Κοιτώντας νηφάλια το Γιούρογκρουπ



            
Η απόφαση του Γιούρογκρουπ στις 15 Ιουνίου ξεκινάει με έξι παραγράφους που καλωσορίζουν τα σκληρά επιπλέον μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης ώστε να εξασφαλιστούν μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα. Το Γιούρογκρουπ δηλώνει πολύ ικανοποιημένο από τις «μεταρρυθμίσεις» που έχει ήδη κάνει η κυβέρνηση. Στο ίδιο πνεύμα κάνει παραινέσεις για αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων και διαμόρφωση αναπτυξιακής στρατηγικής.

Οι επόμενες εννέα παράγραφοι περνούν στο κυρίως θέμα, δηλαδή το χρέος. Το Γιούρογκρουπ καλωσορίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να πετύχει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% μέχρι το 2022, και κατόπιν 2%, ή λίγο παραπάνω, μέχρι το 2060. Δηλώνει χωρίς περιστροφές ότι η βιωσιμότητα του χρέους θα επιτευχθεί στα πλαίσια της συμφωνίας του Μαΐου 2016, δηλαδή με μια σειρά από μετριοπαθή μεσοπρόθεσμα μέτρα, όπως η ευνοϊκή αξιοποίηση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα του 2014 και κυρίως η ευνοϊκή διαχείριση του επιτοκίου και της ωρίμανσης των χρεών της Ελλάδας προς τον EFSF.

Για να γίνει καλύτερα αντιληπτή η σημασία της απόφασης για τη βιωσιμότητα,ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα χρωστάει περίπου 130 δις στον EFSF. Με τις ήδη υπάρχουσες συμφωνίες, δεν χρειάζεται να γίνουν σοβαρές πληρωμές στο χρέος αυτό μέχρι το 2023 γιατί η χώρα έχει περίοδο χάριτος. Το επιτόκιο είναι επίσης πολύ χαμηλό. Το Γιούρογκρουπ, λοιπόν, στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων μέτρων, αποφάσισε να εξετάσει μια περαιτέρω επιμήκυνση των ωριμάνσεων από 0 έως 15 χρόνια, στη βάση πάντοτε της τεχνικής ανάλυσης που θα γίνει με το τέλος του προγράμματος το 2018. Αποφάσισε ακόμη ότι οι μελλοντικές πληρωμές προς το EFSF θα στηρίζονται σε κάποιο μηχανισμό που θα παίρνει υπόψη του την ανάπτυξη, και ο οποίος φυσικά θα συγκεκριμενοποιηθεί μετά την ολοκλήρωση του παρόντος προγράμματος το 2018. Και αυτό είναι το σύνολο των αποφάσεων για το χρέος – αλλά και της γενναιοδωρίας – του Γιούρογκρουπ.

Οι καταληκτικές τρεις παράγραφοι της ανακοίνωσης, τέλος, μας πληροφορούν ότι το ΔΝΤ είναι διαθέσιμο στη βάση αυτή να συμμετέχει στο πρόγραμμα, αλλά χωρίς χρηματοδότηση, και ότι οι δανειστές εγκρίνουν την εκταμίευση 8,5 δις ως μέρος του υπάρχοντος προγράμματος. Θα βοηθήσουν ακόμη ώστε η Ελλάδα να μπορέσει να βγει στις αγορές με το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, άρα οι επόμενες εκταμιεύσεις του παρόντος προγράμματος θα πρέπει να στοχεύουν και στο σχηματισμό αποθεματικού ρευστότητας.

Το συμπέρασμα που αβίαστα προκύπτει είναι ότι η ελληνική πλευρά παραδόθηκε άνευ όρων στους δανειστές. Τα επιπλέον σκληρά υφεσιακά μέτρα που απαιτούσε το ΔΝΤ νομοθετήθηκαν και το Ταμείο ανακοίνωσε ότι δέχεται να συμμετέχει, αλλά χωρίς να ρισκάρει κεφάλαια. Η Ελλάδα πήρε μόνο γενικόλογες και αφηρημένες δηλώσεις προθέσεων (όχι υποσχέσεις) για ελάφρυνση των πληρωμών σε ένα μέρος του χρέους, μετά το 2023. Ακριβώς ό,τι επιδίωκε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Κατά την ανοδική του περίοδο, ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορούσε τις προηγούμενες κυβερνήσεις ότι μετέτρεψαν την Ελλάδα σε «αποικία χρέους». Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι δυστυχώς η πλέον υποτακτική. Δύσκολα θα βρει κανείς έστω και μια παραχώρηση ουσίας που μπόρεσε να εξασφαλίσει σε όλες τις διαπραγματεύσεις της με τους δανειστές. Η σύγκριση με τις υποσχέσεις του Αλέξη Τσίπρα καθ’ οδόν προς την εξουσία είναι καταλυτική. Ο φλογερός ανατροπέας και «σκληρός διαπραγματευτής» αποδείχθηκε πειθαρχικός διαχειριστής των υποθέσεων της αποικίας.

