείς. Τεμένη παντού και το κάλεσμα της προσευχής σε συντροφεύει. Και όμως σε αυτή την πάμφτωχη πρωτεύουσα των τριών εκ. ψυχών, είσαι πιο ασφαλής από ποτέ. Μπορείς να περπατήσεις, μόνη σου λευκή γυναίκα , στις πιο ταπεινές συνοικίες, να κρατάς τσάντες, τηλέφωνο, πορτοφόλι και κανείς ποτέ δεν θα προσπαθήσει να σου κάνει κακό. Σε αυτή τη γη των φτωχών, το έγκλημα είναι σπάνιο.

Η Μπαμακο είναι μια πόλη που προσπαθεί πολύ να ζήσει.  Δεν έχει μεγάλες αλυσίδες, δεν έχει εμπορικά και σουπερμάρκετ. Έχει όμως φεστιβάλ μουσικής, τζαζ, ρέγκε και κλασσικής, έχει φεστιβάλ κινηματογράφου, θέατρο και βιβλιοθήκες. Έχει μικρά μπαρ και εστιατόρια, καφέ και πάρκα. Μια χώρα  γεμάτη αντιθέσεις που προσπαθεί να ζήσει στον 21ο αιώνα αλλά που δεν την αφήνει η γεωγραφία της. Μια χώρα που καταδικάστηκε σε θάνατο από όλους, ίσως γιατί οι κάτοικοι δεν είναι λευκοί ξανθοί με μπλε μάτια αλλά φτωχοί μαύροι μουσουλμάνοι με δέρμα ακόμα πιο σκούρο από τον καυτό ήλιο.

Είθε ο κόσμος αυτός κάποτε να ζήσει με ειρήνη.

 

[---->]

Ενώ εξοπλίζει καθεστώτα που πέφτουν σαν χάρτινοι πύργοι

 

Ξέρω ότι η Ελλάδα είναι στον πάγο (στην κυριολεξία) αλλά εμείς εδώ στο Σαχέλ καιγόμαστε (μεταφορικά και κυριολεκτικά). Οχι ότι πέσαμε και από τα σύννεφα βέβαια καθώς ήταν απλά θέμα χρόνου να συμβεί. Το Σαχέλ έχει παγιδευτεί σε ένα φαύλο κύκλο βίας, τρομοκρατίας, ξένων επεμβάσεων και ντόπιων κυβερνήσεων που αποδεικνύονται πολύ "λίγες" μπροστά στα κοσμογονικά γεγονότα. Η νέα γενιά δεν είναι πλέον δεμένη στο άρμα της Γαλλίας, συνδέεται με τον   έξω κόσμο, ενημερώνεται, διεκδικεί και αμφισβητεί τους ντόπιους και τους εισαγόμενους σωτήρες. 

Βλέπει ότι τα εκατομμύρια των εξοπλισμών, οι ξένοι στρατοί, οι μεγάλες υποσχέσεις τους αφήνουν τελικά ακόμα πιο ευάλωτους από πριν. Και έτσι στο Μάλι είχαμε πέρσι το πραξικόπημα που έδιωξε την κυβέρνηση μαριονέτα και έφερε στην εξουσία έναν στρατηγό που δεν δίστασε να κάνει και δεύτερο πραξικόπημα εναντίον της κυβέρνησης που ο ίδιος όρισε. Και όσο παράλογο και αν ακούγεται αυτό, είναι πολύ λογικό στο πλαίσιο του Μάλι, μιας χώρας που οι ξένες επεμβάσεις και η τρομοκρατία δεν την αφήνουν να ανακάμψει. 

Και όσοι μιλάνε για δημοκρατία κ.λ.π. ας αφήσουν τον λαό του Μάλι να δηλώνει ότι προτιμάει τον στρατηγό περισσότερο από οποιοδήποτε άλλον. Το αποτέλεσμα ήταν αρχές του 2022 οι υπόλοιπες χώρες της Ενωσης της Δυτικής Αφρικής να κλείσουν τα σύνορα με το Μάλι σε μια προσπάθεια να επιβάλλουν εκλογές άμεσα, ίσως γιατί ένιωσαν ότι και η δική τους καρέκλα τρίζει και θα καταλήξουν σαν τον Αλφα Κοντε της Γουινέα με ξεκούμπωτο πουκάμισο και ένα όπλο να τον σημαδεύει (ότι είδαμε το καλοκαίρι όταν ένας νεαρός στρατηγός τον πέταξε από την εξουσία και ανέλαβε τα ηνία της χώρας). Τελικά το Μάλι κρατάει γερά, έστω και με κλειστά σύνορα από παντού και με τους λογαριασμούς της χώρας παγωμένους. Μόλις χτες η Μπουρκίνα έγινε η τρίτη χώρα στην περιοχή όπου έγινε πραξικόπημα, με τα τζιχάντια και τις διεθνείς στρατιωτικές δυνάμεις να παρακολουθούν τις εξελίξεις. Τι θα γίνει; αναμένουμε...η περιοχή καίγεται, και πρέπει πλέον η διεθνής κοινότητα να μάθει ότι  τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Το φάντασμα του Καντάφι πλανάται πάνω από τα κεφάλια τους.