Το μέλλον διαγράφεται δύσκολο. Τον Οκτώβριο αρχίζει η Τρίτη αξιολόγηση και το μαρτύριο του ελέγχου θα επαναληφθεί. Με την απόφαση του Γιούρογκρουπ δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα γίνουν δεκτά τα ελληνικά ομόλογα στην Ποσοτική Χαλάρωση. Αλλά ακόμη κι αν γίνουν, δεν έπεται ότι θα μπορέσει η χώρα να βγει στις αγορές με λογικό επιτόκιο, δεδομένου ότι η οικονομία της είναι σε κλωβό ύφεσης και το χρέος περίπου στο 180% του ΑΕΠ. Οι πληρωμές προς ξένους για το 2018 είναι μικρές – κάτω των 4 δις – αλλά για το 2019 είναι σημαντικές, υπερβαίνοντας τα 12 δις. Καθόλου απίθανο να χρειαστεί νέο πρόγραμμα – και νέο μνημόνιο – με το τέλος του παρόντος τον Αύγουστο του 2018.

Μακροπρόθεσμα η Ελλάδα έχει μπει για τα καλά σε πορεία παρακμής, με χαμηλή και ασταθή ανάπτυξη, υψηλή ανεργία, τεράστια ανισότητα και μετανάστευση της νεολαίας της στο εξωτερικό. Το μεγάλο κεφάλαιο, τα ανώτατα κοινωνικά στρώματα και το αποτυχημένο πολιτικό σύστημα έχουν αποδεχθεί την κατάπτωση της χώρας. Πρόκειται για απόλυτη ιστορική χρεοκοπία.

Η ελπίδα βρίσκεται στα εργατικά και λαϊκά στρώματα που μπορεί τώρα να σιγούν, αλλά δεν έχουν αποδεχθεί τη μοίρα που τους επιφυλάσσεται. Από εκεί θα έρθει η ανάκτηση της λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας. Έχει απόλυτη σημασία να συνοδεύεται από βαθιά κοινωνική ανατροπή, υπέρ της εργασίας και κατά του κεφαλαίου.

Χαστούκι στην κυβέρνηση η απόφαση του Γιούρογκρουπ

Σε παταγώδη αποτυχία οδηγήθηκε ο κυβερνητικός σχεδιασμός με την απόφαση του Γιούρογκρουπ στις 15 Ιουνίου 2017, καθώς το οικονομικό επιτελείο δεν εξασφάλισε το παραμικρό απ’ όσα ήλπιζε.

Του Λεωνίδα Βατικιώτη
Οι λεπτομέρειες της απόφασης περιγράφουν ένα ακόμη κυβερνητικό Βατερλώ, μια παταγώδη αποτυχία, εφάμιλλη των διαψεύσεων που ένιωσαν όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις από το 2010 που εναπόθεταν τις ελπίδες τους στο έλεος των δανειστών!

Το πλάνο του Μαξίμου στην πλήρη του ανάπτυξη περιελάμβανε τα εξής βήματα: 1) ψήφιση του 4ου μνημονίου με νέα μέτρα ύψους 4,5 δισ. ευρώ 2) ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης που θα έπρεπε να είχε κλείσει από τον Φεβρουάριο του 2016 ειρήσθω εν παρόδω 3) ανακοίνωση από το Eurogroup μέτρων ελάφρυνσης του χρέους 4) δημοσίευση ευνοϊκής έκθεσης βιωσιμότητας για το χρέος από το ΔΝΤ 5) ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και 6) έξοδο στις αγορές με την έκδοση ομολόγων με επωφελείς όρους. Στο τέλος αυτών των βημάτων, που το καθένα προϋπέθετε το προηγούμενο, εξασφαλιζόταν ότι με το τέλος του τρέχοντος προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξασφαλίσει την κάλυψη των χρηματοδοτικών της αναγκών από τις αγορές. Δεν θα είναι, με άλλα λόγια, αναγκασμένη να προσφύγει σε ένα νέο μνημόνιο, ούτε καν σε πιστοληπτική γραμμή, όπως αυτή που συζητούσε ο Σαμαράς το 2014.

Από όλα τα παραπάνω βήματα αυτό που με ευκολία ολοκληρώθηκε ήταν το πρώτο: η ψήφιση από τους πάντα πρόθυμους βουλευτές των ΣΥΡΙΝΕΛ ενός 4ου μνημονίου, με μέτρα λιτότητας τα οποία εκτείνονται ακόμη και ως το 2023, όπως μείωση των συντάξεων και του αφορολόγητου, χαλάρωση των προϋποθέσεων για ομαδικές απολύσεις, ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, κ.α. Επιπλέον, το δεύτερο μέτρο που εξασφαλίσθηκε ήταν η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, με βάση την απόφαση του Γιούρογκρουπ της 15ης Ιουνίου. Κι αυτό μάλιστα ολοκληρώθηκε επειδή η Ελλάδα έπρεπε να περάσει από το ταμείο για την πληρωμή ομολόγων: εκείνων που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές (2,1 δισ. στις 17/7), η ΕΚΤ (3,9 δισ. στις 20/7) κ.α. Μάς δάνεισαν δηλαδή για να τους ξεχρεώσουμε…

Τρεις εβδομάδες για ζύμωση
Όλα τα υπόλοιπα παραμένουν στον αέρα, με τη δήλωση του υπουργού Οικονομίας Δ. Παπαδημητρίου που έκρινε ανέντιμη τη συμπεριφορά του Σόιμπλε (πιθανά γιατί άλλα τους έταξε ιδιωτικώς και άλλα έκανε επισήμως) να αποδίδουν πολύ πιο πιστά το κλίμα στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Δημόσια ωστόσο η κυβέρνηση γι’ άλλη μια φορά μίλησε για επιτυχία κι ας ήταν ίδια η απόφαση της 15ης Ιουνίου με αυτή στις 22 Μαΐου, την οποία απέρριψε. Είτε για να βρει χρόνο να την «πουλήσει» καλύτερα στο εσωτερικό είτε γιατί ευελπιστούσε σε μια βελτίωσή της σε εκείνη την περίπτωση που θα οδηγούταν το «ελληνικό ζήτημα» στη Σύνοδο Κορυφής. Ενδεχόμενο που αποκλείστηκε εκ μέρους των Βρυξελλών και του Βερολίνου. Για λόγους αυτονόητους… Γιατί η ίδια λύση της «πολιτικής διαπραγμάτευσης» εμφανίζεται κάθε φορά από το Μαξίμου ως σωτήρια μέχρι να αποδειχθεί το προφανές: ότι και οι υπουργοί Οικονομικών στο  Γιούρογκρουπ δεν παίρνουν εντολές από τους ομοκρέβατούς τους…

#Eurogroup [NewsIt]Τζανακόπουλος: Οριστική λύση στο Eurogroup, αλλιώς Σύνοδος Κορυφής https://t.co/73OsUUEUle
— presshub.gr (@presshub_gr) June 7, 2017

Να τονιστεί επιπλέον πώς κανένα από τα παραπάνω μέτρα δεν έχει φιλολαϊκό πρόσημο. Η ένταξη της Ελλάδας στην Ποσοτική Χαλάρωση της ΕΚΤ, κι η οποία κοντεύει να εμφανιστεί ως η νέα Μεγάλη Ιδέα του έθνους, το μόνο που θα σημάνει θα είναι την αγορά από την Φρανκφούρτη ομολόγων ύψους 3 δισ. ευρώ από τις τράπεζες. Ούτε χρήμα στην αγορά θα κυλήσει, ούτε προσλήψεις θα γίνουν για να μειωθεί η ανεργία… Κι όσο για την έξοδο στις αγορές την έκανε και ο Α. Σαμαράς ακριβώς πριν 3 χρόνια. Γιατί τώρα να ανοίξουμε σαμπάνιες;

Τα παραπάνω μέτρα ήταν τόσο στενά αλληλεξαρτώμενα, με την ψήφιση του 4ου Μνημονίου να ανοίγει αυτόματα το δρόμο για τα επόμενα, σύμφωνα με όσα ήλπιζαν και δήλωναν οι κυβερνητικοί, ώστε η Αυγή κυκλοφόρησε στις 7 Ιουνίου με τίτλο «Ξεχάστε τα μέτρα χωρίς λύση για το χρέος». Λύση για το χρέος δεν ήρθε, ούτε καν αυτή η ψοφοδεής που περίμεναν οι ΣΥΡΙΖΑίοι, αλλά τα μέτρα έμειναν για να έρθουν πολύ σύντομα κι άλλα…

#Strauch @ESM_Press @tovimagr:Η καλύτερη συμβολή της Ελλάδας στις συζητήσεις #Eurogroup είναι η πλήρης εφαρμογή των προαπαιτούμενων. #Greece https://t.co/FM5pfLSAML
— Ευρωπαϊκή Επιτροπή (@EEAthina) June 3, 2017

Η απόφαση του Γιούρογκρουπ ισοδυναμεί με κόλαφο για τον ΣΥΡΙΖΑ για τους ακόλουθους λόγους:
1.     Η περίφημη «ελάφρυνση» του χρέους, έμεινε στα χαρτιά, όπως εύκολα μπορούσε να προβλεφθεί. Ούτε 1, ούτε 2, ούτε 3, αλλά 4 φορές παραπέμπει η τελευταία συμφωνία του Γιούρογκρουπ στην απόφαση του Γιούρογκρουπ του Μαΐου του 2016. Τότε είχε περιγραφεί με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια ένα πολύ σαφές πλαίσιο ρύθμισης που συνέδεε χρονικά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα με την ολοκλήρωση του προγράμματος. Δηλαδή μετά τον Αύγουστο του 2018. Κι ας υποσχόταν ό,τι του κατέβαινε ο κάθε πολιτικός απατεώνας…