Χτες στη Σενεγάλη, ο πρόεδρος , το άλλο "πουλέν" της Γαλλίας, που πλέον ο λαός μισεί,  έχασε όλες τις περιφερειακές εκλογές, ακόμα και το Ντακάρ από τη συσπειρωμένη αντιπολίτευση υπό την αιγίδα ενός νέου βουλευτή και πρώην εφοριακού που ξεσκέπασε τα οικονομικά σκάνδαλα της κυβέρνησης και είχε έρθει τρίτος στις τελευταίες προεδρικές  εκλογές χωρίς να έχει στήριξη από πουθενά. Η Δυτική Αφρική αλλάζει, η Ευρώπη μιλάει για δημοκρατία, μετανάστευση, ανάπτυξη μπλα μπλα ενώ εξοπλίζει καθεστώτα που πέφτουν σαν χάρτινοι πύργοι. Και ο Πούτιν κάπου εκεί στη στέπα του, τρίβει τα χέρια του και πίνει βότκες στην υγεία των υπολοίπων...

(και ο δικός μας πρωθυπουργός παίζει με τα ραφαλ του και ετοιμάζεται να στείλει στρατό να στηρίξει τη δημοκρατία στο Σαχέλ...)

[---->]

Λυπάμαι που θα σας στεναχωρήσω

 

Την Ολλανδή δημοσιογράφο δεν την γνωρίζω, παρά μόνο ότι διάβασα στα μέσα εδώ. Λυπάμαι που θα σας στεναχωρήσω αλλά αυτό που έκανε δεν ήταν δημοσιογραφία.

Οι πολιτικές ερωτήσεις, ιδίως εκείνες που θέλεις να στριμώξεις έναν πολιτικό, δεν γίνονται με προσωπική εμπάθεια και κατηγορίες.

Δεν ρωτάς έναν πολιτικό γιατί λέει ψέματα. Τον φέρνεις αντιμέτωπο με τα ψέματα του μέσα από τα στοιχεία.

Το θέμα των push backs έχει διερευνηθεί πολύ, υπάρχουν εκθέσεις σοβαρών οργανισμών, καταδικαστικές αποφάσεις και δίκες σε εκκρεμότητα, υπάρχει μέχρι και το resolution του 2019 (δεν ξέρω πως να το πω ελληνικά αυτό) του Συμβουλίου της Ευρώπης που καταδικάζει τις επαναπροωθήσεις τις οποίες παραδέχεται ότι γίνονται στα σύνορα της ΕΕ (Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία).

Αντί λοιπόν να δημιουργήσεις εντυπώσεις σαν να είναι προσωπική βεντέτα, ρωτάς ήρεμα τον πρωθυπουργό μιας χώρας να απαντήσει. Του τρίβεις στη μούρη (αλλά με τακτ και   ψυχρή λογική) τα στοιχεία, του λες υπάρχει αυτή η απόφαση, υπάρχει αυτή η μήνυση εναντίον της Ελλάδας, υπάρχει αυτή η έκθεση, υπάρχουν αυτά τα νούμερα. Και όσο εκείνος προσπαθεί να ξεφύγει συνεχίζεις να τον βομβαρδίζεις με τα στοιχεία. Αυτό είναι η δημοσιογραφία. Το γιατί λες ψέματα, δεν είναι δημοσιογραφία, είναι διάλογος στο ΦΒ. Τ

Το ξέρω ότι όλοι έχουμε απηυδήσει από το πως χειραγωγούνται τα μέσα στην Ελλάδα, το ξέρω ότι δεν μαθαίνουμε αλήθειες και ότι οι ερωτήσεις είναι για ντολμαδάκια, το ξέρω ότι η πολιτική ελίτ της χώρας είναι απαίδευτη και ανίκανη για διάλογο με στοιχεία, όμως ας μην ηρωποιούμε τους λάθος δημοσιογράφους.

Εχουν γίνει καταπληκτικά ρεπορτάζ στην Ελλάδα, να σας θυμίσω μόνο το τελευταίο ντοκιμαντέρ Μαύρα Φουγάρα και το πως έγιναν οι ερωτήσεις εκεί με στοιχεία χωρίς να χρειαστεί ο δημοσιογράφος να κατηγορήσει κανέναν. Ετσι γίνεται η δημοσιογραφία. Μην βιαζόμαστε λοιπόν να ηρωοποιήσουμε κανέναν. Εχουμε ανάγκη από ήρωες το ξέρω, έχουμε ανάγκη από κάποιον να νιώσουμε ότι κάνει αυτό που δεν κάναμε εμείς. Ομως φίλοι μου, δεν γίνεται έτσι.

Με αγάπη...

[----->]