Μέτρα κενά περιεχομένου
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα απέχουν πολύ από τις προσδοκίες που δημιουργεί η κυβέρνηση για το πραγματικό τους αντίκρισμα, έτσι ώστε να κρύψει τη στροφή 180 μοιρών που έχει κάνει εγκαταλείποντας το αίτημα της διαγραφής του χρέους και τις δυνατότητες που της παρείχε το πόρισμα της Επιτροπής Αλήθειας. Μια έκθεση που τεκμηρίωνε νομικά και με επάρκεια τη δυνατότητα μονομερούς διαγραφής του συνόλου του χρέους. Άνθρακες επομένως είναι ο θησαυρός της «ελάφρυνσης» του χρέους στον οποίο η κυβέρνηση έχει εναποθέσει τις ελπίδες της.

Τα μέτρα «ελάφρυνσης» ωστόσο μπορεί επί της ουσίας να είναι αδιάφορα θα χρησίμευαν όμως για να διευκολύνουν την κυβέρνηση να ευελπιστεί ότι θα βγει στις αγορές με αξιοπρεπείς όρους. Να διεκδικήσει δηλαδή ένα χαμηλό επιτόκιο, τόσο άμεσα, στο πλαίσιο μιας πιλοτικής εξόδου, όσο και μετά από ένα χρόνο, ώστε να μπορεί να υπόσχεται ότι δεν έχει ανάγκη ένα νέο Μνημόνιο. Άλλες ωστόσο ήταν οι βουλές ων πιστωτών… Δεν της έκαναν ούτε αυτή τη χάρη, δείχνοντας ότι η υποταγή δε φέρνει ανταμοιβή, αλλά επιπλέον πιέσεις για αντιλαϊκά μέτρα! Νέοι κύκλοι λιτότητας και υπερχρέωσης!

2.     Η επανάληψη στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου ότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν στο βαθμό που είναι αναγκαία (“to the extent necessary”), φράση που υπήρχε και στην απόφαση του Μαΐου του 2016, υποδηλώνει ότι δεν είναι σίγουρο τίποτε! Ούτε ακόμη κι η ελάφρυνση που διατυπώνεται ως ευχή, στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων μέτρων.

3.     Η κυβέρνηση δεν έλαβε ούτε τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα (ANFA & SMP). Ήταν μέτρο που οι Ευρωπαίοι το είχαν υποσχεθεί από το 2012 και 5 χρόνια μετά εξακολουθούν να παραπέμπουν την υλοποίησή του στο απώτερο μέλλον. Μάλιστα να την εντάσσουν στο πλαίσιο μιας μελλοντικής αναδιάρθρωσης.

4.     Η επέκταση των ωριμάνσεων κατά 15 χρόνια την οποία διαφημίζει η κυβέρνηση ως κέρδος δεν αποτελεί δέσμευση, αλλά ένα ακόμη πιθανό ενδεχόμενο. Μπορεί δηλαδή να συμβεί, μπορεί και να μη συμβεί, όπως μπορεί και να έχει μικρότερη χρονική διάρκεια. «Μεταξύ 0 και 15 ετών» αναφέρει κατά λέξη η απόφαση.

Κόφτης χρέους για δημιουργία εντυπώσεων

5.     Ο κόφτης χρέους είναι μια απάτη! Το όριο διατήρησης των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών κάτω από 15% μεσοπρόθεσμα και κάτω του 20% στη συνέχεια δεν σήμαινε ότι κάθε ευρώ πάνω από αυτό το όριο θα διαγραφόταν! Σήμαινε μια εσωτερική αναδιάρθρωση με κάθε ευρώ πάνω από αυτό το όριο να αποπληρώνεται την επόμενη ή τις επόμενες χρονιές. Αυτό δε το μέτρο ψηφίσθηκε τον Μάιο του 2016, ως εναλλακτικός ορισμός της βιωσιμότητας καθώς ο κοινά αποδεκτός θα έβγαζε το ελληνικό χρέος μη βιώσιμο, κι όχι για να ανασάνει ο κρατικός προϋπολογισμός. Αλλά για να εξασφαλισθεί η ομαλή αποπληρωμή του χρέους. Το σημαντικότερο ωστόσο, αξιολογώντας τη σημασία του, είναι πώς μόνο δύο έτη, το 2022 και το 2023 οι αποπληρωμές υπερβαίνουν αυτό το όριο (19% και 16,3%, αντίστοιχα) απαιτώντας την ενεργοποίηση του «κόφτη» ή καλύτερα του μηχανισμού εσωτερικών μετακινήσεων.

6.     Η αναπτυξιακή ρήτρα είναι κενή περιεχομένου. Η γαλλική πρόταση, όπως την εξέθεσε ο υπουργός Οικονομικών του Μακρόν κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, υιοθετήθηκε ως ένα ενδεχόμενο για μια πιθανή μελλοντική αναδιάρθρωση του χρέους προς τους Ευρωπαίους. Δεν πρόκειται παρόλα αυτά για κάτι καινούργιο. Ρήτρα ανάπτυξης είχαν και τα νέα ομόλογα που εκδόθηκαν τον Φεβρουάριο του 2012 μετά την αναδιάρθρωση, χωρίς να οδηγούν σε μείωση του χρέους. Με τα λόγια του ίδιου του γάλλου υπουργού, όπως δήλωσε σε συνέντευξή του μετά το τέλος του Γιούρογκρουπ, «είναι απλώς ένας ευέλικτος μηχανισμός που επιτρέπει να προσαρμόζεται ο ρυθμός των πληρωμών με τις δυνατότητες αποπληρωμής της Ελλάδας που θα βρίσκονται σε συνάρτηση με τα επίπεδα της ανάπτυξης». Υπό συγκεκριμένους όρους ωστόσο είναι δίκοπο μαχαίρι καθώς σε περιόδους ανάπτυξης οδηγεί σε αύξηση των αποπληρωμών, φρενάροντας σε δεύτερο χρόνο τη μεγέθυνση.

The new Greek agreement makes no sense: continued 3.5% primary surplus thru 2022? When unemployment is still >20%? Economic illiteracy.
— Dani Rodrik (@rodrikdani) June 16, 2017

6.     Η συμφωνία του Γιούρογκρουπ ισοδυναμεί με επιπλέον λιτότητα! Η συμφωνία για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% μέχρι το 2022 και «ίσο είτε ανώτερο αλλά κοντά στο 2% του ΑΕΠ την περίοδο από το 2023 ως το 2060» (με τέτοια σαφήνεια άντε να πει μετά κάποιος υπουργός ότι δεν το κατάλαβε…) θα οδηγήσει σε νέες μειώσεις κοινωνικών δαπανών και περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις. “Οικονομικό αναλφαβητισμό” χαρακτήρισε με tweet του ο οικονομολόγος Ντάνι Ρόντρικ την απαίτηση για τόσο υψηλά πλεονάσματα σε μια χώρα με ανεργία που υπερβαίνει το 20%! Η διαιώνιση των πλεονασμάτων ισοδυναμεί με φτωχοποίηση στο διηνεκές. Η αλήθεια εδώ βέβαια είναι ότι η «υποχρέωση» για πλεονάσματα ύψους 2% μεταξύ 2023 και 2060 προέρχεται από τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις στο πλαίσιο της ΕΕ και ειδικότερα όσα προβλέπει το εαρινό εξάμηνο. Η παραμονή στο περιλάλητο «σπίτι των λαών» είναι που πρωτευόντως επιβάλλει τη φτωχοποίηση…

Ευχαριστούμε Ευρώπη! #Eurogroup https://t.co/xzTFrGuDBw
— Jo Di (@jodigraphics15) June 15, 2017

Στα ύψη τα ληξιπρόθεσμα
8.     Τα αναπτυξιακά κονδύλια που υπόσχεται το Γιούρογκρουπ ύψους 970 εκ. ευρώ για τη περίοδο 2017-2020 δεν είναι νέα κονδύλια. Περιλαμβάνονται στα «κονδύλια συνοχής», όπως με σαφήνεια περιγράφει η απόφαση του Γιούρογκρουπ. Όσο ευνοήθηκαν εργαζόμενοι, άνεργοι και συνταξιούχοι από τα 11 δισ. ευρώ τα οποία κινητοποιήθηκαν από τον Ιούλιο του 2015, όπως αναφέρεται, άλλο τόσο θα γευτούν και τα 970 εκ. που είναι το 20% όσων θα πληρώσουν από την τσέπη τους οι φορολογούμενοι λόγω των νέων μέτρων του 4ου Μνημονίου.

9.     Τα ποσό της δόσης συνολικού ύψους 8,5 δισ. πράγματι υπερβαίνει τις αποπληρωμές χρέους περίπου 7 δισ. ευρώ. Αυτή η διαφορά ανέρχεται σε 1,5 περίπου δισ. ευρώ και υποτίθεται πώς θα καλύψει ληξιπρόθεσμα του δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, θα χρησιμεύσουν ως απόθεμα ρευστού για «να υποστηρίξουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να διευκολύνουν την πρόσβαση στις αγορές». Μόνο που οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ανέρχονται σε 3,9 δισ. ευρώ. Είναι δηλαδή υπερδιπλάσιες των επιπλέον χρημάτων, που κι αυτά τα δανειζόμαστε… Επομένως δεν φτάνουν ούτε για να καλυφθούν τα μισά από τα ληξιπρόθεσμα… Κατά συνέπεια το ελληνικό Δημόσιο, παρά τη γενναιοδωρία των δανειστών, θα συνεχίσει να χρωστάει ιδιώτες και νοικοκυριά!

Εν κατακλείδι, η ήττα της κυβέρνησης που ενώ ψήφισε τα πάντα στο τέλος οι πιστωτές την άδειασαν, δείχνει ότι ο μοναδικός ασφαλής δρόμος για την ελάφρυνση του χρέους παραμένει η διαγραφή του, με μονομερείς όρους κυρίαρχου κράτους. Επίσης η ανατροπή κάθε κυβέρνησης που είναι άβουλο και τυφλό όργανο των πιστωτών όπως είναι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα kommon


Έμμυ Χριστούλα: Για το Δίστομο




 
Ο Μανόλης Γλέζος με τον Γερμανό Πρέσβη, Πέτερ Σόοφ (Peter Schoof) στο Δίστομο, 10.6.2017
 

Το κείμενο της Έμμυς Χριστούλα : "Για το Δίστομο", αναρτήθηκε στο facebook στις 13.6.2017
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΣΤΟΜΟ

Δίστομο 1944.
  
«Αντίκρισα στη μέση του σπιτιού την αδελφή μου ανάσκελα, γυμνή από τη μέση και κάτω. Το φουστάνι της ήταν γυρισμένο προς τα πάνω και σκέπαζε το σχισμένο και κομματιασμένο στήθος της, το πρόσωπό της ήταν παραμορφωμένο, όλο το σώμα της κατακομματιασμένο. Μα το χειρότερο και φρικαλεότερο θέαμα ήταν, όταν από τη στάση του σώματός της κατάλαβα ότι οι Γερμανοί είχαν βιάσει το άψυχο κορμί της. Δίπλα της βρισκόταν το τεσσάρων μηνών κοριτσάκι της λογχισμένο, με σπασμένο το κεφαλάκι του, και στο στόμα του είχε τη ρώγα του στήθους της μάνας του που είχαν κόψει εκείνοι οι κανίβαλοι
», περιγράφει διασωθείς από τη ναζιστική θηριωδία.
 
Δίστομο 2017. Ο γερμανός πρέσβης, ως εκπρόσωπος του γερμανικού κράτους, επιχειρεί να καταθέσει στεφάνι στη μνήμη των σφαγιασθέντων.

Μια πράξη ύψιστου συμβολισμού και ως τέτοια πλήρως ανοικτή για να πάρει θέση κανείς.

Πρόκειται για μια συμβολική πράξη αναγνώρισης της θηριωδίας, η οποία ακολουθεί ή συντελείται παράλληλα με την έμπρακτη μεταμέλεια όπως αυτή ορίζεται από τις διεθνείς συνθήκες;

Πρόκειται για την κορύφωση απόδοσης τιμής, αφού έχει προηγηθεί η εκπλήρωση των οφειλών της Γερμανίας, όπως συνέβη με όλες τις τότε κατεχόμενες χώρες; Πρόκειται για καταδίκη του παρελθόντος, η οποία συνυφαίνεται μόνον με την αποκατάσταση του δικαίου ;

Πρόκειται για έμπρακτη καταδίκη του ναζισμού που επιβάλλει στον ενεστώτα χρόνο τουλάχιστον το σεβασμό της δημοκρατίας και της εθνικής ανεξαρτησίας μας ;

Πρόκειται για ιστορική αναθεώρηση του ρόλου του γερμανικού ιμπεριαλισμού, η οποία συναρτάται ευθέως με τη στάση του στη σύγχρονη ιστορία;

Όχι.

Η μεθοδολογία του γερμανικού διευθυντηρίου, που αποτυπώνει με ακρίβεια και συνέπεια τις επιδιώξεις της γερμανικής αστικής τάξης, είναι σαφής.

Είναι η μεθοδολογία του κατακτητή, η οποία άνοιξε το δρόμο για το νεοκατοχικό καθεστώς που έχει επιβάλλει

Αφού λοιπόν προηγήθηκε με αριστοτεχνικό τρόπο η καλλιέργεια της συλλογικής ενοχής με την απόλυτη σύμπραξη του ελληνικού πολιτικού συστήματος και των ΜΜΕ, αφού ακολούθησε η ενστάλαξη του φόβου στο λαό μας με την απόλυτη ευθύνη της παρούσας κυβέρνησης, το Δίστομο αποτέλεσε τη λαμπρή ευκαιρία για το επόμενο στάδιο, το τελικό στάδιο : την ταπείνωση.

Χωρίς διόλου να υποτιμώ την ενοχή και το φόβο, εκτιμώ ότι αυτό που επιχειρείται μέσω της ταπείνωσης είναι αυτό το ΄΄ κάτι πιο βαθύ που μας λερώνει΄΄, γιατί συνδέεται ευθέως με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αποτελεί συνταγή πλήρους εξανδραποδισμού ακριβώς γιατί καθιστά απολύτως αδύνατη την ανάκτησή της

Και είναι ταπείνωση, βαθιά και απόλυτη, την ίδια στιγμή που αρνείσαι να αναγνωρίσεις τις συνέπειες των απεχθών πράξεών σου, να ξεπλένεσαι με την κατάθεση ενός στεφάνου.

Η δε ταπείνωση, όπως γράφει κι ένας καλός φίλος, συντελείται πάντα σε δημόσιο χώρο, τον οποίο επιχειρεί και να συρρικνώσει.

Όπως περιγράφει ο Σεφέρης γύρω από κάθε λέξη, κοινή χιλιοειπωμένη, υπάρχει πάντα ένα ιδιαίτερο συναισθηματικό στεφάνι. Αυτό είναι το βάρος της.

Δίστομο. Αυτή είναι η λέξη. Αυτή είναι η λαμπρή ευκαιρία, ώστε η ταπείνωση να είναι συντριπτική και ο εξευτελισμός να είναι τέλειος.

Δημόσιος χώρος που επιχειρείται να συρρικνωθεί για να χωρέσει στην απίστευτη υποτακτικότητα όλων των κυβερνήσεων που δεν τόλμησαν να αξιώσουν, να διεκδικήσουν, να απαιτήσουν.

Ιστορικός χώρος που επιχειρείται να αποχαρακτηριστεί αφού αυτός που επιστρέφει, το περιώνυμο ΄΄παιδί του εγκληματία΄΄ - εγώ θα επιμείνω να χαρακτηρίζω τους ανθρώπους όχι με βάση τις γενιές, αλλά την ιδιότητα που φέρουν και τα συμφέροντα που υπηρετούν - επιστρέφει για να καταστήσει σαφές ότι οι υποχρεώσεις της Γερμανίας νομικά έχουν κλείσει, ηθικά δε, εξαντλούνται σε ένα στέφανο.

Τέλος πολιτικός χώρος, αφού παραμερίζονται με ΄΄ευγένεια΄΄ προδομένες λέξεις όπως κατοχικό δάνειο, πολεμικές αποζημιώσεις, νεοκατοχικό καθεστώς, προτεκτοράτο, εισβάλλει η νέα τάξη πραγμάτων που για να επιβληθεί ανακαλύπτει τα ανιστόρητα σχήματα που μιλούν για το τέλος της ιστορίας.

Στο Δίστομο λοιπόν η Ζωή Κωνσταντοπούλου επιχείρησε να μην επιτρέψει στο γερμανό Πρέσβη να μας ταπεινώσει. Επιχείρησε να προστατεύσει το Δίστομο ως δημόσιο, ιστορικό και πολιτικό χώρο. Κυρίως να αποσείσει το όνειδος της ταπείνωσης, μέσω μιας ιδιότυπης κάθαρσης.

Και τη λέω ιδιότυπη γιατί επιχείρησε να την πραγματώσει όχι όπως την έχουμε γνωρίσει έως τώρα, όπου το αποτέλεσμα φαίνεται εγγυημένο από τη θεική τάξη, την πρωτοπορία, τους μηχανισμούς. Αυτούς τους φωτισμένους, τους κατόχους της μίας και μοναδικής αλήθειας που διακηρύττουν την ορθοδοξία.

Επιχείρησε με διακινδύνευση, αφού δεν είχε καμία εγγύηση θεικής – κομματικής ασυλίας, στοχεύοντας να αποκαλυφθεί μια νέα οπτική της αντίστασης, να ανασυσταθούν πολιτικά εργαλεία που διατηρούν ακόμη το νόημά τους, κυρίως να υπενθυμίσει την ανάγκη του πολύμορφου αγώνα.

Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που μια ενέργεια δεν εμπεριέχει το στοιχείο της κινηματικής διάστασης, αλλά της προσωπικής στάσης και απόφασης ενός πολιτικού υποκειμένου, οι οποίες όμως τροφοδοτούν το κίνημα. Τέτοιες προσωπικές αποφάσεις γνωρίζουμε αρκετές σε περιόδους που κοιλοπονά η ιστορία. Ο Παναγούλης, ο Γεωργάκης και ο Χριστούλας δεν έδρασαν μαζικά, ούτε βέβαια εν ονόματι, ούτε αυτόκλητα. Έδρασαν στο πλαίσιο μιας ανάγκης κοινωνικά και ιστορικά επιβεβλημένης, κατά την άποψή τους, με στόχο να μετατρέψουν το αδύνατο σε ώριμη δυνατότητα.

Ακολουθεί το επεισόδιο με τον Μανώλη Γλέζο.

Θέτω λοιπόν κάποια ερωτήματα.

Ποιος έχει το δικαίωμα να αποκρύβει το συγκρουσιακό χαρακτήρα μιας πράξης ώστε να τη φέρει στα πρότυπα μιας καθωσπρέπει ΄΄φιλίας΄΄, επιβολής το λέω εγώ, υπηρετώντας έναν πολιτικό πολιτισμό πλήρως αφυδατωμένο από την ιστορική αλήθεια ;
Ποιος έχει το δικαίωμα να βρίσκεται υπεράνω κάθε κριτικής, εντός του πανύψηλου θώκου που ο ίδιος έχει χτίσει με την πολιτική του δράση ;
Ποιος έχει το δικαίωμα να μετατρέπει την ωστική απελευθερωτική δύναμη της δικής του πράξης σε ασήκωτο βάρος ;
Ποιός έχει το δικαίωμα να μετατρέπει την εθνική αντίσταση σε αβλαβές εικόνισμα και να μας αποστερεί από την εξαίσια επαναστατική της κληρονομιά ;
Ποιος έχει το δικαίωμα επειδή διαφωνεί με τις γόνιμες αιρέσεις να μας επιβάλλει την πολιτική ορθοδοξία ;
Ποιος έχει το δικαίωμα μέσα από την αυτοδίκαια ηγετική του θέση να παρεμποδίζει πράξεις κοινωνικής και πολιτικής χειραφέτησης ;
Ποιος έχει το δικαίωμα να ονοματίζει σύνεση και σοβαρότητα τον πασιφισμό ;
Ποιος έχει το δικαίωμα να μας στερήσει από ένα υψηλού συμβολισμού αποτέλεσμα;

Και αυτονόητα θέτω και το τελευταίο ερώτημα : Κι αν τελικά ο πρέσβης εμποδιζόταν να καταθέσει το στεφάνι;

Ρωτώ υπήρχε έστω και η ελάχιστη πιθανότητα να περνάγαμε από το Εγώ στο Εμείς;

Εγώ λέω ότι υπήρχε, καθότι όλοι γνωρίζουμε ότι έχουμε ανάγκη από μια απτή νίκη, έστω συμβολική, παρόλα αυτά πραγματική και συντελεσμένη, ώστε να ενδυναμωθούμε.

Aπό μια απτή νίκη που θα σπάσει την αλυσίδα των αναπόδραστων ηττών και θα ερεθίσει το παγωμένο κέντρο της μνήμης

Από μια απτή νίκη που θα μετασχηματίσει το θύμα σε πολιτικό υποκείμενο που ξέρει να κερδίζει, έστω και στα σημεία.

Παρόλα αυτά η πράξη αυτή παρήγαγε ένα σοβαρό αποτέλεσμα. Εξέθεσε όσους αρχίζουν να σκέφτονται σοβαρά τη βασική ιδέα που προωθείται τούτη τη στιγμή τόσο από την εγχώρια και όχι μόνον αστική τάξη, όσο και από τα ΜΜΕ, η οποία συμπυκνώνεται με θρασύτητα στο εθνικής στρατηγικής σλογκανάκι ΄΄μόνον όλοι μαζί μπορούμε΄΄.

Ξεχνάνε βέβαια ότι μπορούν αυτοί που θέλουν και τους το επιβάλλει η ταξική τους θέση και η συνείδησή τους.

Μπορούν αυτοί που διαβάζουν διαφορετικά την ιστορία, διαλύουν το χυλό, και θέτουν τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο Μητσοτάκη και τον Πέτρουλα ή τον Τεμπονέρα. Ανάμεσα στον κυρ Παντελή και τους νέους που τους έλεγε αλήτες. Ανάμεσα στους οικονομικούς δολοφόνους του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τα εκατομμύρια των ευρωπαίων νεόπτωχων. Ανάμεσα στη τζάμπα μαγκιά της τηλεοπτικής φλυαρίας και τη δράση. Ανάμεσα στον Τσολάκογλου και τους αντάρτες. Ανάμεσα στον Παπαδήμο και στον Χριστούλα. Ανάμεσα στο ιερατείο της επανάστασης και τη φρεσκάδα του επαναστάτη ή του επαναστατημένου. Ανάμεσα στο κόμμα – θεό, ή τον ήρωα - ιδιοκτήτη της ιστορίας και την ίδια την ιστορία. Ανάμεσα στους θύτες και στα θύματα. Ανάμεσα στον πρέσβη ενός συστήματος – δυνάστη και το γερμανικό λαό. Ανάμεσα στη Ρόζα που καλούσε σε αντίρρηση συνείδησης για στρατιωτικές υπηρεσίες και σε άρνηση εκτέλεσης οδηγιών και στο γερμανικό εθνικισμό.

Πρόκειται για διαχωριστικές γραμμές που είτε κάποιοι άθελά τους τις παραβιάζουν, είτε τις μέμφονται ως ιδεοληπτικές και διχαστικές, είτε καμώνονται πως δε υπάρχουν, βρίσκονται πάντα εκεί διαχωρίζοντας την προιστορία του βάρβαρου καπιταλισμού και όποιων φασιστικών εκδοχών του από την κυρίως ειπείν ιστορία της νυν και αεί αντιστεκόμενης και εξανθρωπισμένης ανθρωπότητας.